Yöneylem Araştırması Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Doğrusal programlamanın en yaygın biçimde kullanıldığı alan aşağıdakilerden hangisidir?
Üretim planlaması |
Tarım planlaması |
Eğitim öğretim planlaması |
Personel programlaması |
Reklam seçimi problemi |
Doğrusal programlamanın en yaygın kullanıldığı alanlardan birisi, üretim işletmelerin de maksimum karlı veya minimum maliyetli üretim bileşenlerini belirlemede kullanılmasıdır. Doğru yanıt A’dır.
2.Soru
Bir çikolata firmasına ait iki ayrı fabrikada imal edilen bir ürünün, iki ayrı bölge deposuna dağıtımı istenmektedir. Fabrikaların gönderilecek ürünle ilgili kapasiteleri sırasıyla haftada 100, 150 kolidir. Depoların gereksinim duyduğu haftalık miktarlar ise sırasıyla 150 ve 200 koli olarak bildirilmiştir. Verilen tabloda fabrikalardan depolara olan birim taşıma maliyetleri görülmektedir. En düşük maliyetli dağıtım planını bulmayı hedefleyen amaç fonksiyonu aşağıdakilerden hangisidir?
Depolar(TL/koli) | |||
1 | 2 | ||
Fabrikalar | 1 | 100 | 30 |
2 | 200 | 40 |
EnkZ= 100 x11+30 x12+200 x21+40 x22 |
EnbZ= 100 x11+30 x12+200 x21+40 x22 |
EnkZ= 30 x11+100 x12+40 x21+200 x22 |
EnkZ= 100 x11+200 x12+30 x21+40 x22 |
EnkZ= 200 x11+100 x12+40 x21+30 x22 |
Amaç fonksiyonu şu şekildedir.
EnkZ= 100 x11+30 x12+200 x21+40 x22
3.Soru
Sağ taraf sabitlerinin diğer adı aşağıdakilerden hangisidir?
Kaynak vektörü |
Sabit vektörü |
Tamamlayıcı vektör |
Dengeleyici vektör |
Düz vektör |
Sağ taraf sabitleri de denen kaynak vektöründe bir değişim, eniyilik
değil uygunluk koşullarına yansır.
4.Soru
Küçük ve büyükbaş hayvan besicilerine yem üretip satan bir firma minimum maliyetli yemi üretmeyi istemektedir. Her bir hayvanın 1. 2. ve 3. besleyici elemandan (vitaminden) günde 350, 250 ve 500 birimlik ihtiyacı olduğu varsayılmaktadır. Bu besleyici elemanlar A, B, C ve D besin maddelerinin aşağıda belirtilen miktarlarında (kilo başına) karışımlarından elde edilebilir. Yemi üreten firma besin maddelerinden, hangi oranda karıştırıp imal etmeli ki, maliyet minimum olsun ve yem günlük beslenme (vitamin, protein, vb.) ihtiyacını karşılasın.
Besleyici elemanlar (vitamin, protein vs.) | Besleyici maddeler (kg) | Minimum günlük ihtiyaç (birim) | |||
A | B | C | D | ||
1. Besleyici eleman 2. Besleyici eleman 3. Besleyici eleman | 25 30 30 | 20 20 25 | 15 25 25 | 35 30 35 | 350 250 500 |
Besleyici madde birim fiyatları | 40 lira/kg | 20 lira/kg | 30 lira/kg | 50 lira/kg |
Yukarıdaki problemin doğrusal programlama modelinde amaç fonksiyonu aşağıdakilerden hangisidir?
Min Z = 25X1 + 20X2 +15X3 + 35X4 |
Max Z = 30X1 + 20X2 +25X3 + 30X4 |
Min Z = 30X1 + 20X2 +25X3 + 30X4 |
Max Z = 40X1 + 20X2 +30X3 + 50X4 |
Min Z = 40X1 + 20X2 +30X3 + 50X4 |
Herhangi bir doğrusal programlama probleminde karar verici, karar değişkenlerinin bazı fonksiyonunu maksimum veya minimum yapmak ister. Maksimum veya minimum yapılmak istenen fonksiyona, amaç fonksiyonu adı verilir. Burada besleyici maddelerin kg başına toplam maliyetleri amaç fonksiyonu olarak yazılır.
X1 : A besin maddesinden yeme katılacak miktarı 40 lira/kg
X2 : B besin maddesinden yeme katılacak miktarı 20 lira/kg
X3 : C besin maddesinden yeme katılacak miktarı 30 lira/kg
X4 : D besin maddesinden yeme katılacak miktarı 50 lira/kg
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi için B-1b vektörünün değeri dikkate alınır?
Katkı vektörü |
Eniyilik koşulları |
Uygunluk koşulu |
Enküçükleme |
Enbüyükleme |
Uygunluk koşulu için B-1b vektörünün değeri dikkate alınır.
