Türk İdare Tarihi Final 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Fermanı ile getirilen yeni anlayışa göre devlet yapısında esas alınan noktalardan birisi değildir?
Askerlik yükümlülüğünün adil ve belirli bir süre için yapılması |
Osmanlı vatandaşlarının can, mal ve ırz dokunulmazlıklarının sağlanması |
Müslim ve gayrimüslim arasında vergi eşitsizliği bulunması |
Merkezî modern bir devlet yönetiminin kurulması |
Herkesin geliriyle orantılı vergi vermesi |
Merkezî devlet üç temel esas üzerine inşa edilecekti: Birinci esas; Osmanlı vatandaşlarının can, mal ve ırz dokunulmazlıklarının sağlanması ve bunun devletin garantisi altına alınmasıdır. İkincisi, mali ve ekonomik yapının üzerine oturtulacağı, herkesin geliriyle orantılı vergi vermesini sağlayacak düzenlemelerin yapılmasıydı. Üçüncüsü ise derin sosyal ve ekonomik etkileri olabilecek askerlik yükümlülüğünün adil ve belirli bir süre için yapılmasını sağlayacak önlemlerin kararlaştırılmasıdır. Bu üç temel esas, gerçekte imparatorluğun bütün kurumlarının yeni baştan gözden geçirilmesini gerektiren geniş kapsamlı reformların yapılmasını gerektiriyordu. Bu temel değişikliğin arkasındaki ideoloji ise farklı dil, din ve milletten oluşan Osmanlı İmparatorluğu’nu, Osmanlılık fikri etrafında birleştirebilecek ‘Osmanlıcılık’tı. Yukarıda değinilen üç prensibin hayata geçirilebilmesi için merkezî modern bir devlet yönetiminin kurulması zorunluydu.Tasarlanan değişimin Müslim ve gayrimüslim tebaaya eşit ve adil olarak yansımasının sorunlara çare olması beklenmekteydi. Tanzimat Fermanı, Osmanlı vatandaşlarını temel hak ve görevler yönünden eşit gören bir metindir.
2.Soru
İçerisinde kral ve parlemontoyu aynı anda barındıran, İngiltere kökenli siyasal sistemin adı nedir?
Westminster Modeli |
Monarşi |
Oligarşi |
Teokrasi |
Cumhuriyet |
Westminster modelii içinde kral ve parlamentoyu barındıran, İngiltere’de doğduğu için bu adla adlandırılan siyasal sistem.
3.Soru
1924 tarihli Anayasaya göre, Cumhurbaşkanının yurt dışı olması veya hastalık durumlarında makamına kim vekâlet etmekteydi?
Başbakan |
Cumhurbaşkanı Yardımcısı |
Parlamento Başkanı |
Başvekil |
İçişleri Bakanı |
Yurtdışı veya hastalık durumlarında makama parlamento başkanı vekâlet etmekteydi.
4.Soru
31 Mart Olayları sırasında Hareket Ordusu umum kumandanı ve Meşrutiyet hükümetlerinde Harbiye Nazırı olarak görevler alan ve ilk İttihatçı kabinenin sadrazamı olan ünlü Osmanlı Paşası aşağıdakilerden hangisidir?
Damat Ferit Paşa |
Mahmut Şevket Paşa |
Hakkı Paşa |
Enver Paşa |
Said Paşa |
31 Mart Olayları sırasında Hareket Ordusu umum kumandanı ve Meşrutiyet hükümetlerinde Harbiye Nazırı olarak görevler alan Mahmut Şevket Paşa, ilk İttihatçı kabinenin sadrazamı olmuştur.
5.Soru
Aşağıdaki Osmanlı kurumlarından hangisi bugünkü "Danıştay"dır?
Divan-ı Muhasebat |
Hey'et-i Vükela |
Şura-yı Devlet |
Dİvan-ı Ali |
Meclis-i Ayan |
Şura-yı Devlet: Danıştay
6.Soru
Aşagıdakilerden hangisi Lübnan Nizâmnâmesi’ni hazırlayan devletlerden biri değildir?
İngiltere |
İsveç |
Fransa |
Rusya |
Avusturya |
İngiltere, Fransa, Avusturya, Rusya ve Osmanlı hükümetlerinin katılımlarıyla oluşturulan bir komisyon, 9 Haziran 1861 tarihli Lübnan Nizâmnâmesi’ni hazırladı.
