Yöneylem Araştırması 1 Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıda problemin ulaştırma tablosu verilmiştir. Bu problemin, en küçük maliyet yöntemi ile bulunan başlangıç çözümünün, toplam taşıma maliyeti kaçtır?
46 |
50 |
56 |
60 |
66 |
En küçük maliyetli hücre X21 olup, maksimum atama miktar olan 10 ataması yapılır. Daha sonra sırasıyla X32, X23, X33 ve X13 hücrelerine alabilecekleri maksimum değerler atanır. Toplam maliyet;
10*0 + 10*1 + 5*6 + 3*2 + 2*5 = 56
Yanıt C seçeneğidir.
2.Soru
Bir beyaz eşya şirketine ait iki ayrı fabrikada imal edilen bir ürünün, iki ayrı bölge deposuna dağıtımı istenmektedir. Fabrikaların gönderilecek ürünle ilgili kapasiteleri sırasıyla haftada 1000 ve 1500 adettir. Depoların gereksinim duyduğu haftalık miktarlar ise sırasıyla 1100 ve 750 adet olarak bildirilmiştir.
Xij depoya taşınacak ürün miktarını göstermektedir.
Birim taşıma maliyetleri aşağıdaki tabloda verilmiştir;
Depo 1 | Depo2 | |
Fabrika 1 | 30 | 15 |
Fabrika 2 | 10 | 40 |
Buna göre toplam taşıma maliyetinin enküçüklenmesi matematiksel fonksiyon olarak aşağıdakilerden hangisinde ifade edilmiştir?
Enkz = 15X11 + 15X12 + 10X21 + 40X22 |
Enkz = 15X11 + 30X12 + 40X21 + 40X22 |
Enkz = 30X11 + 40X12 + 10X21 + 40X22 |
Enkz = 30X11 + 15X12 + 10X21 + 40X22 |
Enkz = 40X11 + 15X12 + 10X21 + 40X22 |
Birinci fabrikadan, birinci depoya taşıma maliyeti 30 birimdir. Birinci fabrikadan ikinci depoya taşıma maliyeti 15 birimdir. İkinci fabrikadan birinci depoya taşıma maliyeti 10 birimdir. İkinci fabrikadan ikinci depoya taşıma maliyeti 40 birimdir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi duyarlılık analizinden biri değildir?
Sol taraf değişkene göre duyarlılık analizi
|
Yeni kısıt eklenmesine göre duyarlılık analizi
|
Katkılara parametrelerindeki değişikliğe göre duyarlılık analizi
|
Sağ taraf değişkene göre duyarlılık analizi
|
Yeni değişken eklentisine göre duyarlılık analizi
|
4.Soru
Temel kısıtlar dışında özel bir kısıtı olmayan bir ulaştırma probleminde, iki depodan üç mağazaya ürün gönderilecektir. Her iki depoda da 60 birim ürün olup, mağazaların talepleri sırasıyla 30, 40 ve 50 birimdir. Xij, i. depodan j. mağazaya gönderilen ürün miktarı olarak tanımlanırsa, aşağıdakilerden hangisi problemin “ikinci mağazasına ait talebin karşılanması” ile ilgili kısıtına karşı gelir?
|
|
|
|
|
Mağaza j indisi ile ifade edildiğinden ve 2. mağaza sorulduğundan, Xij ifadesinde j yerine 2 konulacaktır. i için hem 1 hem 2 nolu depolardan gelen ürünler olduğu için i yerine de 1 ve 2 konularak, 2. mağazanın talep miktarı 40 olarak ifade edildiğinden iki depodan da gelen ürünlerin toplamı en az 40 olmalı ifadesini belirten kısıt şu şekilde yazılır.
Yanıt A seçeneğidir.
5.Soru
Aşağıdaki durumlardan hangisinde doğrusallık korunur?
Modelin fonksiyonunun bir teriminde kare üslü ifade bulunması |
Karar değişkenlerinin tam sayılı olması |
Karar değişkenlerinin sürekli değişken olması |
Fonksiyonun terimlerinden birinde küplü üs ifadesinin bulunması |
Fonksiyonda iki değişkenin çarpım ifadesinin bulunması |
Bir modelin tüm fonksiyonlarının en az bir teriminde üslü ifadenin olması, iki değişkenin çarpımı veya üslü terimin olması bir modelin doğrusal olmaması için yeterlidir. Aynı zamanda karar değişkeninin sürekli değişken değil de tam sayılı olması durumunda da doğrusallık bozulur. Özetle seçenekler arasında karar değişkeninin sürekli değişken olması doğrusallığı koruyan bir durumdur.
6.Soru
µ Duyarlılık analizinde neyi ifade eder?
