Çalışma İlişkileri Ara 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangisi Lonca Teşkilatı’nın başlıca işleri arasında yer almaz?
Esnaf arasındaki anlaşmazlıkları çözmek |
Gelenek ve göreneklerin bozulmaması için tedbirler almak |
Kurallara aykırı hareket edenleri cezalandırmak |
Esnafların hesaplarını denetlemek |
Teşkilata üye seçmek |
Loncalar tüm esnaf ileri gelenlerinin toplandığı, meslekleriyle ilgili kararlar aldığı ve tartıştığı yerlerdi. Kethüda ve yardımcısı durumundaki yiğitbaşı başkanlığında toplanan loncaların başlıca işleri; esnaf arasındaki anlaşmazlıkları çözmek, gelenek ve göreneklerin bozulmaması için tedbirler almak, kurallara aykırı hareket edenleri cezalandırmak, gerekirse işyerlerini kapatmak, hesaplarını denetlemekti.
2.Soru
Seçeneklerden hangisi kadınların çalıştırılabileceği ağır ve tehlikeli işlerden değildir?
Çırçır fabrikasındaki işler |
Kanalizasyon ve tünel inşaatı |
Konfeksiyon ve triko imali işleri |
Maden suları ve sodalarının üretimi işleri |
Porselen ve seramik imaline ilişkin işler |
Kadın işçi çalıştırma yasağı. İş Kanunu’na göre, kadınların maden ocakları, kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yer ve su altında yapılan işlerde çalıştırılmaları yasaktır (md. 72). Ayrıca kadınların ne tür ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılabilecekleri Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği’nde belirtilmiştir. Burada belirtilenlerin dışında kadınların ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılmaları yasaktır. Çanak, çömlek, çini, fayans, porselen ve seramik imaline ilişkin işler, çırçır fabrikasındaki işler, konfeksiyon ve triko imali işleri, maden suları ve sodalarının üretimi işleri kadınların çalıştırılabileceği ağır ve tehlikeli işlere örnek olarak verilebilir.
3.Soru
Gece çalışması ile ilgili seçeneklerde sunulan ifadelerden hangisi doğrudur?
Gece çalışması yerel olarak saatleri değiştirilebilen çalışmadır. |
Gece çalışması süresi normal günlük çalışma süresini aşamaz. |
Gece çalışmasına gönüllü olan tüm işçiler gece çalışma saatlerinde çalıştırılabilir. |
Gece çalışması en geç saat 20:00’de başlayarak en erken saat 06:00’ya kadar geçen zaman dilimidir. |
Gece çalışması toplamda on saat çalışma süresini aşamaz. |
İş Kanunu md.69 hem gece süresini hem de gece çalışmasını düzenlemektedir. İş K. m.69/f.1’e göre “çalışma hayatında gece en geç saat 20:00’de başlayarak en erken saat 06:00’ya kadar geçen ve herhalde en fazla on bir saat süren dönemdir.”
4.Soru
Kooperatifçilik hareketi ilk kez hangi amaç ile ve hangi ülkede başlamıştır?
İşçilerin satın alma gücünü arttırma amacı ile Fransa’da |
İşçilerin tüketim aşamasında desteklenmesi amacı ile İngiltere’de |
İşsizliğin önlenmesi amacı ile Almanya’da |
İşçilerin işverenlere karşı korunması amacı ile İngiltere’de E. Koalisyon yasaklarının kaldırılması amacı ile Almanya’da |
Koalisyon yasaklarının kaldırılması amacı ile Almanya’da |
İşçilerin tüketim aşamasında desteklenmesi amacı ile İngiltere’de
5.Soru
Sahip olduğu dükkanı, işletmesi yada imalathanesi olan kişiler hangi çalışanlar grubuna girmektedir?
Ücretli veya Maaşlı Çalışanlar |
Kendi Hesabına Çalışanlar |
Ücretsiz Aile İşçileri |
Yevmiyeli Çalışanlar |
Nitelikli Çalışanlar |
Kendi hesabına çalışanlar, kendi işinde, tarlasında, bağında, bahçesinde, dükkânında, yazıhanesinde, imalathanesinde, tamirhanesinde vb. yerlerde
tek başına veya ücretsiz aile işçileri ile birlikte (yanında ücretli veya yevmiyeli kişi çalıştırmaksızın) mal ya da para olarak bir gelir elde etmek amacıyla çalışanlardır. Kendi hesabına çalışmada çalışanın kazancı üretilen mal ve hizmetlerden sağlanılacak kârlara bağlıdır. Çalışanın kendi tüketimi de kârın bir parçası olarak kabul edilir. Kendi hesabına çalışan girişimi etkileyecek kararlarları tek başına alır. Doğru cevap B'dir.
