Tarım Ekonomisi ve Tarımsal Politikalar Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Kırsal alanda yaşayan nüfus fazla olması nedeniyle de emek arzı sonsuz esnektir. Tarım sektöründe reel ücretler sabittir ve iş gücünün marjinal verimliliği sıfıra yakındır. Dolayısıyla da belirli miktardaki iş gücünün tarım sektöründen sanayi sektörüne kaydırılması toplam üretimi azaltmaması Lewis Modelinin hangi temel varsayımını kapsamaktadır?
Dual (İkili) ekonomik yapı |
Tarımsal üretimin kısırlığı |
Sanayide verimin yüksekliği |
Marjinal verimi sıfır, sonsuz esnek tarımsal iş gücü arzı |
Ücret yapısının farklılığı |
Marjinal Verimi Sıfır, Sonsuz Esnek Tarımsal İş Gücü Arzı: Kırsal alanda yaşayan nüfus fazladır. Bu nedenle de emek arzı sonsuz esnektir. Tarım sektöründe reel ücretler sabittir ve iş gücünün marjinal verimliliği sıfıra yakındır. Dolayısıyla da belirli miktardaki iş gücünün tarım sektöründen sanayi sektörüne kaydırılması toplam üretimi azaltmamaktadır.
2.Soru
Devlet öncülüğünde hangi yılda “Zirai Kombinalar” kurulmuştur?
1925 |
1934 |
1937 |
1945 |
1960 |
Devlet öncülüğünde 1937 yılında “Zirai Kombinalar” kurulmuştur. Çiftçilerin taleplerine göre uygun şartlarda kiralayabilecekleri ya da satın alabilecekleri imkânlar sunan bu kombinalar, sonraları dejenere olarak nüfuzlu kişilerin çok ucuz fiyatlara tarlalarını sürdürdüğü bir konuma düşmüştür.
3.Soru
- Toprak
- İş gücü
- Sermaye
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri geleneksel tarımsal üretimin girdileri arasındadır?
Yalnız II |
Yalnız III |
I-II |
II-III |
I-II-III |
Geleneksel tarımsal üretiminin temel girdileri toprak ve iş gücüdür. Oransal olarak bunların her ikisi de sermayeden daha önemlidir. Genel olarak sermaye de emeğin ve toprağın ıslahı, küçük sulama işleri ile basit üretim araçları imalinin bir sonucudur. Sulama, gübreleme ve ilaçlama gibi tekniklerin kullanım biçimleri göz önüne alınırsa emek girdisinin, teknolojik değişme ve modernleşme süreci boyunca dahi önemini koruduğu anlaşılmaktadır. Bu yüzden, geleneksel tarımsal üretim öncelikle çiftçinin kontrolü altındaki tarım arazisinin büyüklüğüne bağlıdır. İkinci olarak çiftçinin veya ailesinin doğrudan ya da dolaylı iş gücü kullanımı üretimde belirleyicidir. Dolayısıyla geleneksel biçimde üretim yapan bir tarım işletmesinde özellikle toplam üretimin artırılmasında iş gücü büyük önem arz etmektedir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tarımsal kalkınma modellerine yönelik getirilebilecek eleştirilerden biri değildir?
Tarımsal üretimin doğal dışsal faktörlere bağımlılığının sürmesi
|
Hizmetler sektörünün birçok ülkede ağırlıklı konuma gelmesinin göz ardı edilmesi
|
Hem sanayi hem de tarım sektörlerinde emek o¤un yatırımlardan çok sermaye yoğun yatırımlara yönelinmesinin dikkate alınmaması
|
İkili kalkınma modellerinde açık ekonomi koşullarının analize dâhil edilmemesi
|
Tarım sektöründe iş gücünün marjinal verimliliğinin sıfır kabul edilmesi
|
5.Soru
- Emek
- Sermaye
- Toprağın bolluğu
- Nispi faktör fiyatları
Yukarıdakilerden hangileri tarımsal üretimde üretim tekniği seçimini belirleyen en önemli unsurlardandır?
I ve III |
II ve III |
I ve IV |
II ve IV |
I, II, III ve IV |
Tarımsal üretimde üretim tekniği seçimini belirleyen en önemli unsur; emek, sermaye ve toprağın bolluğu ve buna bağlı olarak ortaya çıkan nispi faktör fiyatlarıdır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tarımsal üretimin devlet tarafından desteklenmesi amaçları arasında yer almaz?
