Sosyolojiye Giriş Final 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Batı toplumlarında ailedeki değişime örnek gösterilemez?
Hane büyüklüğünün artması |
Tek ebeveynli ailelerde artış |
Alternatif aile modellerinde artış |
Evliliğin ve ebeveynliğin anlamının değişmesi |
Akrabaların etkisinin ve geniş ailelerin azalması |
Batı toplumlarında aile yaşamındaki değişimler şu şekilde özetlenebilir: Akrabaların etkisinin ve geniş ailelerin azalması, hane büyüklüğünün azalması, kadın ve çocuk haklarında gelişmeler, alternatif aile modellerinde artış, evlilik dışı doğumlarda artış, tek ebeveynli ailelerde artış, evliliğin ve ebeveynliğin anlamının değişmesi ve boşanma oranlarında artış. Dolayısıyla hane büyüklüğünde artış değil azalma söz konusudur.
2.Soru
Bireylerin eğitim ve öğretim hakkına vurgu yapan madde T.C. Anayasasının kaçıncı maddesidir?
7 |
10 |
26 |
32 |
42 |
Bireylerin eğitim ve öğretim hakkına vurgu yapan T.C. Anayasasının 42. maddesi, ilköğretimin kız ve erkek bütün vatandaşlar için zorunlu ve devlet okullarında parasız olduğunu belirtmektedir. Doğru cevap E'dir.
3.Soru
Hukuk kurallarının işlevleri kaç ana başlık altında sınıflanabilir
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
Hukuk kuralları baskıcı, kolaylaştırıcı ve ideolojik olarak üç ana başlık altında sınıflandırılır. Doğru cevap B'dir.
4.Soru
Sapmaya ilişkin hangi yaklaşım bireyleri etkileyen sosyal çevreyle birlikte suçlu ve normal bireyler arasındaki farklılıklara odaklanmaktadır?
Biyolojik yaklaşım |
Psikolojik yaklaşım |
Sosyolojik yaklaşım |
İşlevselci yaklaşım |
Sosyal kontrol yaklaşımı |
Sapmaya ilişkin sosyolojik teoriler bireyleri etkileyen sosyal çevreyle birlikte suçlu ve normal bireyler arasındaki farklılıklara odaklanır. Doğru cevap C'dir.
5.Soru
Miras ve unvanın kadınlar üzerinden geçtiği, annelerden kızlara aktarıldığı sistemler ..... sistemlerken, babadan oğula geçtiği sistemler ..... sistemlerdir. Unvan ve mirasın her iki taraftan da aktarıldığı sistemler ve evlilikler ise .... olarak adlandırılırlar.
Yukarıdaki boşluklara sırasıyla hangi kavramlar gelmelidir?
Matrilinealite, Patrilinealite ve Bilinealite |
Levirat, Sororat ve Taygeldi |
Matrilokalite, Patrilokalite, Neolokalite |
Patrilokalite, Neolokalite ve Avunkulokalite |
Endogami, Monogami ve Poligami |
Bu sınıflandırma mirasın ve unvanın kimden kime geçeceği ile ilgilidir. Miras ve unvanın kadınlar üzerinden geçtiği, annelerden kızlara aktarıldığı sistemler matrilineal sistemlerken babadan oğula geçtiği sistemler patrilineal sistemlerdir. Unvan ve mirasın her iki taraftan da aktarıldığı sistemler ve evlilikler ise bilineal olarak adlandırılırlar. doğru cevap A'dır.
6.Soru
Sosyal sistem ya da siyasi iktidarın baskıdan çok geniş toplum kesimlerinin ona rıza göstermesi sonucu ortaya çıkan egemenlik biçimine ne denir ?
Hegemonya |
Aristokrasi |
Teokrasi |
Üniter Mutlak Monarşi |
Monarşi |
Hegemonya: Bir rejim, sosyal sistem ya da siyasi iktidarın baskıdan çok geniş toplum kesimlerinin ona rıza göstermesi sonucu ortaya çıkan egemenlik biçimine denir. Mevcut iktidar biçimi içselleştiğinde ve doğal-normal görüldüğünde tam bir hegemonyadan söz edilebilir. Doğru cevap A'dır.
7.Soru
Bireylerin özellikle aileleri aracılığıyla sahip olduğu dilsel yeterlilik, sosyal tarz ve görgü gibi kültürel nitelikler aşağıdaki kavramlardan hangisini ifade etmektedir?
