Lisans anlaşmalarında lisansı veren taraf lisansör, alan taraf ise lisansiye olarak anılmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Küreselleşmenin Ardındaki Unsurlar

Küreselleşme eğilimini iki unsur önemli ölçüde etkilemiştir. Birinci unsur, II. Dünya Savaşı’nın sonundan başlayarak ürünlerin ve sermayenin ülkeler arası serbest dolaşımının önündeki engellerin kalkmaya başlamasıdır. İkinci unsur, teknolojik değişim ve özellikle, iletişim, bilgi işleme ve ulaşım teknolojilerindeki büyük ilerlemelerdir.

Küresel pazarların ve üretimin ortaya çıkmasında, ticaret ve yatırım engellerinin kalk- maya başlamasının yanında teknolojik ilerlemeler de önemli rol oynamıştır. Mikroişlemcinin geliştirilmesiyle, artan miktardaki bilgi bireyler ve işletmeler tarafından işlenmeye başlamıştır.

Çeşitlendirme Stratejisi
Matris içerisindeki en riskli strateji olarak kabul edilen çeşitlendirme stratejisinde işletme, aynı anda hem mevcut ürün/hizmet karmasını hem de mevcut pazarını değiştirir (Ansof, 1957, s.114). Bu iki temel değişikliğin eşzamanlı olarak gerçekleştirilmesi bu strateji tercihinin riskli olarak algılanmasının temel nedenidir. Riskin düzeyini etkileyen en önemli faktörlerden birisi ise işletmenin çeşitlendirme stratejileri kapsamında hareket ederken mevcut ürün/hizmet ve pazarlarından ne ölçüde ayrıldığıdır.

İş çevresi ve genel çevre arasındaki temel farklar şu şekilde sıralanabilir:
• İş çevresi, belli bir işletmeye özgü ve ona çok yakın teması olan çevredir. Her bir
işletmenin görev çevresi birbirinden farklı olabilir. Genel çevre faktörleri belli bir
işletmeyi değil tüm işletmeleri etkiler.
• İş çevresi mikro çevre olarak da adlandırılırken genel çevre makro çevre olarak
adlandırılır.
• İş çevresinde yer alan faktörler işletmeler tarafından kontrol edilebilirken makro
çevre faktörleri kontrol edilemez.
• İş çevresine ait faktörler işletmeleri doğrudan ve düzenli olarak etkilerken genel
çevre faktörleri işletmeleri dolaylı ve düzensiz olarak etkilemektedir.

• Genel çevre, dinamik olduğundan dolayı sürekli bir değişim içerisindedir

Yokluğu ciddi olumsuz sonuçlar doğuran uluslararası işletmeciliğin kalkınmaya katkı sağlamak, ülkelerin kaynaklarını daha etkili kullanmalarına yardımcı olmak ve dünya ekonomisinde karşılıklı bağlantı ve çok çeşitli ürünlere erişim olanağı sağlamak gibi birçok faydası bulunmaktadır. Ancak gümrük uygulamalarını tamamen ortadan kaldırmak uluslararası işletmeciliğin katkılarından biri değildir.

İşletme çevresi: Örgütün (işletmenin) bir bölümünü ya da bütününü etkileme potansiyeline sahip tüm faktörler.

İhracatçı işletmeler adına uluslararası nakliyeyi düzenleyen ve taşıma yöntemleri, uluslararası ticaret için gerekli belgeler, ana ve yabancı ülkelerdeki ihracat kuralları ve düzenlemeleri alanlarında uzmanlaşmış olan uluslararası işletmecilikteki kolaylaştırıcı ‘yük ileticisi’dir. Genellikle büyük liman kentlerinde bulunan yük ileticileri, uluslararası işletmenin ürünlerinin yabancı bir limana ve hatta hedef yabancı pazardaki müşterinin konumuna teslimatını düzenlerler.

Bir işletme ve çevresi arasında yakın ve sürekli bir ilişki vardır. Bu etkileşim işletmenin güçlenmesine ve kaynaklarını daha etkin kullanmasına yardımcı olur. Çevrenin özelliklerinin doğru okunması, işletmenin başarısına katkıda bulunması yanında aşağıdaki faydaları sağlayacaktır.

• Fırsatların ve tehditlerin belirlenmesi: Böylece işletme fırsatları değerlendirebilecek şekilde kaynak tahsisi yapabilecek ve zorluklara karsı hazırlıklı olabilecektir.
• Büyüme yönünün belirlenmesi. Çevrenin analizi, işletmenin büyümesi ve faaliyetlerini genişletmesi için doğru alanların tespit edilmesini sağlayacaktır.
• Sürekli öğrenme: Çevrenin analizi, yöneticilerin zorluklarla basa çıkmasında yöneticilerin işlerini kolaylaştırır. Yöneticiler işletmeyle ilgili öngörülen değişimleri yapabilmek için gerekli yetenek, anlayış ve bilgilerini güncellemek için motive olurlar.
• İmaj Geliştirme: Çevrenin anlaşılması, işletmenin faaliyette bulunduğu çevreye hassasiyet göstererek imajını geliştirmesine yardımcı olur. Örneğin bazı işletmeler, kaynak kıtlığına olumlu katkı yapmak üzere güneş panelleri yoluyla kendi elektrik tüketimlerini karşılama yoluna gitmektedirler.
• Rekabetle başa çıkma: Çevrenin analizi aynı zamanda işletmenin rakiplerini analiz etmelerine yardımcı olur ve işletme kendi stratejisini buna göre yeniden şekillendirebilir.

