Zihin Felsefesi Final 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bilinç terimine bugünkü anlamını kazandıran 17. yüzyılda yazdığı İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme’ sinde terimi ilk kez kişinin içsel, zihinsel durumlarıyla ve öznellikle bağlantılı bir şekilde kullanan kişi kimdir?
John Locke |
David Chalmers |
Descartes |
Larry Weiskrantz |
Kant |
Bilinç terimine bugünkü anlamını kazandıran 17. yüzyılda yazdığı İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme’ sinde terimi ilk kez kişinin içsel, zihinsel durumlarıyla ve öznellikle bağlantılı bir şekilde kullanan John Locke’dır.
2.Soru
Bir sorgucunun, başka odalarda yer alan insan ve bilgisayarı ayırt etmesi üzerine kuruludur. Eğer sorgucu bilgisayarı insandan ayırt edemezse o zaman bilgisayarın düşündüğü söylenebilir.
Yukarıda verilen örnek olay bilgisayarların düşünebildiğine ilişkin ortaya konmuş olan hangi testi yansıtmaktadır?
Kuvvetli yapay zeka testi |
Zayıf yapay zeka testi |
Turing testi |
Çince odası deneyi |
Robot deneyi |
Alan Turing 1950 yılında yayınladığı “Bilgisayar makineleri ve Zeka” (Com- puting Machinery and Intelligence) başlıklı meşhur makalesinde “makineler dü- şünebilir mi?” sorusuna cevap aramıştır. Turing, makine ve düşünmek kelimele- rini tanımlamak ve cevap aramak yerine, aynı soruyu ustaca makinelerin insan zihnini taklit edip edemeyeceği şeklinde düzenlemiştir. Turing tarafından ortaya atılan makine tasarımı, günümüzde pek çok kuram ve standardın belirlenmesin- de önemli rol oynamıştır. Turing insanların, bir makinenin zekice davrandığını, düşünebildiğini gördüklerinde, nasıl tepki vereceklerini merak etmiş ve bunu öl- çebilecek bir test geliştirmiştir. Turing’in geliştirdiği test “düşünen makineler için Turing Testi” olarak tanınır.
3.Soru
Gari Kasparov'un bir bilgisayar programına yenildiği yıl hangisidir?
1994 |
1995 |
1997 |
1998 |
1999 |
Gerçekten de Herbert Simon’un 1958 yılında yaptığı konuşmasında öngördüğü Deep Blue adlı bir bilgisayar programı, 1997 yılında dünya satranç şampiyonluğunu, Garri Kasparov’un elinden almıştır.
4.Soru
Zihnin nasıl oluştuğu ile zihin ve gerçeklik arasındaki ilişkinin araştırılması gibi konulardaki araştırmaları nedeniyle zihin felsefesi ile örtüşen disiplin aşağıdakilerden hangisidir?
Dil felsefesi |
Din felsefesi |
Etik |
Metafizik |
Hukuk felsefesi |
Metafizikle zihin felsefesi, özellikle zihin ve gerçekliğin doğası hususunda kesişir. Zihnin nasıl oluştuğu, zihin ve gerçeklik arasındaki ilişkinin doğası hakkındaki sorularla bağlantılıdır.
5.Soru
Bedensel süreklilik ölçütüne göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Kişinin, zaman içinde aynı kişi olarak kalması, aynı bedende yaşayan insan varlığı olarak kalmasıyla mümkündür. |
Bir şeyin, kendine özgü niteliklerini koruyabilmesini tek parça halinde, varlığını sürdürmesiyle mümkün olduğunu düşünürüz. |
Kişisel özdeşliğin bedensel ölçütü, fiziksel nesnelerin, zaman içindeki sürekliliğine ilişkin ölçütlerin, kişilere uyarlanmasıdır. |
Bedensel süreklilik ölçütüne göre, zaman içinde, aynı yaşayan bedene sahip olmak, kişisel özdeşliği sağlamak için yeterli koşuldur. |
Kişinin bedeni, yıllar içinde değişikliğe uğradığında, yaşayan bedeninin uzamsal varlığı, kesintisiz bir şekilde takip edilemez. |
Kişinin bedeni, yıllar içinde, ne kadar değişikliğe uğrarsa uğrasın, eğer şimdiden geçmişe doğru, o kişinin, yaşayan bedeninin uzamsal varlığı, kesintisiz bir şekilde takip edilebildiği sürece o kişi, aynı kişi olmayı sürdürür.
