Ücret ve Ödül Yönetimi Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş yapısı ve ücret düzeylerine ilişkin tercihlere göre ortaya çıkan ücret ücretlendirme yapısından birisi değildir?
İşleri tek tek ücretlendirme.
|
Her iş için tek bir ücret düzeyi belirleme.
|
Her iş için ücret aralıkları belirleme.
|
İş görenin istediği ücrete göre tüm ücretleri belirleme.
|
İşleri gruplandırarak (toplu) ücretlendirme.
|
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi piyasa ücret araştırma sürecinin aşamalarından değildir?
Örgütün politikasını belirlemek |
Planlama |
Veri toplama |
Analiz ve raporlama |
Bilgilerin kullanılması |
Sistemli ve biçimsel açıdan piyasa ücret araştırması birbirini izleyen aşamalardan oluşan bir süreçtir. Bu sürecin aşamaları şunlardır: 1) Araştırmanın planlanması, 2) Araştırma verisinin toplanması, 3) Verilerin analiz edilmesi ve sonucunun raporlanması ve 4) Elde edilen sonuçların kullanılması.
3.Soru
Hiyerarşik örgüt yapısında görülen en belirgin özellik aşağıdakilerden hangisidir?
Derece/düzey sayısı ve düzeylerarası ücret farklılığının yüksek olması
|
Dinamik çevrede faaliyet gösteren işletmeler için uygun olması
|
Derece/düzey sayısı ve düzeylerarası ücret farklılığının düşük olması
|
İş akışı ve organizasyonuna daha gevşek bir uyum vardır
|
Takımlar, eşit davranma ve işbirliği daha ön plandadır
|
4.Soru
Sosyal ücretin en önemli özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
Yasalar gereği ödenmesi
|
Sadece üst düzey yöneticilere ödenmesi
|
Teşvik edici olması
|
Performansa göre değişmesi
|
Personelin üstlendiği işin değerine göre ödenmesi
|
5.Soru
Vasıfsız işçi ile takım liderinin ücretlerini birleştiren ücret doğrusunun beceriye dayalı yapı için referans olarak alındığı yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Vasıfsız işçi ile takım liderinin ücretlerini birleştiren ücret doğrusunun beceriye dayalı yapı için referans olarak alındığı yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Biçimsel |
Biçimsel olmayan |
Uzman |
Yüksek-düşük |
İkincil kaynak |
Yüksek-düşük yaklaşımında, ilgili beceri bloku kapsamına giren en düşük ve en yüksek ücretli anahtar işlerin (örneğin, vasıfsız işçi ile takım liderinin) ücretlerini birleştiren ücret doğrusu beceriye dayalı yapı için referans olarak alınır. Doğru yanıt D'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi faktör karşılaştırma yönteminin aşamalarından bir değildir?
Alt faktörlerin ve derecelerinin belirlenmesi
|
İşlerin analiz edilmesi ve faktörlerinin seçilmesi
|
Anahtar işlerin seçilmesi ve tanımlanması
|
Anahtar işlerin faktörlere göre sıralanması
|
Anahtar işlerin ortalama ücretlerinin faktörlere dağıtılması ve ücret sırasının oluşturulması
|
7.Soru
I. Amaca uygunlukII. AnlaşılırlıkIII. EtkililikYapılan piyasa ücret araştırmasına ilişkin hazırlanacak raporun sahip olması gereken özellik/özellikler hangisidir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve III |
I, II ve III |
Her raporun kendine özgü içeriği, biçimi ve anlatımı vardır. Bu bağlamda bir rapor hazırlama süreci geleneksel kompozisyon derslerinde önerilenlerden öte bazı bilgi ve beceriler gerektirir. O¨ncelikle her raporun kendi içinde belli ve bilinen bir sistemi yansıtan bir iç tutarlılık sergilemesi gerekir. Hazırlanan rapor yapılan çalışmanın ve çalışmayı yapanın niteliklerini yansıtan en somut belgedir. Bu yönüyle de açık bir değerlendirme aracıdır. Genelde, içerik ve biçim açısından, raporların hazırlanmasında üç temel amaç gözetilir. Bunlar; 1) Amaca uygunluk, 2) Anlaşılırlık, 3) Etkililiktir. Doğru yanıt E'dir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi piyasa ücret araştırması sürecinin aşamalarından biri değildir?
