Türk Dili 1 Ara 31. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi maddi kültür unsurlarına örnek verilebilir?
İnançlar |
Ahlak anlayışı |
Dünya görüşü |
Davranış kalıpları |
Geleneksel kıyafetler |
Maddi kültür unsurları mimari, el sanatları, geleneksel kıyafetler, araç-gereçler gibi elle tutulur, gözle görülür, somut olan unsurlardır. Doğru cevap E' dir.
2.Soru
Her –n- eki dönüşlülük çatısı kurmayabilir. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi buna örnektir?
kalkınmak |
yıkanmak |
bakınmak |
gezinmek |
uyanmak |
Dönüşlü çatı: Yıkandım, küreklere asıldık örneklerindeki gibi, yüklemin bildirdiği
eylemin özneye döndüğünü, eylemin özne tarafından kendi kendine yapıldığını
gösteren çatıdır. Dönüşlü çatı ekleri - n- ve -l-’dir. Yıka-> yıkan-, bak->bakın-, yor-
>yorul- vb. Dönüşlü çatılarda, yüklem çoğunlukla nesne alamaz, ancak “bavulu
yüklendim” örneğinde olduğu gibi geçişli eylem de olabilir.
Her –n- eki dönüşlülük çatısı kurmayabilir. örneğin kalkınmak. doğru yanıt A
3.Soru
Gözlükçülük sözcüğünün tabanı aşağıdakilerden hangisidir?
Göz |
Gözlük |
Gözlükçü |
Gözlükçülük |
Gözcülük |
Göz, gözlük sözcüğünün; gözlük, gözlükçü sözcüğünün; gözlükçü ise gözlükçülük sözcüğünün tabanıdır. Doğru cevap D'dir.
4.Soru
Herhangi bir sözcük türüne dahil olmayan, yani eylem, ad (isim), sıfat, zarf vb. sözcük türlerinden birine girmeyen bağımlı biçim birimlerine ne ad verilir?
Taban |
Ek |
Kök |
Gövde |
Çekim |
Ekler, herhangi bir sözcük türüne dâhil olmayan, yani eylem, ad (isim), sıfat, zarf vb. sözcük türlerinden birine girmeyen bağımlı biçim birimlerdir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi atasözlerine yansıtılan kültürel öğelere örnek verilemez?
ak gün ağartır kara gün karartır
|
kara sürmek
|
ak köpeğe koyun diye sarılma
|
ağı kürekle atarlar karayı dirhemle satarlar
|
ak köpek kara köpek geçitte belli olur
|
6.Soru
_____ Türkçesi, Çağatay Türkçesinin günümüzdeki devamı olarak kabul edilir. Yukarıdaki boşluğa uygun olan seçenek, aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Eski Oğuz |
Altay |
Göktürk |
Kıpçak |
Özbek |
Özbek Türkçesi, Çağatay Türkçesinin günümüzdeki devamı olarak kabul edilir. Doğru cevap E'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çekim eklerinin işlevlerinden biri değildir?
Soru anlamı katma |
Kişi ilişkisi kurma |
Aitlik gösterme |
Yeni sözcük yapma |
Çokluk gösterme |
Yeni sözcükler yapma görevi bulunan ekler, yapım/türetim ekleridir. Soru anlamı katma, kişi ilişkisi kurma, aitlik ve çokluk gösterme ise çekim eklerinin görevlerindendir.
8.Soru
I. Devlet yönetimi, eğitim, ekonomi vb. alanlarda kullanılır.II. Yasal, kurumsal ve toplumsal desteği vardır.III. Edebi geleneği vardır ve ortak yazım sistemine sahiptir.IV. Genel kabul gören sözlüğü ve yazım kılavuzu bulunur.V. Ortak söyleyiş sistemi vardır.Yukarıda özellikleri verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Dilbilgisi |
Dil |
Ölçünlü dil |
Ölçünleştirme |
Tasviri dil |
Ölçünlü dil (standart/ölçünlü değişke): Devlet yönetimi, eğitim, ekonomi vb. bütün alanlarda kullanılan, yasal, kurumsal, toplumsal desteği, edebî geleneği, ortak yazım sistemi, genel kabul gören sözlüğü, yazım kılavuzu, ortak söyleyiş sistemi vb. bulunan dil veya değişke.
9.Soru
Ek almayan, çekime girmeyen, tek heceli sözcüklerin sıralanmasının, tonlamanın ve vurgulamanın birincil önem taşıdığı dil türü aşağıdakilerden hangisidir?
Yalınlayan diller |
Bükünlü diller |
Bitişken diller |
Bağımsız diller |
Çalışma dili |
Yalınlayan diller, ek almayan, çekime girmeyen, tek heceli sözcüklerin sıralanmasının, tonlamanın ve vurgulamanın birincil önem taşıdığı Çince, Tibetçe gibi dillerdir. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Ağaç sözcüğü ile doğadaki ağaç arasında hiçbir nedensellik ilişkisinin olmaması dilin hangi özelliğini kapsar?
