Türk Siyasal Hayatı Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
24 Ocak Kararlarına ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Kademeli olarak sübvansiyonların çoğaltılması öngörülmüştür.
|
İthalatın serbestleştirilmesi öngörülmüştür.
|
TL’nin aşırı değerlendirilmesine son veren gerçekçi kur uygulamasına geçilmesi öngörülmüştür.
|
İhracata, yabancı sermayenin özendirilmesi öngörülmüştür.
|
İhracata sigorta ve finansman ile kurumsal destek sağlanması öngörülmüştür.
|
2.Soru
Toplumsal cinsiyet ve mevcut erkek egemen yapıları sorgulayan görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyalizm |
Liberalizm |
Türkçülük |
Feminizm |
Modernizm |
Bu görüş Feminizm olarak adlandırılır.
3.Soru
Kadınlara seçme ve seçilme hakkı hangi yılda tanınmıştır?
1876 |
1909 |
1921 |
1924 |
1934 |
Kadınlara seçme ve seçilme hakkı 1924 anayasasına 1934 yılında konmuştur.
4.Soru
Osmanlı’nın dağılma döneminde azınlıkların bağımsızlık faaliyetlerine tepki olarak gelişmiş akım hangisidir?
Turancılık |
Panislamizm |
Osmanlıcılık |
İmparatorluk vatanseverliği |
Milliyetçilik |
"İmparatorluk vatanseverliği” dağılma döneminde azınlıkların bağımsızlık faaliyetlerine tepki olarak gelişmiştir.
5.Soru
MNP-MSP çizgisinin temsilcisi olan Refah Partisi laikliği ihlal ettiği gerekçesiyle hangi yıl kapatılmıştır?
1970 |
1980 |
1986 |
1998 |
2000 |
1994 yılında yapılan yerel seçimlerden sonra Refah Partisine büyük bir direnç gösterilmeye başlanmıştır. Laikliği ihlal ettiği, daha doğrusu dini siyasete alet ettiği suçlamasına maruz kalan partinin önü 28 Şubat 1997’de alınan kararlar ile kesilmiştir. En nihayetinde, RP 16 Ocak 1998’de Anayasa Mahkemesi’nin aldığı karar kapsamında kapatılmıştır.
6.Soru
Hem II. Abdülhamit hem de İttihat ve Terakki Cemiyeti dinin hangi yönünden istifade etme çabasına girmişlerdir?
Devleti ıslah etme için kullanılması |
Topyekün sekülerleşmeye olanak sağlaması |
Tüm Müslümanları aynı çatı altında toplayabilme özelliğine sahip olması |
Halifeliğin öne çıkarılması sureti ile Rusya’daki Müslüman unsurlarla uluslararası güçleri dizginlenebilme ihtimali |
Kültürel düzeyde dine ve dini kurumlara bağlı yaşayan toplumu bir arada tutan unsur olması |
Modernleşen Osmanlı Devleti’nin toprakları içinde yasayan halkın kültürel düzeyde dinle ve dini kurumlarla bağı çok da gevşemiş değildi. İslam bu yönüyle toplumu bir arada tutan temel unsur olmaya devam etmiştir. Nitekim hem II. Abdülhamid hem de Jön Türklerin yönetimindeki İttihat ve Terakki Cemiyeti dinin bu yönünden istifade etme çabası içinde olmuşlardır. Özellikle daha seküler bir devlet ve hatta toplum inşa etmek isteyen ITC önderlerinin kendi konumlarını ve teşebbüsler ini meşrulaştırmak üzere din ile araçsal bir ilişki tesis ettikleri söylenebilir.
7.Soru
Truman Doktrini ve Marshall Planı’nın temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Bütün dünyada sosyal devlet ilkesini benimsetmek
|
Avrupa Birliği’ni kurmak
|
Afrika’daki yaşam koşullarını düzeltmek
|
Türkiye’yi sömürgeleştirmek
|
Sovyet tehdidi ile baş etmek
|
8.Soru
Batı medeniyetinin kaynağı Batı Anadolu ve Orta Asyadır yaklaşımı aşağıdakilerden hangisini ifade eder?
Türkçü Anadoluculuk |
Anadoluculuk |
İslamcı Anadoluculuk |
Muhafazakarlık |
Mavi Anadoluculuk |
Merkezine medeniyet kaynağı olarak Batı Anadolu, İyonyı alan yaklaşım mavi anadoluculuk olarak adlandırılır.
9.Soru
Kara Kemal’in denetiminde kurulan Heyeti-i Mahsusa-i Ticariye’nin temel görevi aşağıdakilerden hangisidir?
Liberal ekonominin gelişmesini sağlamak
|
Gümrük duvarlarının indirilmesini sağlamak
|
Temel tüketim maddelerinin teminini ve dağıtımını örgütlemek
|
Dönemsel kalkınma planları hazırlamak
|
Dış borçları takip ederek zamanında ödenmesini sağlamak
|
10.Soru
Kadroculara karşı devletçiliği ‘ferdin yetmediği yerde devletin varlık göstermesi’ olarak tanımlayan kişi kimdir?