Araştırmanın planlanması
|
Araştırma verisinin toplanması
|
Verilerin analiz edilmesi ve sonucunun raporlanması
|
Elde edilen sonuçların kullanılması
|
Ücret yapısının oluşturulması
|
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş yapısı ve ücret düzeylerine ilişkin tercihlere göre ücretlendirme yapılarından biri değildir?
Her iş için ücret aralıkları belirleme (Tekil iş ücret aralıkları) |
Her iş için tek bir ücret düzeyi belirleme (Nokta ücretleme) |
Her iş grubu için tek bir ücret belirleme (Basamak tipi yapı) |
Her iş grubu için ücret aralıkları belirleme (Band tipi ücret yapısı) |
Tüm işleri sürelerine göre ücretlendirme |
İş yapısı ve ücret düzeylerine ilişkin tercihlere göre dört temel ücret ücretlendirme yapısı ortaya çıkar:
1) İşleri tek tek ücretlendirme: a) Her iş için tek bir ücret düzeyi belirleme (Nokta ücretleme), b) Her iş için ücret aralıkları belirleme (Tekil iş ücret aralıkları),
2) İşleri gruplandırarak (toplu) ücretlendirme: a) Her iş grubu için tek bir ücret belirleme (Basamak tipi yapı), b) Her iş grubu için ücret aralıkları belirleme (Band tipi ücret yapısı).
10.Soru
Genellikle her hizmet yılı için personelin temel ücretlerine belirli oranda bir kıdem zammı eklenen ücret artışı çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
Becerilere ve yetkinliklere dayalı ücret artışları |
Karma yöntemle ücret artışı |
Kıdeme dayalı ücret artışında |
Yaşa dayalı ücret artışı |
Çocuk sayısına dayalı ücret artışı |
Kıdeme dayalı ücret artışında, genellikle her hizmet yılı için personelin temel ücretlerine belirli oranda bir kıdem zammı eklenir. Kıdem artışları, ücret aralığının ara kademelere bölünmesi ve her kıdem dönemi sonunda personelin ücretlerinin bir üst kademeye yükseltilmesi şeklinde de uygulanabilir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi puan (ve faktör karşılaştırma) yönteminde kullanılan tipik ana faktörlerden biri değildir?
Bilgi-beceri |
Sorumluluk |
Çaba |
Ücret yapısı |
Çalışma koşulları |
Puan (ve faktör karşılaştırma) yönteminde kullanılan tipik ana faktörler aşağıda açıklanmıştır.
-
Bilgi-Beceri: Değerlenecek işi gereğince yapabilmek için ilgili personelin sahip olması gereken (asgari) nitelikleri, yani iş gereklerini temsil eder. İş-meslek bilgisi ve öğrenim, iş deneyimi, ön yetişme ve uyum süresi, çeşitli yetenek ve beceriler, yabancı dil vb. bu ana faktörün alt faktörlerine örnek olarak verilebilir.
-
Sorumluluk: İlgili iş kapsamında sahip olunan yetkiye bağlı olarak, örgütsel kaynaklar ile iş süreç ve sonuçları üzerindeki (olumlu-olumsuz) etkiyi belirlemeye yönelik faktördür. Alt faktörler bakımından değişik iş değerleme planlarında farklılığın en fazla ortaya çıkan faktörün sorumluluk olduğu söylenebilir. İşçilik işleri için, sorumluluk alt faktörleri; malzemeden ve üründen, araç-gereçten, üretimden, başkalarının işinden, başkalarının güvenliğinden vb. sorumluluk gibi faktörlerin yaygın biçimde kullanıldığı gözlenmektedir. Büro ve yönetim işlerinde ise, iş içeriğine bağlı olarak örneğin, müşteri ilişkileri ve memnuniyetinden sorumluluk, mali sorumluluk, yasal sorumluluk, temsil sorumluluğu vb. başka sorumluluk faktörleri kullanılabilir.
-
C¸aba: İş gereklerinin yerine getirilebilmesi için harcanması gereken fiziksel, zihinsel ve psikolojik emeği değerlemeye yönelik bir faktördür. Bu faktör, genellikle bedensel çaba ve zihinsel çaba olarak iki alt faktöre ayrılmakla beraber, farklı planlarda ek olarak psikolojik çaba vb. faktörlerin kullanıldığına da tanık olunmaktdır. Ayrıca, bazen bedensel çaba yerine işin fiziksel talepleri, zihinsel çaba yerine işin zihinsel talepleri ve psikolojik çaba yerine işin duygusal/ psikolojik talepleri olarak adlandırılan faktörler kullanılır.