6.Soru
İş Kanunu’na göre normal haftalık çalışma süresi en çok kaç saattir?
İş Kanunu’na göre normal haftalık çalışma süresi en çok kaç saattir?
30 |
35 |
40 |
45 |
48 |
İş Kanunu’na göre normal haftalık çalışma süresi en çok 45 saattir.
7.Soru
Yönetmeliğe göre, aşağıdakilerden hangisi işçinin günde yedi buçuk saatten daha az çalıştırılması gereken işlere örnek verilebilir?
Kaynak işleri |
Yeraltı işleri |
Karbon sülfür işleri |
Kireç ve kokun ark fırınında ertilmesi işleri |
Çimento sanayi işleri |
Yönetmeliğe göre; bir işçinin günde yedibuçuk saatten daha az çalıştırılması gereken işler iş “a) su altında basınçlı hava işinde çalışmayı gerektiren işler (iniş, çıkış ve geçiş dahil); b) civa işleri; c)Kurşun işleri d) Karbon sülfür işleri; e)Ensektisitler” (md.5) şeklinde alt bentleri ile ayrıntılı
olarak düzenlenmiştir.
8.Soru
Temettü İkramiyesi aşağıdakilerden hangisidir?
İşçinin yaptığı veya aracılık ettiği işlemin değeri üzerinden yüzde miktarı ile verilen bir ücret ekidir. |
İşletmenin karının bir bölümüne işçinin katılması olanağını sağlayan bir ek ücret biçimidir. |
İşçinin bireysel olarak veya bir grup içinde üstün çabası doğrultusunda başarılı bir şekilde yapmış olduğu işi ödüllendirmek için kendisine ödenen ek bir ücrettir. |
İşçilere normal bir çalışma günü karşılığında ödenen ve işçinin zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücrettir. |
Temel ücrete yan ödemelerin ilave edilmesi ile ortaya çıkan ücretdir. |
Kardan Pay Alma (Temettü İkramiyesi): İşletmenin karının bir bölümüne işçinin katılması olanağını sağlayan bir ek ücret biçimidir. Kardan pay alma temel ücret olarak tespit edilemez, temel ücreti tamamlayan ek bir ücret olmak durumundadır. 6098 sayılı yeni Türk Borçlar Kanunu’nun 403. maddesine göre “sözleşmeyle işçiye ücretle birlikte üretilenden, cirodan veya kardan belli bir pay verilmesi kararlaştırılmış ise hesap dönemi sonunda bu pay yasal hükümler veya genellikle kabul edilmiş ticari esaslar göz önünde tutularak belirlenir. Doğru cevap B'dir.
9.Soru
- Ücret işin karşılığıdır.
- Ücret nakdi veya ayni bir ödemedir.
- Ücret işveren, işveren vekili veya üçüncü kişiler
tarafından ödenir. - Ücret Türk parası ile ödenmelidir.
- Ücret kural olarak dönemsel (periodik)
ödenmelidir.
tarafından ödenir.
ödenmelidir.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri İş Kanunu'na göre ücretin içerdiği unsurlar arasında yer alır?
I ve V |
II ve III |
I, II ve IV |
II, III ve V |
I, III, IV ve V |
İş Kanununa göre;
- Ücret işin karşılığıdır.
- Ücret nakdi bir ödemedir.
- Ücret işveren, işveren vekili veya üçüncü kişiler
tarafından ödenir. - Ücret Türk parası ile ödenmelidir.
- Ücret kural olarak dönemsel (periodik)
ödenmelidir.
10.Soru
İş Kanunu’na göre normal haftalık çalışma süresi en çok kaç saattir?
25 |
30 |
35 |
40 |
45 |
İş Kanunu’na göre normal haftalık çalışma süresi en çok 45 saattir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çalışma süresinden sayılan durumlardan biri değildir?
