Çağdaş Sosyoloji Kuramları Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
" Laissez-faire siyaseti " aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru tanımlanmıştır?
Devletin toplumsal hayat içindeki rolünün iç güvenlik, dış güvenlik ve adaletin sağlanmasıyla sınırlı tutulması ve iktisadi alanın bütünüyle serbest bırakılması görüşünü ifade etmek amacıyla kullanılan bir terimdir. |
Biçimsel olarak güçlerin ayrılığı meselesi değil, sivil toplum, siyasal |
Halkın bütünüyle ya da hemen nerdeyse bütünüyle devlet tarafından tahakküm |
Demokratik ruh birlik ile çeşitliliğin birbirlerine bağlı olduklarının farkında olmaya dayanır. |
Demokrasi ile özne arasında kurduğu ilişkiye göre tanımlanır. |
Toplumsal hareket bir çıkar grubu ya da siyasal baskı oluşturma vasıtası
değildir. Aksine, toplumsal hareket belli bir toplumsal kategorinin aynı anda hem özel hem de genel olan bir tahakküm biçimine karşı çıkmasına izin veren bir toplumsal eylemden ortaya çıkar. Doğru yanıt " A " dır.
2.Soru
Sanayi sonrası toplum teorisine yönelik eleştiriler bağlamında en dikkat çeken eleştiri noktası aşağıdaki ifadelerden hangisidir?
Bell'in sadece en tepedeki yapılarla ilgilenmesi, yeni bilgiden, yeni bir yönetici elitten bahsetmesi; toplumun bütün değer sisteminin değişip değişmediği meselesi ile ilgilenmemesi. |
Bell'in imalata dayalı üretimin yerini hizmete dayalı bir ekonominin aldığı bu yeni ekonomik yapıda, Bell, mavi-yakalıların ekonomideki ağırlığı azalırken beyaz-yakalıların işgücü içindeki etkinliğinin belirgin bir biçimde arttığını iddia etmesi. |
Bell'in bu yeni toplumun merkezine üniversiteleri, araştırma örgütlerini ve deney merkezlerini yerleştirmesi. |
Bell’in yeni hizmet sınıfı olarak gördüğü “insan hizmetleri” ve “profesyonel hizmetler” alanında istihdam edilen işçilerin sayısında kayda değer artış gözlemlense de aslında nitelik açısından betimsel düzeyde bu işçilerin “profesyonel” olarak adlandırılması. |
Sanayi üretimine doğrudan ya da dolaylı katkıda bulunan mühendis, teknisyen veya bilgisayar programcısı gibi mesleklerin üyeleri Bell’in işaret ettiği gibi ayrıcalıklı, iktidar sahibi olabilecek sınıfsal bir konuma ulaşabilmekten uzak görünmesi. |
Sanayi sonrası toplum teorisine yönelik eleştiriler bağlamında en dikkat çeken eleştiri noktası Bell'in sadece en tepedeki yapılarla ilgilenmesi, yeni bilgiden, yeni bir yönetici elitten bahsetmesi; toplumun bütün değer sisteminin değişip değişmediği meselesi ile ilgilenmemesidir. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
Touraine’e göre, aşağıdakilerden hangisi günümüzün en önemli kültürel hareketidir?
Halkı devlete karşı harekete geçirmeye çalışan hareketler |
Emek hareketi |
Dinsel hareketler |
Siyasal ekoloji hareketi |
Societal hareketler |
Touraine’e göre, bütün toplumsal hareketler kolektif eyleme dayanmaları bakımından ortak bir
vasıf taşırlar ama bazı başka nitelikleri bakımından da ayrı bir adla adlandırılmaları gerekir. Touraine,
toplumsal hareketlerin üç türünü belirler. Bunlardan ilki toplumla ilgili (societal) hareketlerdir. Bunlar toplumsal, siyasal veya kültürel bakımdan müspet amaçlara sahip olan ve “ahlâki bir çağrıyı
toplumsal olarak tanımlanmış bir toplumsal aktör ile diğeri arasındaki açık bir çatışma ile birleştiren
hareketlerdir” Emek hareketi böyle bir hareket olmuştur. Bu vasıfları ile onlar ıztıraba, fakirliğe veya köleliğe karşı isyan hareketlerinden ayrılırlar zira bu sonrakiler kendilerini ulaşmak istedikleri ile değil, reddettikleri ile tanımlarlar. Toplumsal hareketlerin ikinci türünü kültürel hareketler oluşturur. Bunlar belli bir Özne figürünü savunmak ya da dönüştürmek amacındadırlar ve toplumsal bir hasımla çatışmaktan ziyade kültürel hakların ortaya konması ve savunulması ile alâkalıdırlar. Tarihsel anlamda en önemli kültürel hareketler dinsel hareketler olmuşlardır; günümüzün en önemli kültürel hareketleri ise kadın hareketi ile siyasal ekoloji hareketidir. Toplumsal hareketlerin üçüncü türünü oluşturan tarihsel hareketler ise egemen sınıfa değil, seçkin bir gruba meydan okuyan ve halkı devlete karşı harekete geçirmeye çalışan hareketlerdir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bauman’a göre Postmodern koşullar altındaki bireyde bulunması gereken özelliktir?