7.Soru
İttihatçılar 1908-1918 yılları arasında, on yıl içerisinde kaç anayasa değişikliğine imza atmıştır?
5 |
7 |
10 |
12 |
15 |
İttihatçılar on yıl içerisinde yedi anayasa değişikliğine imza attı.
8.Soru
Fransız İhtilali'nin ayrılıkçı etkileri, Osmanlı'ya karşı ilk defa hangi ülkede görülmüştür?
Bulgaristan |
Romanya |
Sırbistan |
Macaristan |
Yunanistan |
Fransız İhtilali’nin kıvılcımları, Rusya’nın yayılmacı emelleriyle ilk defa Sırbistan’da alevlenmiş ve 1829’da (Edirne Barışı) içişlerinde bağımsızlık kazanmışlardır.
9.Soru
Osmanlıya karşı ilk isyan eden halk aşağıdakilerden hangisidir?
Bulgarlar |
Bosnalılar |
Karadağlılar |
Arnavutlar |
Sırplar |
Fransız İhtilali’nin kıvılcımları, Rusya’nın yayılmacı emelleriyle ilk defa Sırbistan’da alevlenmiş ve 1829’da (Edirne Barışı) içişlerinde bağımsızlık kazanmışlardı. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
Eski Türklerin yaşamlarına ait bilgilere hangi ülkenin arşivlerinden ulaşılmaktadır?
Çin arşivlerinden |
Hindistan arşivlerinden |
İran arşivlerinden |
Irak arşivlerinden |
Pakistan arşivlerinden |
Eski Türklerin yaşamlarına dair bilgilerin neredeyse tamamı Çin arşivlerinden sağlanmaktadır.
11.Soru
Kölelerden devşirilerek sivil-askeri bürokraside faydalanılan devşirme sınıfına ne ad verilmekteydi?
Mabeyn
|
Gulam
|
Kölemen
|
Kapıkulu
|
Vasal
|
12.Soru
Abdülhamid’in iktidarı boyunca çalıştığı başkatiplerin kronolojik sıraları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Said Paşa-Tahsin Paşa-Süreyya Paşa |
Süreyya Paşa-Tahsin Paşa-Said Paşa |
Tahsin Paşa-Süreyya Paşa- SaidPaşa |
Said Paşa Süreyya Paşa-Tahsin Paşa |
Süreyya Paşa-Said Paşa-Tahsin Paşa |
Abdülhamid, iktidarı boyunca toplam üç başkâtiple çalışmıştı. Tahta çıkışında başkâtipliğine ertesi yıl ise sadarete getirdiği Said Paşa, bilgi ve yeteneği ile adından bahsettiren Süreyya Paşa ve 1894’ten itibaren Jön Türklerin en fazla eleştirdiği isimler arasında yer alan Tahsin Paşa.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “ilçe idare kurulu” üyelerinden biri değildir?
Yazı işleri müdürü |
İlçe sağlık müdürü |
İlçe milli eğitim müdürü |
Bayındırlık İlçe Müdürü |
Tarım ve köy işleri müdürü |
Kaymakamın başkanlığında toplanan “ilçe idare kurulu”; yazı işleri müdürü,
ilçe sağlık müdürü, ilçe milli eğitim müdürü ve tarım ve köy işleri müdüründen
oluşmaktadır.
14.Soru
Aşğıdakilerden hangisi Islahat fermanın getirdiği sonuçlardan biridir ?
Müslaman ve gayrimüslim tebaa arasındaki eşitsizlik artmıştır. |
Gayrimüslimler askerlikten muaf tutulmuşlardır. |
Rumlar gayrimüslimler arasındaki imtiyazlı rolünü kaybetmiştir. |
Avrupa'nın Osmanlı'nın iç ve dış işlerine müdahelesi engellenmiştir. |
Meclislerde sadece müslüman tebaa'nın bulunması sağlanmıştır. |
Rumlara daha önce tanınan haklar diğer tüm gayrimüslim tebaaya tanındığı için imtiyazlı rollerini kaybetmişlerdir. Islahat fermanı ile gayrimüslim ve müslüman tebaa arasındaki eşitsizlik giderilmiştir. İdare meclislerinde gayrimüslimler de bulunmaya başlanmış ve bu tebaanın da askerlik yapması kararlaştırılmıştır.
