Türk Dili 1 Ara 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Karahanlıların İslamiyete geçmesiyle Türk Dil ve kültürü açısından çok önemli eserler verilmiştir. İçerisinde 7000' den fazla kelimenin Türkçe- Arapça karşılığı olan aynı zamanda şiirler, deyimler ve atasözlerinin yer aldığı Türk kültürünün hazinesi olarak kabul edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
Kutadgu Bilig |
Atabetül Hakayık |
Divanı Hikmet |
Divanı Lugatı Türk |
Mecalisün Nefais |
İçerisinde 7000 den Türkçe kelimenin Arapça karşılığı olan ve aynı zamanda şiirler, deyimler ve atasözleriyle zenginleştirilmiş olan eser Dıvanı Lugatı Türktür. Doğru cevap D'dir.
2.Soru
Aşağıdaki sözcüklerden hangisi Türkçe çokluk ekini alırken artlık önlük (kalınlık incelik) uyumunun dışına çıkmaktadır?
şerit |
hayal |
eldiven |
çizgi |
bilgisayar |
“hayal” sözcüğü çokluk eki alırken sözcüğün sonundaki /l/ ön damak ünsüzünün etkisiyle “hayaller” biçiminde olarak artlık önlük (kalınlık incelik) uyumunun dışına çıkmaktadır. Doğru cevap B’dir.
3.Soru
"Kıvrım" kelimesi ünlülerle ilgili hangi tür ses olayına örnek gösterilebilir?
Ünlü düşmesi |
Ünlü daralması |
Ünlü türemesi |
Ünlü genişlemesi |
Ünlü düzleşmesi |
"kıvır-ım> kıvrım" haline gelerek ünlü düşmesine örnek oluşturur. Doğru cevap A'dır.
4.Soru
Dilin, ilkel insanın nesneleri sesle anlatmaya çalışmasından doğduğunu savunan görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Yansıma kuramı
|
Ünlem kuramı
|
Etkileşim kuramı
|
Güneş dil kuramı
|
Ding-dong kuramı
|
5.Soru
Dilin işleyişi yalnızca kendi yasalarına bağlıdır. İnsan, dilin tek bir zaman ekini, tek bir kişi ekini değiştiremez, dilin üretim yollarının dışına çıkamaz. Böyle olmasaydı, dil, insanlar tarafından edinilemez ya da öğrenilemezdi.
Yukarıdaki ifadede dilin hangi özelliğinden söz edilmektedir?
Bir sistem olmasından. |
Temelinin ses olduğundan. |
Nedensizlik ilkesini esas almasından. |
İlkel dil, gelişmiş dil ayrımı olmamasından. |
Üretim yetisinin sınırsız olmasından. |
Dil sisteminin işleyişi yalnızca kendi yasalarına bağlıdır. İnsan, dilin tek bir zaman ekini, tek bir kişi ekini değiştiremez, dilin üretim yollarının dışına çıkamaz. Bu da dilin bir sistem olduğuna işaret eder. Doğru yanıt A seçeneğidir.
6.Soru
I. Diş-dudak ünsüzleri /f, v/ şeklindedir.
II. Gırtlak ünsüzleri /g, ğ, h/ şeklindedir.
III. Diş ünsüzü yalnızca /t/ şeklindedir.
IV. Dudak ünsüzlerinden biri /p/ ünsüzüdür.
Oluşum yerlerine göre ünsüzler ile ilgili yukarıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
I, IV |
II, IV |
II, III, IV |
Diş-dudak ünsüzleri /f, v/ şeklindedir. Dudak ünsüzlerinden biri /p/ ünsüzüdür, diğerleri de /b, m/ şeklindedir. Ancak gırtlak ünsüzü yalnızca /h/ şeklindedir. Diş ünsüzleri ise /d, n, s, t, z/ şeklindedir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilimsel bakımdan dilin özelliklerinden biridir?
Dil, bir makinedir.
|
Dil, bir toplumun en kıymetli varlığıdır.
|
Dil, bir sistemdir.
|
Dil, bir bilimsel bilgidir.
|
Dil geleneksel yapının bir parçasıdır.
|
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, 'öğrencilerimiz' sözcüğünün yapısıyla ilgili doğru bilgidir? 1. Eylem türetme eki almıştır. 2. Ad çekim eklerinden iyelik eki yoktur. 3. Bağımsız biçim birim vardır. 4. Bağımlı biçim birim vardır. 5. Ad çekim eklerinden çoğul eki almıştır.
1 ve 2
|
3, 4, 5
|
2, 3, 4
|
2 ve 3
|
1, 2, 3
|
9.Soru
Aşağıdaki alfabelerden hangisi ile Türkçe, diğerlerine göre daha uzun süre ve geniş coğrafyada kullanılmıştır?
