Temel Gerontoloji Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Son yüz yılda ortalama yaşam süresi 40 yaştan hangi yaşa ulaşmıştır?
45 |
55 |
70 |
80 |
100 |
Demografik yapıda yaşlılığın ülkelerde yaygınlaşması sosyal politikalar bakımından yeni uygulamaları da beraberinde getirecektir. Son yüz yılda ortalama yaşam süresi 40 yıldan 80 yıla ulaştı. Yaşama ile ilgili olarak sınırın nerede durduğu konusunda görüşler gözden geçirildi. 1990’lı yıllarda insanın 120 yıl yaşayacağı düşünülmekteydi. Yeni bulgular ortalama yaşamın bunun üzerine çıkacağını göstermektedir. Doğru cevap D’dir.
2.Soru
Biyolojik ilişkiler sonucu insan türünün devamını sağlayan, toplumsallaşma sürecinin ilk ortaya çıktığı, karşılıklı ilişkilerin belirli kurallara bağlandığı, o güne dek toplumda oluşturulmuş zenginlikleri kuşaktan kuşağa aktaran, biyolojik, psikolojik, ekonomik, toplumsal, hukuksal vb. yönleri bulunan toplumsal bir birim aşağıdakilerden hangisidir?
Aile |
Kuşak |
Yaş Grubu |
Sülale |
Millet |
Aile, "biyolojik ilişkiler sonucu insan türünün devamını sağlayan, toplumsallaşma sürecinin ilk ortaya çıktığı, karşılıklı ilişkilerin belirli kurallara bağlandığı, o güne dek toplumda oluşturulmuş zenginlikleri kuşaktan kuşağa aktaran, biyolojik, psikolojik, ekonomik, toplumsal, hukuksal vb. yönleri bulunan toplumsal bir birim" olarak tanımlanmaktadır.
3.Soru
0-14 yaş grubu ile 65 yaş ve üzeri yaşlı nüfusun toplamının aktif yaştaki nüfusa oranlanan ağırlığına ne denir?
Doğurganlık |
Nüfus momentumu |
Medyan |
Düşük büyüme hızı |
Bağımlılık yükü |
Doğru cevap E olacaktır. Sayfa 29 da Yaşlanma ve Bağımlılık Durumu konu başlığında " Bağımlılık yükü 0-14 yaş grubu ile 65 yaş ve üzeri yaşlı nüfusun toplamının aktif yaştaki nüfusa oranlanan ağırlığına Bağımlılık yükü denir." şeklinde açıklanmaktadır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi normal yaşlanma ile ilgili doğru bir yargıdır?
Bir kişinin aynı yaşta olan bireylerle karşılaştırıldığında fonksiyonlarını yapamamasıdır. |
Psikolojik yaşlanma olarak da adlandırılabilir. |
İnsanların takvime ve doğum yılına göre yaşlanmasıdır. |
Bireyin rol, statü değişmesiyle sosyal işlerinde gücünün ve yeteneğinin azalarak kaybolması olarak kabul edilir. |
Zamanın gidişine bağlı olarak ortaya çıkan anatomik ve fiziksel işlev değişiklikleridir. |
Normal yaşlanma: Zamanın gidişine bağlı olarak ortaya çıkan anatomik ve fiziksel işlev değişiklikleridir. Bu nedenle yanıt E'dir.
5.Soru
Düzenli fiziksel aktivite aşağıdakilerden hangisini arttırır ?
Kas Kütlesini |
Yağ Kütlesini |
Kemik Kütlesini |
Su Kütlesini |
Kan Kütlesini |
Düzenli fiziksel aktivite kas kütlesini artırır
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi nüfus sayımlarının sebepleri arasında yer almamaktadır?
Askeri gücü belirlemek |
Nüfus artış hızını görmek |
Bebek ölümlerini belirlemek |
Yaş grubu dağılımını görmek |
Vergi toplamayı kolaylaştırmak |
Bebek ölümlerini belirlemek sosyal demografinin ilgilendiği alanlardan birisidir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gerontolojinin incelendiği kavramlardan biri değildir?
