Türk İdare Tarihi Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Tesri-i Muamelat ve Islahat Komisyonu hangi kurum içerisinde yer alır?
Maarif Nezareti |
Mabeyn |
Dahiliye Nezareti |
Maliye Nezareti |
Meclis-i Vükela |
Bu kurumlar Dahiliye Nezareti'nin kurumları arasındandır.
2.Soru
Kadınların temsil hakkı ilk defa aşağıdaki yerleşim birimlerinden hangisinde gerçekleşmiştir?
Köy |
Ülke |
Şehir |
Belediye |
Vilayet |
1913 Kanunu ile Osmanlı vilayeti “tüzel kişilik” kavramı ile tanışırken, 1924 tarih ve 442 sayılı Yasa ile kavram köye giriş yapmıştır. Seçme hakkına sahip tüm köy sakinlerini içeren köy derneği ve onların tayin edeceği ihtiyar meclisi ve muhtar, bahşedilen hakkın kullanıcılarıdır. Temsil 1933 yılında kadınları da içine alacak şekilde tüm köy sathına yayılmıştır. Artık seçme-seçilme için aranan koşullar; vatandaşlık, 18 yaşını doldurmak, köy mensubu olmak ve sabıka kaydının bulunmamasıydı.
3.Soru
Askeri anlamda yedi bölgeye ayrılan imparatorluğun ikinci ordusunun merkezi neresiydi?
Şam |
İstanbul |
Erzincan |
Edirne |
Bağdat |
İmparatorluk askerî anlamda yedi bölgeye ayrılmıştı;
Birinci ordunun merkezi İstanbul
İkinci ordunun merkezi Edirne
Üçüncü ordunun merkezi Manastır
Dördüncü ordunun merkezi Erzincan
Beşinci ordunun merkezi Şam
Altıncı ordunun merkezi Bağdat
Yedinci ordunun merkezi San'a
4.Soru
Osmanlıda ayrıcalıklı beldelere ne ad verilmekteydi?
Bilad-ı İstisnai |
Eyalât-ı Müstesna |
Eyalât-ı Saniye |
Eyalât-ı Mümtaze |
Eyalât-ı Müstelzime |
Ayrıcalıklı beldeler: Eyalât-ı mümtaze
5.Soru
Fatih Kanunnamesi'ne göre Osmanlı idari teşkilatında kamu personeli görev ve yetkileri aşağıdakilerden hangisine göre belirlenmemiştir?
Kalem |
Bürokrasi |
İlim |
Kılıç |
Zeamet |
Fatih Kanunnamesi’ne göre Divan-ı Hümayun’da doğrudan doğruya ilmiyye, seyfiyye ve kalemiyye sınıflarının adları geçmese de yatay kademelendirmede askeri sınıf olarak kategorize edilen yönetici sınıf-bürokrasi, ilim, kılıç ve kalem ehillerine göre bir düzen içinde algılanmış ve kamu personelinin görev ve yetkileri buna göre belirlenmiştir. Doğru cevap E'dir.
6.Soru
II. Abdülhamit hangi tarihte 34. Osmanlı padişahı olarak tahta geçmiştir?
1876 |
1866 |
1856 |
1846 |
1836 |
II. Abdülhamid 31 Ağustos 1876 tarihinde 34. Osmanlı padişahı olarak tahta geçmiştir.
7.Soru
Kâmil Paşa hükümeti ile ilgili olarak aşağıda verilen soruların hangisi doğru değildir?
