Temel İlaç Bilgisi Ve Akılcı İlaç Kullanımı Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Cumhuriyet dönemi Türkiye ilaç endüstrisi hangi yıllarda hızlı bir gelişme göstermiştir?
1928-1933 yılları arasında |
1970'lerden sonra |
1950'lerden sonra |
1928'den itibaren |
1984'den itibaren |
Cumhuriyet döneminde 1928-1933 yılları arasında, 306 yerli ve 965 yabancı müstahzar ilaca yapma veya ülkeye sokma ruhsatı verilmiştir. Türkiye’de ilaç endüstrisi, 1950’lerden sonra hızlı bir gelişme göstermiştir. 1950 yılından önceki dönemde hekimler ve hastalar, yalnız yabancı tıbbi müstahzarlara itibar ederken, Türk İlaç Endüstrisinin gelişmesiyle birlikte bu dönem aşılmış ve yerli ilaçlar, yabancı ilaçlar ile rekabet edebilecek seviyeye gelmiştir. Tedavide kullanılan ilaç gruplarının çeşitliliği, sanayi devriminden sonra büyük artış göstermiştir. Hastalıkların teşhis ve tedavi yöntemlerindeki gelişmeler sayesinde, ilaç araştırmaları büyük bir ivme kazanmış ve pek çok ilaç tedaviye sunulmuştur. 1984 yılından itibaren, İyi Üretim Uygulamaları (Good Manufacturing Practice - GMP) çerçevesinde altyapı ve üretim süreçleri daha iyi hale getirilmiştir. Doğru seçenek C'dir.
2.Soru
Ağız suyu gargara, topikal pomat ve pastil gibi farmasötik ilaç şekillerinin ağız içine uygulanması işlemine ne denir?
Parenteral uygulama |
İntranazal uygulama |
Rektal uygulama |
Bukkal uygulama |
Sistemik uygulama |
Ağız suyu, gargara, topikall pomat ve pastil gibi farmasötik ilaç şekillerinin ağız içine uygulanması işlemi lokal uygulamalardan biri olan bukkal uygulamayı tanımlamaktadır. Doğru cevap: "D" olmaktadır.
3.Soru
Bir ilacın, doza bağlı olan toksik etkileri ortaya çıkmadan, tedavide kullanılabileceği bu güvenli konsantrasyon aralığına ne ad verilir?
terapötik pencere |
minimum toksik konsantrasyon |
minimum etkin konsantrasyon |
pasif difüzyon |
reabsorpsiyon |
Vücuda uygulanan bir ilacın farmakolojik etkisini gösterebilmesi için etki yerinde belirli bir konsantrasyon düzeyine ulaşması gerekir. İlacın, doza bağlı olan toksik etkileri ortaya çıkmadan, tedavide kullanılabileceği bu güvenli konsantrasyon aralığına, terapötik pencere (güven aralığı) adı verilir.
4.Soru
Doğal maddelerden elde edilen ve tedavi amacıyla kullanılan ilaç hammaddesine ne ad verilir?
Drog |
Farmasötik |
Tiryak |
Herbari |
Macun |
Drog: Doğal maddelerden elde edilen ve tedavi amacıyla kullanılan ilaç hammaddesidir.
5.Soru
Genellikle bitkisel (nadiren hayvansal) drogdan alkol, eter-alkol veya su-alkol ile ekstraksiyon yoluyla hazırlanan preparata ne ad verilir?
Drog |
Tentür |
Ekstraksiyon |
Bitkisel drog |
Hayvansal drog |
Drog: Eczacılık, kimya ve boya endüstrisinde kullanılan bitkisel, hayvansal veya madensel ilkel maddelere drog denir.
Tentür: Genellikle bitkisel (nadiren hayvansal) drogdan alkol, eter-alkol veya su-alkol ile ekstraksiyon yoluyla hazırlanan preparattır.
Ekstraksiyon: Drogun çözücüde çözünen kısımlarını çekme işlemine denir.
Bitkisel drog: Hastalıkların tedavisinde öncelikle bitkiler kullanılmıştır. Bitkilerden elde edilen doğal ilaç hammaddelerine bitkisel droglar adı verilmektedir.
Hayvansal drog: Hayvanlardan elde edilen doğal ilaç hammaddelerine hayvansal droglar adı verilmektedir.
