Kanunların ayrıca görevli kıldığı haller saklı kalmak üzere, Türk Ceza Kanununda yer alan yağma (m. 148), irtikap (m. 250/1 ve 2), resmi belgede sahtecilik (m. 204/2), nitelikli dolandırıcılık (m. 158), hileli iflas (m. 161) suçları, Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısmının Dört, Beş, Altı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar (318, 319, 324, 325 ve 332 nci maddeler hariç) ve Terörle Mücadele Kanununun kapsamına giren suçlar dolayısıyla açılan davalar ile ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis ve on yıldan fazla hapis cezalarını gerektiren suçlarla ilgili dava ve işlere bakmakla ağır ceza mahkemeleri görevlidir.

Kovuşturma evresi, iddianamenin kabulüyle başlayıp, hükmün kesinleşmesine kadar geçen evreyi ifade eder. Kovuşturma evresi, yargılama yargılama makamının sevk ve idaresinde geçer. Doğru cevap B'dir.

Kıyas ise, kural boşluğu bulunan bir alanda yeni bir kural oluşturmaktır.

Yorum, mevcut bir hukuk kuralının anlamının açıklanması faaliyetidir.

CMK’da düzenlenen koruma tedbirleri şunlardır: Yakalama, Gözaltı, Tutuklama, Adli kontrol, Arama, Elkoyma, Telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin denetlenmesi, Gizli soruşturmacı görevlendirilmesi, Teknik araçlarla izleme.

Disiplin hapsi ise bunlardan birisi değildir.

Soruşturma evresinin başında her zaman bir şüpheli bulunmak zorunda değildir. 

Ceza muhakemesine hakim olan bazı ilkeler şunlardır:
• Kamu davasının mecburiliği ilkesi
• Davasız yargılama olmaz ilkesi
• Bağımsız ve tarafsız hakim ilkesi
• Şüpheden sanık yararlanır ilkesi
• Duruşmanın aleniliği ilkesi
• Doğrudan doğruyalık (vasıztasızlık) ilkesi
• Sözlülük-yazılılık ilkesi
• Delil serbestisi ilkesi

• Derhal uygulama ilkesi
• Doğal hakim ilkesi (kanuni hakim güvencesi)
• Bu ilkeler, örnek olarak sayılmış olup; ilkelere ilgili konularda değinilecektir

İlk derece mahkeme hakimlerinin ne şekilde atanacağı Hakimler ve Savcılar Kanununda (HSK) düzenlenmiştir. Buna göre hakimlerin adaylığa atanmaları adalet bakanlığı tarafından yapılırken; mesleğe kabullerine Hakimler ve
Savcılar Kurulunca (HSK) karar verilir.

Ceza muhakemesi şartları suçun unsurlarından değildir. 

Daha önceki ünitede de belirtildiği gibi, iddianamenin kabulünden hükmün kesinleşmesine
kadar (kovuşturma boyunca), suç şüphesi altında bulunan kişiye sanık denir (m.2/b). Soruşturma evresinde suç şüphesi altında bulunan kişiye ise “şüpheli” denilmektedir (m.2/a).
Şüpheli ve sanık, kendisi hakkında gerçekleştirilen muhakemeye boyun eğmek ve gerektiğinde rızası hilafına olsa bile, tutuklama gibi kişisel özgürlüğüne, kan örneği alma gibi
vücut bütünlüğüne karşı yapılacak müdahalelere katlanmak zorunda olması bakımından
kamusal cebrin konusunu teşkil etmektedir. Bu itibarla şüpheli ve sanık, ceza muhakemesinin merkezi noktasında bulunan kişidir. Ayrıca birçok kez şüpheli ve sanığın kendisi de
muhakeme bakımından bir delil teşkil etmektedir. Ancak onun bu delil olma hali, şüpheli
ve sanığın sadece bir muhakeme objesi olduğu anlamına gelmez. O, muhakeme objesi
olmaktan önce, hak ve yükümlülükleri bulunan bir muhakeme süjesidir.
Muhakeme, şüphelinin işlediği düşünülen fiile bağlı olarak başlar. Bu itibarla şüpheli,
muhakemenin başlama nedenini oluşturan temel süjedir. Şüpheli ve sanık, müdafi ile birlikte muhakemenin savunma tarafını oluşturur. Şüpheli ve sanığın kendisini bizzat savunmasına bireysel savunma, müdafii yardımından faydalanmak suretiyle savunmasına ise
kollektif savunma denilmektedir. Bu itibarla şüpheli ve sanık, bireysel savunma makamını
oluşturur.
Sanıklık şüphelinin bir sonraki evrede içinde bulunduğu hukuki statüyü ifade etmektedir. Sanıklık sıfatını alan bir kimsenin, muhakemenin konusunu oluşturan suçu işlediğine dair duyulan şüphe, en azından kamu davasının açılmasına neden olacak oranda
yeterli hale gelmiş demektir. Nitekim, CMK. m.170’e göre; soruşturma evresi sonunda
toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa; Cumhuriyet savcısı bir iddianame düzenler. Bu nedenle yeterli şüphe olmaksızın kamu davası açılması ve
dolayısıyla sanıklık sıfatının kazanılması hukuken mümkün değildir.

