Suç Sosyolojisi Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi fiziksel şiddetin devlet tarafından tekelleştirilmesinin sonuçlarındandır?
Şiddetin piyasada alınıp satılabilen bir olgu haline gelmesi |
Devlet dışı her tür şiddet ediniminin suç olarak kabul edilmesi |
Bireylerin kendi güvenliklerini sağlamakla sorumlu olmaları |
Yerel şiddetin yüksek oranda artması |
Barış dönemlerinde askeri herhangi bir çalışmaya gerek duyulmaması |
Modernite ile birlikte devletin merkezîleşmesi ve şiddet araçlarının bu şekilde devlet tarafından tekelleştirilmesi ve denetlenmeye başlamasının ilk sonucu, şiddet ile ticaret arasına keskin bir sınır çizilmesi olmuştur. Yani, şiddet alınıp satılabilen bir meta olmaktan çıkmıştır. Fiziksel şiddetin sadece egemen devletler tarafından örgütlenmesinin bir diğer sonucu savaş ve savaş yapma süreçleri ile ilgilidir. Devletler tarafından şiddetin meşru tekelinin ele geçirilmesiyle birlikte yerel şiddet dramatik bir biçimde azalır ve bağımsız askerî güçler zemin kaybederler. Savaş daha fazla oranda askeri gücü merkezîleştirmiş devletler arasında olmaya başlar. Savaş biçiminin bu şekilde dönüşüme uğraması, devletlerin hem finansal hem de insan gücü anlamında daha da fazla kaynağı seferber edebilme kapasitesini gerekli kılacaktır. Bunun yolu da topyekûn seferberlik durumunun sadece savaş zamanı ile sınırlı tutulmamasından ve “barış” dönemlerinde de savunma ilkesi üzerinden sürekli bir savaş hazırlığı içerisinde olmaktan geçmektedir. Şiddet tekelini elinden bulunduran devletler, kendi tebaalarının güvenliğini sağlamaktan sorumlu hâle gelirler. Bu durum içeride devlet dışı her tür şiddet ediminin suç olarak kodlanmasını ve merkezî otorite tarafından iç hukuk normları aracılığıyla cezalandırılmasını beraberinde getirir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yurttaş ordulardan profesyonel ordulara geçişin sebeplerinden biridir?
Ordudaki hiyerarşik yapıyı güçlendirmek |
İç savaşlarda görülen artış |
Konvansiyonel silah kullanımındaki artış |
İstihbaratın çatışmadan daha önemli hale gelmesi |
Savaş biçim ve teknolojilerinde yaşanan dönüşüm |
Yurttaş ordulardan profesyonel ordulara doğru olan bu dönüşümün iki temel nedeni vardır. Bu nedenlerden ilki savaş biçimlerinde ve teknolojisindeki dönüşümlerle ilgilidir. Endüstriyelleşmiş topyekûn savaş olasılığının azalması, Avrupa devletlerinin kendi içlerindeki çatışmaların ortadan kalkması ve nükleer silahların konvansiyonel silahların yerini alması artık cephe savaşı düzenine dayanan geleneksel taktiklerin ve operasyonel kavramların geçerli olmadığını ve askerî avantajın teknik olarak yüksek donanımlı, uzmanlaşmış, esnek askeri birliklerden yana olduğu fikrinin kabul görmesine yol açmıştır. Bu dönüşüm ikinci nedeni ise özellikle Vietnam Savaşı sonrasında Batılı demokratik kamuoyunun giderek artan oranlarda savaş faaliyetlerine katılmayı reddetmesidir. Düşük doğum hızları, küçük aileler ve demokratik siyasetin genişlemesi Batılı hükümetler için savaş kararı almayı daha zor ve maliyetli hâle getirmiştir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi düzensizlik yaklaşımına göre suç korkusuna etkisi olan değişkenlerden biridir?