Toplumun beslenme ihtiyacının karşılanması |
Tarımsal fiyat ve üretim istikrarının sağlanması |
Tarımsal alanlarda yaşayanların gelir düzeyinin ve hayat standardının iyileştirilmesi |
Üretimde çeşitliliğin ve verimliliğin artırılması |
Kişisel çıkarlar |
Yukarıdaki seçenekler arasında “kişisel çıkarlar” değil, politik kaygılar tarımsal üretimin devlet tarafından desteklenmesi amaçları arasındadır.
7.Soru
“Bir ülkenin kalkınabilmesi için temel ön koşullardan biri, üretim organizasyonunun kısıtlı bir iş bölümü ve uzmanlaşma dâhilinde yalnızca öz tüketim için üretim yapılan geçimlik ekonomiden, pazara yönelik üretim yapılan bir ekonomiye doğru yeniden örgütlenmesidir.” Yukarıdaki ifadeden tarım sektörünün hangi işlevi ifade edilmektedir?
Sermaye birikimi katkısı |
Üretim faktörü katkısı |
Döviz katkısı |
Sosyal Eşitlik ve Adaletin Gerçekleştirilmesi Katkısı |
Piyasa katkısı |
Yukarıda bahsedilen işlev, sermaye birikimi katkısıdır. Çünkü ülke nüfusunun bir bölümünün sermaye birikimi sağlayan işlerde çalışabilmeleri için bunların zorunlu tüketim ihtiyaçlarının nüfusun geri kalan bölümü tarafından karşılanması gerekmekte olup bu ihtiyaçlarını karşılayan mal ve hizmetler başkaları tarafından karşılanma oranına göre farklı yatırım alanlarına kanalize olabilmektedirler. Bu anlamda tarım sektörü, kalkınmada özel bir misyon üstlenmektedir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kelley, Wiliamson ve Cheetham (KWC) Modeli’nin temel varsayımları arasında yer almaktadır?
Ekonomi dışa açıktır. |
Ekonomide başlangıçta üç sektör bulunmaktadır. |
Ekonomideki sektörlerde birden çok mal üretilir. |
Ekonomideki sektörlerde ölçeğe göre sabit getiri geçerlidir. |
Verimliliği artırmak nihai hedeftir. |
KWC modelinin temel varsayımları aşağıda özetlenmiştir.
- Ekonomi başlangıçta dış âleme kapalıdır.
- Ekonomide tarım ve sanayi olmak üzere iki sektör bulunmaktadır.
- Hem tarım hem de sanayi sektöründe tek bir homojen mal üretilmektedir.
- Her iki sektörde de ölçeğe göre sabit getiri geçerlidir ve maliyet minimizasyonu ile kâr maksimizasyonu nihai hedeftir.
- Tarım emek yoğun sanayi ise sermaye yoğun sektörlerdir.
- Sanayi sektörünce üretilen ürünlerden hem tüketim hem de yatırım için istifade edilirken tarım sektörünce üretilen ürünlerden yalnızca tüketimde yararlanılır ve sanayi sektörü girdisi olarak kullanılmaz.
9.Soru
Az gelişmiş ülkelerde tarım sektöründe çoğunlukla parçalı ve küçük üretim birimlerinin bulunması aşağıdakilerden hangisine yol açabilir?
Tarımsal üretimde istikrarın sağlanmasına |
Üreticilerin arz talep dengesini takip edememelerine |
Tüketicilerin talepleri doğrultusunda ürün bulmalarına |
Piyasada ürün çeşitliliğinin artmasına |
Devletin tarımsal destekleme politikalarının değişmesine |
Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde tarım sektöründe ağırlıklı olarak parçalı ve küçük üretim birimleri faaliyetleri bulunmaktadır. Diğer bir ifade ile tarımsal üreticiler sayıca çok fazla olmalarının yanı sıra coğrafik olarak dağınık bir görüntü sergilemektedir. Öte yandan bu ülkelerde eğitim düzeyinin düşük olması ve teknolojik gelişmelerin yetersizliğinin yanı sıra piyasa hakkında gerekli bilgi kaynaklarına ulaşma sorunu gözlenmektedir. Bilgi eksikliğinin söz konusu olduğu koşullarda üreticiler fiyat ve üretim kararlarını birbirlerinden tamamen habersiz bir şekilde belirlemektedirler. Tüketici talebindeki değişikliklere ilişkin piyasa bilgisine ulaşma imkânı zayıf olduğundan üretim kararı ile talep arasındaki ilişki doğru bir şekilde yönetilememektedir. Sonuç olarak üretimde dalgalanma eğilimleri ortaya çıkmaktadır.