Bireyler daima yeni deneyimler aramazlar |
Bireyler kendi kendilerine yetemezler |
Bireyler yaratıcı aktörlerdir |
Bedensel gevşeklik uygunluk göstergesidir |
Bireyler kinetik gücün taşıyıcılarıdır |
Doğru cevap C şıkkıdır. Postmodern koşullarda inşa edilen bireyler “yaratıcı” aktörlerdir. Bu bireylerin en önemli özellikleri kendiliğinden ve kolayca ateşlenebilen bir davranış esnekliğine sahip olmaları, önceki öğrendiklerine ve kazanılmış alışkanlıklarına çok az bağlı olan aktörler olmalarıdır.
5.Soru
Devletin toplumsal hayat içindeki rolünü iç güvenlik, dıış güvenlik ve adaletin sağlanması ile sınırlı tutulmasını savunan görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Korporatizm |
Otoriteryenlik |
Totoliteryenlik |
Kollektivizm |
Laissez-faire |
Laissez-faire siyaseti devletin toplumsal hayat içindeki rolünün iç güvenlik, dış güvenlik ve adaletin sağlanmasıyla sınırlı tutulması ve iktisadi alanın bütünüyle serbest bırakılması görüşünü ifade etmek amacıyla kullanılan bir terimdir. Doğru cevap E'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bell'in sanayi toplumunu değerlendirdiği "Profesyonel ve teknik sınıfın üstünlüğü" kapsamında ele alınmaktadır?
Teknolojiye paralel olarak toplumun ekonomik ve teknolojik değişimi |
Profesyonel ve teknik mesleklerin toplumda egemen olacağı düşüncesi |
Teorik bilginin üstünlüğü |
Geleceğe yönelik planlamaların yapılması |
Kişinin sezgiden bağımsız bir şekilde karar alabilmesine olanak sağlaması |
Toplumun teknolojiye paralel gelişmi "Hizmet ekonomisinin oluşumu"; teorik bilginin üstünlük kazanması "Teorik bilginin önceliği"; geleceğe yönelik yapılan planlamalar "Teknolojinin planlanması"; sezgiden bağımsız biçimde karar alınabilmesi ise "Yeni entelektüel teknolojinin yükselişi" olarak ifade edilirken, profesyonel mesleklerin egemen olması durumu ise "Profesyonel ve teknik sınıfın üstünlüğü" şeklinde ifade edilmektedir.
7.Soru
Bauman'a göre postmodernlikte başlıca doğruluk modeli aşağıdakilerden hangisidir?
Sağlık |
Varlık |
Uygunluk |
Kapitalizm |
Yenilik |
Bauman, postmodernlikte başlıca doğruluk modelinin uygunluk olduğunu ileri sürer. Bauman’a göre “uygunluk”, bireyin gittikçe artan yeni deneyimleri bedensel ve ruhsal olarak emme ve bunlara yaratıcı bir biçimde tepki verme kapasitesini, hızlı değişimlere dayanma yetisini, kendi kendisini gözetleme ve performans yetersizliklerini düzeltmek suretiyle “formunu koruma” yeteneğini temsil etmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.
8.Soru
……………………….. kavramı, Alain Touraine’nin çalışmalarında daha çok toplumsal sınıf ve benzeri kolektif topluluklar için kullanılan bir kavramdır.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri aşağıdakilerden hangisi tamamlar?
Toplumsal aktörler |
Programlanmış toplum |
Toplumun tarihsiciliği |
Modernlik |
Demokrasi |
Programlanmış toplum, Touraine’nin 1970’lerden itibaren ortaya çıktığını düşündüğü ve sanayi toplumundan daha fazla iktisadi büyümeye odaklanmış, daha fazla yatırım yapma kapasitesi olan, iktisadi büyümede bilgi ve yaratıcığın sanayi toplumundan daha fazla bir önem taşıdığı ve hayatın bütün alanlarının bilgi ve teknolojiyi üreten ve yönetenler tarafından üretim etkenleri fikri etrafında bütünleştirilip yönetildiği toplumdur. Marxist kuramın tarihsel özne fikrini andıran toplumun tarihsiciliği tabiriyle ise Touraine, hem mütehakkim hem de muktedir mevkide bulunan ve kolektif hayatın ana yönelimlerini idare etme ve seyrini gözetleme iddiasında bulunana karşı üzerinde hâkimiyet kurulmuş olanın bu duruma itiraz adına toplumsal durumun mahiyetini tanıyabilme ve kendi kimliğini tanımlama kabiliyetine dayalı olarak harekete geçirilmiş mücadeleyi kastetmektedir. A şıkkında yer alan toplumsal aktörler kavramı ise, Touraine’in çalışmalarında daha çok toplumsal sınıf ve benzeri kolektif topluluklar için kullanılan bir kavramdır.
