Temel İdare Hukuku Final 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hukukta bir meslek olarak kabul edilen “Memurluk” mesleği için yanlıştır?
Memurlar mesleklerini yaparlarken tarafsız olmak zorundadırlar. |
Memurlar mesleklerini önceden belirlenmiş olarak ve idareye karşı yaparlar |
Memurlar mesleklerini siyasi iktidardan bağımsız olarak yaparlar. |
Memurlar mesleklerini, nitelikleri, görev ve yetkileri, hakları, yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve tüm özlük hakları kanunla düzenlenmiş olarak yaparlar. |
Memurlar mesleklerini bir yetenek gerektirmeden ve belli bir derecesi olmayan süreklilik ile çalışan bir yapı içinde yaparlar. |
Hukukumuzda memurluk, bilgi düzeyi (diploma) ve yeteneğe göre belli bir dereceden ve kademeden girilebilen, sonra da derece derece, kademe kademe yükselme imkanının olduğu bir “meslek” olarak kabul edilmektedir Memurlar siyasi iktidarlardan bağımsız olarak görev yaparlar. Siyasi iktidarlar değişse bile, memurlar görev yapmaya devam ederler. Yani güvenceli bir statüde görev yaparlar. Memurlar görevlerini yaparken tarafsız olmak zorundadırlar. Bu nedenle memurların siyasi faaliyette bulunmaları yasaklanmıştır. Memurların idare karşısındaki durumu, önceden kanunlarla belirlenmiş olmasıdır. Anayasanın 128. maddesinde “memurların nitelikleri, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir” hükmü, memurların hukuki statülerinin kanuniliği ilkesini ifade etmektedir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi idari işlev niteliğindeki faaliyetlerdir?
Toplumun ortak ve günlük ihtiyaçlarını karşılama faaliyetleri |
Yasama faaliyetleri |
Yargılama faaliyetleri |
Hükümet faaliyetleri |
İdarenin özel hukuka tabi faaliyetleri |
Toplumun ortak, kolektif, günlük, teknik ve sürekli ihtiyaçlarını karşılama yönündeki faaliyetler, idare işlev niteliği taşır. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.
3.Soru
Ceza ve disiplin yaptırımları arasında aşağıdakilerden hangisine ilişkin olarak farklılık gözlenmez?
Muhataplar |
Uygulayan merci |
Amaç |
Müeyyideye bağlayıp bağlamama |
Kıyas |
Disiplin hukukunda öngörülen yaptırımlar da, ceza hukukunda öngörülen cezalar gibi, kişilerin bazı fillerini müeyyideye bağlamaktadırlar. Bu yönü itibariyle birbirine benzemektedirler. Ancak bazı noktalardan farklılıklar taşımaktadırlar. Örneğin muhatap, uygulayan merci, amaç ve yorum açısından farklar bulunur. Doğru cevap D şıkkıdır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kişisel kusur kapsamında değerlendirilemez?
Kamu görevlisinin özel hayatında işlediği kusurlar |
Kamu görevlisinin suç niteliğindeki davranışları |
Kamu görevlisinin yürüttüğü hizmeti kin ve nefret içerikli yapması |
Kamu görevlisinin hizmeti yerine getirirken gerçekleştirdiği ağır kusur işlemleri |
Kamu görevlisinin yürüttüğü hizmetle iç içe olan kusurları. |
Kişisel kusur, “yürütülen görevden ayrılabilir nitelikteki kusurlar” olarak tanımlanmaktadır. Hizmet kusuru ise kamu görevlilerinin yürütülen hizmetle iç içe olan, kişiselleştirilemeyen kusurlarını ifade etmektedir. Buna göre doğru cevap E şıkkıdır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi idarenin sorumluluğunu etkileyen hallerden biri değildir?
Mücbir sebep |
Kanunun emrini icra etmek |
Beklenilmeyen hal |
Üçüncü kişinin davranışı |
Zarar görenin davranışı |
Doğru cevap B şıkkıdır
6.Soru
Memurların sınavla seçilmeleri memurluk mesleğinin hangi ilkesinin bir gereğidir?
