Temel Gerontoloji Final 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
- Yaşlılar ve kalkınma
- Yaşlanma yaşının belirlenmesi
- Yaşlılıkta sağlık ve iyi olma durumunun artırılması
- Güvenli, kolaylaştırıcı, destekleyici çevrelerin sağlanması
Yaşlanma-2002 Uluslararası Eylem Planında öneriler öncelikli konuya göre düzenlenmiştir. yukarıdakilerden hangileri bu konuları içerir?
I, II, III ve IV |
II, III ve IV |
I ve IV |
I, III ve IV |
II ve III |
Eylem önerileri, öncelikli üç konuya göre düzenlenmiştir;
• Yaşlılar ve kalkınma
• Yaşlılıkta sağlık ve iyi olma durumunun artırılması
• Güvenli, kolaylaştırıcı, destekleyici çevrelerin sağlanması. Doğru cevap D' dir.
2.Soru
Yaşlıya yönelik olumlu ya da olumsuz tavır, tutum ve ön yargıları kapsayan, sosyal ve toplumsal bir sorun olarak değerlendirilen kavram aşağıdakilerden hangisiyle açıklanmaktadır?
Bilgelik |
Yaşlı ayrımcılığı |
Ekonomik istismar |
Yaşlı ihmali |
Psikolojik İstismar |
Yaşlı ayrımcılığı, yaşlıya yönelik olumlu ya da olumsuz tavır, tutum ve ön yargıları kapsayan, sosyal ve toplumsal bir sorun olarak değerlendirilmektedir. Yaşlı ayrımcılığı terimi ilk defa 1969 yılında Robert Butler tarafından kullanılmıştır. Butler yaşlı ayrımcılığını; cinsiyet ve ırk ayrımcılığına benzeyen ve kişilere sadece yaşı nedeni ile yapılan ayrımcılık olarak tanımlamıştır. Butler, 1995 yılında yaptığı tanımlamayı genişletmiş ve günümüzde hala geçerli olan tanımlamayı yapmıştır. Butler’e göre yaşlı ayrımcılığı, kişilere yaşı nedeni ile gösterilen farklı ve kalıplaşmış düşünce ve tutumları içeren sistematik bir süreçtir. Yaşlı ayrımcılığının bir başka tanımı da Palmore tarafından yapılmıştır. Palmore’e göre yaşlı ayrımcılığı; ileri yaştaki bireylere yaşı nedeni ile gösterilen ön yargı, tutum ve davranışları içeren bir terimdir. Yaşlı ayrımcılığı, cinsiyet ve ırk ayrımcılığı kadar yaygın bir ayrımcılıktır. Cinsiyet ve ırk ayrımcılığı yalnızca belli bir cinsiyet veya ırka özgü yapılan bir ayrımcılık iken, yaşlı ayrımcılığı tüm insanlar için geçerli olan ve yapılan bir ayrımcılıktır. Bu nedenle yaşlı ayrımcılığı, günümüzde en yaygın olarak yapılan ayrımcılık olarak kabul edilmektedir. Doğr cevap B'dir.
3.Soru
Hastalıklara yol açan nedenleri, bunların doku ve organları etkileme biçimlerini, hastalıklı doku ve organların özellikle morfolojik (biçimsel, görüntüsel) özelliklerini inceleyen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Patoloji |
Hiperbarik Oksijen |
Mikrobiyoloji |
Biyokimya |
Perfüzyon |
Patoloji; hastalıklara yol açan nedenleri, bunların doku ve organları etkileme biçimlerini, hastalıklı doku ve organların özellikle morfolojik (biçimsel, görüntüsel) özelliklerini inceler.
4.Soru
Sosyal devlet ilkesi sonucunda, yaşlıların bakım, gözetim ve korunma gibi
ihtiyaçlarının yerine getirilmesi zorunluluğu yaşlılar için bir “hak" olarak uluslararası düzeye hangi yılda taşınmıştır?