10.Soru
Üretim faktörlerinin birbirlerinin yerine kullanılmasına ne ad verilir?
Faktörler arası ikame |
Sermaye girdisi |
Emek girdisi |
Yüksek iş gücü |
İkame ilişkisi |
Üretim faktörlerinin birbirlerinin yerine kullanılmasına faktörler arası ikame adı verilir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tarımda makineleşmenin sağladığı avantajlarından biri değildir?
Tarımda makineleşmenin yaygınlaşması, iş gücünden tasarruf sağlamaktadır. |
Tarımsal üretim aşamaları daha kısa sürede ve zamanında tamamlanarak gecikmeden doğan ürün kayıpları da önlenmektedir. |
Aşırı mekanizasyon kırsal kesimdeki istihdam yapısını bozabilir, işsizliği artırabilir. |
Daha fazla ve nitelikli ürün elde edilmesini sağlayarak verimi artırmaktadır. |
Tarımsal üretimin iklim koşullarına bağımlılığını azaltmaktadır. |
Tarımda makineleşmenin sağladığı avantajlar;
- Tarımda makineleşmenin ve teknolojinin yaygınlaşması tarımsal üretimin iklim koşullarına bağımlılığını azaltmaktadır.
- Tarımda makineleşme ve teknolojik gelişmeler daha fazla ve nitelikli ürün elde edilmesini sağlayarak verimi artırmaktadır.
- Tarımda makineleşmenin yaygınlaşması beraberinde “Tarım Alet ve Makinalarıİmalat Sektörü”nün gelişmesine zemin hazırlayarak sanayi sektörünün gelişmesine destek sağlamaktadır
- Tarımda makineleşme ve teknoloji kullanımı sayesinde tarımsal üretim aşamaları daha kısa sürede ve zamanında tamamlanarak gecikmeden doğan ürün kayıpları da önlenmektedir
- Tarımda mekanizasyonun gelişmesi aynı zamanda üretimde yeni teknik ve teknolojilerin uygulanmasına imkân sağlamaktadır.
- Tarımda makineleşmenin yaygınlaşması, iş gücünden tasarruf sağladığı gibi çalışma koşullarını iyileştirmek suretiyle çalışanların iş verimini de artırmaktadır.
- Tarımda makineleşmenin yaygınlaşması hayvan gücüne olan ihtiyacı azalttığından, bu hayvanların bakımı için gerekli harcamalardan tasarruf sağlanmaktadır.
- Tarımda makineleşmenin yaygınlaşması beraberinde “Tarım Alet ve Makinaları İmalat Sektörü”nün gelişmesine zemin hazırlayarak sanayi sektörünün gelişme sine destek sağlamaktadır
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi KWC modelinin temel varsayımlarından birisidir?
Ekonomi başlangıçta dış âleme açıktır |
Ekonomide tarım, sanayi ve hizmetler olmak üzere üç sektör bulunmaktadır |
Hem tarım, hem de sanayi sektöründe heterojen mal üretilmektedir |
Her iki sektörde de ölçeğe göre sabit getiri geçerlidir ve maliyet minimizasyonu ile kar maksimizasyonu nihaî hedeftir |
Her iki sektörde de üretilen ürünlerden hem tüketim hem de yatırım için istifade edilir |
KWC modelinin temel varsayımları şu şekilde sıralanabilir. Bunlar; ekonominin başlangıçta dış âleme kapalı olduğu, ekonomide tarım ve sanayi olmak üzere iki sektör bulunduğu, hem tarım hem de sanayi sektöründe tek bir homojen mal üretildiği, her iki sektörde de ölçeğe göre sabit getiri geçerlidir ve maliyet minimizasyonu ile kâr maksimizasyonunun nihai hedef olduğu, tarım emek yoğun sanayi ise sermaye yoğun sektörler olduğu ve sanayi sektörünce üretilen ürünlerden hem tüketim hem de yatırım için istifade edilirken tarım sektörünce üretilen ürünlerden yalnızca tüketimde yararlanıldığı ve sanayi sektörü girdisi olarak kullanıldığıdır.
