XI-XIII. Yüzyıllar Türk Dili Ara 22. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiil belirli geçmiş zaman ekiyle çekimlenmemiştir?


iveklik bu erdi seni bilmedin
telim başlar yuvaldımat
yiyümedi bardı körü? halini
bu kürsi özele öz oldurdukı
aça berdi sözüm yorıttı tilig

2.Soru

Aşağıdaki Karahanlı Türkçesinden kelimelerden hangisinde yuvarlaklaşma vardır?


körkit

ögdi

sogık

unıt-

sevül


3.Soru

“Avlap meni koyma?ız, ayık ayıp koyma?ız” dizisinin Türkiye Türkçesi’ne doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?


Kayık içine oturup Ila ırmağını geçtik.

Beni avlayıp bırakmayın, söz verip sözünüzden dönmeyin.

Asker (ler) saf oluşturup savaştılar ve birbirlerine ok atmak için karşı karşıya geldiler.

İnsanlar bilgi ile tanınır, bilgisiz hayatta iken kaybolmuş gibidir.

(O) baygın göz (ler) beni esir ediyor (avlıyor), üzerinde kara benler bulunan pembe yüz.


4.Soru

Aşağıdaki fiillerden hangi 3. Tekil şahıs ile çekilmiştir? 


aydıla

içgeymen

yavaldımat

bezeyin

içsesen


5.Soru

'Tün kün bile sevnelim' şeklinde  Karahanlı Türkçesi eserlerinde geçen Kün sözcüğü ne anlama gelir?


Güneş

Gündüz

Şimdi

Sonra

Gece


6.Soru

Aşağıdaki eklerden hangisi eylemden ad türetir?


-gAk

-sIk

-(X)ş

-Ir-(I)

-msın-/-msin


7.Soru

Aşağıdakilerden hangisinde addan eylem türeten ek bulunmaktadır?


yaşar-

çöker-

tamgur-

öçük-

tökül-


8.Soru

Aşağıdaki kelimelerden hangisindeki çekim Karahanlı Türkçesindeki kör kelimesinin çekimiyle benzerdir ?


Geldim

Gittik

Gidiyoruz

Gel

Kalacağız


9.Soru

Karahanlı Türkçesinde  doğru, gerçek anlamına gelen durum zarfıdır.


Çın

Akru/akrun

Amul

Katıg

Terk/terkin


10.Soru

Alper Tonga sagusunda geçen altı çizilerek işaretlenen kelimenin anlamı nedir?

“Alper To?a öldi mü /İsiz ajun kaldı mu /Ödlek öçin aldı mu / Emdi yürek yırtılur (DLT I, 41)”


korkak

avcı

felek

düşman

sonbahar


11.Soru

“ Kurımış yıgaçlar tonandı yaşıl bezendi yipün al sarıg kök kızıl” dizelerinin Türkçesi aşağıdakilerden hangisidir?


Doğu rüzgarı doğudan eserek geldi, dünyayı süslemek için cennet yolunu açtı.

Kafur gidip kara toprak misk kokusuyla doldu, dünya güzelliğini düzenleyip süslenmek ister.

İlkbahar rüzgarı kötü kışı sürdü, uzaklaştırdı; parlak ilkbahar yine mutluluk yayını kurdu.

Güneş yine yerine dönmüş olacak, balık burcundan koç burcuna dönmüş olacak.

Kurumuş ağaçlar yeşil elbiseler giydi; mor, al, sarı, mavi, kırmızı (ile) süslendi


12.Soru

Hangi seçenekte emir kipi çekiminde fiil bulunmaktadır?


iletü maŋa açtı dünyā sözin /
ayur körmediŋmü bu hakan yüzin

ular kuş ünin tüzdi ünder ėşin /
silig kız okır teg köŋül bėrmişin

kaz ördek kuġu kıl kalıkıġ tudı/
kakılayu kaynar yokaru kudı

udır ėrdiŋ ėrse tur aç emdi köz /

ėşitmediŋ ėrse ėşit mende söz

yazı taġ kır oprı töşendi yadıp /
ėtindi kolı kaşı kök al kedip


13.Soru

Türk kültürünün temel eserlerinden olan Kutadgu Bilig ve Divanu Lugati’t-türk hangi hükümdar zamanında yazılmıştır?


Baytaş

Tavgaç Ulug Buğra Kara Han

Süleyman Arslan Han

Bilge Kül Kadır

Satuk Buğra Han


14.Soru

 “Budgay” ve “buğday” sözcüklerinin arasındaki ses olayı aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?


Göçüşme

G-d değişimi

Yer değiştirme

Benzeşme

Ünsüz düşmesi


15.Soru

Karahanlı Türkçesinde şart kipi hangi ek ile sağlanmaktadır?


-sar/-ser

–mı /-mi

–se / -sa

–e / - a

-gı/ -gi


16.Soru

Hangi seçenekteki birleşik fiil “kefil olmak” anlamındadır?


elig tut-

agır kıl-

umunç tut-

ufut bol-

kelü ber-


17.Soru

Çağatay Türkçesi hangi yüzyıllar arasında hüküm sürmüştür?


XIII-XIV. yüzyıl

XIV-XVI. yüzyıl

XI-XII. yüzyıl

X-XI. yüzyıl

XII-XIV. yüzyıl


18.Soru

Divanu Lugati't-Türk ve yazarı ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?


Eser 1072 yılında yazılmaya başlanmış, 1077'de bitirilmiştir.

Yazar Kaşgarlı olsa da, babası Barsganlı'dır.

Yazar Türkçeyi, Türkçenin lehçelerini ve Arapçayı çok iyi bilmektedir.

Eserde verilen örneklerden, yazarın halk edebiyatı yönünün de kuvvetli olduğu anlaşılıyor.

Yazarın, bugün birçok nüshası bulunan Cevahirü'n-nahv fi-Lugati't-Türk adlı gramer kitabı bulunmaktadır.


19.Soru

Aşağıdakilerden hangisi yönelme durumu ekidir?


+ka/+ke

+Xg/+Xġ

+Xŋ

+da/+de/+ta/+te

+çA


20.Soru

Aşağıdakilerin hangisi “nereye”  anlamında kullanılan bir yer zarfıdır?


kança

asra

taşra

berü

üstün