Yöneylem Araştırması Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Ulaştırma tablosu oluşturma sürecinde aşağıdaki madde ya da maddelerden hangisi geçerlidir?
1. Üretim ve tüketim merkezlerinin kesiştiği her bir hücre, bir karar değişkenine karşı gelir.
2 Üretim merkezlerinin kapasiteleri, satırların en solunda yer alır.
3. Her hücrenin sağ veya sol üst köşesine birim taşıma maliyetleri yazılır.
3 |
2 |
1 |
1 ve 2 |
1 ve 3 |
Üretim merkezlerinin kapasiteleri, satırların en sağında yer alır.
2.Soru
Verilen doğrusal programlama probleminin optimum çözümü aşağıdakilerden hangisidir?
Min Z= 2X1 + 6X2
Kısıtlayıcılar;
2X1 + 4X2 ? 1600 (1)
6X1 + 2X2 ? 1800 (2)
X2 ? 350 (3)
X1 ? 50 (4)
X2 ? 100 (5)
X1 + X2 ? 300 (6)
ve, X1, X2 ? 0
Min Z=1000 X1= 100 X2 = 200 |
Min Z=100 X1= 200 X2 = 200 |
Min Z=1000 X1= 100 X2 = 100 |
Min Z=2000 X1= 200 X2 = 100 |
Min Z=1000 X1= 200 X2 = 100 |
2X1 + 4X2 ? 1600 X1 =0 için X2 = 400 X2 =0 için X1 = 800
6X1 + 2X2 ? 1800 X1 =0 için X2 = 900 X2 =0 için X1 = 300
X2 = 350
X1 = 50
X2 = 100
X1 + X2 = 300 X1 =0 için X2 = 300 X2 =0 için X1 = 300
P noktası en çekici nokta ise X1 = 200 X2 = 100 ve Minimum Z=1000 dir.
3.Soru
Genellikle toplam maliyeti en küçüklemek için kaynak kullanımının bire bir dağıtımının yapılmasını amaçlayan modellere ne ad verilir?
Atama |
Öteleme |
Görevlendirme |
Koordinasyon |
Küçükleme |
Genellikle toplam maliyeti en küçüklemek için kaynak kullanımının bire bir dağıtımının yapılmasını amaçlayan modellere atama modeli adı verilir.
4.Soru
Her bir amaç için belirlenen hedeften olabilecek sapmaları en küçükleyen fonksiyonlara ne ad verilir?
Hedef Kısıtları |
Sistem Kısıtları |
Amaç fonksiyonu |
Başarı fonksiyonları |
Negatif sapma değişkeni |
Başarı fonksiyonları: Her bir amaç için belirlenen hedeften olabilecek sapmaları en küçükleyen fonksiyonlardır.
5.Soru
Bir üretim sistemini oluşturan unsurların arasındaki ilişkilerin, matematiksel simge ve semboller ile gösterilmesine ne ad verilir?
Amaç fonksiyonu |
Kısıtlayıcı |
Model |
Karar değişkeni |
Optimum |
Bir üretim sistemini oluşturan unsurların arasındaki ilişkilerin, matematiksel simge ve semboller ile gösterilmesine, modelleme denir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir güzergahın döngü oluşturması için gereken şartlardan biri olamaz?
İki ardışık hücre, aynı satırda aynı sütunda yer almalıdır. |
Dizideki son hücre, ilk hücreyle ortak bir satır ya da sütuna sahip olmalıdır. |
İki ardışık hücre, aynı satırda ya da aynı sütunda yer almalıdır. |
Üç ardışık hücre aynı sütunda bulunmalıdır. |
Dizideki son hücre, ilk hücreyle ortak bir sütuna sahip olmalıdır. |
Ulaştırma tablosu üzerindeki bir hücreden başlayarak, yine aynı hücrede sona eren, köşelerinde en az dört farklı hücrenin sıralandığı kapalı güzergaha döngü, çevrim veya yörünge denmektedir. Bir güzergahın döngü oluşturması için izleyen şartların sağlanması gerekir:
- İki ardışık hücre, aynı satırda ya da aynı sütunda yer almalıdır.