Farklı ülkelerdeki tüketicilerin zevk ve tercihlerinin bazı küresel normlar üzerinde yakınsamaya başladığı ve bu durumun küresel bir pazarı ortaya çıkarttığı son yıllarda sıkça tekrarlanan bir görüştür. Akıllı cep telefonu, spor ayakkabıları, gazlı içecek ve hızlı gıda ürünleri gibi tüketici ürünleri bu eğilimin ilk akla gelen örnekleridir.

Birden çok ülkede işletmecilik faaliyetlerine sahiplik yoluyla katılan işletmeye çokuluslu işletme adı verilir. Sahiplik; tamamen sahip olunan bağlı işletme, bağlı işletme, eşit hissedarlık ve ilişkili işletme yoluyla olmak üzere dört şekilde gerçekleşebilir. Yatırım bu yollardan biri değildir.

İş çevresi, belli bir işletmeye özgü ve ona çok yakın teması olan çevredir. Her bir işletmenin görev çevresi birbirinden farklı olabilir. Genel çevre faktörleri belli bir işletmeyi değil tüm işletmeleri etkiler. İş çevresi mikro çevre olarak da adlandırılırken genel çevre makro çevre olarak adlandırılır. İş çevresinde yer alan faktörler işletmeler tarafından kontrol edilebilirken makro çevre faktörleri kontrol edilemez. Doğru cevap D seçeneğidir.

İşletme ve işletme faaliyetleri üzerinde doğrudan etkiye sahip olan iç çevre unsurları; Liderlik ve yönetim, Örgüt kültürü, İnsan kaynakları, Örgüt yapısı, İşletmenin varlıkları, Finansal güç, Operasyonel ve yönetsel süreçler şeklinde özetlenebilir. Ülkedeki ekonomik koşular ve Teknolojik değişimler işletmenin dış çevresini oluştururlar.

Ürün-pazar stratejileri denildiğinde akla ilk olarak Igor Ansoff tarafından 1957 yılında geliştirilen strateji matrisi gelmektedir. Doğru cevap C’dir.

Ekolojik faktörler işletmelerin faaliyetlerini etkileyen çevresel (ekolojik) faktörleri
ifade etmek için kullanılmaktadır. Çevre kirliliği, biyolojik dengenin bozulması, küresel
ısınma, havanın, toprağın ve suların kirlenmesi, doğal kaynakların yeterliliği, hava ve iklimsel koşullar çevreyle ilgili faktörlerin içerisinde değerlendirilmektedir

Soruda tanımlanan ürünler ikame ürünlerdir.

Türkiye’de çalışan sayısı 250’nin ve cirosu 40 Milyon TL’nin altında olan işletmeler KOBİ olarak kabul edilmektedir.

Rekabetin artması işletmelerin yabancı pazarlara girerek elde edeceği faydalardan biri değildir. Rekabetin artması işletmeler için karlarından ödün vermeyi gerektirebilir.

GENEL ÇEVRE

Genel çevre denildiğinde genellikle dört unsurun (Politik, Ekonomik, Sosyo-kültürel

ve Teknolojik faktörler) işletme üzerindeki etkileri dile getirilmektedir. Bu faktörlerin dışında kalan çevresel (ekolojik), yasal faktörlerin de aslında PEST içinde yer alan ana faktörler kapsamında ele alınabileceği ifade edilmektedir. Bu görüşün doğruluk payı yüksek olmakla birlikte, işletmelerin çevre koşullarının daha iyi anlaşılması açısından bu ünitede yasal ve çevresel koşulların ayrı başlıklar olarak ele alınması tercih edilmiştir. Bu durumda PEST analizi PESTLE analizine dönüşmektedir.

Yeni haliyle bu faktörleri aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

• (P) Politik faktörler
• (E) Ekonomik faktörler
• (S) Sosyo-kültürel faktörler
• (T) Teknolojik faktörler
• (L) Yasal (Legal) faktörler
• (E) Ekolojik (Çevresel) faktörler

Uluslararası işletme yöneticileri, kıt kaynakları etkili ve etkin şekilde kullanılabilmek, dünya çapında değer yaratan faaliyetleri yerine getirebilmek, önemli pazarlarda varlık gösterebilmek, yurtdışında değerli ortaklıklar kurabilmek ve yabancı rakiplerin rekabetçi saldırılarına karşılık verebilmek için stratejiler geliştirirler. Doğru cevap E'dir.