Teknik katsayının değerindeki değişimin eniyi çözümü koruyacak aralığını |
Temelde yer almayan değişkenin katkı parametresinin değerindeki değişimin miktarı |
Temelde yer alan değişkenin katkı parametresinin değerindeki değişimin miktarı |
Temelde yer almayan değişkenin katkı parametresinin değerinde değişim miktarı |
Temel dışı bir değişkenin bir kısıttaki teknik katsayısının değişme miktarı |
µ Temelde yer almayan değişkenin teknik katsayısının değerindeki değişimin eniyi çözümü koruyacak aralığı gösterir.
7.Soru
Şekilde kaynak-hedef atama problemi görülmektedir. Her kaynağın bir hedefe atanması zorunludur ve her kaynak yalnız bir hedefe atanabilir. Dengelenmemiş bir atama problemi olduğunun ve en iyi çözümü için, yapay hedef ya da kaynak eklemesi yapılacağına dikkat ediniz. Problem, macar algoritması ile çözüldüğünde en uygun çözüm aşağıdakilerden hangisidir?
1. kaynak - 1. hedef 2. kaynak - 3. hedef 3. kaynak - 4. hedef |
1. kaynak - 2. hedef 2. kaynak - 3. hedef 3. kaynak - 4. hedef |
1. kaynak - 1. hedef 2. kaynak - 2. hedef 3. kaynak - 4. hedef |
1. kaynak - 3. hedef 2. kaynak - 1. hedef 3. kaynak - 4. hedef |
1. kaynak - 3. hedef 2. kaynak - 4. hedef 3. kaynak - 2. hedef |
Probleme yapay kaynak ataması yapılacağına dikkat ediniz. Her satırdan en küçük maliyet çıkartıldığında,
3 4 2 0
4 3 6 0
10 0 3 7
0 0 0 0 tablosuna ulaşılır.
Her sütundan en küçük değerler çıkarıldığında tekrar aynı tabloya ulaşılır. 0 değerlerinin üstü çizgi ile kapatılması için 3 çizgi yeteceğinden dolayı,üzerinde çizgi olmayan değerlerden en küçük değer çıkarılır.
1 2 0 0
2 1 4 0
10 0 3 7
0 0 0 0 tablosuna ulaşılır. 4 çizgi ile 0 değerleri kapatılabildiği için 1. kaynak 3. hedefe, 2. kaynak 4. hedefe ve 3. kaynak 2. hedefe atanır. 4. sonradan eklenen yapay kaynak 1. hedefe atandığı için, 1. hedefe hiçbir kaynağın atanmadığı görülür.
Yanıt E seçeneğidir.
8.Soru
I.Temelde yer alan bir değişkene karşı gelen katkı vektörü (CB) değiştiğinde Simpleks Tablo’da satırında temel dışı tüm değişkenlere karşı gelen değerler (CB B-1R - CR ) bu durumdan etkilenir. İki türlüdür:
II. Parametrenin değerinde belirli bir değişiklik olur ve bu durum analiz edilir.
III. Parametrenin değerinde hangi aralıktaki bir değişim için eldeki çözümün korunacağı (veya değişeceği) belirlenir.
Katkı parametresindeki değişime göre duyarlılık analizi ile ilgili verilenlerden hangisi/hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I-II |
I-III |
II-III |
I-II-III |
Temelde yer alan bir değişkene karşı gelen katkı vektörü (CB) değiştiğinde Simpleks Tablo’da satırında temel dışı tüm değişkenlere karşı gelen değerler (CB B-1R - CR ) bu durumdan etkilenir. Bu değişiklikler iki türlü olabilir: Parametrenin değerinde belirli bir değişiklik olur ve bu durum analiz edilir veya parametrenin değerinde hangi aralıktaki bir değişim için eldeki çözümün korunacağı (veya değişeceği) belirlenir.
9.Soru
"Doğrusal karar problemlerinin eniyi çözümleri elde edildikten sonra, ............... parametrelerinde bazı değişiklikler meydana gelebilir."
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelir?
Model |
Katkı |
Vektör |
Değişken |
Sabit |
Doğrusal karar problemlerinin eniyi çözümleri elde edildikten sonra, model parametrelerinde bazı değişiklikler meydana gelebilir. Bazen de yeni bir değişken veya yeni bir kısıt eklentisi şeklinde ortaya çıkabilen yapısal değişiklikler ile karşılaşılabilir.