13.Soru
I- Tarım sektörünün geliştirilmesi için sanayi sektörüne kıyasla daha az yatırıma ve ithalata ihtiyaç duyulabilmesi
II- Gelişmekte olan ülkelerin geleneksel yetersizlikleri ve eksiklikleri nedeniyle yatırımların sanayi yerine tarıma kanalize olabilmesi ile politik ve popülist güdüler
III- Kalkınmanın erken aşamalarında ortalama gelir artışının ilk etapta tarım ürünlerine yönelik talebi arttırması
IV- Sanayi sektörünün teknolojik gelişmelerin uygulanmasına daha yatkın ve uyumlu olması
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri kalkınmada tarıma öncelik verilmesi lehindeki görüşler arasında yer alır?
I ve II |
III ve IV |
I, II ve III |
II, III ve IV |
Hepsi |
Yukarıdaki ifadeler arasında “sanayi sektörünün teknolojik gelişmelerin uygulanmasına daha yatkın ve uyumlu olması” ifadesi, kalkınmada tarım değil sanayiye öncelik verilmesi lehindeki maddeler arasında yer almaktadır. Diğer ifadeler ise kalkınmada tarıma öncelik verilmesi lehindeki görüşler arasındadır.
14.Soru
Cümleyi uygun seçenek ile tamamlayınız
"Tarım ekonomisi üzerine yapılan araştırmalarda tarımsal üreticilerin gelir seviyesinin düşük olmasının başlıca sebepleri arasında tarımsal ürünler talebi gelir esnekliğinin … olması gösterilmektedir"
katı |
esnek |
düşük |
yüksek |
eksik |
Tarım ekonomisi üzerine yapılan araştırmalarda tarımsal üreticilerin gelir seviyesinin düşük olmasının başlıca sebepleri arasında tarımsal ürünler talebi gelir esnekliğinin düşük olması gösterilmektedir. Şöyle ki tüketicilerin gelirleri arttığında bazı mal ve hizmetlere olan talep artarken bazılarında belirli bir eşikten sonra gelirin giderek azalan bir kısmı harcanmaya başlanır. Doğru cevap C seçeneğidir.
15.Soru
Kentleşme ve kentlileşme oranı oldukça düşük olan ülkelerde tarımsal destekleme politikalarından hangisinin daha çok kullanıldığı söylenebilir?
Tarımsal üretim istikrarının sağlanması |
Tarımsal alanlarda yaşayanların hayat standardının iyileştirilmesi |
Tarımsal verimliliğin artırılması |
Politik kaygılar |
Toplumun beslenme ihtiyacının karşılanması |
Politik kaygıların diğer gerekçelerin önüne geçmesi durumunda destekleme politikaları kaynak israfının yanı sıra enflasyonist eğilimlerin kaynağı olmaktadır. Politik kaygılar özellikle gelişmiş ya da az gelişmiş ülkelerde öne çıkan bir destekleme gerekçesidir. Bu ülkelerde nüfusun %50’lere yakın bölümü kırsal kesimde yaşamaktadır. Öte yandan kentleşme ve kentlileşme süreçleri henüz tamamlanmadığından kırsal kesimin dışında yaşayanların kırsal kesimle bağları son derece güçlüdür. Kırsal kesimde yaşayanların oy desteğini almadan seçim kazanmanın çok güç olduğunun farkında olan siyasal partiler tarımsal destekleme politikalarını bu kesimde yaşayanlara kaynak transferi aracı olarak uygulamaktadırlar.
16.Soru
Aşağıdaki ilkelerden hangisi tarım sektörüne destek sağlanması için temel bir dayanak oluşurmaktadır?
İhracata dayalı kalkınma ilkesi
|
İthalata dayalı kalkınma ilkesi
|
İthal-ikameci sanayileşme ilkesi
|
İlksel tarım ilkesi
|
Gıdada kendi kendine yeterlilik ilkesi
|
17.Soru
Herhangi bir işte çalışan bir işçinin işten çıkarılması toplam üretim hacminde bir değişiklik meydana getirmemesi aşağıdaki hangi kavram ile açıklanır?