Yaşlılığın Biyolojisi |
Yaşlılığın Fizyolojisi |
Yaşlılığın Demografisi |
Yaşlılığın Epidemiyolojisi |
Yaşlılığın Ergonomisi |
Gerontoloji, yaşlılık sürecini yaşlanmanın nedenlerini ve koşullarını, yaşla ilgili davranış biçimlerini ve yaşlanma süreci çerçevesinde değişen tutum ve davranış kalıplarını inceleyen bir bilim dalıdır. Yaşlanma teorileri, biyolojisi, fizyolojisi, demografisi, epidemiyolojisi, psiko-sosyal değişiklikler, bunların bireysel ve toplumsal sonuçlarını
tüm yönleriyle inceler. Doğru yanıt E'dir.
8.Soru
Nüfus büyümesinin durması demografik dönüşüm kuramının hangi evre/evrelerinde ortaya çıkar?
Yalnızca 1 |
Yalnızca 2 |
Yalnızca 3 |
1 ve 4 |
2 ve 3 |
Demografik dönüşümün dördüncü evresinde ise hem doğum ve hem de ölüm hızları düştüğü için tıpkı birinci evrede olduğu gibi nüfus büyümesi durur.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Sarkopeniya” kelimesinin anlamını vermektedir?
Bağışıklık sisteminin yanıt düzeyinin pubertede pik düzeylerine çıkmasıdır |
Yaşla oransal olarak bazal ganglionların atrofiye uğramasıdır |
Tatlı, ekşi, tuzlu ve acı tatlar arasında ayrım ve tatları algılamada bozulmadır |
Yaşlanma ile el ve ayak tırnaklarının kalınlaşıp, yavaş uzamasıdır |
İleri yaşla birlikte kasın daha çok lifi sayısı ve daha az kas lifi çapının azalmaya başlamasıdır |
İskelet kas lifi aşırı yük karşısında ya daha çok bölünür ya da daha az olasılıkla doku içindeki kök olarak bilinen satellit hücreleri kas lifine dönüşür. 50 yaşından sonra kas daha çok lifi sayısı ve daha az kas lifi çapı azalmaya başlar, buna sarkopeniya denir.
10.Soru
İnsanın kökenini, evrimini, biyolojik özelliklerini, toplumsal ve kültürel yönlerini inceleyen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Etik |
Sosyoloji |
Antroploji |
Psikoloji |
Demografi |
Antroploji: İnsanın kökenini, evrimini, biyolojik özelliklerini, toplumsal ve kültürel yönlerini inceleyen bilim, insan bilimidir.
11.Soru
İleriki yaşlarda en fazla etkilenen fonksiyon, durum ya da sistem aşağıdakilerden hangisidir?
Üreme sistemi |
Beyin ağırlığı |
Böbrekte plazma süzülme hızı |
Solunum kapasitesi. |
Bazal metabolizma hızı. |
Üreme sistemi hariç hem kadın hem de erkekte yaşlanma süreçleri birbirine çok benzer. Bu farklılığa bağlı olarak kemik erimesi (osteoporoz) kadınlarda daha erken yaşta ortaya çıkmaya başlar. Sonuçta bir bireyin 75 yaşına geldiğinde 30 yaşındaki birine göre beyin ağırlığı %92’ye, bazal metabolizma hızı %84’e, böbrekte plazmanın süzülme hızı %70’e ve maksimum solunum kapasitesi %43’e kadar düşer.
12.Soru
Serbest oksijen radikallerinin en çok üretildiği ve hücre organelleri içinde reaktif oksijen türleri hasarına en çok uğrayan yaşlılık teorisi aşağıdakilerden hangisidir?
Glikasyon ve glikoksidasyon teorisi |
Oksidatif stresin yaşlanma üzerine etkisi |
Geomik yaşlılık teorisi |
Mitokondriyal yaşlılık teorisi |
Somatik mutasyon |
Mitakondri serbest oksijen radikallerinin en çok üretildiği ve hücre organelleri içinde reaktif oksijen türleri hasarına en çok uğrayan yaşlılık teorisidir. Hasara uğramış mitokondiriyal DNA ve diğer molekülleri nedeni ile ATP üretimi azalır ve azalmış ATP üretimi ise hücrede fonksiyon kaybına neden olarak yaşlanmaya neden olur.