10.Soru
I. Karar değişkenleri tanımlanır.
II. Amaç fonksiyonu belirlenir.
III. Kısıtlayıcılar formüle edilir.
Bir problemin, doğrusal programlama modeli kurulurken yukarıdaki hangi aşama/aşamalar dikkate alınır?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
I,II ve III |
Yalnız III |
Bir problemin, doğrusal programlama modeli kurulurken önce karar değişkenleri tanımlanır, sonrada amaç fonksiyonu ve kısıtlayıcılar formüle edilir.
11.Soru
Merkezlerin sunum ve talep değerleri ile verilmiş bir ulaştırma modelinde, atama tablosunda birim maliyetler verilmiş ise, model için enküçük maliyet yöntemi ile bir başlangıç temel uygun çözüm bulmanın temel prensibi nedir?
Talebi en az olan merkezden atama yapmaya başlamak
|
Sol üst köşeden atama yapmaya başlamak
|
En yüksek maliyetli hücreden atama yapmaya başlamak
|
Arzı en az olan merkezden atama yapmaya başlamak.
|
En küçük maliyetli hücrelerden atama yapmaya başlamak.
|
12.Soru
Hedef programlamada belirlenen amaç için başarmak istenilen kesin ifadeye ne ad verilir?
Hedef |
Sistem Kısıtları |
Hedef Kısıtları |
Başarı Fonksiyonları |
Sapma Değişkenleri |
Hedef, belirlenen amaç için başarmak istenilen kesin ifadedir. Bir başka deyişle, istenilen seviye ile belirlenmiş bir amaçtır. Örneğin, “toplam aylık envanter taşıma maliyetlerini en küçüklemek” bir amaç iken, bu maliyetlerin en fazla 10.000. olması bir hedeftir. “Yıllık karı en büyüklemek” de bir amaç iken, yıllık karın en az 2.000.000. olması da bir başka hedeftir.
13.Soru
3 marangozun 3 işi tamamlama süreleri aşağıdaki gibidir.
Xij: i marangozunun j işine atanması durumunda 1 diğer durumda 0 değerini alan bir değişkendir.
Buna göre “ikinci marangoz sadece bir işe atanabilir” kısıtı aşağıdakilerden hangisinde doğru yazılmıştır?
X22=1 |
X11+X22+X33=1 |
X21+X22+X23=1 |
X12+X22+X32=1 |
X13+X22+X31=1 |
Seçeneklere baktığımızda istenen kısıtın C seçeneğinde olduğu görülmektedir. C seçeneğindeki ifadede 2-1, 2-2, 2-3 atamalarından sadece bir tanesinin 1 olması istenmektedir. Yani 2. Marangoz ya birinci işe ya ikinci işe ya üçüncü işe atansın istenmektedir. Eğer ikinci marangoz iki veya üç işe birden atanırsa C’deki ifade 1’den büyük değer alacak kısıt sağlanmayacaktır. Bu sebeple bu kısıt marangozun tek bir işe atanmasını sağlamaktadır.
14.Soru
Yapısal değişikliklerine göre duyarlılık analizi hangi durumda söz konusudur?
Teknik katsayılarda değişiklik olması halinde |
Bir doğrusal karar probleminin çözümü elde edildikten önce |
yeni bir kısıtın eklenmesi durumunda, eldeki çözümü sağlanıyorsa |
yeni bir kısıtın eklenmesi durumunda, eldeki çözümü sağlamıyorsa |
yeni bir değişken eklenmesi durumunda, eldeki çözümü sağlanıyorsa |
Bir doğrusal karar probleminin çözümü elde edildikten sonra, modelde, bazen yapısal değişiklikler olabilir. Bu değişiklikler yeni bir kısıtın veya yeni bir değişkenin eklenmesi şekillerinde ortaya çıkabilir. Duyarlılık analizleri eniyi çözüm sonrası yapılan analizler olduğundan, yeni bir kısıtın eklenmesi durumunda, eldeki çözümün bu kısıtı da sağlayıp sağlamadığının incelenmesı gerekmektedir. Sağlanıyorsa başka bir işleme gerek olmayıp; yeni kısıt eldeki çözüm için sağlanmıyorsa, bu durumda, bu kısıtı da ekleyip varsa yeni çözüm bulunmalıdır.
15.Soru
Aşağıdaki ulaştırma modelini dengelenmiş yapmak için modele eklenmesi gereken birim ve hacmi aşağıdakilerden hangisidir?
Yapay hedef - 100 |
Yapay kaynak - 100 |
Yapay kaynak - 200 |
Yapay hedef - 200 |
Model dengelenemez. |
Modelde talep miktarı 500, sunum miktarı 400 olduğundan dolayı, talebin karşılanması için eksik kalan 100 birimlik miktar yapay kaynaktan karşılanacaktır.
Yanıt B seçeneğidir.