1945 |
1960 |
1982 |
1990 |
2002 |
“Sosyal devlet” ilkesi; herkese, içinde yaşamakta olduğu toplumun olanaklarına uygun bir yaşam
düzeyini sağlamakla kendini görevli bilen devlet
anlayışını ifade eder. Özellikle II. Dünya Savaşı
sonrasında, birçok ülke tarafından “sosyal devlet”
ilkesi benimsenmiştir. Bu ilkeyi benimseyen devletler, vatandaşların sosyoekonomik durumlarını
iyileştirmek, insan onuruna yaraşır bir hayat sürmelerini sağlamak ve sosyal güvenliklerini temin
etmek hususlarında kendilerini yükümlü görmüşlerdir. Bu yükümlülükler, anayasal dayanaklarla da
“görev” haline gelmiştir. Böylece “yaşlılar için devlet sorumluluğu” ve hayatın her alanında yaşlılara
garantinin sağlanması söz konusu olmuştur. Başka bir ifade ile sosyal devlet ilkesi sonucunda, yaşlıların bakım, gözetim ve korunma gibi
ihtiyaçlarının yerine getirilmesi, yaşlılar için bir
“hak”, vatandaşı oldukları devlet için de bir “görev”
halini almıştır.
Bu koruma, BM tarafından 12 Nisan 2002’de
Madrid’de gerçekleştirilen Uluslararası Madrid
Yaşlanma Hareketi Planında “hak” şeklinde uluslararası baz da sabit bir hal almıştır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılara yönelik önyargılardan olumsuz tutumlara örnektir?
Politik güç |
Bilgelik |
Güvenilirlik |
Özgürlük |
İzolasyon |
Yaşlı ayrımcılığı; bir kişiye sadece yaşı nedeniyle gösterilen farklı tavır, ön yargı, tutum ve davranışları ifade etmekte ve hem olumlu hem de olumsuz tutumları kapsamaktadır. Olumlu tutumlar; sevecenlik, bilgelik, güvenilirlik, politik güç, özgürlük ve mutluluk gibi öğeleri; olumsuz tutumlar ise, hastalık, iktidarsızlık, çirkinlik, zihinsel fonksiyonlarda gerileme, ruhsal hastalık, işe yaramazlık, izolasyon, yoksulluk ve depresyon gibi öğeleri içermektedir.
6.Soru
Yaşlılıkla ilgili mevzuatın temel kaynağı yaşlılık haklarıdır. Bu haklarının uluslararası seviyede ele
alınması Birleşmiş Milletlerin Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesince ................ yılında benimsenmiştir.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
1952 |
1963 |
1995 |
2000 |
2012 |
Yaşlılıkla ilgili mevzuatın temel kaynağı yaşlılık haklarıdır. Bu haklarının uluslararası seviyede ele
alınması Birleşmiş Milletlerin Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesince 1995 yılında benimsenmiştir. Cevap: C şıkkıdır.
7.Soru
OECD ülkelerinde yaşlılara yönelik harcama, ortalama GSMH’nin yüzde kaçıdır?
OECD ülkelerinde yaşlılara yönelik harcama, ortalama GSMH’nin yüzde kaçıdır?
%15 |
%16 |
%17 |
%18 |
%19 |
OECD ülkelerinde yaşlılara yönelik harcama, ortalama GSMH’nin %19’dur.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk yaşlıları tarafından yaşam kalitesi değerlendirmelerinde önemsiz bulunan faktörlerdendir?
Ağrı ve rahatsızlık |
Olumsuz duygular |
Çalışma kapasitesi |
Kişisel ilişkiler |
Sosyal destek |
Türk yaşlıları tarafından yaşam kalitesi değerlendirmelerinde önemsiz bulunan faktörler:Beden imgesi ve görünüşü (sadece erkekler için),Cinsel aktiviteler (yalnızca kadınlar için), Tıbbi maddelere, ilaçlara bağımlılık (insülin hariç) ve Çalışma kapasitesidir. Doğru cevap C şıkkıdır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yaşlılarda yaşam kalitesi ölçümlerinde dikkat edilmesi gereken hususlardan değildir?
Mümkün olduğunda vekil uygulamadan kaçınma. |
Yaşlıdaki eşlik eden hastalıkları hesaba katma. |
Genel ve özel amaçlı YK ölçeklerini birlikte kullanma. |
Üzerinde çalıştığınız toplum/dil için geçerli ve güvenilir ölçüm araçlarını kullanma. |
Yaşlılara sunulan hizmetin kalitesinin ve hizmet sunanların performanslarının değerlendirilmesi. |
Yaşlılara sunulan hizmetin kalitesinin ve hizmet sunanların performanslarının değerlendirilmesi yaşlılarda yaşam kalitesi değerlendirmelerinin amaçlarından biridir. Ancak diğer şıklar yaşlıların yaşam kalitesini ölçerken dikkat etmemiz gereken özelliklerdir. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
Aktif nüfus aşağıdaki yaş aralıklarından hangisini kapsar?