Yaşlılık |
Sosyal hareketlilik |
Meslek |
Sağlık durumu |
Bireyler arası iletişim |
Sosyal düzensizlik veya organizasyonsuzluk yaklaşımı; heterojen yapı, çöküntü bölgeleri, sosyal hareketlilik, sanayileşme ve kentleşme gibi değişkenlerin, suçluluk üzerindeki etkilerine dikkat çekmektedir. Yaklaşımın son dönem temsilcilerinden Sampson ve Groves ise sosyal düzensizliğin göstergeleri olarak şu faktörleri belirtmektedir: a) yerleşimcilerin düşük düzeyde bir ekonomik güce sahip olmaları, b) aynı yerleşim yerinde çok farklı etnik grupların varlığı, c) yüksek düzeyde yerleşimci hareketliliği, d) ailelerin fonksiyonunu kaybetmesi ve e) kentleşme.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, devletin meşru şiddet tekeline sahip olmasının sonuçlarından biri değildir?
Yerel şiddet dramatik bir biçimde artmıştır. |
Şiddet piyasada alınıp satılabilen bir meta olmaktan çıkmıştır. |
Devlet dışı her tür şiddet edimi suç olarak kodlanmıştır. |
Savaş sadece devletlerarası dış çatışmalarla sınırlandırılmıştır. |
Devletin idari kapasitesi genişlemiştir. |
Devletler tarafından şiddetin meşru tekelinin ele geçirilmesiyle birlikte yerel şiddet dramatik bir biçimde azalır ve bağımsız askerî güçler zemin kaybederler. Doğru cevap A'dır.
5.Soru
Velayet savaşına aşağıdakilerden hangisi örnektir?
Osmanlı Yunan Savaşı (1899) |
ABD Japonya Savaşı (1945) |
Suriye Savaşı (2013) |
Rusya Almanya Savaşı (1945) |
Osmanlı Safevi Savaşı (1517) |
Vekalet savaşlarında iki büyük güç doğrudan savaşmazlar. Birbirleriyle çatışan karşıt güçleri doğrudan ya da dolaylı yollardan destekleyerek uluslararası etkinliklerini artırmaya çalışırlar.
6.Soru
………….. göre, kapitalizm suç üretecek şekilde toplumun eşitsiz bir biçimde ekonomik örgütlenmesi olmasına rağmen, yasalar ve hukuk, ekonomik ve politik iktidar sahiplerinin kendi çıkarlarını korumak için kullandıkları bir araçtır. Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerin hangisi gelmelidir?
Sosyalizm |
Marksizm |
Şamanizm |
Milliyetçilik |
Komünizm |
Marksizme göre, kapitalizm suç üretecek şekilde toplumun eşitsiz bir biçimde ekonomik örgütlenmesi olmasına rağmen, yasalar ve hukuk, ekonomik ve politik iktidar sahiplerinin kendi çıkarlarını korumak için kullandıkları bir araçtır.
7.Soru
I. Karl Marks
II. Hannah Arendt
III. Nicholas Machiavelli
IV. Johan Galtung
Yukarıdaki kuramcı ya da kuramcılardan hangisi ya da hangileri şiddet ve siyasetin birbirinden ayrı olduğunu kabul gören ve şiddetin modern siyasetin kurucu unsurlarından olduğunu ileri sürenlerdendir?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
II ve IV |
III ve IV |
Modern siyaset teorisinin gelişimi boyunca Nicholas Machiavelli (1469- 1527), Carl Von Clausewitz (1780-1831), Karl Marx (1818-1883), Max Weber (1864- 1920), Michael Foucault (1926-1984) gibi düşünürler şiddet ve siyasetin birbirinden farklı alanlar olduğuna dair yaygın kabul gören bu yaklaşımları eleştirmiş ve şiddetin modern siyasetin kurucu unsurlarından olduğunu iddia etmişlerdir. Arendt (1970) siyaset ile şiddetin birbirini dışladığını iddia etmiştir. Arendt’e göre güç ve siyaset şiddeti dışlar. Ancak gücünü kaybeden siyaset başka türlü rıza üretemediği için baskı ve şiddete başvurur. Johan Galtung (1990) siyasal şiddetin sadece fiziksel şiddete odaklanarak anlaşılamayacağına vurgu yapmaktadır. Bu yaklaşımın bir başka örneğini veren şiddeti fiziki şiddet, yapısal şiddet ve kültürel şiddet olarak üçe ayırır.
8.Soru
Yeni Sol Gerçekçilik yaklaşımı ile ilgili olarak aşağıdaki önermelerden hangisini söylemek doğru olmaz?