13.Soru
I. Yaşlıların yalnız ya da eşi ile yaşama oranı en yüksek olan gruptur.
II. Bu grup için kentleşme ve yaşlanmanın getirdiği en önemli toplumsal değişim yaşlıların yalnızlaşmasıdır.
III. Bu gruptaki toplumlarda yaşlıların iş gücüne katılımı artma eğilimindedir.
IV. Bu gruptaki toplumlarda iş gücüne katılım azalma eğilimindedir.
Yukarıda verilen maddelerden hangisi ya da hangileri az gelişmiş toplumlarla ilgili olarak doğrudur?
I. ve II. |
I., II., ve IV. |
Yalnız I. |
Yalnız IV. |
II. ve IV. |
Dünyada yaşlı nüfusun %40’ı yalnız (veya eşi ile) yaşamaktadır. Bağımsız yaşama gelişmiş ülkelerde daha yaygındır; yaşlıların dörtte üçü yalnız veya eşi ile yaşamaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde yaşlıların yalnızca dörtte biri, az gelişmiş ülkelerde ise sekizde biri yaşamını böyle sürdürmektedir. Gelişmekte olan ülkelerde kentleşme ve yaşlanmanın getirdiği en önemli toplumsal değişim yaşlının yalnızlaşmasıdır. Toplumsal değişimin bir yansıması olarak az gelişmiş ülkelerde iş gücüne katılım azalırken gelişmiş ülkelerde artış eğilimindedir. Dolayısıyla I. ve III. maddeler gelişmiş toplumların özelliklerini yansıtmaktadır. II. gelişmekte olan toplumların özelliklerini yansıtmaktadır. IV. madde ise az gelişmiş toplumların özelliklerini yansıtmakdı
14.Soru
- Yataklı Rehabilitasyon Merkezleri
- Bakımevleri
- Huzurevleri
- Ayaktan Rehabilitasyon programları
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri gediatrik rehabilitasyonn uygulandığı yerler arasındadır?
Yalnız II |
II ve III |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Rehabilitasyonun uygulandığı başlıca yerler olarak hastaneler, rehabilitasyon merkezleri, özelleşmiş
bakımevleri, huzurevleri, klinikler, hastanelerin poliklinik hizmetleri ve ev ortamlarının olduğu görülmekte.
15.Soru
I- Organ sistemlerinin rezerv kapasitelerinde azalma
II- Homeostatik kontrolde azalma
III- Çevresel faktörlere uyum sağlayabilme yeteneğinde artma
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri yaşlılarda meydana gelen başlıca değişiklikler arasındadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Yaşlılarda meydana gelen başlıca değişiklikler şunlardır (Gökçe Kutsal, 2006):
1. Organ sistemlerinin rezerv kapasitelerinde azalma (özellikle stres periyotlarında belirginleşme).
2. Homeostatik kontrolde azalma (termoregülasyon sisteminde bozukluk, baroreseptör duyarlılığında azalma).
3. Çevresel faktörlere uyum sağlayabilme yeteneğinde azalma (pozisyon değişikliği ile karakterize ortostatik hipotansiyon, değişen ısıya adaptasyonda zayıflık).
4. Stres cevap kapasitesinde azalma (ateş, anemi).
5. Yaşlanmaya bağlı olarak ortaya çıkan ve giderek artan bu kayıpların sonunda; birey hastalıklara ve yaralanmalara karşı korunmasız bir hale gelmektedir.
16.Soru
Demografik yapıyı incelemek için ilk yöntem nedir?
Sokağa çıkma yasağı |
Nüfus sayımı |
Milli gelir |
Hane halkı geliri |
Tüketim endeksi |
Demografik yapıyı incelemek için ilk yöntem nüfus sayımlarıdır.
17.Soru
"Bireylerin sosyal olarak aktif olduğu ölçüde yaşamdan duyacakları doyumun artacağını savunur. Yaşamdan geri çekilme kuramından farklı olarak, bu kuram bireylerin sosyal olarak aktif olduğu ölçüde yaşamdan duyacakları doyumun artacağını savunur."