0-14 yaş |
65 yaş ve üzeri |
14- 25 |
15-34 |
15-64 |
Bir ülkede demografik yapının değişimini izlemek için nüfusun aktif ve bağımlılık yapısını
görmek gerekir. 0-14 yaş grubu ile 65 yaşüzeri nüfus bağımlı, 15-64 yaş grubu aktif nüfusu temsil eder. 2014 yılı nüfus dağılımına göre Türkiye’de 0-14 yaş grubu çocukların oranı %24,28, 65 yaş üzeri yaşlı nüfus %7,96, 15-64 yaş grubu ise %67,76’dir. Doğru yanıt E'dir.
11.Soru
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından hangi muhtaçlık halinde aylık bağlanmaktadır?
Her ne ad altında olursa olsun aylık alanlar |
Engellilik raporuna göre tüm vücut fonksiyon kaybı %40-69 arasında olan 18 yaşını doldurmuş bulunan ve herhangi bir bakma yükümlüsü olmayanlar |
İsteğe bağlı sigorta primi ödeyenler |
Mahkeme kararıyla veya doğrudan doğruya kanunla bağlanmış muhtaçlık sınırına eşit veya üzerinde devamlı bir geliri bulunan kişiler |
Borçlar Kanununa göre, malları ve gelirleri devir edilerek bir sözleşme kapsamında gerçek veya hükmi şahıslarca kendilerine |
Kanunun bu temel maddeleri dikkate alındığında maaş bağlanacak yaşlı ve engelliler için sınırlamalar getirilmektedir:
1. Her ne ad altında olursa olsun aylık alanlar (engelli çocuk aylığı hariç)
2. İsteğe bağlı sigorta primi ödeyenler
3. Genel sağlık sigortası kapsamında prim ödeyenler
4. Mahkeme kararıyla veya doğrudan doğruya kanunla bağlanmış muhtaçlık sınırına eşit veya üzerinde devamlı bir geliri bulunan kişiler
5. Borçlar Kanununa göre, malları ve gelirleri devir edilerek bir sözleşme kapsamında gerçek veya hükmi şahıslarca kendilerine
bakılan yaşlı, güçsüz, kimsesiz, özürlü ve muhtaç kişiler
6. Engellilik raporuna göre tüm vücut fonksiyon kaybı %40-69 arasında olan 18 yaşını doldurmuş bulunan ve her hangi bir işe yerleştirilmemiş olan engellilerden kanunen bakmakla yükümlüsü bulunanlara, bu yasa hükümlerinden yola çıkarak aylık bağlanmayacağı anlaşılmaktadır.
12.Soru
Yaşlı ayrımcılığı terimi ilk kez hangi gerontolog tarafından kullanılmıştır?
Robert Butler |
Terry Dobrow |
Sanjay Gupta |
Paul Nassif |
Robert Rey |
Yaşlı ayrımcılığı terimi ilk defa 1969 yılında Amerika Ulusal Yaşlılık Enstitüsü başkanı Gerontolog
Robert Butler tarafından kullanılmıştır.
13.Soru
Yaşlılar için Yaşam Kalitesi Ölçüm Modülü - Türkiye yaşlı odak grup çalışması bulgularına göre, aşağıdakilerden hangisi Türk yaşlıları tarafından çok önemli bulunan yaşam kalitesi faktörlerinden biridir?
Enerji ve yorgunluk |
Yaşlılara negatif ayrımcılık |
Çalışma kapasitesi |
Tıbbi maddelere, ilaçlara bağımlılık (insülin hariç) |
Kişisel ilişkiler |
Dünya Sağlık Örgütünün 23 ülkenin katıldığı çok merkezli projesi olan ve Türkiye’den de bir merkezin katıldığı Yaşlılar İçin Yaşam Kalitesi Ölçüm Modülü Çalışması (WHOQOL-OLD) çerçevesinde Türk yaşlıları enerji ve yorgunluk ve yaşlılara negative ayrımcılığı kısmen önemli bulmuşlar; tıbbi maddelere, ilaçlara bağımlılık (insulin hariç) ve çalışma kapasitesini ise önemsiz bulmuşlardır. Ancak kişisel ilişkileri çok önemli bulmuşlardır. Doğru cevap E'dir.
14.Soru
Yaşlı ayrımcılığının teorik temelleri dört etkenden oluşmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir?