Suçun her toplumsal sınıfta görülebileceğini öne sürer. |
İnsanın toplumun marjinine itilmesi ve dışlanması suçu artıran faktörlerin başında gelmektedir. |
Bu yaklaşım öncelikle demokratik bir reformizme inanmaktadır. |
Her şeyin devrimle değişebileceğini öngören Marksist idealizmle aynı görüştedir. |
Vatandaşların gerçek ekonomik, siyasi ve toplumsal adaletsizliklerle ilgili sorunlarına dokunmadan suçun azaltılmasının imkânsızlığından söz etmektedir. |
Suçun ortadan kalkmasını kapitalizmin ortadan kalkmasına bağlayarak her şeyin devrimle değişebileceğini öngören Marksist idealizme itiraz olarak gelişmiştir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Lombroso’nun ikinci grup suçlu kategorisinde yer almaz?
paronayaklar |
alkolikler |
akıl hastaları |
aptallar |
tutkularına yenik düşenler |
Lombroso’nun ikinci grup suçluları arasında, paronayaklar, alkolikler, akıl hastaları ve aptallar yer alır. Tutkularına yenik düşüp suç işleyenler ise dördüncü grup suçlular arasında yer alır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yapısal şiddetin bir özelliğidir?
Doğrudandır. |
Doğrudan fiziksel zarar vermeyi hedefler. |
Şiddetin gözle görülen formudur. |
İnsanın varoluşunu, toplumsal kimliğini oluştururken kullandığı sembollerle ilgilidir. |
Doğrudan fiziksel zarar vermez ama etkileri şiddetlidir. |
Yapısal şiddet, doğrudan fiziksel zarar vermez ama etkileri şiddetlidir.
11.Soru
Beccaria’yı eleştirilerin odağı haline getiren ceza türü aşağıdakilerden hangisidir?
Taşlama |
Boğarak öldürme |
Ateşe atma |
Elektrik verme |
Kelle uçurma |
Beccaria’yı eleştirilerin odağı haline getiren ceza türü kelle uçurmadır.(Guillotine).
12.Soru
Jackson ve Stafford’ın suç korkusunun sonuçlarını ele alış biçimleri kaç aşamadan oluşur?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Jackson ve Stafford’ın suç korkusunun sonuçlarını ele alış biçimleri 3 aşamadan oluşur.
13.Soru
Şiddeti; fiziki şiddet, yapısal şiddet ve kültürel şiddet olarak üçe ayıran kuramcı aşağıdakilerden hangisidir?
Karl Marks |
Hannah Arendt |
Nicholas Machiavelli |
Johan Galtung |
Charles Tilly |
Johan Galtung (1990) şiddeti fiziki şiddet, yapısal şiddet ve kültürel şiddet olarak üçe ayırır. Fiziki şiddet doğrudandır; fiziksel zarar vermeye yönelik eylemlerdir. Yapısal şiddet, şiddetin gözle görülmeyen formudur ve doğrudan fiziksel zarar vermeyi hedeflemez ancak etkileri itibariyle doğrudan şiddetten çok daha yıkıcı olabilir. Örneğin bölgeler arası gelir dağılımlarında ki eşitsizlikler yapısal şiddetin unsurlarıdır. Kültürel şiddet ise insanın var oluşunu ve toplumsal kimliğini oluştururken kullandığı sembollerle ilgilidir. Din, dil, popüler kültür ve sanat kültürel şiddetin unsurları olabilir.
14.Soru
Biyolojik suç kuramına ilişkin aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
Bireyin suçu işlemesinin sebebini bireyin biyolojik ve fiziksel özelliklerine bağlar. |
Toplumsal yapıyı patolojik olarak görür. |
Suç işleyenlerle normal insanlar arasında belirgin fiziksel farklılıklar tespit eder. |
Suçlu kişileri uzun kollu, çıkık elmacık kemikli, kıvrık burunlu olarak tasvir eder. |
Suçluları biyolojik yapılarına göre değerlendirir. |
Biyolojik suç kuramının toplumsal yapıyı patolojik olarak gördüğü ifadesi doğru değildir. Bu kurama göre suçlular sadece genetik yolla devraldıkları fiziksel yapılarına göre değerlendirilir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangileri polisin temel görevlerindendir?