Bu sebeple, doğru cevap A'dır.
9.Soru
Zygmunt Bauman’ın hayatı ve postmodernlik yaklaşımı konusunda daha detaylı bilgiye ulaşılabilecek “Zygmunt Bauman, Prophet of Postmodernity” adlı kitabın yazarı aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?
Schutz |
Berger |
Bauman |
Smith |
Wagner |
Bauman, her ne kadar çalışmalarında kendisini konumlandırdığı noktayı tam olarak belirtmese de Dennis Smith (1999) onu Postmodernitenin peygamberi olarak ilan etmiştir. Zygmunt Bauman’ın hayatı ve postmodernlik yaklaşımı konusunda daha detaylı bilgiye Dennis Smith’in “Zygmunt Bauman, Prophet of Postmodernity” (1999) adlı kitabından ulaşabilirsiniz.
10.Soru
Alain Touraine’in göre …………. , işçi ve işveren sendikaları, odalar, kooperatif üst birlikleri gibi çıkar gruplarının fiyatlar, ücretler vb konularda kendi üyeleri ile hükümet arasında aracılık yapmalarına atıfta bulunur.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri aşağıdakilerden hangisi tamamlar?
Korporatizm |
Kültürel demokrasi |
Siyasal modernlik |
Otoriteryenlik |
Laissez-faire siyaseti |
E şıkkında verilen laissez-faire siyaseti devletin toplumsal hayat içindeki rolünün iç güvenlik, dış güvenlik ve adaletin sağlanmasıyla sınırlı tutulması ve iktisadi alanın bütünüyle serbest bırakılması görüşünü ifade etmek amacıyla kullanılan bir terimdir. Alain Touraine’in göre korporatizm ise, işçi ve işveren sendikaları, odalar, kooperatif üst birlikleri gibi çıkar gruplarının fiyatlar, ücretler vb konularda kendi üyeleri ile hükümet arasında aracılık yapmalarına atıfta bulunur.
Dolayısıyla, doğru cevap A şıkkında verilen korporatizmdir.
11.Soru
“Modernite ve Holocost” adlı kitabıyla 1989 yılında Amalfi ödülünü, 1998 yılında ise Adorno ödülünü kazanan sosyolog aşağıdakilerden hangisidir?
Georg Simmel |
Emile Durkheim |
Zygmunt Bauman |
Şerif Mardin |
Hannah Arendt |
Bauman, 1989 yılında “Modernite ve Holocost” adlı kitabıyla Amalfi ödülünü, 1998 yılında ise Adorno ödülünü kazanmıştır.
12.Soru
I. Devlet müdahalesi hayatın her alanında hissedilir II. Sosyalist rejimler otoriteryen rejimlere örnek gösterilebilir III. Gücü elinde bulunduranlar seçmenlere karşı sorumlu değildir IV. Kamu siyasalarının aldığı şekil toplumsal rızaya dayanmaz Yukarıdakilerden hangisi/hangileri otoriteryenlik kavramını açıklarken kullanılabilir?
I ve II |
Yalnız II |
I ve III |
Yalnız III |
III ve IV |
Otoriteryenlik kavramı, bireylere ya da gruplara karşı keyfi uygulamalara yönelebilen bir siyasal yetki biçimine atıfta bulunur. Bu siyasal biçim içinde gücü elinde bulunduranlar seçmenlere karşı sorumlu değildirler ve kamu siyasalarının ve uygulamalarının aldığı şekil toplumsal rızaya dayanmaz. Otoriteryen rejimler kişisel diktatörlüklerden parti ve askeri diktatörlüklerine varıncaya kadar çok çeşitli şekiller alabilirler
ve esas itibariyle demokratik olmayan bir siyaset biçimi temsil ederler. I. ve II. maddelerde verilen ifadeler ise totaliteryen devletlerin özellikleri arasında gösterilir. Hayatın her alanına ve düzeyine devletin müdahale etmesi totaliteryenliği otoriteryenlikten ayıran başlıca özelliklerden biri olarak düşünülür. Sosyalist rejimler de, totaliteryen rejimlere örnek teşkil ederler.