Yaşlandıkça üretkenliğin arttığının gözlenmesi |
Yaşlıların sürekli bakıma muhtaç olarak algılanmasına neden olunması |
Yaşlı ayrımcılığına bir etken ölümden duyulan korkudur. |
Gençliği ön plana çıkarıldığı toplumlar için yaşlanmak kendine duyulan güveni azaltmakta ve yaşlılığa karşı olumsuz tutumlar geliştirmelerine neden olmaktadır |
Ekonomik verimliliklerini geride bıraktıkları için bir yük olarak görülmektedirler |
Ekonomik verimliliğe ve üretkenliğe verilen önemdir. Çocukluk ve yaşlılıkta verimliliğin olmadığı ve üretime katkı sağlanmadığı yıllar olarak düşünülmektedir. Orta yaştaki insanların çocuk ve yaşlıların ihtiyaçlarını ve bakım gereksinimlerini karşıladıkları kabul edilmektedir.
Çocuklar yaşlılardan farklıdırlar, onlara geleceğe yönelik bir yatırım olarak düşünülmektedir. Ancak yaşlılar ise tam tersi ekonomik verimliliklerini geride bıraktıkları için bir yük olarak görülmektedirler. Doğru cevap A' dır.
15.Soru
Yaşlının haklarını, onlara karşı devletin ve kişilerin yükümlülüklerini ve yasal sorumluluklarını, ele alan
hukuk dalına denir.
Yukarıdaki tanım aşağıdakilerden hangisine aittir?
Yaşlılık hukuku |
Pozitif hukuk |
Mevzu hukuku |
İdeal hukuk |
Tarihi hukuk |
Yaşlılık Hukuku, yaşlının haklarını, onlara karşı devletin ve kişilerin yükümlülüklerini ve yasal sorumluluklarını, ele alan
hukuk dalına denir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi osteoartritde eklemde meydana gelen değişikliklerden biri değildir?
Eklem kıkırdağı kabalaşır, dejenere olur ve işlevini yitirir. |
Rengi parlak mavimsi renkten mat ve sarımsı renge döner. |
Kayganlığını kaybederek pürtüklü, çukurlu bir hal alır. |
Eklemi oluşturan kemikler arasındaki mesafe azalır, eklem aralığı daralır. |
Zaman içinde kemikler kalsiyum kaybederek delikli, zayıf ve kolay kırılabilir hale gelir. |
Zaman içinde kemikler kalsiyum kaybederek delikli, zayıf ve kolay kırılabilir hale gelir. Bu durum osteoporozda görülür.
17.Soru
Halk arasında bunama olarak bilinen hastalık aşağıdakilerden hangisidir?
Demans |
Depresyon |
Düşme |
İnkontinans |
Koah |
Halk arasında bunama olarak tabir edilen demans'ın çeşitli formları olmakla birlikte, demansın gerek yaşlı olan kişinin gerekse ona bakan yakın çevresinin, yaşam kalitesini önemli ölçüde bozar.
18.Soru
Kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticari indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmayacağı konusu hangi kanun ile sunulmuştur?
2022 Sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun |
4736 Sayılı Kamu Kurumlarının Mal ve Hizmet Tarifeleri Kanunu |
2828 Sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu |
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı 1 nolu Kararnamesi |
Huzurevi, Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Kanunu |
4736 Sayılı Kamu Kurumlarının Mal ve Hizmet Tarifeleri Kanunu ile tüm kamu kurum ve kuruluşlarını kapsayan bu kanun 19/01/2002 tarih ve 24645 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanuna göre “kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticari indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmayacağı” konusu ile ilgilidir.
19.Soru
Hipertansiyon sınıflandırmasında Diastolik kan basıncı prehipertansiyon'da kaçtır?
<80 |
80-89 |
90 |
90-99 |
100 |
Hipertansiyon sınıflandırmasında Diastolik kan basıncı,
Normal <80
Prehipertansiyon 80-89
Hipertansiyon 90
Evre-1 90-99
Evre 2 100'dür.
20.Soru
Peptik ülser veya hiatal herni(fıtık), safra kesesi taşı, divertiküller, spastik kolon, kabızlık ve hemoroid gibi rahatsızlıklar aşağıdaki hangi ağrı nedenini oluştururlar?
Damarsal kökenli ağrılar |
Nörojenik kökenli ağrılar |
Adale kökenli ağrılar |
Viseral (iç organ) kökenli ağrılar |
Kemik kökenli ağrılar |
Peptik ülser veya hiatal herni(fıtık), safra kesesi taşı, divertiküller, spastik kolon, kabızlık ve hemoroid Viseral (iç organ) kökenli ağrılar grubu içerisindeki hastalıklardır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