Sınıflandırma |
Kariyer |
Liyakat |
Serbestlik |
Dikey ilerleme |
Devlet Memurları Kanunu liyakat ilkesini, “Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkânlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmaktır” şeklinde tanımlamaktadır (DMK, m.3/C).
Bir görevi yapmaya en ehil, en layık olan kişinin seçimi yani liyakat ilkesinin uygulanması da “sınav” yönetimi ile gerçekleşmektedir.
7.Soru
Aşağıda farklı idarî hizmetler verilmiştir. Verilen hizmetlerden hangisinde idarenin sorumlu tutulması için ağır kusur aranmalıdır?
Eğitim-öğretim hizmetleri |
Arama kurtarma faaliyetleri |
Vergi hizmetleri |
İkâmet işlemleri |
Nüfus ve vatandaşlık hizmetleri |
İdarenin bazı faaliyetleri bakımından sorumlu tutulması için ağır kusur aranmasının nedeni, söz konusu “faaliyetin yürütülmesindeki zorluklar “olarak açıklanmaktadır.
Yangına müdahale, kurtarma faaliyeti gibi zorluklar içeren faaliyetlerde, idarenin sorumluluğu için basit kusurun aranmasının idareyi çekingenliğe itebileceği ifade edilmektedir.
8.Soru
I. Cumhurbaşkanı
II. Başbakan
III. TBMM
IV. Tarım ve Orman Bakanlığı
V. YÖK
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri kamu yararı kararı vermeye yetkilidir?
I, II ve III |
II, III ve IV |
III, IV ve V |
I, IV ve V |
II, IV ve V |
Yükseköğretim kurulu yararına kamulaştırmalarda yetkilidir. Onay makamı kurul başkanıdır. Cumhurbaşkanı, ayrı illerdeki birden çok kamu tüzel kişileri yararına ve birden fazla il sınırlarındaki devlet adına kamulaştırmalarda yetkilidir. Bunlar için ayrıca onaya gerek yoktur. İlgili bakanlık (Tarım ve Orman Bakanlığı); büyük enerji, sulama, iskân, yeni orman yetiştirilmesi, kıyıların korunması projeleri kamulaştırılmalarında yetkilidir. Bunlar için ayrıca onaya gerek yoktur.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 657 sayılı Kanunun atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi hükümlerine tabi olmaksızın atama yapılabilen memurluklardan değildir?
Milli Saraylar İdaresi memurları |
Milli İstihbarat teşkilatı memurları |
Anayasa Mahkemesi Basın Müşavirliği |
Türkiye Büyük Millet Meclisi memurları |
Cumhurbaşkanlığı memurları |
657 sayılı Kanunun atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi hükümlerine tabi olmaksızın atama yapılabilen memurluklar, istinai memurluklardır ve ilgili kanunun 59. maddesinde belirlenmişlerdir. Milli Saraylar İdaresi memurları bu maddede belirtilen memurlar içinde yer almaz. Doğru cevap A şıkkıdır.
10.Soru
I. Sözleşmeli Personel
II. Sağlıkçılar
III. İşçiler
IV. Memur
Yukarıdaki maddelerden hangileri Devlet Memurları Kanununun 4. maddesinde göre olan üç tür istihdam türlerindendir?
I ve II |
II ve IV |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
I, II ve III |
Sağlıkçılar diye bir istihdam türü yoktur.
11.Soru
Bir okul kantinini işleten kişinin kantinden yararlanma usulüne ilişkin olarak aşağıdaki ifadelerden hangisinde yanlış bir ifadeye yer verilmiştir?
İstisnai yararlanma söz konusudur. |
Kantini işletme idarenin iznine tâbidir. |
Kantini işleten kişinin idareye bedel ödemesi gerekir. |
Kantini işleten kişinin kantinden yararlanma süresi sınırlıdır. |
Kantini işletmek için idareden izin alan kişi daha sonra kantini kitapçıya dönüştürebilir. |
Bir okuldaki kantini işleten özel hukuk kişisi, kantin olarak kullanılan alanı, başkasının kullanmasını engelleyecek şekilde kullanmaktadır. Bu kullanım, özel istisnai yararlanmaya örnektir.