16.Soru
Ele alınan problemin, içerisinde yer aldığı sistem ile birlikte tüm bileşenleri ve boyutlarıyla incelenmesi özelliği yöneylem araştırmasının hangi temel özelliğidir?
Bütünleşik yaklaşım |
Bilimsel yöntem |
Disiplinlerarası yaklaşım |
Problemin Belirlenmesi |
Bölünebilirlik Özelliği |
Ele alınan problemin, içerisinde yer aldığı sistem ile birlikte tüm bileşenleri ve boyutlarıyla incelenmesi özelliği yöneylem araştırmasının bütünleşik yaklaşım özelliğidir.
17.Soru
Bir firmanın fabrikasında üretim için 50 makine ve 75 personeli vardır. Aylık en az 3000 ahşap palet, aylık en fazla 4500 plastik palet üretmeyi planlamıştır. Firma ayrıca aylık 40000 TL kar elde etmek istemektedir. Problem kaç hedefe sahiptir?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Aylık en az 3000 ahşap palet, aylık en fazla 4500 plastik palet üretmeyi planlamıştır. Firma ayrıca aylık 40000 TL kar elde etmek istemektedir. Dolayısıyla problemde 3 hedef vardır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ulaştırma probleminin genel unsurlarındandır?
Kaynaklar |
Hedefler |
Gönderilen miktarlar |
Talep edilen miktarlar |
Hepsi |
Her biri bir düğüm olarak gösterilen si kapasitesine sahip m adet kaynak noktası ve her biri dj talebine sahip n adet hedef noktası vardır. Düğümleri birleştiren oklar, kaynaklarla hedefler arasında mümkün olan taşıma rotalarını göstermektedir. (i, j) bağlantısı, i. kaynaktan j. hedefe ürün gönderilebildiği anlamına gelmekte, taşıma maliyeti ve taşıma miktarı olmak üzere iki tür bilgi içermektedir. Amaç, mevcut kaynakları kullanarak tüm talebi karşılayacak şekilde en küçük maliyetli dağıtım planının bulunmasıdır.
19.Soru
I. Genellikle birbiriyle çelişmeyen birden fazla amacı barındırır.
II. Amaç fonksiyonunda yer alan sapma değişkenleri
farklı ölçeklerle ifade edilebilir.
III. Doğrusal ve doğrusal olmayan çeşitleri
bulunmaktadır.
Hedef programlama ile ilgili olarak yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Birden fazla ve genellikle çelişen amaçları içermesinin yanı sıra, hedef programlamayı doğrusal programlamadan ayıran bir diğer özelliği de amaç fonksiyonunda yer alan sapma değişkenlerinin farklı ölçeklerle ifade edilebilir olmasıdır. Bir depo ve envanter sisteminden örnek verecek olursak, envanter maliyetlerini en küçüklemek ve envanter seviyesini en uygun miktarda tutmak öncelikli amaçlardandır. Burada belirlenen hedefler doğrultusunda en küçüklenecek olan sapmalardan biri para birimi diğeri de envanter türüne göre envanter sayısı/ağırlık vb. ölçeğinde olacaktır. Kısıtlarınının ve amaç fonksiyonunun yapısına bağlı olarak doğrusal ve doğrusal olmayan hedef programlama yöntemleri bulunmaktadır.
20.Soru
4Y1+Y2 ≤72
3Y1+8Y2≤56
Y1,Y2≥0
Kısıtlar altında
Enbv= 3Y1+5Y2
Yukarıda verilen ikil modelin primal modeli aşağıdakilerden hangisidir?
3X1+4X2≤3 8X1+X2≤5 X1,X2≥0 kısıtları altında EnkZ= 72X1+56X2 |
3X1+4X2≥3 8X1+X2≤5 X1,X2≥0 kısıtları altında EnkZ= 72X1+56X2 |
4X1+3X2 ≥3 X1+8X2≥5 X1,X2≥0 kısıtları altında EnkZ= 72X1+56X2 |
3X1+4X2≥72 8X1+X2≥56 X1,X2≥0 kısıtları altında EnkZ= 3X1+5X2 |
4X1+3X2≤3 X1+8X2≤5 X1,X2≥0 kısıtları altında EnbZ= 72X1+56X2 |
4Y1+Y2 ≤72 (X1)
3Y1+8Y2 ≤56 (X2)
Y1,Y2≥0
Kısıtlar altında
Enbv= 3Y1+5Y2
Gerekli işlemlerden sonra amaç fonksiyonu enküçükleme ve işaretler değiştirilerek aşağıdaki ikil model elde edilir:
4X1+3X2≥3
X1+8X2≥5
X1,X2≥0
kısıtları altında
EnkZ= 72X1+56X2
Doğru cevap C'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