Hakimlerin Bağımsızlığı
Hakimin bağımsızlığı, onun genel olarak herhangi bir kişi veya kuruma bağlı olmamasını,
hiçbir kişi veya kurumdan emir almamasını ifade eder. Bu bağlamda hakimin bağımsızlığı
belirli uyuşmazlıklar bakımından değil; genel olarak tüm uyuşmazlıklar bakımından ortaya çıkan soyut nitelikli bir özelliktir. Dolayısıyla hakimin bir uyuşmazlıkta bağımsız olması bir başka uyuşmazlıkta ise bağımsız olmaması diye bir şey söz konusu olmaz. Hakim
genel olarak ya bağımsızdır ya da değildir. Bu bakımdan hakimin bağımsızlığı, aşağıda
inceleyeceğimiz tarafsızlığına nazaran daha soyut bir özellik olarak karşımıza çıkar.
Hakimlerin yerine getirdikleri görevin önemine binaen, Anayasada bağımsızlıkları
özel olarak düzenlenmiştir. Buna göre; hakimler, görevlerinde bağımsızdırlar. Anayasaya,
kanuna ve hukuka uygun olarak vicdani kanaatlerine göre hüküm verirler. Hiçbir organ,
makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir
ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz. Görülmekte olan
bir dava hakkında Yasama Meclisinde yargı yetkisinin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz,
görüşme yapılamaz veya herhangi bir beyanda bulunulamaz. Yasama ve yürütme organları
ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez (Anayasa
m.138).
Bununla birlikte bağımsızlıklarını güvence altına almak adına hakimlere, Anayasada
bir takım teminatlar da tanınmıştır. Bu bağlamda, hakimler azlonulamazlar, kendileri istemedikçe Anayasada öngörülen yaştan (65 yaşından) önce emekliye ayrılamazlar, bir mahkemenin veya kadronun kaldırılması sebebiyle de olsa, aylık, ödenek ve özlük haklarından
yoksun kılınamazlar (Anayasa m.139).

Görünüşte haklılık. Cevap A'dır.

Doğrudan kaynakların başında anayasa gelmektedir. Anayasada ceza muhakemesine ilişkin birçok temel ilkeye yer verilmiştir. Doğru cevap A'dır.

Kovuşturma evresinde suç şüphesi altında bulunan kişiye “sanık” denir.

Hakkında adli kontrol kararı verilen şüpheli veya sanığı izleme görevi Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezi Şube Müdürlüğüne aittir. 

Fiziksel kusur muhakemeye engel değildir. 

Ceza mahkemelerinin yetkisi, kendilerine düşen coğrafi alanla sınırlıdır. Mahkemelerin yer yönünden yetkisi, “yargı çevresi” kavramı ile ifade edilmektedir. Kural olarak, ceza mahkemelerinin yargı çevresi, bulundukları il merkezi ve ilçeler ile bunlara adli yönden bağlanan ilçelerin idari sınırlarıdır. Doğru cevap A'dır.

Ret istemi sulh ceza hakimine karşı ise, yargı çevresi içinde bulunduğu asliye ceza mahkemesi karar verir (m.27).