6.Soru
"Fayda - maliyet analizi yapmakta kullanılan _______________, herhangi bir üretim kaynağının miktarının bir birim arttırılması veya azaltılması durumunda amaç fonksiyonu değerinde meydana gelecek artış veya azalış olarak tanımlanır." Verilen boşluğu doğru şekilde tamamlayan seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
"Fayda - maliyet analizi yapmakta kullanılan _______________, herhangi bir üretim kaynağının miktarının bir birim arttırılması veya azaltılması durumunda amaç fonksiyonu değerinde meydana gelecek artış veya azalış olarak tanımlanır." Verilen boşluğu doğru şekilde tamamlayan seçenek aşağıdakilerden hangisidir?
Doğrusal programlama |
Aylaklığın tamamlayanı |
Gölge fiyatlar |
Eniyi değer |
Simpleks algoritması |
Fayda - maliyet analizi yapmakta kullanılan gölge fiyatlar, herhangi bir üretim kaynağının miktarının bir birim arttırılması veya azaltılması durumunda amaç fonksiyonu değerinde meydana gelecek artış veya azalış olarak tanımlanır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi
3x1+ 5x2 ? 10
kısıtının, Simpleks Algoritması için eşitlik haline getirilmiş durumunu ifade eder?
3x1+ 5x2 - s1 = 10 |
3x1+ 5x2 + s1 = 10 |
3x1+ 5x2 + s1 -10 = 0 |
3x1+ 5x2 - s1 -10 = 0 |
3x1+ 5x2 -10 = 0 |
3x1+ 5x2 + s1 = 10
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi asıl ve ikil problemlerin çözümleri arasındaki ilişkilerden “zayıf ikillik özelliği” nin tanımıdır?
[Enbüyükleme probleminin amaç fonksiyonu değeri] ≤ [Enküçükleme probleminin amaç fonksiyonu değeri] |
[Enbüyükleme probleminin amaç fonksiyonu değeri] ≥ [Enküçükleme probleminin amaç fonksiyonu değeri] |
[Enbüyükleme probleminin amaç fonksiyonu değeri] = [Enküçükleme probleminin amaç fonksiyonu değeri] |
[Enbüyükleme probleminin eniyi değeri] = [Enküçükleme probleminin eniyi değeri] |
[Enbüyükleme probleminin eniyi değeri] ≥ [Enküçükleme probleminin eniyi değeri] |
Zayıf ikillik özelliğine göre, asıl ve ikil problemlerin her ikisi de uygun çözümlü olduğunda, bu modellerin herhangi uygun çözümlerine karşı gelen amaç fonksiyonu değerleri arasında daima,
[Enbüyükleme probleminin amaç fonksiyonu değeri] ≤ [Enküçükleme probleminin amaç fonksiyonu değeri]
ilişkisi sağlanır.
Bir doğrusal programlama problemi için geliştirilen asıl ve ikil modellerden birisi enbüyükleme amaçlı ise diğeri enküçükleme amaçlı olacaktır. Bu ilişki için, hangisinin asıl hangisinin ikil problem olduğu değil, eniyilemenin yönü önemlidir. Zayıf ikillik özelliğinden yararlanarak, asıl veya ikil problemlerden birisinin uygun bir çözümüne karşı gelen amaç fonksiyonu değerini, diğer problemin eniyi değeri için alt veya üst sınır olarak kullanabiliriz. Örneğin, enküçükleme probleminin herhangi bir uygun çözümüne karşı gelen amaç fonksiyonu değeri, enbüyükleme probleminin eniyi değeri için bir üst sınır verecektir. Benzer şekilde, enbüyükleme probleminin bir uygun çözümüne karşı gelen amaç fonksiyonu değeri, enküçükleme probleminin eniyi değeri için bir alt sınır değeri oluşturacaktır.
9.Soru
Yöneylem Araştırmasının üç temel özelliği aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru şekilde ve bir arada verilmiştir?
Bilimsel yöntem - Bütünleşik yaklaşım - Tasarlama |
Bilimsel yöntem - Bütünleşik yaklaşım - Disiplinlerarası yaklaşım |
Bilimsel yöntem - Tasarlama - Disiplinlerarası yaklaşım |
Tasarlama - Bütünleşik yaklaşım - Disiplinlerarası yaklaşım |
Tasarlama - Bütünleşik yaklaşım - Çözümleme yaklaşımı |
Yöneylem Araştırmasının 3 temel özelliği; bilimsel yöntem, bütünleşik yaklaşım ve disiplinlerarası yaklaşımdır. Doğru cevap B'dir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi doğrusal hedef programlama türlerinden biri değildir?
Eşit öncelikli çok hedefli programlama |
Eşit ağırlıklı çok hedefli programlama |
Ağırlıklı çok hedefli programlama |
Öncelikli çok hedefli programlama |
Öncelikli-ağırlıklı çok hedefli programlama. |
Eşit öncelikli çok hedefli programlama yapısı gereği önceliksiz çok hedefli programlamadır. Bu tür de Eşit ağırlıklı çok hedefli programlama ve Ağırlıklı çok hedefli programlama türlerini içermektedir ve ayrı bir tür olarak tanımlanmamıştır.