15.Soru
Neolitik Dönem’de hayvanların evcilleştirilmesiyle beraber yerleşik toplumun ortaya çıkışı ile eşzamanlı şekilde ortaya çıkan, eski Türklerin hem yaşam biçimini hem de geçim kaynağını oluşturan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Otarşi
|
Tujue
|
Göçebe Çobanlık
|
Türk Kozmogenisi
|
Oksızlık
|
16.Soru
İdeal devletin bir elit tabaka tarafından yönetilmesi gerektiği fikriyle Jön Türklerin seçkinci düşüncelerini şekillendiren Fransız sosyoloj aşağıdakilerden hangisidir?
Albert Camus |
Auguste Comte |
Gustave Le Bon |
Emile Durkheim |
Pierre Bourdieu |
Jön Türklerin seçkinci düşüncelerini şekillendiren kişi, Fransız sosyolog Gustave Le Bon’du. Halkın bir yığından farkı olmadığını ve parlamentodaki milletvekillerinin de bu yığının bir uzantısı olduğunu iddia eden Le Bon, ideal devletin bir elit tabaka tarafından yönetilmesi gerektiği fikirleriyle Jön Türkleri fazlasıyla etkilemiştir.
17.Soru
Aşağıdaki kurumlardan hangisi Birleşmiş Milletler ve Türk Hükümeti arasında 1952 yılında imzalanan protokole istinaden Türkiye'de kamu yönetimi alanına hasredilerek kurulan ilk enstitüdür?
SBF |
Mekteb-i Mülkiye |
TODAİE |
DPT |
Şura-yı Devlet |
Birleşmiş Milletler ve Türk Hükümeti arasında 1952 yılında
imzalanan protokole istinaden kurulan TODAİE, Türkiye'de kamu yönetimi alanına hasredilerek kurulan ilk enstitüdür.
18.Soru
Yıldız Sarayın sembol binası olan ve ana kapısından girince sağ tarafta kalan bina aşağıdakilerden hangisidir?
Büyük Mabeyn |
Başkitabet Dairesi |
Hususi Şifre Dairesi |
Telgrafhane |
Teşrifat Nazırı |
Sarayın sembol binasıydı. Saray’ın ana kapısından (koltuk kapısı) girildiğinde hemen sağda yer alan kârgîr, zarif bina, yeni dönemde imparatorluğun teşrifât yükünü üstlenmişti. Üç katlı binanın alt katı hademelere, ikinci katı mabeyn personeline ve en üst katındaysa sultana ait odalar mevcuttu.
19.Soru
Modern Osmanlı kabinesinin temellerinin atılması süreci ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Hazine ile ilgili düzenlemeler yapılarak gelir ve giderler tek hazinede toplanacaktı |
Taşrada vergi işleri tek elden kontrol edilecekti |
Çavuşbaşılık ve Divan-ı Hümayun'a bağlı tezkereci kalemi birleştirilerek Deavi Nezareti kurulmuştur. |
Şeyhülislamlığın yetkileri azaltılarak hükümetin dışında yer alması düzenlenmiştir. |
İlmiye sınıfı üzerinde merkezin kontrolünü sağlamak amacıyla Bab-ı Meşihat kurulmuştur. |
Bu dönemde yapılan önemli yeniliklerden biri de yetkileri artırılarak Şeyhülislamlığın hükümete alınmasıdır. Doğru cevap D'dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi şehremaneti içinde yer almaz?
Şehremini |
Meclis kalemi |
Mektupçu |
Müsteşar |
Müfettiş |
Şehremaneti, devletçe tayin edilen bir şehremini, meclis-i emanet ve meclis kalemi, mektupçu ve mektup kalemi, muhasebeci ve muhasebe kalemi, vezne kalemi, evrak kalemi, hukuk müşavirliği, evan idaresi, sıhhiye dairesi, müfettiş, çavuşlar ve diğer memurlardan oluşmaktadır. Müşavirlik ise nezaretlerde nazırlara yardımcı olmak için getirilmiş bir makamdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