Kültürel gecikme |
Kültürel sermaye |
Kültürel rölativizm |
Etnosantrizm |
Küreselleşme |
Kültürel sermaye; bireylerin özellikle aileleri aracılığıyla sahip olduğu dilsel yeterlilik, sosyal tarz ve görgü gibi kültürel niteliklerdir. Kavramı ilk kez kullanan Bourdieu’ya göre bireyler ne kadar çok kültürel sermayeye sahipse, eğitim ve mesleki sistemde o oranda başarılı olacaklardır.
8.Soru
Siyaset sosyolojisi ile siyaset bilimi arasındaki temel farklılık aşağıdakilerden hangisidir?
Siyaset sosyolojisi siyasetin sosyolojik yapısının analiz ederken, siyaset bilimi siyaseti bilimsel olarak inceler. |
Siyaset sosyolojisi siyaset olgusunu sosyolojik süreçler ile değerlendirirken, siyaset bilimi siyaseti diğer olgulardan arınık olarak inceler. |
Siyaset sosyolojisi, sadece bürokratik işleyişi ele alıp incelerken, siyaset bilimi tüm hiyerarşik yapıyı inceler. |
Siyaset sosyolojisi siyaset tarihini de konu edinirken, siyaset bilimi konu edinmez. |
Siyaset sosyolojisi siyaset biliminin değil, sosyolojinin bir çalışma alanıdır. |
Siyaset sosyolojisi ile siyaset bilimi aynı olguyu, yani siyaset olgusunu farklı biçimlerle ve yöntemlerle ele alırlar. Siyaset sosyolojisi, siyaset olgusunu toplumdaki diğer toplumsal olgular, kurumlar ve süreçler içinde değerlendirirken, siyaset bilimi aynı olguyu diğer olgulardan soyutlayarak ele almaktadır. Doğru cevap B'dir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "aile nexusu" kavramını ileri süren sosyologdur?
Fran Asley |
Friedrich Engels |
Christine Delphy |
Jessie Bernard |
Ronald David Laing |
Laing, ailenin çoğunluğu tarafından paylaşılan değer, inanç ve genel kanıyı, aile içindeki yoğun ilişkiler ağını ifade etmek için “aile nexusu” kavramını kullanır. Nexus aile bağı değildir, ailedeki herkesin uyması beklenen ortak değerlerden oluşan son derece güçlü bir ağdır.
10.Soru
Aşağıda sosyolojik bakış açısı ile ilgili ifade edilenlerden hangisi yanlıştır?
Sosyolojik bakış açısı sistemli gözlemlere dayanma ve sorumlu konuşma gerektirir. |
Yargı oluşturmak için materyalin çıkarıldığı alanın büyüklüğü önemlidir. |
Sosyologlar insan davranışlarını kişiselleştirilmiş bir şekilde algılamazlar ve gözlemlerini bireysel failler ve eylemler yerine insanlar arasındaki bağımlılık ağlarına dayandırırlar. |
Sosyologlar bildik gibi görünen konuları inceleyerek, sorgulayarak, eleştirerek bilmedikleştirir. |
Sosyologlar, sosyal süreçleri incelerken bireysel hayat hikâyeleri üzerinde durmazlar. |
Sosyolog olmayan insanlar, kendi yaşam dünyalarında yaptıkları şeylere, sahip oldukları amaçlara ve karşılaştıkları insanlara dayanarak yargıda bulunurlar. Ancak yalnızca kişisel yaşamımıza, kişisel deneyimlerimize dayanan yargılar büyük ihtimalle kısmi ve tek yanlı yargılar olacaktır. Bu kısmilik ve tek yanlılık ancak sosyolojinin yaptığı gibi, kişisel hayat deneyimlerinin diğer insanların deneyimleriyle bir araya getirilmesi ve karşılaştırılmasıyla çözülebilir. Böylece bireysel hayat hikâyeleri ile sosyal (toplumsal) süreçler arasında var olan sıkı bağ görülebilir. Sosyolojik düşünmeyen bireyler bu bağın farkında olmayabilir ve bu bağı denetleyemezler.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi eğitim sürecinin hedefleri arasında yer almaz?