İşlerin niteliği gereği yolda geçen süreler |
İşçinin iş yapmak üzere hazır olduğu ancak işverence iş verilmeksizin bekletildiği süreler |
İşçilerin günlük çalışma sürelerinin içinde “zorunlu ihtiyaçlarını (yemek, içmek, tuvalet, dinlenme vb.)” gidermek amacıyla verilen dinlenme süreleri |
İşçinin işverence başka bir yerde görevlendirilmek üzere başka bir işten dolayı meşgul edilmesi suretiyle harcanan süreler |
Çocuk emziren kadın işçinin birbuçuk saatlik süt izni |
Çalışma süresinden sayılan durumları kısaca özetleyecek olursak; işlerin niteliği gereği yolda geçen süreler, işçinin iş yapmak üzere hazır olduğu ancak işverence iş verilmeksizin bekletildiği süreler, işçinin işverence başka bir yerde görevlendirilmek üzere başka bir işten dolayı meşgul edilmesi suretiyle harcanan süreler ile çocuk emziren kadın işçinin çocuğuna süt vermek için İş Kanunu md.74 uyarınca günlük verilmesi zorunlu olan birbuçuk saatlik süt izni çalışma süresinden sayılmaktadır. Belirtelim ki bu süt izini emziren kadın işçiye çocuğu bir yaşını doldurana kadar kullandırılacaktır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çalışma ilişkilerini etkileyen faktörlerden biri değildir?
Ekonominin genel durumu |
Hükümetlerin izledikleri dış güvenlik politikaları |
Gelir dağılımı |
İşgücünün demografik yapısı |
Teknolojik gelişmeler |
Çalışma ilişkilerini etkileyen faktörler; Ekonominin genel durumu, Hükümetlerin izledikleri ekonomi politikaları, Gelir dağılımı, Teknolojik gelişmeler, İşgücünün demografik yapısı, Politik ve hukuksal şartlardır.
13.Soru
İşçinin yaptığı veya aracılık ettiği işlemin değeri üzerinden yüzde miktarı ile verilen ücret eki aşağıdakilerden hangisidir?
İkramiye |
Komisyon ücreti |
Kardan pay alma |
Prim |
Asgari ücret |
Komisyon ücreti, işçinin yaptığı veya aracılık ettiği işlemin değeri üzerinden yüzde miktarı ile verilen bir ücret ekidir. Buna göre Doğru Cevap B seçeneği olur.
14.Soru
İşçiler için tek geçim kaynağı olan ücret, işverenler için bir maliyet unsurudur, buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
"Net ücret" işçinin cebine giren paradır. |
İşveren için "brüt ücret" belirleyicidir işçi için ise "net ücrettir". |
Bir işçinin cebine giren ücret miktarı ile işverenin kasasından çıkan ücret miktarı farklıdır. |
Asgari ücretin altındaki ve kapsam dışındaki tüm ücretler sendikaların çalışma alanına girer. |
İşveren için geçerli olan "brüt ücret" vergi, sigorta primi, sendika aidatı gibi yasal kesintiler yapılmadan önceki, hesaplanan ücret tutarıdır |
Ücret işçi açısından tek geçim kaynağı iken, işveren açısından bir maliyet unsurudur. Dolayısıyla bir işçinin cebine giren ücret miktarı ile işverenin kasasından çıkan ücret miktarı farklıdır. İşveren açısından “brüt ücret” belirleyici olurken işçi için asıl olan “net ücret”tir. Brüt ücret, vergi, sigorta primi, sendika aidatı gibi yasal kesintiler yapılmadan hesaplanan ücret tutarıdır. Net ücret ise söz konusu yasal kesintiler yapıldıktan sonra işçinin eline geçen tutardır.
Asgari Ücret: İşçiye ödenebilecek en alt seviyede ücrettir. Asgari ücret işçinin ve ailesinin insan onuruna yaraşır biçimde bir hayat sürdürmelerini sağlayan, temel ihtiyaçlarını karşılamaya yeterli; kanunla garanti altına alınmış ve otoriter bir düzenleme yoluyla devletçe tespit edilmiş, ulusal seviyede ve tüm meslekler için geçerli olan ücrettir.