-
C¸alışma koşulları: İlgili iş kapsamında maruz kalınan çalışma ortam koşullarını ve ortamın personel açısından içerdiği olumsuz-zararlı-tehlikeli şartları ve etkileri belirlemeye yönelik bir faktördür. Bu faktör, çoğu iş değerleme planında, özellikle doğrudan üretim işleri için fiziksel koşullar ve etkilere vurgu yapan çalışma ortamı ve işin tehlikleri diye iki alt faktöre ayrılmıştır. Ancak, diğer iş grupları için bu faktörler dışında/yanında işin olumsuz ruhsal etkileşim, gerilim, çatışma vb. psikolojik koşullarına dair alt faktörlerin kullanıldığı da gözlenmektedir.
12.Soru
Emeğin bedeli veya çalışmanın karşılığı olarak emek sahibine sağlanan yarar aşağıdakilerden hangisidir?
Ücret
|
İmkan
|
Ulaşım
|
Tatil
|
Hizmet
|
13.Soru
Ücret yapısında kişiye dayalı yapıların kullanılması aşağıdakilerin hangisi için uygundur?
İşlerin standartlaştığı |
İşgücü devir maliyetlerinin yüksek olduğu |
Kullanılan teknolojinin istikrarlı olduğu |
Bir işi öğrenmek için fazlaca eğitimin gerektiği |
Personelin birbirlerinin işlerini yapma ihtiyacı bulunmadığı |
Ücret yapısının işe mi yoksa kişiye mi dayanacağı önemli bir karar konusudur. Geleneksel işe dayalı ücret ve kişiye dayalı ücret yapılarından hangisinin uygun olduğu işletmenin ve bölümlerin koşullarına göre değişir: İşe dayalı yapılar daha çok işlerin standartlaştırıldığı, iş yapılarının ve kullanılan teknolojinin istikrarlı olduğu, personelin sık sık birbirinin işlerini yapma ihtiyacının bulunmadığı, belirli bir işi öğrenmek için fazlaca eğitimin gerektiği, işgücü devrinin düşük olduğu, zaman içinde personelin hiyerarşik kademeler boyunca yükselmesinin beklendiği durumlar için uygundur. Farklı işleri öğrenme yetenek ve isteğine sahip eğitimli bir işgücüne sahip olunduğunda, teknolojinin ve örgüt yapısının sıkça değişmesi gerektiğinde, örgüt çapında personelin katılımı ve takım çalışması teşvik edildiğinde, personelin yukarıya doğru hareket fırsatları sınırlı ancak yeni beceriler öğrenme fırsatları bol olduğunda, üretim kaybı yaratacak düzeyde devamsızlık ve işgücü devir maliyetleri yüksek olduğunda (Seri-süreç teknolojisi kullanan işletmeler gibi) kişiye dayalı yapıların kullanılması uygundur.
14.Soru
Bir işletmenin ücret politika, yapı, sistem ve uygulamalarının rekabetçi olması için aşağıdakilerden hangisini yapması gerekmektedir?
Sürekli fiyat artırma |
Sürekli fiyat düşürme |
Rakip işletmeleri şikayet etme |
Fiyatları yüksek gösterme |
Piyasa ücretlerini izleme ve dikkate alma |
Bir işletmenin ücret politika, yapı, sistem ve uygulamalarının rekabetçi olması için piyasa ücretlerinin izlenmesi ve dikkate alınması gerekir. Doğru yanıt E'dir.
15.Soru
Faktörlerin ve derecelerin puan değerlerinin belirlenmesini hangi kavram ifade eder?
Faktör ve derecelerin sonuçlandırılması |
Faktör derecelerinin belirlenmesi |
Faktör derecelerinin tanımlanması |
İşlerin değerlendirmesi |
Faktör ve derecelerin ağırlıklandırılması |
Ağırlıklandırma (weighting), faktörlerin ve derecelerin puan değerlerinin belirlenmesini ifade eder. Ağırlıklandırma işlemlerinin tamamlanmasıyla, işlerin değerlenmesinde kullanılacak faktör-puan ölçeği veya plânı kullanıma hazır hale getirilmiş olur. Faktör ve derece puanlarının belirlenmesi, yetkin bir ekip (kurul) tarafından yapılmalıdır. İşlerin değerlenmesinde de görev alabilecek bu ekip üyelerinin iş değerleme metedolojini bilen, işletme ve işleri iyi tanıyan, tarafsız ve bağımsız yargılama yeteneğine ve temsil özelliklerine sahip olmasına özen gösterilmelidir.