Özel-istisnai yararlanma izne tabidir.
Özel-istisnai yararlanma ücrete tabidir.
Özel-istisnai yararlanma süreye tabidir.
Özel-istisnai yararlanma, kamusal malın tahsis amacına uygun olmalıdır.
Doğru cevap E şıkkıdır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, 'kamu külfetleri karşısında eşitlik ilkesi' gereğince idarenin sorumluluğuna neden olabilecek haller arasında sayılabilir?
Sosyal olaylar |
Terör eylemleri |
Kamu hizmetine geçici olarak iştirak edilmesi |
Hukuka uygun işlemlerden sorumluluk |
Tehlike barındıran eşyalar |
Kamu külfetleri karşısında eşitlik ilkesi gereğince idarenin sorumluluğuna neden olabilecek halleri şu şekilde sıralayabiliriz: a) Bayındırlık Faaliyetlerinin Daimî Zararları, b) Ticari Zararlar, c) Kullanım Engelleri ve Değer Kayıpları, d) Hukuka Uygun İşlemlerden Sorumluluk. Diğer seçeneklerdeki hususlar, "risk sorumluluğuna yol açan durumlar" olarak kabul edilmektedir. Doğru cevap D'dir.
13.Soru
İşlevsel anlamda idarenin kamu hukukuna tabi faaliyetlerinden doğan zararların tazminine yönelik kurallar ve ilkeleri ifade eden sorumluluk türü aşağıdakilerden hangisidir?
Yüksek idarî sorumluluk |
Mali sorumluluk |
Hukukî sorumluluk |
Dar anlamda idarî sorumluluk |
Geniş anlamda idarî sorumluluk |
Dar anlamda idari sorumluluk, işlevsel anlamda idarenin kamu hukukuna tabi faaliyetlerinden doğan zararların tazminine yönelik kurallar ve ilkeleri ifade etmektedir.
14.Soru
Bilgi düzeyine ve yeteneğine göre hizmete alınma ilkesi aşağıdakilerden hangisidir?
Tam ehliyetlilik ilkesi |
Sınıflandırma ilkesi |
Liyakat ilkesi |
Kariyer ilkesi |
Başarı ilkesi |
Liyakat; layık olanın, ehil olanın seçilmesini ifade etmektedir. Bu anlamda liyakat ilkesi, bir görevi yürütmeye en layık, en ehil olan kişinin seçilmesini deyimlemektedir. Başka bir ifade ile liyakat kişinin bilgi düzeyi ve yeteneğine göre hizmete alınmasını ifade etmektedir. Doğru cevap C şıkkıdır.
15.Soru
I. En üst idari amir
II. Kaymakamlar
III. TBMM idari işler başkanı
IV. İç İşleri Bakanı
Yukarıda verilen mercilerden hangileri memurların işledikleri suçlara bağlı olarak soruşturma izni verme yetkisine sahiptir?
I ve II |
III ve IV |
I, II ve III |
I, II ve IV |
I, III ve IV |
İzin vermeye yetkili merciler şunlardır:
-Kaymakamlar
-Valiler
-En üst idari amir
-Cumhurbaşkanı veya ilgili bakan
-Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı
-İçişleri bakanı
-TBMM Başkanı
Doğru cevap D'dir.
16.Soru
Göl aşağıdaki sınıflandırmalardan hangisine girer?
Sahipsiz mal |
Hizmet malı |
Orta malı |
Sun'i mal |
Taşınır mal |
Sahipsiz mal deyimi, özel hukuk anlamında sahibi olmayan mal anlamında değil, özel hukuk kişilerinin mülkiyetinde olmayan ve niteliği gereği mülkiyete konu olamayan malları ifade etmektedir. Bu anlamda kayalar, tepeler, dağlar ve onlardan çıkan kaynaklar, denizler, iç denizleri göller, nehirler, kıyılar, tabii servet ve kaynaklar, ormanlar bu kategori içinde yer almaktadırlar.
17.Soru
Aşağıdaki seçeneklerde verilen bireylerden hangisinin memur olması mümkün değildir?