15.Soru
Sanayi Devrimi aşağıdakilerden hangisi kullanılmasıyla başlamıştır?
Elektrik |
Petrol |
Doğalgaz |
Buhar gücü |
Rüzgâr enerjisi |
İngiltere’de Watt ilk kez buhar gücünü dokuma endüstrisinde kullandı ve bu enerjinin kullanımı hızla yayılarak, önce buhar gücüyle çalışan iplik eğirme makineleri ve dokuma tezgâhlarının, sonra buharlı lokomotiflerin ve gemilerin devreye girmesini sağladı. İnsanlık tarihinin bu en çok ve en hızla değişiminin yaşanıldığı dönemini tarihçiler Sanayi Devrimi olarak adlandırmaktadır.
16.Soru
İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime ne ad verilir?
Kurum |
Vakıf |
İşyeri |
Tüzel |
Yetki alanı |
İşyeri, işveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birimdir. Doğru cevap C seçeneğidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi beyaz yakalılara örnek gösterilebilir?
İmalat sanayi işçileri |
Maden işçileri |
İnşaat sektöründe sürekli olarak çalışan işçiler |
Fikir işçileri |
Bakım ve onarım alanlarında çalışan işçiler |
Sorunun doğru yanıtı D şıkkıdır. Fikir işçileri, beyaz yakalılara örnek gösterilebilir.
18.Soru
İşçi statüsünde çalışanların uluslararası düzeyde korunması ile ilgili ilk ve temel kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?
UNESCO |
WTO |
BM |
UNDP |
ILO |
“Uluslararası Çalışma Mevzuatı Birliği” adlı bir kuruluş 1900 yılında kurulmuştur. ILO’nun temeli kabul edilen ve merkezi Brüksel’de bulunan bu birlik; sanayileşen ülkelerde uygulanan çalışma normlarını birbirine yaklaştırabilmek amacıyla çalışmalar yapar ve çocuk işgücünün gece dönemlerinde çalıştırılmaması veya kibrit üretiminde kullanılan ve oldukça zehirli bir madde olan beyaz fosfor kullanımının azaltılması gibi uygulamaya konulan bazı uluslararası çalışma normlarının oluşturulmasına aracılık eder. Ancak, uluslararası çalışma normları oluşturmak açısından ilk somut sonuçların alındığı bu çalışmalar 1. Dünya Savaşı nedeniyle kesintiye uğrayacaktır. 1. Dünya Savaşı sonlarında ise çeşitli ülkelerdeki sendikaların isteği üzerine, Barış Konferansı çerçevesinde Uluslararası Çalışma Mevzuatı Birliği’nin de içinde yer aldığı 15 kişilik bir çalışma komisyonu oluşturulur. Bu komisyonun çalışmaları sonrasında üçlü temsil esasına dayalı uluslararası bir örgütün (Uluslararası Çalışma Örgütü- ILO) kurulmasına karar verilir.
19.Soru
İşveren işçinin isteği ile kendisine izin verilmesi halinde, kaç ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
“Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin isteği ile kendisine izin verilmesi halinde, işveren iki ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir.
20.Soru
Aşağıdaki Cümlelerden hangisi Liberal Düşünce Akımı ile ilgilidir?
Ekonomik ve toplumsal yaşantıyı yöneten doğal bir düzen ve bu düzenin |
Ekonomik ve toplumsal yaşantıyı yöneten doğal bir okul ve bu okulun |
Ekonomik ve toplumsal yaşantıyı yöneten doğal bir ticaret ve bu ticaretin |
Ekonomik ve toplumsal yaşantıyı yöneten doğal bir kitap ve bu derginin |
Ekonomik ve toplumsal yaşantıyı yöneten doğal bir tiyatro ve bu düzenin |
İberal Düşünce Akımı: Bu düşünceye göre, ekonomik ve toplumsal
yaşantıyı yöneten doğal bir düzen ve bu düzenin yasaları bulunmaktadır. Devlet, bu düzene karışmaktan kesin olarak kaçınmalıdır (Güven, 2001,
51). Klâsik iktisatçılara göre ekonominin temel aktörü bireydir. İnsan kendi çıkarlarını kollayan ve sınırsız ihtiyaçları ile sınırlı kaynakları arasında en
doğru seçimleri yapabilen (akılcı) bir varlıktır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