Yukarıda sözü edilen kuram yaşlanma kuramlarından hangisiyle ilgilidir?
Etkinlik kuramı |
Yaşamdan kopma kuramı |
Süreklilik kuramı |
Söylem analizi |
Sosyal yapılandırmacılık |
Etkinlik kuramı: Bireylerin sosyal olarak aktif olduğu ölçüde yaşamdan duyacakları doyumun artacağını savunur. Yaşamdan geri çekilme kuramından farklı olarak, etkinlik kuramı bireylerin sosyal olarak aktif olduğu ölçüde yaşamdan duyacakları doyumun artacağını savunur.
18.Soru
Aşağıdakilerden kişilerden hangisi yazdığı kitapta yaşlı bakımına yer vermiş, insan hayatının dört bölümden oluştuğunu söylemiş bunlardan ikisini yaşlılık dönemi ve eli ayağı tutmaz dönem olarak adlandırmıştır?
Homeros |
İbni Sina |
Shakespeare |
Goethe |
Christian Bernard |
Orta çağda İbn-i Sina’nın “Canon of Medicine” isimli tıp ansiklopedisinde yaşlı bakımı konusu yer almıştır. Bu kitapta, yaşlılıktan bahsedilmiş, uyku, beslenme, egzersizin yaşlanmadaki öneminden bahsedilmiştir. İbn-i Sina’nın bu tıp
kitabına göre yaşam dört bölümden oluşmaktadır; “büyüme dönemi, yaşamın baharı, yaşlılık dönemi ve eli ayağı tutmaz olan dönem”. Bu nedenle yanıt B'dir.
19.Soru
İncitici isimler takma, aşağılayıcı yorumlar yapma, usandırma, yıldırma, yaşlıya çocuk muamelesinde bulunma gibi türleri olan istismar şekli aşağıdakilerden hangisidir?
Duygusal ya da psikolojik istismar |
Fiziksel istismar |
Cinsel istismar |
Zihinsel istismar |
Maddi istismar |
Duygusal ya da Psikolojik İstismar: İncitici isimler takma, aşağılayıcı yorumlar yapma, usandırma, yıldırma, yaşlıya çocuk muamelesinde bulunma gibi türleri olduğu söylenebilir.
20.Soru
Dünya Sağlık Örgütü’nün “insanların yaşlanmasıyla birlikte yaşam kalitelerini geliştirmek amacıyla sağlık, katılım ve güvenlikle ilgili olanakları en uygun hale getirme süreci” olarak tanımladığı sürecin adı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
Ekonomik yaşlanma |
Patolojik yaşlanma |
Psikolojik yaşlanma |
Yaşlanma |
Aktif Yaşlanma |
Ekonomik yaşlanma; Parasal koşullardaki değişikliklerin etkisi ile yaşlı kişinin yaşam tarzının değişmesi sonucu ortaya çıkan yeni durumdur. Patolojik yaşlanma; Yaşlılık döneminde ya da çocukluktan başlayarak maddi nitelikli sıkıntıların doğurduğu beslenme ve sağlık sorunları gibi nedenlerle ortaya çıkan bir durumdur. Psikolojik yaşlanma; Yaşa bağlı olarak bireyin davranışsal uyum yeteneklerinde ortaya çıkan değişimlerdir (Sabancı ve Howe, 2009). “Yaşlanma”, dünyaya gelen her canlının zaman içerisinde aldığı mesafe olup, ölümle sona ermektedir (Beğer ve Yavuzer, 2012). Yani yaşlanma daha genel bir tanımdır. Aktif yaşlanma; Ekonomik, toplumsal, siyasal, kültürel anlamda etkin olarak yaşlanı- lan süreç olarak ifade edilmektedir (Aközer ve ark., 2011). Dünya Sağlık Örgütü aktif yaş- lanmayı, “insanların yaşlanmasıyla birlikte yaşam kalitelerini geliştirmek amacıyla sağlık, katılım ve güvenlikle ilgili olanakları en uygun hale getirme süreci” olarak tanımlamaktadır. Dolayısıyla yukarıda verilen tanım, aktif yaşlanmanın tanımıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