6.Soru
Suyun böbreklerden geri emilimini artırarak, idrar çıkışını azaltan hormon aşağıdakilerden hangisidir?
Oksitosin |
Lüteinleştirici hormon |
Folikül stimüle edici hormon |
Vazopresin |
İnsülin |
Vazopresin, suyun böbreklerden geri emilimini artırarak, idrar çıkışını azaltan hormondur.
7.Soru
Mantar veya bakteri gibi bir mikroorganizmanın sekonder metaboliti olarak fermantasyon ortamından üretilebilen ilaçlar nedir?
Hayvansal droglar |
Deüretikler |
Antibiyotikler |
Digitoksin |
Sodyum klorür |
Bazı antibiyotikler, mantar veya bakteri gibi bir mikroorganizmanın sekonder metaboliti olarak fermantasyon ortamından kazanılmaktadır. Bununla birlikte günümüzde klinikte kullanılan antibiyotiklerin çoğu, biyosentetik veya sentetik yolla üretilip tedaviye sunulmaktadırlar.
8.Soru
Numune alınan her kap, sıkıca kapatılıp ağzı mühürlendikten sonra üzerine etiket yapıştırılır.
Bu etikette hangi bilgiler yer almalıdır?
İmalatçının seri numarası |
Numuneyi alanın yaşı |
Madde veya ürünün adı ve numarası, örnek numarası |
başlangıç kullanma tarihi |
Saklama şartları |
Numune alınan her kap, sıkıca kapatılıp ağzı mühürlendikten sonra üzerine etiket yapıştırılır.
Bu etikette aşağıdaki bilgiler yer almalıdır:
• Madde veya ürünün adı ve numarası, örnek numarası,
• Parti (lot) veya kazan (seri) numarası,
• Ürün ise imalatın bitim tarihi,
• Numunenin alındığı zaman ve tarih,
• Numuneyi alan ve o andaki kontrolör.
9.Soru
Hekimlerin sadece hastalıkların teşhisi ve tedavisi işini üstlenmeleri ile ilaç hazırlama işini bırakmalarından sonra 13. Yüzyılda Avrupa’da ortaya çıkan ve ilaç yapımında kullanılan drogları satmalarının yanısıra reçetelere göre ilaç formüllerini de hazırlayan esnaf grubu aşağıdakilerden hangisidir?
Pharmacopoles |
Apothicaire |
Pigmentarii |
Aktar |
Rhizotome |
Ortaçağ Avrupa’sında bitkileri toplayıp kurutan, drogları hazırlayıp satışa sunan esnaf grubu “Rhizotome” veya “Herbarii” diye bilinmektedir. Bu grup Osmanlı İmparatorluğu döneminde “Kökçü” olarak bilinen esnaf grubunun karşılığıdır. “Pigmentarii” veya “Seplasiarii” diye bilinen esnaf grubu ise kendi ülkelerinde elde edilen drogların yanında, dış ülkelerden temin edilen drog ve baharatı da dükkânlarında satıyorlardı. Bu esnaf grubu Osmanlı İmparatorluğu döneminde “Aktar” olarak bilinen grubun karşılığıdır. Roma İmparatorluğu döneminde, ilkel maddelerden ilaç hazırlayıp hastalara veren “Pharmacopoles” diye bilinen esnaf grubu bulunmaktadır. Hekimlerin sadece hastalıkların teşhisi ve tedavisi işini üstlenmeleri ile ilaç hazırlama işini bırakmalarından sonra 13. Yüzyılda Avrupa’da ortaya çıkan “Apothicaire” diye bilinen esnaf grubu ise, ilaç yapımında kullanılan drogları satmalarının yanısıra reçetelere göre ilaç formüllerini de hazırlıyordu.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde ilaç şekli ve örneği doğru bir şekilde eşleştirilmiştir?
Yarı-katı farmasötik şekiller = Tentür |
Sıvı farmasötik şekiller = Merhem |
Katı farmasötik şekiller = Kapsül |
Sıvı farmasötik şekiller = Pilül |
Katı farmasötik şekiller = Solüsyon |
Katı farmasötik şekiller arasında toz, paket, kaşe, pilül, tablet, kapsül, supozituar; sıvı farmasötik şekiller arasında solüsyon, süspansiyon, emülsiyon, şurup, posyon, tentür, eliksir, infüzyon ve dekoksiyon, ekstre enema, sprey; yarıikatı farmasötik şekiller arasında ise merhem, krem, yakı yer almaktadır.