- Dizideki son hücre, ilk hücreyle ortak bir satır ya da sütuna sahip olmalıdır.
- Üç ardışık hücre aynı satır ya da sütunda bulunmamalıdır.
Doğru yanıt D’dir.
7.Soru
Bir değişkene kısıtlarda karşı gelen katsayının değişmesi, ilgili değişkenin temelde olup olmamasına göre, sırasıyla .... veya ..... vektöründe değişim demektir. Yukarıdaki ifadede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri gelmelidir?
A-B |
B-C |
R-C |
C-B |
B-R |
Bir değişkene kısıtlarda karşı gelen katsayının değişmesi, ilgili değişkenin temelde olup olmamasına göre, sırasıyla B veya R vektöründe değişim demektir. Doğru cevap E'dir.
8.Soru
İki temel kavramın yer aldığı bir önermede bu iki kavramın yerleri değiştirildiğinde doğru olan yeni bir önermenin elde edilmesi olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Dualite ilkesi |
Duran ilkesi |
Denklem ilkesi |
Denge ilkesi |
Dinamik ilkesi |
“dualite ilkesi” teriminin anlamı, iki temel kavramın yer aldığı bir önermede bu iki kavramın yerleri değiştirildiğinde doğru olan yeni bir önermenin elde edilmesi olarak tanımlanmaktadır.
10.Soru
Bir enküçükleme problemi için geliştirilen matematiksel model ve karşı gelen eniyi çözüm tablosu verilmiştir.
Modele, kısıtlara karşı gelen katsayılar vektörü
ve amaç fonksiyonundaki katkısı
olan yeni bir değişkenin eklenmesi durumu için hangisi doğrudur?
Yeni değişkene amaç fonksiyonu satırında karşı gelen değer negatif olup eniyilik koşulları korunmamaktadır, yeni değişken temele alınmalıdır. |
Yeni değişkene amaç fonksiyonu satırında karşı gelen değer pozitif olup eniyilik koşulları korunmaktadır, yeni değişken temele alınmamalıdır. |
Yeni değişkene amaç fonksiyonu satırında karşı gelen değer pozitif olup eniyilik koşulları korunmamaktadır, yeni değişken temele alınmalıdır. |
Yeni değişkene amaç fonksiyonu satırında karşı gelen değer negatif olup eniyilik koşulları korunmaktadır, yeni değişken temele alınmamalıdır. |
Yeni değişken için uygunluk koşulları korunmamaktadır. |
değerinin bulunması gerekmektedir.
Bulunan değer, yeni değişkenin amaç fonksiyonu satırına karşı gelen değeridir. -3≤0 olduğundan, amaç fonksiyonunun enküçükleme olduğu hatırlanırsa, yeni değişken eniyilik koşullarını korumakta olup, temele alınması halinde amaç fonksiyonu değerini daha iyiye götüremeyecektir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hedef programlama ile doğrusal programlama arasındaki farklardan biri değildir?
Doğrusal programlamada amaç fonksiyonu enbüyükleme ya da enküçükleme şeklinde iken, hedef programlamada amaç fonksiyonu sadece enbüyükleme şeklindedir. |
Doğrusal programlama modelinde tek bir amaç eniyilenmeye çalışılır. Doğrusal hedef programlama modelinde ise birden fazla amaç için hedef değerleri belirlenir ve bu hedeflerin hepsi modele alınır. |
Doğrusal programlama modelindeki sistem kısıtları kesinlikle sağlanması gereken katı kısıtlardır. Doğrusal hedef programlama modelinde sistem kısıtlarının yanı sıra hedef kısıtları yer alır. Hedef kısıtları ise sapmalara izin verilen esnek kısıtlardır. |
Doğrusal programlama modelindeki amaç fonksiyonunda karar değişkenleri yer alırken, hedef programlama modelinde amaç fonksiyonunda karar değişkenleri yer almaz. Hedef programlama modelindeki amaç fonksiyonu negatif ve/veya pozitif sapma değişkenlerinden oluşur. |
Doğrusal programlamada amaç en iyi çözümü elde etmek iken, doğrusal hedef programlamada amaç mümkün olduğunca en iyi çözümü elde etmektir. |
Doğrusal hedef programlama ile doğrusal programlama yöntemleri benzer özelliklere sahip olsa da izleyen noktalardaki farklılıklara sahiptirler.