Sermaye |
Üretim fazlası birikimi |
Piyasa etkisi |
Marjinal verimlilik |
Gizli işsizlik |
Herhangi bir işte çalışan bir işçinin işten çıkarılması toplam üretim hacminde bir değişiklik meydana getirmiyor ise gizli işsizlik vardır. Bir başka deyişle gizli işsizlik, marjinal verimliliği sıfır olan işçilerin mevcut olması hâlidir.
18.Soru
- Ekonomik gelişme sürecinde tarımla diğer sektörler arasında ortaya çıkan yapısal ilişkilerin uzun dönemli seyri, hemen her ülkede ortak bir model izler.
- İktisadi kalkınmanın başlangıcında tarımsal ağırlıklı ekonomik yapı söz konusudur.
- Tarımın Ülkelerin Gayrisafi Yurt İçi Hasılalarındaki payı yıllar geçtikçe artmaktadır.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri iktisadi kalkınmada tarımın rolü konusunda ulaşılan genel geçer tespitler arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
Yalnız III |
I-II |
I-III |
I-II-III |
İktisadi kalkınmada tarımın rolü konusunda ulaşılan genel geçerli birtakım tespitlerin varlığından da söz edilebilecektir. Bu kapsamdaki belli başlı tespitler şu şekilde özetlenebilir:
- Ekonomik gelişme sürecinde tarımla diğer sektörler arasında ortaya çıkan yapısal ilişkilerin uzun dönemli seyri, hemen her ülkede ortak bir model izler: Tarımsal üretim artarken tarımsal iş gücü ve ekonomi içindeki nispi oranı azalır. Bu eğilime paralel olarak toplumlar tarım toplumundan sanayi toplumuna ve nihayetinde de bilgi toplumuna doğru bir dönüşüm sürecinin herhangi bir aşamasında bulunabilirler.
- İktisadi kalkınmanın başlangıcında tarımsal ağırlıklı ekonomik yapı söz konusudur. Bu yapı içerisinde tarım sektörünce meydana getirilen artık sanayi sektörünün genişletilebilmesi için gereken sermaye birikiminin meydana getirilmesinde kullanılmıştır. Bir başka deyişle tarım, politika belirleyicileri tarafından uzun yıllar boyunca iktisadi kalkınma için sektörüne kaynak aktarılmasının bir aracı olarak görülmüş ve bu doğrultuda yapılandırılmaya çalışılmıştır. Ancak Sahra Altı Afrika ülkeleri bir kenara bırakıldığında, son çeyrek yüzyıl içerisinde gelişmekte olan ülkelerin çoğunluğu da iktisadi kalkınma için tarımdan sanayiye kaynak aktarılmasına yönelik politikaları büyük ölçüde terk ederek tarım sektörünün desteklenmesine yönelik uygulamaları giderek hayata geçirmeye başlamıştır.
- Ülkelerin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYİH)’ları içerisindeki payı onlarca yıldır sürekli bir gerileme eğilimi gösterse de tarımın ülke ekonomilerinde başta insan neslinin devamı için ihtiyaç duyulan maddelerin üretildiği ana sektör olmasından kaynaklanan kritik yeri ve önemi güncelliğini korumaktadır ve korumaya da devam edecek gibi görünmektedir.
19.Soru
Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde üretim kararı ile talep arasındaki ilişkinin etkili bir şekilde yönetilememesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Talepteki değişikliklere ilişkin piyasa bilgisine ulaşma olanağının zorluğu
|
Tarım ürünleri talebinin devlet kontrolünde olması
|
Tarım ürünleri piyasasına giriş ve çıkışların esnek olmaması
|
Tarım ürünleri piyasasının tam rekabet piyasasına benzerlik göstermesi
|
Tarım sektörünün iklim koşullarına bağlı olması
|
20.Soru
İyi bir özelliğe sahip tohum, hububatta % kaç oranında bir artış sağlayabilir ?
20 |
50 |
100 |
200 |
400 |
İyi bir özelliğe sahip tohum, hububatta % 20, serada domates yetiştiriciliğinde % 400 oranında bir artış sağlayabilir. Ortalama olarak verimi, genetik yapısı ve kalitesi yüksek tohum kullanımının % 20 ila %25 arasında verimi arttırdığı bilinmektedir (Çelik, 2000: 19). Doğru cevap A seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