19 yaşındaki Bulgar ve Türk vatandaşı olan üniversite mezunu A |
17 yaşında hâkim kararıyla ergin kılınan meslek lisesi mezunu Türk vatandaşı B |
26 yaşında lise mezunu hırsızlık suçundan yargılanmakta olan Türk vatandaşı C |
19 yaşında üniversite mezunu taksirli bir suçtan mahkûm edilmiş Türk vatandaşı D |
37 yaşında üniversite mezunu kasten işlenmiş bir suçtan ötürü bir yıl hapis cezasına mahkûm edilmiş Türk vatandaşı E |
Devlet Memurları Kanunu, memur olabilmek için çeşitli şartlar öngörmüştür. İlk olarak Türk vatandaşı olanların memur olabileceği hüküm altına alınmıştır. Bununla birlikte çifte vatandaşlık memurluğa engel değildir. Buna ek olarak, memur olabilmek için 18 yaşını bitirmek gerekir; ancak bir meslek ya da sanat okulunu bitirenler en az 15 yaşın doldurmuş olmak ve hâkim kararıyla ergin kılınmak şartıyla memur olabilirler. Bunun yanı sıra genel olarak ortaokulu bitirenlerin memur olabileceği söylenebilir. Ayrıca memur olabilmek için bazı suçlardan mahkûm olmama şartı da söz konusudur; fakat unutulmamalıdır ki bir suçtan yargılanıyor olmak ve taksirle işlenen suçlardan mahkûm olmamak memurluğa engel değildir. Buna mukabil, kasten işlenen bir suçtan bir yıl ve daha fazla süreyle mahkûm olmak, memurluğa engeldir. Doğru cevap E şıkkıdır.
18.Soru
"Hizmet kusuru - kişisel kusur" ayrımı göz önüne alındığında, aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden ayrılır?
Yıkılma tehlikesi olduğu bildirilmesine rağmen, belediyenin binayı yıkmaması |
Yıkılma tehlikesi olduğu belediyeye bildirilen binanın kendiliğinden yıkılarak kişilere zarar vermesi |
Acil serviste kanamalı hastaya zamanında müdahale edilmemesi |
Bir cerrahın aşırı alkollü olarak ameliyat yapması nedeniyle hastaya zarar vermesi |
Uygulanan yanlış tedavi nedeniyle hastanın duyma yeteneğini kaybetmesi |
Hizmet kusuru, “yürütülen görevden ayrılamayan kusurlar” şeklinde tanımlanırken; kişisel kusur, “yürütülen görevden ayrılabilir nitelikteki kusurlar” olarak tanımlanmaktadır. Bir cerrahın aşırı alkollü olarak ameliyat yapması ve zararlı neticelere sebebiyet vermesi ağır kusur olup kişisel sorumluluğuna neden olur. Doğru cevap D'dir. Diğer durumlarda ise hizmet kusurunun varlığı söz konusudur.
19.Soru
İdarenin mal ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak karşımıza çıkan olağanüstü usul aşağıdakilerden hangisidir?
Devletleştirme |
Müsadere |
Miras yoluyla |
İstimval |
Borçlanma yoluyla |
Devletin, olağanüstü hâllerde vatandaşlar için getirebileceği para, taşınır mal ve çalışma yükümlülüklerine hukukta “istimval” adı verilmektedir. Doğru cevap D'dir.
20.Soru
”İdare” yani kamu tüzel kişiliği, üstlendiği kamu hizmetlerini yerine getirirken ve kolluk faaliyetlerini yaparken, insana yani personele ihtiyaç duyar, personel olmazsa ne olur?
Personel olmazsa idare hareket edemez. |
Personel olmazsa ifade özgürlüğü yapılamaz. |
Personel olmazsa tüzel kişilik kavramı meydana gelemez. |
Personel olmazsa memurluk mesleği ortadan kalkmış olur. |
Personel olmazsa farklı tanımlar altında çalışan “idare” bu farklılıkları yerine getiremez. |
İdare (kamu tüzel kişileri) üstlendiği kamu hizmetlerini yerine getirirken ve kolluk faaliyetini gerçekleştirirken insana (personele) ihtiyaç duyar. Personel olmadan idarenin hareket etmesi mümkün değildir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