- Doğrusal programlamada amaç en iyi çözümü elde etmek iken, doğrusal hedef programlamada amaç mümkün olduğunca en iyi çözümü elde etmektir.
- Doğrusal programlama modelinde tek bir amaç eniyilenmeye çalışılır. Doğrusal hedef programlama modelinde ise birden fazla amaç için hedef değerleri belirlenir ve bu hedeflerin hepsi modele alınır.
- Doğrusal programlama modelindeki sistem kısıtları kesinlikle sağlanması gereken katı kısıtlardır. Doğrusal hedef programlama modelinde sistem kısıtlarının yanı sıra hedef kısıtları yer alır. Hedef kısıtları ise sapmalara izin verilen esnek kısıtlardır.
- Doğrusal programlama modelindeki amaç fonksiyonunda karar değişkenleri yer alırken, hedef programlama modelinde amaç fonksiyonunda karar değişkenleri yer almaz. Hedef programlama modelindeki amaç fonksiyonu negatif ve/veya pozitif sapma değişkenlerinden oluşur.
- Doğrusal programlamada amaç fonksiyonu enbüyükleme ya da enküçükleme şeklinde iken, hedef programlamada amaç fonksiyonu sadece enküçükleme şeklindedir.
Bu nedenle doğru yanıt a) seçeneğidir.
12.Soru
Ele alınan bir problemin, içinde yer aldığı sistem ile birlikte tüm bileşenleri ve boyutlarıyla incelenmesine ne ad verilir?
Bütünleşik yaklaşım |
Analitik yaklaşım |
Alternatif yaklaşım |
Teknik yaklaşım |
Paralel yaklaşım |
Ele alınan bir problemin, içinde yer aldığı sistem ile birlikte tüm bileşenleri ve boyutlarıyla incelenmesine bütünleşik yaklaşım adı verilir.
13.Soru
Temelde yer alan bir değişkene karşı gelen katkı vektörü değiştiğinde Simpleks Tablo’da hangi satırında temel dışı tüm değişkenlere karşı gelen değerler bu durumdan etkilenir?
Temelde yer alan bir değişkene karşı gelen katkı vektörü değiştiğinde Simpleks Tablo’da hangi satırında temel dışı tüm değişkenlere karşı gelen değerler bu durumdan etkilenir?
x0 |
B-1 |
R |
X1 |
X2 |
Temelde yer alan bir değişkene karşı gelen katkı vektörü (CB) değiştiğinde Simpleks Tablo’da x0 satırında temel dışı tüm değişkenlere karşı gelen değerler (CB B-1R - CR ) bu durumdan etkilenir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hedef programlama ile ilgili yanlıştır?
Hedef kısıtları, belirlenen hedef türüne bağlı olarak oluşturulur. |
Hedef programlamada dört tür hedef vardır. |
Kayıp istenmediği takdirde spesifik hedefleri vardır. |
Altına düşmek istenmeyen alt sınırı belirleyen tek taraflı hedefi vardır. |
Üstüne çıkmak istenmeyen üst sınırı belirleyen tek taraflı hedefi vardır. |
Hedef kısıtları, belirlenen hedef türüne bağlı olarak oluşturulur. Hedef programlamada üç tür hedef vardır (Öztürk, 2011). Bu hedefler;
1. Altına düşmek istenmeyen alt sınırı belirleyen tek taraflı hedef (bu sınırı aşmak başarıdır).
2. Üstüne çıkmak istenmeyen üst sınırı belirleyen tek taraflı hedef (bu sınırın altına düşmek
başarıdır).
3. Her iki tarafta da bir kayıp istenmediğinde belirlenen spesifik hedef (amaç fonksiyonu bu hedefin altında veya üstünde değer alırsa bu bir başarısızlıktır). Bu hedef tam olarak sağlanmalıdır.