6.Soru
Öz bilince sahip bir kendilik anlayışı geliştirmiş, kişinin sahip olduğu çeşitli, farklı deneyimlerin bir ve aynı kendilik altında toplanmasının mümkün olduğunu gösteren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Kant |
McGinn |
Chalmers |
Searle |
Weiskrantz |
Kant, öz bilince sahip bir kendilik anlayışı geliştirmiş, kişinin sahip olduğu çeşitli, farklı deneyimlerin, bir ve aynı kendilik altında toplanmasının mümkün olduğunu göstermiştir. Kant, kendiliğin sürekliliğinin bilinçte bulunamayacağı, farklı deneyimler boyunca bir ve aynı kalan kendiliğin, bir deneyim nesnesi olamayacağı konusunda Hume ile aynı fikirdedir. Hume “bana kalırsa ben, kendilik dediğim şeyin en yakınına girecek olursam, her zaman sıcaklık ya da soğukluğun, ışık ya da gölgenin, sevgi ya da nefretin, acı ya da hazzın şu ya da bunun tikel algısına çarparım. Hiçbir zaman kendiliğimi bir algı olmaksızın yakalayamam, hiçbir zaman da algıdan başka bir şey gözleyemem” (Hume, 2009: 174) derken iç duyumun kendisine, bir ve aynı kalan bir kendilik algısı vermediğini ifade etmektedir. Kant da ünlü yapıtı Saf Aklın Eleştirisi’ nin Aşkınsal (ya da Transendental) Analitik bölümünde, Hume’a benzer bir yargıda bulunur:
“Durumumuzun belirlenimine göre özbilinç iç algıda, yalnızca deneysel ve her zaman değişkendir; iç görünüşlerin bu akışında sağlam ya da kalıcı hiçbir “kendilik” olamaz; ve bu özbilinç genellikle iç duyu ya da deneysel tam algı olarak adlandırılır. Sayıca özdeş olarak tasarımlanması zorunlu olan şey, deneysel veriler yoluyla böyle bir şey olarak düşünülemez. Böyle bir aşkınsal varsayımı geçerli kılmak için, tüm deneyimi önceleyen ve onun kendisini olanaklı kılan bir koşul olmalıdır” (Kant, 1965: A 107).”
7.Soru
Bilgisayarların ve robotların, bilinçli bir zekaya sahip olmasını, insanlara has olarak düşünülen zihinsel faaliyetlerde bulunmasını sağlayan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Düalizm |
Yapay zeka |
Fizikalizm |
Epifenomenalizm |
Bilgisayar işlevselciliği |
Yapay zeka makinelerin yanı bilgisayarların ve robotların, bilinçli bir zekaya sahip olmasını, insanlara has olarak düşünülen zihinsel faaliyetlerde bulunmasını sağlayan bilim dalıdır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Rüzgarın oluşturduğu hortumu taklit etmek üzere gelişti- rilmiş bir meteorolojik bilgisayar programının kendisi bir hortum değilse çalışan bir yapay zeka programıdır." ifadesindeki yapay zeka programını tanımlar?
Kuvvetli yapay zeka |
Bilgisayar taklidi |
Anlambilim |
Zayıf yapay zeka |
Biçimsel ve sözdizimsel sıralama |
Zayıf yapay zeka diye adlandırılan görüş, dijital bir bilgisayarın anlamlı şeyler söyleyecek şekilde programlanmasının onun akıl yürütme, düşün- me, anlama yetilerine sahip olduğu anlamına gelmediğini ileri sürer. Zayıf yapay zekaya göre, dijital bir bilgisayar, zekayı incelemek ve bunun için gereken teknolojiyi üreten bir araçtır. Rüzgarın oluşturduğu hortumu taklit etmek üzere geliştiilmiş bir meteorolojik bilgisayar programının kendisi bir hortum değilse çalışan bir yapay zeka programı bilişsel süreçlerin bir taklididir, ama kendisi bilişsel bir süreç değildir.
9.Soru
Kendilikle ilgili felsefe literatüründe yapılan tanımlamalar ve kullanımlara bakacak olursak, kendilik hakkında birkaç temel özelliğinin öne çıktığını görürüz. Aşağıdakilerden hangisi bahsedilen kendiliğe ilişkin temel özelliklerden biri değildir?
Kendilikle ilgili felsefe literatüründe yapılan tanımlamalar ve kullanımlara bakacak olursak, kendilik hakkında birkaç temel özelliğinin öne çıktığını görürüz. Aşağıdakilerden hangisi bahsedilen kendiliğe ilişkin temel özelliklerden biri değildir?
Zihinsel olduğu |
Hem diğer şeylerden, hem de kendi düşüncelerinden, deneyim- lerinden varlıksal olarak farklı olduğu |
Bireyin eyleyici olduğu |
Bireyin belli bir kişiliğe sahip olduğu |
Varlıksal olarak bütüncül oluşu |
Kendilikle ilgili felsefe literatüründe yapılan tanımlamalar ve kullanımlara ba- kacak olursak, kendilik hakkında birkaç temel özelliğinin öne çıktığını görürüz. Bunlar kendiliğin bir şey olduğu, zihinsel olduğu, belli bir zamanda ve zaman içinde tek olduğu, hem diğer şeylerden, hem de kendi düşüncelerinden, deneyimlerinden varlıksal olarak farklı olduğu, bireyin deneyimlerinin öznesi olduğu, bir eyleyici olduğu ve belli bir kişiliğe sahip olduğudur.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Psiko Fiziksel Paralelizm tanımlar?
Zihni ve maddeyi birbirine indirgenemeyen, ama aralarında nedensellik ilişkisi olan iki töz olarak kabul eden görüştür. |
Yalnızca zihinsel olayların ya da zihinlerin var olduğunu ileri süren görüştür. |
Zihinlerin ve bedenlerin nedensel olarak etkileşmediklerini ama zihinsel ve fiziksel olayların bir insan varlığında ilişki içinde olduğunu iddia eden düalist görüştür. |
Etkileşimcilikle bağlantılı ama onunla mantıksal olarak uyuşmayan bir düalizm çeşididir |
Fiziksel tözün var olduğunu savunan görüştür. |
Psikofiziksel paralelizm zihinlerin ve bedenlerin nedensel olarak etkileşmediklerini ama zihinsel ve fiziksel olayların bir insan varlığında ilişki içinde olduğunu iddia eden düalist görüştür.
11.Soru
Zayıf zeka anlayışına göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Makinelerin insan gibi akıl yürütmesi, karar vermesi, duygulara sahip olması beklenemez. |
Dijital bir bilgisayara düşünmeyi öğretmek mümkün değildir. |
Bilişsel bir süreçtir. |
Dijital bir bilgisayarın anlamlı şeyler söyleyecek şekilde programlanması onun akıl yürütebildiği anlamına gelmez. |
Dijital bir bilgisayar, zekayı incelemek ve bunun için gereken teknolojiyi üretmek için bir araçtır. |
Zayıf yapay zeka diye adlandırılan görüş, dijital bir bilgisayarın anlamlı şeyler söyleyecek şekilde programlanmasının onun akıl yürütme, düşünme, anlama yetilerine sahip olduğu anlamına gelmediğini ileri sürer. Zayıf yapay zekaya göre, dijital bir bilgisayar, zekayı incelemek ve bunun için gereken teknolojiyi üreten bir araçtır. Rüzgarın oluşturduğu hortumu taklit etmek üzere geliştirilmiş bir meteorolojik bilgisayar programının kendisi bir hortum değilse çalışan bir yapay zeka programı bilişsel süreçlerin bir taklididir, ama kendisi bilişsel bir süreç değildir.
12.Soru
Bundle(yığın) kuramını ortaya atan düşünür kimdir?
Descartes |
Locke |
White |
Hume |
Platon |
Kişişel özdeşliği ve kendiliği, ölümsüz bir ruhla tanımlayan Kartezyen düalizm
görüşüne karşı, 17. yüzyıl düşünürü olan Hume, deneyci bir yaklaşımla bundle
(yığın) kuramı olarak bilinen görüşü ortaya atmıştır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangileri bedensel süreklilik ya da beynin sürekliliği ölçütünün tek başına, kişisel özdeşlik için, bir ölçüt oluşturamayacağını ortaya koyan deneyler yapmıştır?
John Perry- David Wiggins |
David Wiggins - Godfrey Vesey |
Sydney Shoemaker - John Perry |
Godfrey Vesey - Hume |
Sydney Shoemaker - Hume |
Ancak David Wiggins (1980), Godfrey Vesey (1974), Sydney Shoemaker (1984) gibi araştırmacılar beynin sürekliliğinin kişisel özdeşliği sağlamada ne derece etkili olabileceğini test etmek amacıyla beyin nakli düşünce deneyini değiştirip beyni ikiye ayıraraak, her bir bölümü, farklı iki insana nakledersek sonuç ne olur diye sormuşlardır
14.Soru
- Nesnel bir deneyim olması
- Yönelimsellik içermesi
- Farkındalıkla bağlantılı olması
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri bir olgunun bilinç olgusu olarak nitelendirilmesinde öne çıkar?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Her hangi bir olgunun bilinç olgusu olarak nitelendirilmesinde üç temel öğenin öne çıktığı görülmektedir. Bunlar, bilincin öznel bir deneyim olduğu, yönelimsellik içerdiği ve farkındalıkla son derece bağlantılı olduğudur. Doğru cevap D'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Platon'u veya felsefesini tanımlamaz?
Antik Yunanda, sistematik felsefe anlayışının ilk temsilcisi olarak kabul edilen Pla- ton’un felsefesinin temelinde, duyularımızla bildiğimiz dünyanın, tam olarak ger- çekliğinin olmadığı inancı yatar. |
Bir bütün olarak bakıldığında Platon’un felsefesi, akıl ve madde, Tanrı ve dünya ile ruh ve beden arasında kesin bir şekilde tanımlanmış bir düalizme dayanan hayalci bir felsefedir. |
Platon’a göre, ezeli ebedi, zorunlu ve akıl yoluyla bilinebilir varlıklara dayanan gerçek bilgi epistemedir. |
Platon’a göre Sofistler, sadece Herakleitos’un sürekli değişen duyular dünyasıyla ilgili oldukları için hakikati keşfedemezler. Oysa bilginin özü değişmezliktir. |
Platon’a göre öncesiz olan gerçektir, değişen şeyler de görünüştür. Gerçek gerçekliklerin, yani ideaların (formların) dünyası düşünülür ve ancak akılla, yani zihinle kavranabilir. |
B seçeneğindeki ifade içerisinde yer alan hayalci sözcüğü Platon’un felsefesini yansıtmaz çünkü Platon’un felsefesi hayalci değil akılcıdır. İfade doğru olarak şu şekilde yazılmalıydı, ‘’Bir bütün olarak bakıldığında Platon’un felsefesi, akıl ve madde, Tanrı ve dünya ile ruh ve beden arasında kesin bir şekilde tanımlanmış bir düalizme dayanan akılcı bir felsefedir. ‘’ Doğru cevap B’dir.
16.Soru
Hangi filozofa göre zihinler hakkında, hatta kişinin kendi zihni hakkında, sadece birinci şahıs perspektifinden hareketle söz etmek olanaksızdır?
Locke |
Strawson |
Wittgenstein |
Hume |
Kant |
Wittgenstein’e göre, zihinler hakkında, hatta kişinin kendi zihni hakkında, sadece birinci şahıs perspektifinden hareketle söz etmek olanaksızdır.
17.Soru
Kişilik özellikleri (dürüst, takıntılı, şakacı vb.) ve eğilimler (çalışkan, dakik olmak) hangi tür nitelikler arasındadır?
Psikolojik nitelikler |
Fiziksel nitelikler |
İfadesel nitelikler |
Algılanmış nitelikler |
Eylemsel nitelikler |
Kişilik özellikleri (dürüst, takıntılı, şakacı, içe dönük olmak), alışkanlıklar ve eğilimler (çalışlkan, dakik olmak), zihni yetenekler, artistik beceriler vb. gibi şeyler, genelde “psikolojik nitelikler” başlığı altında yer alırlar. Ama bunlar aynı zamanda dolaylı olarak ya da çıkarım yoluyla zihinsel olarak da kabul edilebilirler.
18.Soru
Yapay zeka terimi ilk kez kim tarafından ortaya atılmıştır?
John McCarthy |
Alan Turing |
John Searle |
Lady Lovelace |
Colin MCGinn |
Yapay zeka terimi, ilk defa 1956 yılında John McCarthy tarafından insanlar tarafından yapıldığında zeka gerektiriyor denilen işlerin bilgisayar tarafından yapılmasını sağlamaya çalışan bir bilgisayar dalını isimlendirmek üzere ortaya atılmıştır.
19.Soru
Yetişkin ve ebeveyn olmak üzere, üç içsel varlık kavramına incelemiş, transactional analizde çocuk, kim tarafından geliştirilmiştir?
Freud |
Dennett |
Eric Berne |
William James |
Kihlstrom |
Örneğin; nesne ilişkileri kuramında dışsal nesnelerin içselleştirilerek bir nevi kişiliğe bürünebileceğini savunur. Eric Berne tarafından geliştirilen transactional analizde çocuk,
yetişkin ve ebeveyn olmak üzere, üç içsel varlık kavramına incelemiş.
20.Soru
"Sözdizimi anlam için yeterli değildir, bilgisayarlar sadece sözdizimine sahiptirler” tezini öne süren çalışma hangi bilimadamına aittir?
Searle |
Turing |
Lovelace |
Simon |
McCarthy |
Çince odasının tezi “basit bir mantıksal gerçeğe dayanır; sözdizimi anlam için yeterli değildir, bilgisayarlar sadece sözdizimine sahiptirler” (Searle, 1998: 61).
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