Ahmet Ağaoğlu |
Ahmet Hamdi Başar |
Şevket Süreyya Aydemir |
Burhan Asaf Belge |
İsmail Hüsrev Tökin |
Kadrocular ve Ahmet Hamdi’ye nispetle dev- letçi olarak nitelendirilemeyen hatta liberal olduğu söylenen Ahmet Ağaoğlu, devletçiliği, “ferdin yetmediği yerde devletin varlık göstermesi” olarak tanımlamış ve özellikle Kadrocular ile devletçiliğin tanımı üzerine tartışmıştır. Ağaoğlu’na göre Batı’da ekonomik ve toplumsal gelişmenin başlıca dinamiklerinden birisi devletin birey üzerindeki baskısının kalkmasıdır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi liberal düşüncenin odağında olan fikirdir?
Milli irade |
Ulusların zenginliği |
Cinsiyetlendirilmiş kamu |
Özerk birey |
Seküler yapı |
Tarihsel olarak dünyada 17. yüzyılda ortaya çıkan liberalizm, bireyciliği, bireysel hak ve özgürlükleri, özel mülkiyeti ve devlet müdahaleciliğinden uzak serbest piyasa sistemini temel alır. Ancak liberalizm, sadece entelektüel bir pozisyon değil, aynı zamanda siyasal ve sosyal eylemlere ve devlet politikalarına yön ererek, bir doktrin ve ideoloji haline dönüşmüştür. Liberal düşüncenin odağında “özerk birey” yer alır. Özgür düşünen ve özgürce eylemde bulanan birey; hiçbir amacın aracı olarak kullanılmaz; o, kendi başına bir amaçtır.
12.Soru
İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin (İTC) asıl amacı aşağıdakilerinden hangisidir?
İktisadi alanda ise özel teşebbüsü savunuyordu
|
Siyasal alanda ademi merkeziyetçi/federalist bir yönetim
|
Korumacı ekonomi modeline dayanan millî iktisat politikası
|
Güçlü merkeziyetçi bir idare biçimini
|
II. Abdulhamit’i tahttan indirip anayasayı yeniden getirmei
|
13.Soru
Türkiye’deki laiklik tipi hangi ülke ile benzerlik taşımaktadır?
Fransa |
Brezilya |
Amerika |
Yunanistan |
İspanya |
Türkiye’deki laiklik tipi genellikle Fransa’dakine benzetilir. Türkiye’de de, dinsel semboller ve modeller kamusal alanın dışında bırakılmak istenmiştir. Din uzunca bir süre bireyin özel alanına münhasır bir inanış muamelesi görmüştür. Tek-parti dönemi reformları ağırlıkla dinin devlet üzerindeki tasarruflarından vazgeçmesi için yürürlüğe konmuştur.
14.Soru
Kemalizm terimi ilk kez hangi yıllarda kullanılmaya başlanmıştır?
1920 |
1930 |
1940 |
1950 |
1960 |
“Kemalizm” terimi 1930’larda kullanılmaya başlanmıştır. 1934’de Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı, Türk kültürü ve Türkiye Cumhuriyeti’ni tanıtmaya yönelik olarak La Turquie Kemaliste (Kemalist Türkiye) dergisini yayımlamaya başlamıştır. Mustafa Kemal’in kurduğu bu düşünce sistemi, Cumhuriyet Halk Partisi’nin 9 Mayıs 1935’te toplanan IV. Kurultayı’nda kabul edilen 1935 Programı’nda da “Kâmâlizm” olarak geçmiştir.
15.Soru
Mustafa Kemal’in de desteğini alarak Ali Fethi Bey’in önderliğinde kurulan oluşum aşağıdakilerden hangisidir?
Serbest Cumhuriyet Fırkası |
Ahali Cumhuriyet Fırkası |
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası |
Talebe Birliği |
Türk Mason Cemiyeti |
1920’li yıllar sona ererken ülke içindeki bütün muhalefet odakları artık kesin olarak susturulmuş ve katı bir tek parti yönetimi kurulmuştu. Buna karşılık ekonomik ve toplumsal alanlarda, 1929 dünya ekonomik buhranının da etkisiyle çeşitli sıkıntılar yaşanmaktaydı. Bu sorunların giderilebilmesi için hükümeti eleştirecek ve denetleyecek kontrollü bir muhalefete ihtiyaç olduğunu düşünen Mustafa Kemal Pasa, 1930 yılının yaz aylarında bu görevi üstlenecek, sınırlı ve denetim altında tutulabilecek bir muhalif partinin kurulmasına karar verdi. Böyle bir partinin kurulmasıyla varlığını gizli olarak sürdüren muhalefetin gücü de açık olarak görülebilecekti. Muhalefet partisinin kuruluş süreci Paris Büyükelçisi Ali Fethi (Okyar) Bey’in 22 Temmuz 1930’da izinli olarak İstanbul’a gelmesiyle başladı ve Mustafa Kemal Pasa Ali Fethi Bey’e kurulacak partinin basına geçmesini önerdi.