Said Paşa hükümetinin ardından kurulmuştur. |
İttihatçıların muhalefetine rağmen kurulmuştur. |
Memur teşkilatı yeniden düzenlenmiştir. |
Yabancı uzmanlarla çalışılmıştır. |
13 Şubat’ta son bulmuştur. |
Said Paşa Kabinesi’nin el çektirilmesi üzerine Ağustos’un dördünde İttihatçıların da desteğini alan Kâmil Paşa Hükümeti’ni kurmuştur. Kabine 13 Şubat’a kadar görevini sürdürmüştür. Memur çıkarımları devam ettirilerek Abdülhamid merkezli teşkilat yeni baştan düzenlenmeye başlamıştır. Maliye Nezareti başta olmak üzere Nafia ve Rüsumat idarelerine yabancı uzman (müşavir) getirilmesi, yeni dönemde arkasında ısrarla durulacak olan mali merkezileşmenin habercisiydi. Yabancı uzmanlar hem ihtiyacın hem de reformların samimiyeti konusunda Batılılara gösterilen teminatın işaretiydi.
8.Soru
Selçukluların devletlerinin temellerini attıkları savaş aşağıdakilerden hangisidir?
Miryokefalon Savaşı |
Talas Savaşı |
Katvan Savaşı |
Dandanakan Savaşı |
Divin Savaşı |
Dandanakan Savaşı (1040): Selçukluların rüştünü ispatladığı, bağlı oldukları Gaznelileri dize getirdikleri, bir anlamda devletlerinin temellerini attıkları savaştır.
9.Soru
Aşağıda tımar sistemi hakkında verilen bilgilerden hangisi doğrudur ?
Tımar sahipleri gördüğü işlere göre ikiye ayrılırdı. |
Tımarlar, sipahilere 10 yıllığına tahsis edilirdi. |
Zeamet, vergi geliri 100 bin akçeden fazla olan dirliklerdi. |
Tımar sistemi sipahi ve devlet olmak üzere 2 taraftan oluşurdu. |
Serbest tımarlar bazı imtiyazlara sahip olmuşlardır. |
Serbest tımarlar ; vezir, beylerbeyi, sancakbeyi, nişancı, defterdar, divan ka^tipleri, çavuşlar çeribaşıları, subaşılar ve dizdarlar gibi yüksek rütbeli idare amirleri ile memur ve askerlerin has ve zeametleridir. Bunlar, bazı imtiyazlara sahiptirler.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri 1871 İdâre-i Umûmiye-i Vilâyet Nizâmnâmesi dışında kalan topraklardandır?
- Lübnan
- Girit Adası
- İstanbul
- Yemen
I, II ve III |
I ve III |
I ve IV |
I, II ve IV |
I, II, III ve IV |
Verilen yerlerin hepsi 1871 İdâre-i Umûmiye-i Vilâyet Nizâmnâmesi dışında kalan topraklardandır.
11.Soru
I. Maarif Vekâleti
II. Nafia Vekâleti
III. Hariciye Vekâleti
IV. Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Vekâleti
Yukarıdakilerden hangisi 2 Mayıs 1920 tarihli kanunla oluşturulan vekâletler arasındadır?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
Yalnız IV |
I, II, III ve IV |
2 Mayıs 1920 tarihli kanunla oluşturulan vekâletler şu şekilde sıralanmıştı; 1- Şeriye ve Evkaf Vekâleti 2- Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâleti 3- İktisat (Ticaret, Sanayi,
Ziraat, Orman ve Maadin) Vekâleti 4- Maarif Vekâleti 5- Nafia Vekâleti 6- Dâhiliye (Emniyet-i Umumiye, Posta ve Telgraf) Vekâleti 7- Maliye, Rüsumat ve Defter-i Hakani Vekâleti 8- Adliye ve Mezahip Vekâleti 9- Müdafaa-i Milliye Vekâleti 10- Hariciye Vekâleti 11- Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Vekâleti. Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Osmanlı Yönetimi, Tanzimat döneminde taşra teşkilatına gönderilen “Muhasılların” görevi nedir?