11.Soru
Hekimliğin babası olarak kabul edilen Grek hekim kimdir?
Mithridates |
Doskordes |
Galen |
Aromatarius |
Hppokrates |
Hekimliğin babası olarak kabul edilen Grek hekim Hippokrates (M.Ö. 460-377), hekimliği dinden ayırıp ilmî esaslara bağlamıştır. Hippokrates’in eserlerinde, çoğunluğunu bitkisel drogların oluşturduğu 400 kadar drog bulunmaktadır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi virüslerin neden olduğu bir hastalık çeşididir?
Menenjit |
Boğmaca |
Kolera |
Suçiçeği |
Tetanoz |
Virüslerin neden olduğu uçuk, siğil, solunum sistemi enfeksiyonları, çiçek, kızamıkçık, kızamık, kızıl, çocuk felci, kuduz, hepatit, suçiçeği, zona ve AIDS gibi enfeksiyonlara viral enfeksiyonlar adı verilir.
13.Soru
Kemoterapinin babası olan bilinen kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Alexander Flemming |
Friedrich Serturner |
Paul Ehrlich |
Jesse Boot |
Hubert Humphrey |
Birçok ilacın geliştirildiği ve tedaviye girdiği 20. yüzyılın başlarına rastlayan döneme, Paul Ehrlich (1854-1915) damgasını vurmuştur. Modern kemoterapinin babası olarak bilinen Ehrlich’in, 1899 yılında Frankfurt’ta Deneysel Tedavi Enstitüsü başkanlığına atanmasıyla, birçok sentetik analjezik, anestezik ve antipiretik bileşiğin, Alman Kimya Endüstrisi tarafından piyasaya sürüldüğü bir dönem başlamıştır. Bunun yanısıra, memeli hücrelerinde reseptörlerin var olduğu, kemoterapi, hücre boyanması, ilaç direnci gibi önemli biyolojik kavramlar ilk kez Ehrlich ve arkadaşları tarafından ortaya atılmıştır.
14.Soru
Aşı uygulaması neye örnektir?
Tanı |
Terapi |
Profilaksi |
Kontrasepsiyon |
Fitoterapi |
İlaç, hastalıkları teşhis etmek (tanı), önlemek (profilaksi), tedavi etmek (terapi) ve daha kısıtlı ölçüde olmak üzere kontrasepsiyon ve cerrahi girişimlerin kolaylaştırılması gibi diğer amaçlar için kullanılan maddedir. İlaçların, hastalıkların profilaksisi için kullanıma ilişkin en güzel örnek ise ası uygulamasıdır. Çocuk felci, suçiçeği, tüberküloz, hepatit ve pnömokok gibi ciddi hastalıkların etkenlerine karsı henüz çocukluk döneminde uygulanan asılar, çocukların bu enfeksiyonlara karsı bağışıklık kazanmalarını ve hastalıklardan korunmalarını sağlamaktadır.
15.Soru
Aşağıdaki süreçlerden hangisinde temel amaç ilaçların üretimindeki yöntem ve talimatların hedefe uygun olduğunu ispatlamak, ilaç ve ilaç ürünlerini meydana getirmek için kullanılan yöntemleri garanti altına almak, önceden belirlenen kalite özelliklerini karşılayacak şekilde, nitelikli ürünlerin piyasaya sunulmasını sağlamaktır?
Revalidasyon |
Proses validasyonu |
İyi üretim uygulamaları |
Formülasyon patenti |
Proses patenti |
Proses validasyonu, ilaç ürün güvenliği ve kalitesi için kullanılır. Bu yüzden kalite güvence sisteminin önemli bir parçasıdır. Proses validasyonu, ilaç üreticileri için vazgeçilmez bir etkendir. İlaçların üretimindeki yöntem ve talimatların hedefe uygun olduğunu ispatlamak, ilaç ve ilaç ürünlerini meydana getirmek için kullanılan yöntemleri garanti altına almak, önceden belirlenen kalite özelliklerini karşılayacak şekilde, nitelikli ürünlerin piyasaya sunulmasını sağlamak, temel amaçtır. Doğru cevap B seçeneğidir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Antitrombotik ilaçlar ile tedavi edilen hastalık grubu değildir?
