Jeopolitik düşünce okulu altı grupta değerlendirilebilir. Geofrey Parker’ın sınıflandırmasına göre; ikili düşünce (binarist), marjinalistler, üçlü düşünce (trinary), bölgeciler (zonalist), merkezciler ve çoğulcular (pluralist) olarak ele alınmaktadır. Tekilciler bu sınıflandırmaya dahil değildir.

Söz konusu eleştiriyi yapan yazar E. H. Carr'dır.

Çıkarların uyumu doktrinine göre, birey kendi çıkarları için çalışırken toplum çıkarı için de çalışmış olur. Buna göre kendi çıkarı peşinde koşan devlet, uluslararası toplum çıkarına da çalışmaktadır.

Kapitalist dünya sistemi modelinde güvenlik ikilemi, ulusçuluk ve devlet gibi kavramlar alanın marjinal konularıdır. Öncelik kazanan konu ve kavramlar, kapitalizm ve az gelişmişlik sorunudur.

Çevre, sadece insan davranışlarını sınırlamakla kalmayıp, ona birtakım olanaklar da sunmaktadır. Bu bağlamda çevre kavramı, “devletin içerisinde faaliyet gösterdiği ve karar vericilerin kararlarını oluşturdukları ortam” anlamında kullanılmaktadır. Bu çevrede; diğer devletlerin tutumu, bölgesel gruplaşmalar, teknolojik, ekonomik, siyasal, toplumsal ve askeri gelişmeler gibi öğeler de yer almaktadır.

George M. Hall ulusal gücün ögelerini askeri güç, termonükleer güç ve konvensiyonel güç olarak üç alt gruba ayırmıştır.

Genel olarak toplum gibi, politikanın da kökleri insan doğasında bulunan objektif yasalarca yönetildiğine inanılması, siyasal gerçekçiliğin hareket noktasını güç olarak tanımlanan çıkar kavramının oluşturması, siyasal gerçekçiliğe göre, çıkar kavramı gerçekten de politikanın özüdür ve zaman ve mekana bağlı değildir.Evrensel moral prensiplerin devletlerin dış politikadaki eylemlerine aynen uygulanmasının mümkün olmadığını belirtmektedir ve bu prensiplerin zaman ve mekana bağlı olarak ortaya çıkan somut şartlara göre ayıklanması gerektiğini belirtmektedir. Siyasal gerçekçilik bir devletin siyasal eylemlerini, yani ahlâki hareket edip etmediğini evrensel ahlâki prensiplerle ölçmeye kalkmaz. Son olarak Morgenthau, siyasal eylemlerin siyasal kriterlerle değerlendirilmesi gerektiği üzerinde durmaktadır.

Liberaller diğer şıklarda verilen savları aksini savunurken, mülkiyet hakkının da dokunulmaz olduğunu belirtir.

Bağımlılık, emperyalizm ve sömürü ilişkisine yol açan süreçte üretici sermayenin uluslararasılaşması ve çok uluslu şirketlerin doğması, üç aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada; ticari ilişkiler azgelişmiş ülkelerle kapitalistleşen ülkeler arasında gelişir, kapitalistleşen bölgelerin gereksinimlerini karşılamayı amaçlar. İkinci aşama; kapitalizmin yerleştiği ülkelerden azgelişmiş ülkelere yapılan yatırımlarla ticaret sermayesinin geliştiği ve dünya ekonomisinin sürükleyici gücü olduğu dönemdir. Bu dönemde azgelişmiş bölgelerdeki ticaret sermayesi kapitalist ülkelerdeki üretici sermayesinin gereksinimlerine uygun olarak hareket eder ve uluslararasılaşır. Üçüncü aşamada; 1930’lardan itibaren özellikle II. Dünya Savaşı sonrasında hızlanarak artan üretici sermaye uluslararasılaşır.