Taşrada yaşayan halka eğitim vermek |
Taşrada yaşayan halktan verginin adil bir şekilde toplanmasını sağlamak |
Taşrada yaşayan halkın düzenli sağlık kontrollerini yapmak |
Taşrada yaşayan halkın güvenli bir şekilde yaşadığını kontrol etmek |
Taşrada yaşayan halktan askerlik görevini yapması gerekenleri belirlemek |
Muhasılların görevi; taşrada yaşayan halktan verginin adil bir şekilde toplanmasını sağlamaktı.
13.Soru
Osmanlının son dönemlerinde sosyal ve siyasal hayatta çok kullanılan ve “keyfi idare”, “baskı” anlamına gelen ünlü Arapça kökenli kavram aşağıdakilerden hangisidir?
İstiklal |
İzmihlal |
Despotizm |
İstibdat |
İstinbat |
İstibdâd kelimesi Arapça kökenli olup “keyfi idare”, “baskı” anlamına gelmektedir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, modern Osmanlı Kabinesinin oluşturulması amacıyla ve bu amaca münhasıran kurulmuş olan yapılardan değildir?
Dâhiliye Nezareti |
Umur-ı Mülkiye Nezareti |
Ticaret Nezareti |
Umûr-ı Bahriyye Nezâreti |
Adliye Nezareti |
Devlet işlerinin yürütülmesinde yeni anlayışın gerektirdiği kurumlar, 1836 yılında kurulmaya başlamıştır. İlk olarak 1836 yılında sadrazamın yardımcısı olarak görev yapan sadaret kethüdalığı, Umur-ı Mülkiye Nezareti’ne; geleneksel reisülküttaplık makamı ise dış işlerini görmek üzere Hariciye Nezareti’ne dönüştürülmüştür. Hariciye Nezareti kurulunca Umur-ı Mülkiye Nezareti’nin adı da Dâhiliye Nezareti olarak değiştirilmiştir.Osmanlı maliyesi, geleneksel devlet hazineleri olan Hazine-i Amire ve Darphane-i Amire’yle birlikte 1826 yılında kurulan Hazine-i Mansure (Mukataat Hazinesi) adlarıyla ayrı hazinelerle yürütülüyordu. 1838 yılında işlemlerde düzen ve birlik sağlamak amacıyla söz konusu hazineler birleştirilerek Umur-ı Maliye Nezareti kuruldu. Böylece gelir ve giderler tek hazinede toplanacak, taşrada vergi işleri tek elden kontrol edilecek, usulsüzlük ve vergi adaletsizliği önlenerek gelirler artırılacaktı.Taşra teşkilatı da merkezî maliye teşkilatına bağlanarak yeniden düzenlenecekti. 1836’da çavuşbaşılık ve Divân-ı Hümayûn’a bağlı tezkereci kalemi birleştirilerek Deavi Nezareti kurulmuş, daha sonra adı Adliye Nezareti olarak değiştirilmiştir. 1836 yılında kurulan bir diğer bakanlık Evkaf Nezaretidir. Bu dönemde yapılan önemli yeniliklerden biri de yetkileri artırılarak şeyhülislamlığın hükümete alınmasıdır. İlmiye sınıfı üzerinde merkezin kontrolünü sağlamak amacıyla Bab-ı Meşihat kurulmuştur. 1839 yılında Ticaret Nezaretinin kurulmasıyla modern Osmanlı kabinesinin iskeleti oluşmuştur. Umûr-ı Bahriyye Nezâreti ise henüs Osmanlı İmparatorluğu merkezi yönetim aygıtında sistemli bir modernleşmenin gerçekleşemediği Sultan III. Selim dönemine Tersane Eminliği'nin yerine kurulmuştur. Doğru cevap D'dir.
15.Soru
Toplumsal hiyerarşide yapılanma aşağıdakilerden hangisinde küçükten büyüğe doğru şekilde sıralanmıştır?
Aile – Bodun –Boy
|
Bodun – Aile – Boy
|
Aile – Boy – Bodun
|
Boy – Bodun – Aile
|
Bodun – Boy – Aile
|
16.Soru
Cumhuriyet Döneminde hangi tarihli yasa ile tasfiye düğmesine basılmıştır?