Antizipatorik sosyalleşme sağlanması |
Yasalara, demokrasi ilkelerine ve sosyal adalete duyarlı olması |
Eleştirme, yargılama, yardımsever olma, dayanışma içinde olabilme, farklılıkları tanıma, hoşgörü gösterebilme ve kendini başkalarının yerine koyabilme yetilerini geliştirmesini |
Kültürel yaşama, sanata ve müziğe katılımı |
Doğaya, bütün canlılara, çevreye, ulusal ve evrensel kaynaklara karşı sorumluk duyması |
Eğitim sürecinin başarı ile tamamlanması, bireyde davranış değişikliklerinin oluştuğu anlamına gelir. Sürecin hedefleri bireylerin;
• yasalara, demokrasi ilkelerine ve sosyal adalete duyarlı olmasını,
• ‘vatandaş’ statüsünün görev tanımına koşut bir davranış eylemi göstermesini,
• eleştirme, yargılama, yardımsever olma, dayanışma içinde olabilme, farklılıkları tanıma, hoşgörü gösterebilme ve kendini başkalarının yerine koyabilme yetilerini geliştirmesini,
• kültürel yaşama, sanata ve müziğe katılımını,
• doğaya, bütün canlılara, çevreye, ulusal ve evrensel kaynaklara karşı sorumluk duymasını
• yerel ve evrensel düzlemde ekonomik, siyasal ve sosyo-kültürel gelişmelere hakim olmasını ön görür.
12.Soru
Ailenin bütün toplumlarda var olduğu iddiasının açıkça görüldüğü "Toplumsal Yapı" kitabının yazarı kimdir?
Emile Durkheim |
Max Weber |
Georg Simmel |
Peter Murdock |
Le Play |
Birinci varsayım, yani ailenin bütün toplumlarda var olduğu iddiası, İşlevselci antropolog George Peter Murdock’ın 1965 yılında yayımlanan “Toplumsal Yapı” adlı çalışmasında açıkça görülür.
13.Soru
Kıstas olarak din ve devletin ayrılmış olmasının yanında dinin siyaset alanından tamamen çekilmiş olması, politika unsuru olarak var edilmemesi gerekliliğini temel alan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Kıstas olarak din ve devletin ayrılmış olmasının yanında dinin siyaset alanından tamamen çekilmiş olması, politika unsuru olarak var edilmemesi gerekliliğini temel alan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Sekülerleşme |
Laiklik |
Aklileşme |
Metalaşma |
Asetisizmin |
Laiklik için kıstas olarak din ve devletinayrılmış olması yetmez, dinin siyaset alanından tamamen çekilmiş olması, politika unsuru olarak var edilmemesi; ayrıca, dine dayalı olanlar da dahil eşitlik ilkesini zedeleyecek her türlü sanın lağvedilmesi gerekir. Doğru cevap B'dir.
14.Soru
Patrilokal sistem nedir?
Evlenen çift karının akrabalarının yanına yerleşir. |
Evlenen çift kocanın akrabalarının yanına yerleşir. |
Evlenen çift akrabalardan bağımsız bir yere yerleşir. |
Evlenen çiftin dayının yanına yerleştiği ve annenin çocukla birlikte burada yaşadığı durumdur. |
Evlenen çiftin yurt dışında yaşamasıdır. |
Matrilokal sistemlerde evlenen çift karının akrabalarının yanına, patrilokal sistemlerde ise kocanın akrabalarının yanına yerleşir. Evlenen çiftin akrabalardan bağımsız bir yere yerleştiği evlilikler neolokal evliliklerdir. Daha az görülmekle beraber avunkulokalite ise evlenen çiftin dayının yanına yerleştiği ve annenin çocukla birlikte burada yaşadığı durumdur, örneğin Kerala’daki Nayar toplumu Avunkulokal bir toplumdur. Doğru cevap B şıkkıdır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işlevselci yaklaşımın aileye yaklaşımındaki varsayımlarından biri değildir?
Bütün toplumlarda var olduğunu |
Temel ve evrensel biyolojik ihtiyaçların ifadesi olduğunu |
Tüm toplumlar adına bir hedef olduğunu |
Bazı temel sosyal işlevlere sahip olduğunu |
Endüstrileşme ile birlikte geniş ailelerin çözülerek çekirdek aileye dönüştüğünü |
İşlevselci yaklaşım ailenin;
- bütün toplumlarda var olduğunu,
- temel ve evrensel biyolojik ihtiyaçların ifadesi olduğunu
- bazı temel sosyal işlevlere sahip olduğunu
- endüstrileşme ile birlikte geniş ailelerin çözülerek çekirdek aileye dönüştüğünü, varsayar.