Akut miyokard infarktüsü |
Serebrovasküler hastalıklar |
Romatizmal kalp kapakçığı hastalıkları |
Derin ven trombozu |
Hiperlipidemi |
Derin ven trombozu, akut miyokard infarktüsü, romatizmal kalp kapakçığı hastalıkları, atriyum fibrilasyonu, serebrovasküler hastalıklar, hemodiyaliz gibi durumlara ve açık kalp ameliyatı, kalp kapakçığı protezlerinin takılması, organ nakli ameliyatları gibi cerrahi girişimlere bağlı olarak ortaya çıkabilecek tromboembolitik komplikasyonların önlenmesi ve tedavisi için kullanılan ilaçlara antitrombotik ilaçlar denir
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi büyüme hormonunun başlıca endikasyonları arasında yer almaz?
Cushing sendromu |
Turner sendromu |
Prader-Willi sondromu |
Kısa bağırsak sendromu |
Kaşeksi |
Büyüme hormonu (GH, somatotropin), vücudun tüm dokularında hücrelerin büyümesini, çoğalmasını ve protein sentezini artıran hormondur. Büyüme hormonu eksikliği, büyüme geriliği, kaşeksi, AIDS’e bağlı tükenme sendromu, kısa bağırsak sendromu, Prader- Willi sendromu ve Turner sendromu tedavileri, büyüme hormonun başlıca endikasyonlarıdır.
18.Soru
Aşağıdaki şıklardan hangisi kalite kontrol laboratuvarının Temel görevlerinden değildir?
Maddenin adı ve numune numarasını bulmak |
Özellik belgelerini hazırlamak, |
Her test ve analiz için yazılı uygulama yöntemleri hazırlamak, |
Ana ilkel maddeleri kabul etmek veya reddetmek |
Yarı mamulleri kabul etmek veya reddetmek |
Her sanayi kuruluşunda doğrudan genel müdüre bağlı, yetişmiş kişiler tarafından yürütülüp
denetlenen, bağımsız bir kalite kontrol laboratuvarı bulunur. Temel görevleri şunlardır:
• Özellik belgelerini hazırlamak,
• Her test ve analiz için yazılı uygulama yöntemleri hazırlamak,Ana ilkel maddeleri kabul etmek veya reddetmek,
• Yarı mamulleri kabul etmek veya reddetmek,
• Ambalaj, kap ve etiketleri kabul etmek veya reddetmek,
• İmalatı bitmiş her seri maddeyi kabul etmek veya reddetmek,
• Yarı mamul ve mamul maddelerin depolanma koşullarını saptamak,
• Stabilite (kararlılık) testleri ile son kullanma tarihlerini ve yarılanma sürelerini tespit
etmek,
19.Soru
Cumhuriyet Döneminin ilk yılları ile ilgili öne çıkan en önemli özellik verilenlerden hangisidir?
İlaçlar hekimin reçetesine göre her hasta için özel olarak hazırlanıyordu. |
İlaç hammaddeleri ve tıbbi muhtazarların çoğu ülkemizden temin ediliyordu. |
Yerli ve yabancı muhtazarlar arasında rekabet sözkonusu olamazdı. |
Belirli bir eczacılık kanunu yoktu. |
Ruhsat verilmeyen ilaçların da yurt dışından temini oldukça kolaydı. |
Bu dönemin başlangıcında, Osmanlı İmparatorluğu döneminde olduğu gibi, ilaçlar, hekimin recetesine göre her hasta için özel olarak hazırlanıyordu. Bu hammaddeleri ve tıbbi müstahzarların çoğunluğu dış ülkelerden temin ediliyordu.
20.Soru
Eczacılık, kimya ve boya endüstrisinde kullanılan bitkisel, hayvansal veya madensel ilkel maddelere ne ad verilir?
Eczacılık, kimya ve boya endüstrisinde kullanılan bitkisel, hayvansal veya madensel ilkel maddelere ne ad verilir?
Drog |
İlaç |
İnhaler |
Esktraksiyon |
Tentür |
Eczacılık, kimya ve boya endüstrisinde kullanılan bitkisel, hayvansal veya madensel ilkel maddelere drog denir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'A' seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