1 Ekim 1922 |
1 Kasım 1922 |
1 Ekim 1921 |
1 Ekim 1923 |
1 Kasım1923 |
1 Ekim 1922 tarihli yasayla tasfiye düğmesine basılmıştı.
17.Soru
I. Meclis çoğunluğunun onayıyla başbakan tayin etme
II. Bakanları belirleme
III. Genel ve Hususi af çıkarma
IV. Kanun Hükmünde Kararname çıkarma
V. Meclis'i feshetme
1924 Anayasa'sı ile Cumhurbaşkanı'ya yukarıdaki haklardan hangileri verilmiştir?
I ve II |
II, IV ve V |
I ve III |
IV ve V |
I, II ve III |
1924 Anayasası ile birlikte, Cumhurbaşkanı'na verilen haklar şunlardır
- Meclis çoğunluğunun onayıyla Başbakan tayin etme
- Kabine listesini onaylama
- Genel ve Hususi af çıkarma
- İçeride ve dışarıda devleti temsil etme
- Belediye başkanları ve bütçenin onaylanması
18.Soru
Aşağıdaki kurumlardan hangisi 1836 yılında Osmanlı'da İlmiye sınıfı üzerinde merkezin kontrolünü sağlamak amacıyla kurulmuştur?
Mekteb-i Mülkiye |
Şeyhülislamlık |
Evkaf Nezareti |
Bab-ı Meşihat |
Deavi Nezareti |
İlmiye sınıfı üzerinde merkezin kontrolünü sağlamak amacıyla Bab-ı Meşihat kurulmuştur.
19.Soru
Heyet-i Mebusana “mebusan” seçimleri için, aşağıdaki şartlardan hangisi geçersizdir?
Seçimler 4 yılda bir yapılır |
Her 50.000 Osmanlı vatandaşına bir mebus düşecek şekilde sayı belirlenir |
Padişah, mebusan olacak kişileri seçer |
Türkçe bilen kişilerden seçilir |
30 yaşını tamam |
Mebusan üyeleri dönemlik seçiliyordu ve her 50.000 Osmanlı vatandaşına bir mebus düşecek şekilde saptanmıştı. Mebus seçimlerinin dört yılda bir yapılması, Türkçe bilmeleri, 30 yaşını tamamlamaları anayasal hükümlerdi.
20.Soru
1839 yılında ilan edilen Tanzimat Fermanı’yla merkezi^ Osmanlı bürokrasisi değişim ve dönüşümünü sürdürmüştür. Aşağıdakilerden hangisi bu değişim ve dönüşüm içerisinde yer almaz?
Tanzimat’ın ilanıyla girişilen kapsamlı reformlarla, bürokrasinin yazışma ve iş hacmi olağanüstü bir şekilde artmıştır. |
İmparatorluğun dört bir tarafından gelen evraka cevap verme zorunluluğu, yazışmaların niteliğini de değiştirmiştir.
|
Alınan kararların uygulanabilirliğini sağlamak için resmi^ evrakın dili ve üslubunda da büyük ölçüde sadeleşmeye gidilmiştir. |
Abartılı lakap, unvan ve övgülerle dolu satırlar kullanılarak standartlaşmış bir belge sistemine geçilmiştir.
|
Gönderilen bütün resmi^ evraka gönderenin mühür veya imzasının yanı sıra tarih konulması zorunluluğu getirilmiştir. |
‘’Abartılı lakap, unvan ve övgülerle dolu satırlar kullanılarak standartlaşmış bir belge sistemine geçilmiştir.’’ ifadesi ‘’Abartılı lakap, unvan ve övgülerle dolu satırlar yerine, sade ve standartlaşmış bir belge sistemine geçilmiştir.’’ olacağından doğru cevap D’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