16.Soru
Türkiye tarafından 2011 yılında imzalanan, imzalayan ülkelere kadına yönelik fiziksel, cinsel, ekonomik ve duygusal şiddeti önlemek için gerekli yasal önlemleri alma yükümlülüğü getiren “Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi” aşağıdakilerden hangisidir?
İstanbul Sözleşmesi |
Cenevre Sözleşmesi |
Malta Sözleşmesi |
Tokyo Sözleşmesi |
Lizbon Sözleşmesi |
İstanbul Sözleşmesi olarak da bilinen ve imzalayan ülkelere kadına yönelik fiziksel, cinsel, ekonomik ve duygusal şiddeti önlemek için gerekli yasal önlemleri alma yükümlülüğü getiren “Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi” Türkiye tarafından 2011 yılında imzalanmıştır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Bazı insanların doğuştan suça eğilimli olduğunu, bu kişilerin bir takım ruhsal anormallikler sergilediğini ve suçlu insanların, kafa yapılarından hemen tanınabileceğini" iddia etmiştir?
Henry E. Kelly |
Haralambos |
C. Lombroso |
Carrabine |
Clinard |
C. Lombroso (1835-1909) İtalyan suçbilimci. Bazı insanların doğuştan suça eğilimli olduğunu, bu kişilerin bir takım ruhsal anormallikler sergilediğini ve suçlu insanların, kafa yapılarından hemen tanınabileceğini iddia etmiştir.
Henry E. Kelly vücuttaki kimyasal dengesizliklerin suça neden olabileceğini savunmuştur ve kandaki şeker oranının yüksekliği durumu ve vitamin eksikliklerinin suça yol açabileceğini ifade etmiştir. Bununla birlikte günümüzde bu teorilerin ilk savunucularına göre oldukça ihtiyatlıdırlar.
Carrabine : Suç ve sapmaya ilişkin sosyolojik teorilerin farklı ve bazen birbirini tamamlayan yönleri vardır.Teorilerin özgün görüşlerine geçmeden önce ortak noktaları vurgulamak yararlı olacaktır. 20.yy. boyunca geliştirilen bu teoriler değerlendirildiğinde aşağıdaki ortak noktalar öne çıkmaktadır.
Bireyin sadece çocukluk dönemine ağırlık verilmesi ve yaşam boyu çeşitli sosyal kültürel etkenlerin kişilik üzerindeki etkilerinin göz ardı edilmesi de başka bir eleştiridir. Hatta Clinard alaycı biçimde sapmaya ilişkin “kötü ruhlarca ele geçirilme” diye tanımlanabilecek eski anlayışa benzeterek kötü ruhlar ele geçirilmenin yerini kişilik özelliklerinin aldığını ifade etmiştir
18.Soru
Cemaat cemiyet ayrımını yapan sosyolog kimdir?
Emile Durkheim |
Ferdinand Tönnies |
Georg Simmel |
Max Weber |
Le Play |
Tönnies’in cemaat/cemiyet ayrımında cemaat, dinin, gelenek ve göreneklerin önemini koruduğu ve dayanışmanın ön planda olduğu bir toplum tipidir ve aile üyeleri arasında ekonomik ve sosyal açıdan yakın ilişkiler olan geniş ailelerle karakterize edilir.
19.Soru
Bir grubun üyesi olmayan fakat o gruba girmek isteyen bireylerin o gruptaki değerleri, kuralları, öğrenmesi ve benimsemesi hangi tür sosyalleşmeye girmektedir?
Tarihsel |
Antizipatorik |
Siyasal |
Kısmi |
Sosyal sınıf ve tabakalara göre |
Antizipatorik sosyalleşme; bir grubun üyesi olmayan fakat o gruba girmek isteyen bireylerin o gruptaki değerleri, kuralları, öğrenmesi ve benimsemesi.
20.Soru
Toplumsal değişmenin iki aşaması vardır, bunlar mekanik dayanışmaya dayalı toplumlar ve organik dayanışmaya dayalı toplumlardır.
Yukarıdaki düşünce aşağıdakilerden hangisine aittir?
Talcott Parsons |
Ferdinand Tönnies |
Auguste Comte |
Emile Durkheim |
Herbert Spencer |
Sorunun doğru yanıtı D şıkkıdır. Durkheim’a göre toplumsal değişmenin iki aşaması vardır, bunlar mekanik dayanışmaya dayalı toplumlar ve organik dayanışmaya dayalı toplumlardır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