16.Soru
Personelin işinin ve performansının değeriyle pozitif ve yüksek bir korelasyon içinde olan ücret unsurlarını içeren ücret türü aşağıdakilerden hangisidir?
Doğrudan ücret |
Dolaylı ücret |
Ek yararlar |
Sosyal yardımlar |
Düşük ücret |
Doğrudan ücret, personelin işinin ve performansının değeriyle pozitif ve yüksek bir korelasyon içinde olan ücret unsurlarını içerir. Buna göre, personelin işinin değeri, sahip olduğu beceri veya yetkinlik düzeyi arttıkça temel ücreti; performansı arttıkça da değişken ücreti artacaktır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş değerleme yöntemleri arasında yer almaz?
SWOT analizi
|
Sıralama yöntemi
|
Sınıflama yöntemi
|
Faktör karşılaştırma yöntemi
|
Puan yöntemi
|
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde işe dayalı ücret yapılarının kullanılması daha uygundur?
Teknolojinin ve örgüt yapısının sıklıkla değişmesi gerektiğinde
|
Personelin, zaman içinde hiyerarşik kademeleri izleyerek yükselmesi beklendiğinde
|
Örgüt genelinde personel katılımı ve ekip çalışması desteklendiğinde
|
Personelin yukarıya doğru hareket fırsatları sınırlı olduğunda
|
Devamsızlık ve işgücü devir maliyetleri yüksek olduğunda
|
19.Soru
Dereceler arası puan farkının katlanarak arttığı ağırlıklandırma yöntemi hangisidir?
Aritmetik diziye göre artış veya azalışla ağırlıklandırma |
Geometrik diziyle ağırlıklandırma |
Düzensiz ağırlıklama |
İlk dereceye göre ağırlıklama |
Son dereceye göre ağırlıklama |
İlk dereceye göre ağırlıklamada, önce ilk derecelerin puanının belirlenmesi ve bu puanlardan hareketle diğer derecelerin puanlarının belirli bir düzene göre artırılmasıyla saptanması söz konusudur. Son dereceye göre ağırlıklamada, belirlenen son derece puanlarından hareketle diğer derece puanlarının saptanması söz konusudur. Dengeli ağırlıklamada ise, önce ilk ve son derece puanlarının ve sonra diğer ara derecelerin puanlarının bu iki sınır arasında olacak şekilde belirlenmesi söz konusudur. Ara derecelerin puanlarının belirlenmesinde ise, aritmetik, geometrik ya da düzensiz artış yaklaşımları benimsenebilir. Aritmetik diziye göre artış veya azalışla ağırlıklandırmada, dereceler arası puan farkı eşittir. Geometrik diziyle ağırlıklandırmada, dereceler arası puan farkı katlanarak artar. Düzensiz ağırlıklamada ise, dereceler arası puan farkları değişkenlik gösterir.
20.Soru
Milli eğitimde bir öğretmeninin aldığı maaş karşılığı 18 saat derse girme zorunluluğu hangi ücretlendirme sistemiyle açıklanabilir?
Zamana dayalı ücretlendirme sistemleri |
Özendirici ücretlendirme sistemleri |
Primli ücretlendirme sistemleri |
Grup performansına dayalı ücretlendirme sistemleri |
Esnek yan haklar ve kafeterya usulü ücretlendirme sistemleri |
Zamana dayalı ücret sistemlerinin temel özelliği, ücretlerin hesaplanmasında esas alınan temel faktörün personelin çalışma süresi olmasıdır. Özendirici sistemler ücret hesabında personelin performansının dikkate alındığı sistemlerdir. Primli ücretlendirme sistemleri genellikle garanti edilmiş belirli bir kök ücretin karşılığı olan performans seviyesini aşanlara, kök ücretin yanında prim olarak adlandırılan ve personelin performansına göre değişen ilâve bir ödemenin yapılmasını öngören teşvikli sistemlerdir. Grup performansına dayalı ödeme sistemleri ise bir satış grubundaki tüm personelin toplam satışına göre prim verildiğinde ortaya çıkan durumlardır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