Dil bir sistemdir. |
Dilde nedensizlik ilkesi esastır |
İlkel dil, gelişmiş dil ayrımı yoktur |
Dilin üretim yetisi sınırsızdır |
Her dil, ait olduğu toplumun gereksinimlerine cevap verebilecek yeterliktedir |
Ağaç sözcüğü ile doğadaki ağaç arasında hiçbir nedensellik ilişkisinin olmaması dilin nedensizlik ilkesini kapsamaktadır. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
Ortaöğretimde kullanılan geometri terimleri kim tarafından Türkçeleştirilerek dilimize kazandırılmıştır?
Mustafa Kemal Atatürk
|
M. Fuat Köprülü
|
Mesaroş Yula
|
Gaspıralı İsmail Bey
|
Mehmet Emin Yurdakul
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ünlülerin sınıflandırılmasında esas olan ölçütlerden biri değildir?
Artlık/önlük
|
Düzlük/yuvarlaklık
|
Sertlik/yumuşaklık
|
Darlık/genişlik
|
Uzunluk/kısalık
|
13.Soru
Ses aygıtı düşünüldüğünde, gırtlağa geçen ham sesin küçük dil tarafından iletildiği nokta aşağıdakilerden hangisidir?
Ağız boşluğu
|
Soluk borusu
|
Akciğer
|
Dudaklar
|
Halka kıkırdak
|
14.Soru
Aşağıdaki eserlerden hangisi Karahanlı döneminden kalmamıştır?
Kutadgu Bilig |
Dîvânü Lügâti’t-Türk |
Atebetü’l-Hakâyık |
Dîvân-ı Hikmet |
Orhun Abideleri |
Karahanlı Dönemi’nden günümüze sayı olarak çok olmamakla birlikte Türk dil ve kültür
tarihi açısından son derece önemli eserler kalmıştır. Bunlar; 1069 yılında Yusuf Has
Hâcip tarafından yazılmış 6645 beyitten oluşan Kutadgu Bilig; Kâşgarlı Mahmut tarafından
1072 yılında başlanıp 1077 yılında tamamlanmış, 7000’den fazla Türkçe kelimenin
Arapça karşılığı verilmekle kalınmayıp şiirlerle, atasözleri ve deyimlerle örneklendirilerek
zenginleştirilmiş, Türk kültürünün hazinesi olarak değerlendirilen Dîvânü Lügâti’t-Türk;
Edip Ahmet Yüknekî tarafından yazılan Atebetü’l-Hakâyık; Ahmet Yesevî’nin şiirlerinin
toplanmasıyla oluşturulan Dîvân-ı Hikmet ve kim tarafından yazıldığı tam olarak bilinmeyen
Kur’an Tercümesi gibi eserlerdir. Doğru cevap E'dir.
15.Soru
I. SüryaniII. UygurIII. Slav (Kiril)IV. LatinYukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Türklerin kullandığı alfabelerdendir?
Yalnız I
|
Yalnız II
|
II ve IV
|
I, II ve IV
|
I, II, III ve IV
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yabancı kökenli bir sözcük değildir?
kömür
|
moloz
|
pantolon
|
kolon
|
kontör
|
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, dilin bilimsel özelliklerindendir?
Dil, düzensiz bir yapıdır. |
Dilin üretim yetisi, sınırlıdır. |
Her dil, mükemmeldir. |
Dil, değişmeyen kurallarla belirlenir. |
Dil, nedensizlik ilkesine dayalıdır. |
Amaç 1
18.Soru
Köken bakımından diller ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Çeşitli dillerin ortak bir ana/ata dilden türediği esasına dayanır. |
Türkçe ve Arapça aynı dil ailesinde yer alır. |
İbranice, Hami-Sami dilleri arasında yer alır. |
Almanca ve İngilizce aynı dil ailesinde yer alır. |
Kaynak ya da genetik sınıflandırma olarak adlandırılabilir. |
Köken bakımından diller çeşitli dillerin ortak bir ana/ata dilden türediği esasına dayanır. Kaynak ya da genetik sınıflandırma olarak da adlandırılabilir. Almanca ve İngilizce aynı dil ailesinde yer alır. İbranice ve Arapça, Hami-Sami dillerindendir. Türkçe ise Altay dilleri arasında bulunur yani Türkçe ve Arapça aynı dil ailesinde yer almaz.
19.Soru
Whorf Hipotezi ya da Sapir-Whorf Hipotezi adıyla anılan kurama göre, aşağıdakilerden hangisi geçerlidir?
Dil, düşünceyi belirler. |
Dil, dünya görüşünden bağımsızdır. |
Zihinsel etkinlikler, dili yadsır. |
Dil, bir amaçtır. |
Dil, gerçeklikten uzaktır. |
Amaç 5
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kuzeybatı (KB), Kıpçak Türkçesine ait bir yazı dilidir?
Gagauzca |
Kazakça |
Türkiye Türkçesi |
Azerice |
Türkmence |
Gagauzca, Türkiye Türkçesi, Azerice ve Türkmence Güneybatı (GB), Oğuz Türkçesine aittir. Kazakça Aral-Hazar grubunda Kuzeybatı (KB) Türkçesidir. Doğru cevap B’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