16.Soru
Kadrocuların yanında devletçiliği bir amaç olarak gören kişilerin yanı sıra, devletçiliğe muhalif olmayan ancak devletçiliği bir amaç olarak değil de araç olarak gören kişi kimdir?
Mehmet Şevki Yazman |
Ahmet Hamdi Başar |
İsmail Hüsrev Tökin |
Şevket Süreyya Aydemir |
Yakup Kadri Karaosmanoğlu |
Devletçiliği bir amaç olarak gören Kadrocuların yanı sıra, devletçiliğe muhalif olmayan ancak devletçiliği amaç olarak değil araç olarak gören kişi ise Ahmet Hamdi Başar’dır. Başar iki kavram ileri sürer. Bunlardan biri klasik liberalizmin devlet türü olan “idari devletçilik” diğeri ise “iktisadî devletçilik”tir.
17.Soru
Türkiye’de 1950 sonrası canlanan ve ağ ya da şebeke kurma prensibine sonuna kadar sadık bir ‘operasyonel kod’a sahip olan dini hareket aşağıdakilerden hangisidir?
Nurculuk |
Nakşibendilik |
Süleymancılık |
Ticanilik |
Rufaicilik |
1950 sonrası canlanmayı esas alarak söyleyecek olursak, Nakşibendilik, ağ ya da şebeke kurma prensibine sonuna kadar sadık bir ‘operasyonel kod’a sahiptir. Bu operasyonel kodun gücü sadece toplumun çeşitli kesimleri ile din merkezli bir temas kurma pratiğinde karşımıza çıkmaz. Aynı zamanda esnaflıktan iş adamlığına geçiş ya da piyasa ile tanışma sürecinden siyasal aktörler ile sıkı ilişkiler kurma ve eğitim faaliyetlerini örgütleme de dahil olmak üzere pek çok faaliyet alanında Nakşibendilik ile karşılaşırız.
18.Soru
Türk-İslam sentezini ilk kez 1927’de dile getiren kimdir?
Necip Fazıl Kısakürek |
İbrahim Kafesoğlu |
Sezai Karakoç |
Nuri Pakdil |
Cahit Zarifoğlu |
Aydınlar Ocağı çevresinden İbrahim Kafesoğlu ilk defa 1972’de Türk-İslam sentezi kavramını dile getirmiştir.
19.Soru
İkinci Beş Yıllık Sanayi Planı, ilkinden farklı olarak hangi sanayi alanına ağırlık vermiştir?
Dokuma |
Selüloz |
Seramik |
Kimya |
Kimya |
1934’de uygulamaya konan Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı’nın (BBYSP) ana hedef ve stratejisi, ülkenin yerüstü kaynaklarını değerlendirerek ithalata konu olan özellikle şeker, dokuma ve kağıt başta olmak üzere temel gereksinim maddelerini yurt içinde üretme; yerel veya bölgesel tarımsal üretime ve doğal kaynaklara dayanan sınai üretim birimleri kurma; kurulacak sanayi tesislerinin, kuruluş yerlerinin hammadde ve işgücü kaynaklarına yakın olmasıdır. BBYSP ile Türkiye’de dokuma, maden, selüloz, kimya ve seramik sanayinin kurulması amaçlanır. 1936 yılında İkinci Beş Yıllık Sanayi Planı (İBYSP) gündeme gelir. Tüketim mallarının ülke içinde üretimini hedefleyen Birinci Plan’ın aksine, İkinci Plan’da enerji ve madencilik gibi temel sanayi alanlarına ağırlık verilir.
20.Soru
I. Keynesyen iktisat düşüncesinde devlet gerektiğinde ekonomiye destek olmalıdır.II. Freidman ise devletin ekonomiye kesinlikle müdahale etmemesini piyasanın kendiliğinden işleyen dinamiklerinin sorunları çözeceğini savunur.1980 darbesi öncesi Türkiye hangi iktisat düşüncesini uygulama eğilimindedir?
Keynesyen düşüncesi devam etmektedir çünkü uzun zamandır sürdürülen istikrarlı bir politikadır.
|
Keynesyen düşüncesi hakimdir çünkü devlet müdahalesi olmadıkça krizler yaşanmaktadır.
|
Keynesyen politikası sürdürülmektedir çünkü Friedman anlayışı Batıda ilgi görmemiştir.
|
Friedman anlayışına bir geçiş söz konusudur ve 24 Ocak Kararları buna örnek olarak gösterilebilir.
|
Friedman anlayışı kabul görmüş ancak uygulanabilir olmadığından Keynesyen politikalarına devam edilmiştir.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