Mani |
Tibet |
Ermeni |
Kiril |
İbrani |
Türkçe değişik dönem ve coğrafyalarda Köktürk, Soğd, Uygur, Mani, Brahmi, Tibet, Süryani, Arap, Grek, Ermeni, İbrani, Latin ve Slav (Kiril) alfabeleriyle yazılmıştır. Bunlardan Soğd, Mani, Brahmi, Tibet, Süryani, Grek, Ermeni ve İbrani alfabeleri kısa tarihi dönemlerde ve oldukça sınırlı çevrelerde kullanılmıştır. Geriye kalan Köktürk, Uygur, Arap, Latin ve Kiril alfabeleri ise uzun sürelerle ve geniş coğrafyalarda kullanılmıştır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi eylemden ad yapma eklerine örnek olamaz?
görenek |
sevecen |
önemsemek |
büyüteç |
çizelge |
Eylemden ad yapma ekleri, eylem kök ya da gövdelerinden, köken anlamıyla bağlantılı yeni ad gövdeleri yapan ve sayıca en fazla olan eklerdir. C şıkkında verilen önemsemek kelimesinin kökü ise eylem değildir. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
- Latin
- Arap
- Kiril
- Uygur
- Ermeni
Yukarıda verilen alfabelerden hangileri günümüzde farklı coğrafyalarda yaşayan Türkler tarafından kullanılmaktadır?
I-II-III |
I-II-IV |
I-III-IV |
I-II |
I-IV |
Türkler şu anda da dillerini farklı coğrafyalarda üç ayrı alfabe ile yazmaktadırlar. Bu alfabeler; Latin, Kiril ve Arap alfabeleridir. Doğru cevap A seçeneğidir.
12.Soru
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde yalnızca dar ünlülerden oluşan bir kelime verilmiştir?
Butik |
Vazo |
Kolye |
Resim |
Gözlük |
/ı, i, u, ü/ harfleri dar ünlülerdir. Doğru cevap A'dır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ünsüz benzeşmesine örnek olarak verilebilir?
penbe > pembe
|
tepme > tekme
|
ana > anne
|
edebiyyat > edebiyat
|
dahi > daha
|
14.Soru
Oğuz Türkçesinin ilk dil bilgisi kitabı aşağıdakilerden hangisidir?
Sarf-ı Türkî |
Emsile-i Türkiyye |
Kavaid-i Türkiyye |
Mikyasü’l-Lisan Kıstasu’l-Beyan |
Müyessiretü’l-Ulum |
XVI. yüzyılda Bergamalı Kadri tarafından Müyessiretü’l-Ulum adıyla Türkçenin dil bilgisi kitabının yazılmış olmasıdır. Bu eser, Oğuz Türkçesinin ilk dil bilgisi kitabı olmak bakımından oldukça önemlidir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kültürü oluşturan somut varlıklardan değildir?
Kıyafetler |
Araç ve Gereçler |
Dünya Görüşleri |
El Sanatları |
Mimari Eserler |
Somut varlıklar elle tutulabilen ve gözle görülebilen varlıklarken, dünya görüşleri düşünce bazlı ve soyuttur.
16.Soru
dillerin doğuşu ile ilgili ciddi bir bilimsel çalışma yapmanın mümkün olmadığı görüşüyle bu konuda ilgili bildirilerin sunulmasını yasaklama kararı almış ve karar dil bilimcilerin çoğu tarafından kabul edilen Paris Dil Bilim Topluluğu hangi yılda kurulmuştur?
1846 |
1866 |
1886 |
1906 |
1926 |
1866 yılında kurulan Paris Dil bilim Topluluğu dillerin doğuşu ile ilgili ciddi bir bilimsel çalışma yapmanın mümkün olmadığı görüşüyle bu konuda ilgili bildirilerin sunulmasını yasaklama kararı almış ve karar dil bilimcilerin çoğu tarafından kabul edilmiştir. Doğru cevap B'dir.
17.Soru
Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde ön ek vardır?
radyo |
televizyon |
aile |
reform |
gözlük |
Eklemeli bir dil olan Türkçede eklenme, son eklenme şeklinde gerçekleşir. Ancak Türkçe, Fransızca form sözcüğünden ön eklerle ve son eklerle türeyen reform, deform, deforme, deformasyon örneğinde olduğu gibi Batı dillerinden çok sayıda ön ek ve son ek almıştır. Doğru yanıt D seçeneğidir.
18.Soru
Ünlülerle ilgili ses özelliklerinden hangisi yanlıştır?
Birinci heceden sonra o/ö ünlüleri bulunan sözcükler yabancı kökenlidir. |
Aynı hecelerde iki ünlü yan yana gelemez. |
İkiz ve üçüz ünlü yoktur. |
Türkçe kökenli sözlerde istisnai birkaç sözcüğün dışında birincil uzun ünlü bulunmaz. |
Farklı hecelerde iki ünlü yan yana gelebilir. |
Aynı ya da farklı hecelerde iki ünlü yan yana gelemez: Türkçede boşluk (hiatus)
yoktur; yani Karaağaç gibi birleşik sözcüklerin dışında, iki ünlü yan yana bulunamaz.Bu nedenle ünlü ile biten sözcüklere, ünlü ile başlayan bir ek geldiği zaman, su-y-u, ara-y-a vb. örneklerdeki gibi arada boşluk doldurucu y ünsüzü türer.
19.Soru
İnsanların doğuştan itibaren yakın çevresinden öğrendiği ve geliştirdiği dil aşağıdakilerden hangisidir?
Ana Dil |
Ana Dili |
Resmi Dil |
Yazın Dili |
Yapay Dil |
İnsanların doğuştan itibaren yakın çevresinden öğrendiği ve geliştirdiği dil ana dilidir. Ana dil ise bir dile kaynaklık eden dildir. Doğru cevap B' dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi türemiş sözcüktür?
Pantolon
|
Apartman
|
Orman
|
Gelinlik
|
Fakülte
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