16.Soru
Dengelenmiş ulaştırma modeline bir başlangıç çözümü belirlemede kullanılan yöntemlerden hangisi diğerlerine göre daha başarısız bir sonuç üretmektedir?
Kuzeybatı köşe yöntemi |
Enküçük maliyet yöntemi |
VAM yöntemi |
Atlama taşı yöntemi |
MODI yöntemi |
Başlangıç çözümü belirlemekte kullanılan üç çözüm yöntemi arasında, oluşturdukları temel uygun çözümün kalitesi açısından farklılık vardır. Daha iyi çözüm, amaç fonksiyonu değerinin daha küçük değerli olması ve daha az ardıştırma ile sonuca ulaşılması anlamına gelmektedir. Genelde en iyi başlangıç temel uygun çözümünü VAM yöntemi, en kötüsünü ise kuzeybatı köşe yöntemi vermektedir. Buna karşın, en kolay uygulanan kuzeybatı köşe yöntemi iken, en işlem yoğun VAM yöntemidir. İşlem yoğunluğu ve daha az ardıştırma yapma arasındaki bu ödünleşme dikkate alınarak, herhangi bir yöntemle çözüme başlanabilir. Doğru yanıt A’dır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi doğrusal programlamada ikilliğin sağladığı katkılardan biri değildir?
Asıl modellerin çözümü üzerine yoğunlaşma |
Duyarlılık analizleri ile ilgili işlemlere katkıda bulunma |
Asıl problemle ilgili önemli ekonomik açıklamalarda bulunma imkanı sağlama |
İkil modelin değişkenlerinden hareketle yorum yapma imkanı sağlama |
İlgilenilen asıl problemin çözümünü kolaylaştırma |
Doğrusal programlama problemleri ile ilgili çözüm teknikleri, asıl modellerin çözümü üzerine yoğunlaşmıştır. İkil model ise, asıl modelin parametreleri kullanılarak oluşturulan ve karşıt yönde amaç fonksiyonuna sahip olan diğer modeldir.
18.Soru
"___________________________, ikillik üzerine geliştirilen kavram ve teknikleri bütünleştirerek, asıl ve ikil problemlerin en iyi çözümlerini ilişkilendiren önemli bir özelliktir." Verilen boşluğu doğru şekilde tamamlayan seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
Zayıf ikillik özelliği |
Aylaklığın tamamlayanı |
İkillik teoremi |
Güçlü ikillik özelliği |
Boşluk değişkeni |
Aylaklığın tamamlayanı (complementary slackness), ikillik üzerine geliştirilen kavram ve teknikleri bütünleştirerek, asıl ve ikil problemlerin eniyi çözümlerini ilişkilendiren önemli bir özelliktir.
19.Soru
Simpleks algoritmasında aşağıdaki vektörlerden hangisinde değişiklik olması durumunda uygunluk koşulları etkilenir?
C |
b |
R |
XB |
XR |
20.Soru
Aşağıdakilerden madde ya da maddelerden hangisi ulaştırma problemlerinin kısıtları arasında yer almamaktadır?
1. Bir üretim merkezinden tüm tüketim merkezlerine gönderilen toplam ürün miktarı, üretim merkezinin kapasitesini aşamaz.
2. Bir tüketim merkezine bütün üretim merkezlerinden gönderilen toplam ürün miktarı, tüketim merkezinin talebini karşılamalıdır.
3. Bir üretim merkezinden tüm tüketim merkezlerine gönderilen toplam ürün miktarı, tüketim merkezinin kapasitesini aşamaz.
1 |
2 |
3 |
1 ve 2 |
1 ve 3 |
Ulaştırma problemlerinin kısıtları ;
1. Bir üretim merkezinden tüm tüketim merkezlerine gönderilen toplam ürün miktarı, üretim merkezinin kapasitesini aşamaz.
2. Bir tüketim merkezine bütün üretim merkezlerinden gönderilen toplam ürün miktarı, tüketim merkezinin talebini karşılamalıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