- Toplumu dışarıdan gelebilecek tehditlere karşı savunmak
- Suçu önlemek
- Kanunu uygulamak ve uygulatmak
- Gerektiğinde dış tehditlere karşı saldırıda bulunmak
- Kamu düzeninin sağlamak
I, II, V |
II, III, IV |
I, IV |
II, III, V |
I, II, III |
Siyasal rejimler şiddet uygularken farklılaşmış /uzmanlaşmış kimi zorlayıcı kurumlar kullanır. Bu zorlayıcı gücün kurumları ve işlevleri siyasal rejimlerin yapısına göre farklılık gösterebilir. Siyasal rejimlerin zor aygıtları arasındaki en temel ayrım ordu ve polis arasındakidir. Teknik, organizasyonel, personel vb. yapıları farklı amaçlara göre inşa edilen bu kurumlardan orduların temel görevi ulusal savunmayı desteklemek ve dış güvenliği sağlamak iken polisin temel görevi iç düzeni sağlamak olarak tanımlanabilir. Bir diğer deyişle ordular, özellikle devletin dışında gerçekleşen uluslararası savaşlarda devleti/toplumu savunmak görevi ile donatılırken, polis de içeride suçu önleme görevi ile donatılmıştır.
16.Soru
Şiddetin modern siyasetin kurucu unsurlarından olduğunu iddia eden aşağıdakilerden hangisidir?
Foucault (Fuko) |
Freud (Froyd) |
Deleuze (Dölöz) |
Cohen (Kohın) |
Avicenna (Avisenna) |
Şiddetin modern siyasetin kurucu unsurlarından olduğunu iddia eden Foucault’dan başkası değildir.
17.Soru
Bilişim, iletişim ve ulaşım teknolojilerinde meydana gelen gelişmelerle birlikte ortaya çıkan küreselleşme dinamikleri aşağıdaki suç çeşitlerinden hangisini ortaya çıkarmamıştır?
Bilişim suçları |
Siber suçlar |
Kredi kartı |
Telefon dolandırıcılığı |
Gasp |
Bilişim, iletişim ve ulaşım teknolojilerinde meydana gelen gelişmelerle birlikte ortaya çıkan küreselleşme dinamikleri; bilişim suçları, siber suçlar, kredi kartı veya telefon dolandırıcılığı gibi yeni suç türlerinin ortaya çıkmasına; geleneksel suç türlerinin ise daha karmaşık biçimlerde işlenmesine imkân sağlamıştır.
18.Soru
Toplumsal kurallarla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Toplumsal değerlerin temelinde ortaya çıkarlar. |
Değişmez kurallardır. |
İhlal edildiklerinde kanuni bir yaptırımları yoktur. |
Gizli bir amaçları yoktur. |
Herkes için genelgeçer bir niteliktedirler. |
Toplumsal kurallar, toplumsal değerlerin temelinde oluşurlar. Değişkendirler, ihlal edildiklerinde kanuni yaptırımları olabilir. Gizli amaçları söz konusudur. Herkes için genelgeçer olamazlar, toplumdan topluma değişkenlik gösterirler.
19.Soru
Nükleer silahların yaratabileceği yıkımın büyüklüğü nedeniyle hiçbir büyük gücün nükleer silahları kullanmaya cesaret edememesine ne ad verilir?
topyekun savaş |
nükleer tehdit |
dehşet dengesi |
kitlesel mobilizasyon |
kitlesel üretim |
Nükleer silahların yaratabileceği yıkımın büyüklüğü nedeniyle hiçbir büyük gücün nükleer silahları kullanmaya cesaret edememesine dehşet dengesi denir.
20.Soru
“Bireyin toplumdaki norm ve değerleri içselleştirmesi ve toplumsal rollerin gereklerini yerine getirmesini öğrenmek suretiyle toplumun bir üyesi ve parçası olmasıdır. Bu süreçte aile, eğitim, din gibi toplumsal kurumların yanı sıra arkadaş grupları ve kitle iletişim araçlarının önemli rol oynarlar.”
Yukarıda tanımı yapılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyalizm |
Feminizm |
Marksizim |
Kutuplaşma |
Toplumsallaşma |
Toplumsallaşma, bireyin içinde bulunduğu toplumun değerleri içselleştirmesi ve ona göre ayak uydurmasıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