Bu nedenle doğru yanıt a) seçeneğidir.
11.Soru
Bir doğrusal programlama modelinin tüm kısıtlarını sağlayan her X vektörüne ne denir?
Uygun Çözüm Alanı |
Uygun Çözüm |
Dışbükey Alan |
İçbükey Alan |
Konkav |
Bir doğrusal programlama modelinin tüm kısıtlarını sağlayan her X vektörüne,
X=[X1,X2, … Xj, … Xn] uygun çözüm denir. Doğru cevap B'dir.
12.Soru
Bir değişkene kısıtlarda karşı gelen katsayının değişmesi, ilgili değişkenin temelde olup olmamasına göre, sırasıyla aşağıdaki hangi vektörlerde değişim demektir?
B - P |
B - L |
B - N |
B - R |
B -T |
Bir değişkene kısıtlarda karşı gelen katsayının değişmesi, ilgili değişkenin temelde olup olmamasına göre, sırasıyla B veya R vektöründe değişim demektir.
13.Soru
Bir örnek modelde X1= Ürün -I’den üretilecek miktar, X2= Ürün -II’den üretilecek miktar iken
İşgücü kısıtının , 4X1 + X2 ? 80 eşitsizliği şeklinde olduğu düşünüldüğünde Ürün II’den hiç üretilmezse, Ürün II’den ne kadar üretilmesi gerekir?
4 |
40 |
80 |
20 |
1 |
X1=0 (Ürün I’den hiç üretilmezse)
4(0) + 1 X2 = 80
buradan, 1 X2 = 80 ? X2 = 80 ( Ürün II’den 80 birim üretilir.)
14.Soru
............ katsayılar, değişkenlerin kısıtlardaki katsayılarına karşılık gelen değerlerdir. İfadesinde boş bırakılan yere hangisi gelmelidir?
Bileşen |
Doğrusal |
Yapısal |
Teknik |
İlişkisel |
Teknik katsayılar, değişkenlerin kısıtlardaki katsayılarına karşılık gelen değerlerdir. Doğru cevap D'dir.
15.Soru
Ulaştırma probleminin çözümündeki ikinci adım nedir?
En az maliyetlilik sınaması |
En verimlilik sınaması |
En yenilik sınaması |
En iyilik sınaması |
En güçlülük sınaması |
Ulaştırma probleminin çözümündeki ikinci adım en iyilik sınamasıdır.
16.Soru
Belirlilik, oranlılık, toplanabilirlik ve bölünebilirlik hangi tür modellerin geliştirilebilmesi için gerekli özelliklerdir?
Doğrusal |
Yatay |
Nonlineer |
Üssel |
Sabit |
Doğrusal karar modeli geliştirilebilmesi için bazı özellikler vardır: Bunlar; belirlilik, oranlılık, toplanabilirlik ve bölünebilirlik olarak sıralanabilir. Belirlilik, problemde kullanılan parametrelerin değerlerinin bilinmesi, bölünebilirlik, karar değişkenlerinin her reel değeri alabilmesi, oranlılık, karar değişkenlerinin aldıkları değere göre oluşan katkı ve kullanılan kaynak miktarının değişkenin değeri ile doğru orantılı olması, toplanabilirlik ise oluşan katkıların toplanabilmesidir. Bu özellikler var ise bir karar modeli doğrusaldır.
17.Soru
Hedef kısıtları aşağıdaki hangi bölgede değer alırlar?
Ağırlıklı hedef kısıtı alanı |
Amaç fonksiyonu alanı |
Sapma alanı |
uygun çözüm alanın içinde |
optimum çözüm alanın dışında |
Hedef kısıtları, sistem kısıtlarının oluşturduğu uygun çözüm alanın dışında değer alamazlar.
18.Soru
Eğer bir ulaştırma modelinin toplam sunum miktarı toplam talep miktarına eşit ise nasıl adlandırılır?
dengelenmemiş ulaştırma modeli |
dengelenmiş ulaştırma modeli |
doğrusal karar modeli |
VAM |
enküçük maliyet modeli |
Eğer bir ulaştırma modelinin toplam sunum miktarı toplam talep miktarına eşit ise dengelenmiş ulaştırma modeli olarak adlandırılır.
19.Soru
Simpleks Algoritması aşağıdakilerden hangisini sağlar?
Kilitleri |
Belirtileri |
Kısıtları |
Kriterleri |
Konumları |
Simpleks Algoritması kısıtları sağlayan ve pozitif değerli bir başlangıç temel uygun çözüm ile başlar.
20.Soru
Aşağıda bir enbüyükleme problemi için geliştirilen matematiksel model ve karşı gelen eniyi çözüm tablosu verilmektedir.
Yukarıdaki probleme 2x1 + ?x2 ? 240 kısıtı eklenmiş olsun. Eniyi çözümün korunması için ? değerinin en az ne olması gerekir?
4 |
6 |
5 |
7 |
9 |
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