Bu sebeple, doğru cevap E'dir.
13.Soru
Bell’in postendüstriyel toplumun gelişi ile ilgili çalışmasının bir anlamda modern grand teorilerden postmodern grand teorilere geçişi temsil ettiğini savunana sosyolog kimdir?
Poloma |
Waters |
Mann |
Aron |
Ritzer |
Ritzer Bell’in postendüstriyel toplumun gelişi ile ilgili çalışmasının bir anlamda modern grand teorilerden postmodern grand teorilere geçişi temsil ettiğini savunur. Doğru cevap E'dir.
14.Soru
Postmodern çağın parçalanma, çözülme, hastalık, anlamsızlık ve toplumsal kaos çağı, ahlaki parametrelerin bulanık olduğu, hatta hiç olmadığı bir çağ olduğunu ileri süren postmodernist tipi aşağıdakilerden hangisidir?
Olumlayıcı postmodernist |
Hoşgörülü postmodernist |
Pozitivist postmodernist |
İyimser postmodernist |
Şüpheci postmodernist |
Şüpheci postmodernist
15.Soru
"Sanatın ve kültürün tüketicilerinin belli bir birikim ve bilinç düzeyinde olması istenilmektedir" ifadesi modern sanatın hangi özelliğini vurgulamaktadır?
Seçkinci olması |
Kültürün metalaşması |
Sanat ürünlerinin metalaşması |
Yansıma ve misyon |
Özgürlük ve özgünlük |
"Sanatın ve kültürün tüketicilerinin belli bir birikim ve bilinç düzeyinde olması istenilmektedir" ifadesi modern sanatın "seçkinci" olması özelliğine örnek teşkil etmektedir. Doğru yanıt A'dır.
16.Soru
Bauman’a göre aşağıdakilerden hangisi müphemliğin üstesinden gelmek demektir?
Medeniyet |
Modernlik |
Uygarlık |
Postmodernlik |
Küreselleşme |
Bauman’a göre postmodernlik, müphemliğin üstesinden gelerek bunun yerine tek anlamlı kesinlik olarak gördüğü aynılığı hedefleyen modern güdüden tamamen özgürleşmek ve tek tiplilik ve evrenselcilik gibi modernliğin merkezi değerlerini tersine çevirmek demektir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangileri Bauman'a göre modern koşullarda yaratılan bireylerin sahip olması gereken özellikler arasında yer almaktadır? I. Üretim açısından robot benzeri insan modeli. II Verecekleri tepkilerin öncen kestirilebilmesi. III. Kendi başlarına yetersiz olduklarını düşünmeleri
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Bauman, modern koşullardaki insanı üretici/asker olarak ifade etmektedir. Buna göre; bıkmadan usanmadan üretme kapasitesine sahip ve aynı zamanda kurallara uyan disiplinli bireyler olmaları gerekmektedir. Böylelikle hangi durumda ne şekilde davranabilecekleri de önceden kestirilebilecektir. Bauman, bireylerin lego oyunundaki taşlar misali bir bütünü tamamlamak görevini üstlendiklerini ve buna göre yaşamaları gerektiğinin hedeflendiğini de düşünmektedir.
18.Soru
Yakınlaşma teorisinin önde gelen ismi kimdir?
Daniel Bell |
R. Aron |
J.K. Galbraith |
Ritzer |
Waters |
Bell, 1950’lerde ortaya çıkıp R. Aron ve J. K. Galbraith gibi önemli isimler tarafından benimsenen yakınlaşma (convergence) teorisinin önde gelen temsilcilerinden biri olarak kabul edilmektedir. Doğru cevap A'dır.
19.Soru
Touraine’in çalışmalarında toplumsal aktörler hangi kavram karşılığında kullanılmaktadır?
Toplumsal kültür |
Hukuki yapı |
Siyasi yapı |
Örgütsel ilişkiler |
Toplumsal sınıf |
Touraine’in çalışmalarında toplumsal aktörler kavramı daha çok toplumsal sınıf ve benzeri kolektif topluluklar için kullanılan bir kavramdır.
20.Soru
Zygmunt Bauman, 1989 yılında hangi kitabıyla Amalfi ödülünü kazanmıştır?
Postmodernlik ve Hoşnutsuzlukları |
Modernite ve Holocaust |
Sosyolojik Düşünmek |
Postmodern Etik |
Parçalanmış Hayat |
Zygmunt Bauman, 1989 yılında Modernite ve Holocaust kitabıyla Amalfi ödülünü kazanmıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