XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili Ara 20. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Yusuf Has Hacibin kişileştirmiş olduğu " Odgurmış" kavramı aşağıdaki kişilerden hangisini temsil eder ? 


Adaleti

Akıl ve anlayışı

Dünya işlerinin sonunu

Bahtı 

Talih ve ikbali


2.Soru

Verilen metnin doğru okunuşu hangisidir?


borığlı bolup tek sekit lik ne ideyim

tubı yil keçar tek biriglik tükatim

yorığlı bulıt teg yigitlikni ıdtım

tüpi yel keçer teg tiriglik tükettim

yürügli bul it teg yigit lîk ni idttim

toyı bil keçer teg bayramlık tüketeyim

buruğlı bulıt sakitlik ne ayıdtım

tûtî yel kaçar teg bir feleklik tüketeyim

yörügli bulıt teg sükutligni ayıdtım

tuttı yel keçer teg bir feleklig tükettim


3.Soru

Hangisi addan eylem yapma ekiyle türetilmemiştir?


bayu- “zenginleşmek”

öli- “nemlenmek”

otgar- “hayvan otlatmak”

ünde- “çağırmak, seslenmek”

turuk- “toplanmak, birikmek”


4.Soru

Satuk Buğra Han’ın İslamiyet’i kaç tarihinde kabulüyle de Karahanlı Türkleri İlk İslam-Türk devletini kurmuş oldular?


840

950

990

1025

1071


5.Soru

"Karahanlıların hangi Türk boyundan çıktığı konusu tarihçiler arasında tartışma konusu olmuştur. Bu konuyla ilgili olarak kaynaklarda çeşitli teoriler ileri sürülmüştür."

Bu teoriler içerisinde otoriteler tarafından en doğru kabul edilen teori aşağıdakilerden hangisidir?


Çiğil Teorisi

T'u-chüe Teorisi

Karluk Teorisi

Yağma Teorisi

Türkmen Teorisi


6.Soru

“Tümen tü çeçekler yazıldı küle yıpar toldı kafur ajun yıd bile” dizelerinin Türkçesi aşağıdakilerden hangisidir?


Kara toprak yüzüne yeşil örtü bağladı, Çin kervanı Çin ipekli kumaşını yaydı

Ova, dağ, kır, vadi, yayılıp döşendi, yamacı ve tepesi yeşil, al giyip süslendi

Binlerce renkteki çiçekler gülerek açıldı, dünya güzel koku ile misk ve kafur doldu

Saba rüzgarı karanfil kokusuyla çıktı, dünya sonra tamamiyle misk koktu

Kaz, ördek, kuğu, kıl kuyruk göğü kapladı, ötüşerek yukarı-aşağı uçuşlar


7.Soru

I Kaşgarlı Mahmud’un yazdığı tek eserdir.
II 1072 yılında yazılmaya başlanmış, 1077’de bitirilmiştir.
III Türkçenin bilinen ilk sözlüğüdür.

Yukarıda verilen ifadelerden hangisi/hangileri Dîvânu Lugati’t-Türk ile ilgili olarak doğrudur?


Yalnız I

Yalnız II

Yalnız III

I, III

II, III


8.Soru

Aşağıdaki dillerden hangisi Gronbech'e göre yeni Türkçe döneminde değildir ?


Kaşgar türkçesi

Turfan Türkçesi

Kuça Türkçesi

Çağatay Türkçesi

Kıpçak Türkçesi


9.Soru

Kutadgu Bilig'in yazma nüshalarının bulunduğu yerler aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?


Viyana-Berlin-Kahire

Viyana-Mısır-Fergana

Kahire-Mısır-Berlin

Fergana-Viyana-Berlin

Roma-Viyana-Kahire


10.Soru

biligdin urur men sözümke ula

biligligke ya dost özü?ni ula

bilig birle bulnur sa‘adet yolı

bilig bil sa‘adet yolını bula

bahalıg dinar ol biliglig kişi

bu cahil biligsiz bahasız bişi

biliglig biligsiz kaçan te? bolur

biliglig tişi er cahil er tişi

sü?ekke yilig teg erenke bilig

eren körki ‘akl ol sü?ekni? yilig

biligsiz yiligsiz sü?ek teg hali

yiligsiz sü?ekke sunulmaz elig

bilig bildi boldı eren belgülüg

biligsiz tirigle yitük körgülüg

biliglig er öldi atı ölmedi

biligsiz tirig erken atı ölü

Atabetü’l-hakayık’tan alınan yukarıdaki dörtlüklerde aşağıda belirtilen benzetmelerden hangisi bulunmamaktadır?


Bilgili insan dinar gibidir.

Bilgisiz kişi iliksiz kemik gibi boştur.

Bilgi mutluluğun ta kendisidir.

Bilgili kadın erkek gibidir, cahil erkek kadın.

Bilgisiz adam yaşarken ölü gibidir.


11.Soru

ne kim kelse erke tilindin kelür

dizesinin Türkiye Türkçesine doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?


dili yüzünden kimi iyi,kimi kötü olur

vücut her sabah kalkıp eğilerek dile yalvarır

insana ne gelirse,dilinden gelir

dilini korursan kendini de korumuş olursun

Dinle ve bu söze inan


12.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Karahanlı Türkçesindeki işaret adıllarındandır?


mana

mençe

sanar

anın

bular


13.Soru

“kökiş turna kökte ünün ya?kular” ifadesinde kullanılan isim çekim eki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?


Belirtme durum eki

Birliktelik eki

Yönelme durum eki

İyelik eki

Ayrılma durum eki


14.Soru

Kutadgu Bilig’in “Yaruk Yaz Faslın Ulug Tavgaç Bugra Han Ögdisin Ayur” Bölümünde yer alan

kurımış yıgaçlar tonandı yaşıl
bezendi yipün al sarıg kök kızıl 

dizelerinin Türkçe karşılığı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?


Kurumuş ağaçlar yeşil elbiseler giydi; mor, al, sarı, mavi, kırmızı (ile) süslendi

Doğu rüzgarı doğudan eserek geldi, dünyayı süslemek için cennet yolunu açtı

Güneş yine yerine dönmüş olacak, balık burcundan koç burcuna dönmüş olacak

Ova, dağ, kır, vadi, yayılıp döşendi, yamacı ve tepesi yeşil, al giyip süslendi

Binlerce renkteki çiçekler gülerek açıldı, dünya güzel koku ile misk ve kafur doldu


15.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Kutadgu Bilig’de yer almamaktadır?


Kün Togdı

Ay Toldı

Kök Tiledi

Ögdülmiş

Odgurmış


16.Soru

Karahanlı Türkçesinde aşağıdakilerden hangi ek fiilin sürekli yapıldığını ifade eder?


-bil

-ber

-kör

-tur

-bil


17.Soru

Aşağıdaki işaret adıllarından (zamir) hangisi eşitlik durumu bildirmektedir?


munça

munı

munında

munun

munar


18.Soru

Aşağıdaki kelimelerden hangisinde -z ~ -s değişimi görülmektedir?


yalŋus

şöpik

yapçur

kikçür

kudruk


19.Soru

Karahanlı Türkçesinde aşağıdaki ünsüz değişmelerinden hangisi görülmez?


m->b-
ç-~ş-
-z~-s
ḳ~ḫ
ŋ~m

20.Soru

Aşağıdakilerin hangisinde tünle sözcüğünün anlamı doğru olarak verilmiştir?


güneşli

kaç

gündüz

geceleyin

gerçek