Türk İdare Tarihi Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hun kağanının altında Doğu ve Batı’nın “Tu-ki” (doğru) unvanlı bilge prensleri bulunurdu. Hun yönetim hiyerarşisinde daha sonra hangi ünvan gelmektedir?
“Ku-li” beyi
|
Başkomutan
|
Vali
|
Binbaşı
|
Yüzbaşı
|
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1880’den itibaren kendi makamı dışında aynı zamanda sıhhiye nezaretinin de başına getirilmiştir?
Dahiliye nezareti |
Hariciye nezareti |
Maliye nezareti |
Sadrazam |
Şeyhülislam |
Hariciye nazırı 1880’den itibaren sıhhiye nezaretinin başına getirilmiştir. Hariciye nazırının hem sıhhiye hem de “meclis-i umur-i sıhhiye” gibi Osmanlı memurlarıyla yabancı sefaret üyelerinin katılımıyla oluşturulan kurumların başına getirilmesi özellikle sağlık açısından ne kadar yabancı baskısı altında bulunduğunun da bir göstergesidir.
3.Soru
Sancak, nevbet, hilat gibi hükümdarlık alametlerini kullanan ilk Türk devleti aşağıdakilerden hangisidir?
Gazneliler
|
Karahanlılar
|
Uygurlar
|
Göktürkler
|
Selçuklular
|
4.Soru
Hun toplumun araştırmacılara yürüyen bir ordu gibi görünmesinin nedeni hangisidir?
Göçebeliğin yaşam biçimi olması
|
Herkesin aynı zamanda asker olması
|
Askerlikle Gök tanrıya hizmet edildiğine inanılması
|
Her zaman kağanlarının emrinde oldukları için
|
Ordu teşkilatının boy ve bodunlara dayanması
|
5.Soru
Osmanlı Devleti'ne karşı bağımsızlığını kazanan ilk Balkan milleti hangisidir?
Sırbistan |
Yunanistan |
Romanya |
Bulgaristan |
Arnavutluk |
Napolyon’un tasfiyesinden beri arkasında durulan restorasyon ilkeleri çiğnenerek ulusalcı Yunan isyanı teşvik edilmiş, ardından da ilk bağımsızlığını kazanan devlet olması sağlanmıştır (1829).
6.Soru
Türkiye ve Orta Doğu Amme İdare Enstitüsü (TODAİE), Birleşmiş Milletler ve Türk Hükümeti arasında 1952 yılında imzalanan protokolle kurulmuştur. Enstitü sayesinde kamu yönetimi disiplin haline gelmiş ve belirli bir sisteme oturmuştur.
TODAİE'nin kuruluşu aşağıdakilerden hangisini göstermektedir?
Türk Hükümeti tüm eğitim faaliyetlerinde Birleşmiş Milletler ile işbirliği yapmaktadır |
TODAİE devlet memuru yetiştiren bir kurumdur |
TODAİE sadece Türk öğrencilere eğitim vermektedir |
TODAİE Türk Kamu yönetimi için bir dönüm noktasıdır |
Birleşmiş Milletler, Türkiye'nin iç işlerine müdahale etmektedir |
TODAİE, Türk Kamu Yönetimi için oldukça önemli bir işbirliğidir. Hem Birleşmiş Milletler ile Türk Hükümeti'nin işbirliği, hem de kamu yönetimi için sistemli bir eğitim verilmesi açısından TODAİE'nin kurulması, Türk Kamu Yönetimi için bir dönüm noktasıdır.
7.Soru
Vekilden sonra vekâletlerin en büyük idare amirleri ve vekil adına icra ve denetleme yetkileri olan görevlilere ne ad verilmiştir?
Özel Kalem Müdürü |
Müsteşar |
Bürokrat |
Daire Başkanı |
Genel Sekreter |
Müsteşar
Vekilden sonra vekâletlerin en büyük idare amirleriydi. Vekillerin yardımcısı ve ayrı bir hizmet alanı tanımlanmamıştı. Vekil adına icra ve denetleme yetkileri vardı. Teşkilat içindeki haberleşme ağının yürütücüsüydü ve bilgiler onlardan süzülerek vekile aktarılırdı. Doğru cevap B'dir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, “II. Meşrutiyet’in ilanından hemen sonra mali merkezileşme adına Rüsumat Emaneti ve Posta-Telgraf Müdürlüğü de buraya bağlanmıştı. Mali işlerle ilgisi olan bir kurumdur.” tanımının karşılığıdır?
Sadaret |
Müsteşar |
Maliye nezareti |
Dahiliye nezareti |
Meşrutiyet Taşrası |
II. Meşrutiyet’in ilanından hemen sonra mali merkezileşme adına Rüsumat Emaneti ve Posta-Telgraf Müdürlüğü de buraya bağlanmıştı. Mali işlerle ilgisi olan bir kurum, Maliye nezaretidir.
9.Soru
Osmanlı Devleti'nde aşağıdaki tarihlerden hangisinde taşra idare teşkilatında değişiklik yapılarak eyaletler sancaklara, sancaklar ise kazalara ayrılmıştır?
1842 |
1839 |
1856 |
1876 |
1858 |
1842 yılında taşra idare teşkilatında değişiklik yapılarak eyaletler sancaklara, sancaklar ise kazalara ayrıldı.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Abdülhamit’in iktidarı boyunca çalıştığı üç başkâtipten birisidir?
Ali Paşa |
Said Paşa |
Yavuz Paşa |
Haydar Paşa |
Enver Paşa |
Abdülhamid, iktidarı boyunca toplam üç başkâtiple çalışmıştı. Tahta çıkışında başkâtipliğine ertesi yıl ise sadarete getirdiği Said Paşa, bilgi ve yeteneği ile adından bahsettiren Süreyya Paşa ve 1894’ten itibaren Jön Türklerin en fazla eleştirdiği isimler arasında yer alan Tahsin Paşa.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisiyle Cumhuriyet'in ilanından önce "kabine sistemine" doğru ilk adımlar atılmıştır?
Hariciye Vekâleti |
Teşkilât-ı Esasiye |
Müdafaa-i Milliye Vekâleti |
Erkan-ı Harbiye |
İktisat Vekâleti |
Teşkilât-ı Esasiye ile birlikte, Cumhuriyet'in ilanından önce "kabine sistemine" doğru ilk adımlar atılmıştır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ittihat hareketinin başlangıcına kaynaklık eden tıbbiye öğrencilerinden birisi değildir?
İbrahim Temo |
İshak Sukuti |
Ahmed Rıza |
Abdullah Cevdet |
Mehmed Reşit |
İdari politikalarından bahsedeceğimiz ittihatçıların oluşumuna kaynaklık eden hareket, Fransız İhtilali’nin yüzüncü yıl dönümünde Askeri Tıbbiye ‘deki dört genç tarafından başlatılmıştır. İshak Sukuti, Abdullah Cevdet, Mehmed Reflid ve İbrahim Temo isimli dört Tıbbiyeliyi böylesi önemli bir olayın yıl dönümünde bir araya getiren temel neden, mevcut rejime duydukları tepkiydi. İstanbul’daki bu dört gençle temasa geçip örgütün ismini Osmanlı Terakki ve İttihat Cemiyeti olarak değiştiren Ahmed Rıza ise, 1889’da Paris’e gitmiş ve burada Meşveret isimli bir gazete çıkarmaktadır.
13.Soru
İltizam usulü kaldırıldıktan sonra, taşrada vergilerin adil bir şekilde toplanması görevine getirilenlere ne ad verilmektedir?
Defterdar |
Muhassıl |
Muhtar |
Nahiye müdürü |
Mültezim |
Tanzimat Fermanı’nda öngörüldüğü üzere herkesin geliriyle orantılı bir şekilde vergilendirilmesi için maaşlarını devletten alan memurlarca vergilerin toplanması gündeme gelmiştir. Bu amaçla iltizam usulü kaldırılarak taşraya muhassıl adı verilen görevliler gönderildi. 24 Ocak 1840 tarihli talimatla görev ve sorumlulukları belirlenen muhassılların temel görevi, verginin adil bir şekilde toplanmasıydı. Doğru cevap B'dir.
14.Soru
Denizcilik faaliyetlerinin bakanlık düzeyinde teşkilatlandırılması hangi dönemde gerçekleşmiştir?
Üçüncü İnönü Hükümeti |
İkinci İnönü Kabinesi |
2 Mayıs 1920 tarihli Kanun |
1 Ekim 1922 tarihli Yasa |
4951 sayılı Yasa |
1924 sonlarında kurulan Üçüncü İnönü Hükümetinin bir diğer icraatı, denizcilik faaliyetlerini bakanlık düzeyinde teşkilatlandırmak olmuştur. “Bahriye” yani denizcilik bakanlığı adıyla kurulan vekâlet, yine İnönü’nün talimatıyla 1930 sonunda ilga edilmiştir.
15.Soru
Kağan ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?
Hükümdar tanrının kılıcıdır
|
Yarı tanrı özelliğindedir
|
Kağan güç sahibidir
|
Eski Türklerde yargıda son mercidir
|
Tanrı kutladığı kağana tüm dünyayı vadetmiştir
|
16.Soru
Mülki teşkilata yenilik getiren 1864 Tuna Vila^yeti Niza^mna^mesi’yle Osmanlı İmparatorluğu’nun yukarıdan aşağıya doğru idari birimlere ayrılması aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru şekilde verilmiştir?
Sancak, vilayet, köy, kaza,
|
Vilayet, sancak, kaza, köy,
|
Sancak, köy, kaza, vilayet
|
Vilayet, kaza, sancak, köy,
|
Sancak, kaza, vilayet, köy, |
Mülki teşkilata yenilik getiren 1864 Tuna Vila^yeti Niza^mna^mesi’yle Osmanlı İmparatorluğu yukarıdan aşağıya doğru vilayet, sancak, kaza ve köy olmak üzere yeni idari birimlere ayrılmıştır. Bu sıralamayı doğru şekilde içeren B doğru cevaptır.
17.Soru
Kanun ve tüzükleri hazırlamak ile suç işleyen üst düzey memurları yargılamak aşağıdaki meclislerden hangisinin görevidir?
Dâr-ı Şûrâ-yı Askerî |
Dâr-ı Şûrâ-yı Bâb’ı Âli |
Divan-ı Hümâyûn |
Muhassıllık Meclisi |
Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye |
Merkezî idarede yaptığı düzenlemelerle Osmanlı devletini çağdaşlaştırmak isteyen II. Mahmut, Meşveret Meclislerinden farklı nitelikte üç sürekli kurul oluşturmuştur. Bunlardan biri de 24 Mart 1838’de açılan Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye’dir.
18.Soru
Cumhuriyet’in ilk kurumları, Milli Mücadele’nin ilk günlerinde, TBMM’nin toplanmasının akabinde yayınlanan 2 Mayıs 1920 tarihli kanunla oluşturulmaya başlanmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu kurumlar arasında yer almaz?
Şeriye ve Evkaf Vekâleti |
Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâleti |
Dokunulmazlık Vekâleti |
Maarif Vekâleti |
İktisat Vekâleti |
2 Mayıs 1920 tarihli kanunla oluşturulan kurumlar şu şekilde sıralanmıştı; 1- Şeriye ve Evkaf Vekâleti 2- Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâleti 3- İktisat (Ticaret, Sanayi, Ziraat, Orman ve Maadin) Vekâleti 4- Maarif Vekâleti 5- Nafia Vekâleti 6- Dâhiliye (Emniyet-i Umumiye, Posta ve Telgraf) Vekâleti 7- Maliye, Rüsumat ve Defter- i Hakani Vekâleti 8- Adliye ve Mezahip Vekâleti 9- Müdafaa-i Milliye Vekâleti 10- Hariciye Vekâleti 11- Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Vekâleti.
19.Soru
Hangisi Divan- Humayun'un bürokratik bir sarmala dönüştüğünün örneklerinden biri değildir?
Rüus düzenlemesi |
Tesvid |
Tebyiz |
Kuyud odası |
Mabeyn |
tesvid, tebyiz, özetlerinin çkarılması, deftere işlenmesi, tayin tezkerelerinin (rüûs) düzenlenmesi gibi vazifeler ofisin gündelik işlerini oluşturmaktaydı.
20.Soru
Meclis-i Vükela’da (bakanlar kurulu) aşağıdakilerden hangisi bulunmamaktadır?
Sadrazam |
Sadaret müsteşarı |
Şura-yı devlet reisi |
Seryaver |
Nazırlar |
Meclis-i Vükela sadrazam, sadaret müsteşarı, şura-yı devlet reisi ve nazırlardan oluşmaktadır. Bu kurulda seryaver yer almamaktadır. Sultanın devlet ricaliyle (sadrazam, şeyhülislam, serasker ve bahriye nazırı) olan yazışmaları yaverler kanalıyla sağlanırdı. Seryaver doğrudan padişaha karşı sorumluydu.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