Çalışma İlişkileri Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
"Sendikaların düzenledikleri eğitim programları kapsamındaki seminerler ve konferanslar aracılığıyla işçiler çalışma hayatında sahip oldukları haklar ve iş sağlığı ve güvenliği konularında bilgilendirilmekte, vasıf düzeyleri korunmakta ve geliştirilmektedir". Sözü edilen faaliyet sendikaların hangi alanda yaptıkları faaliyetleri arasında yer alır?
Temsil Faaliyetleri |
Sosyal, Kültürel ve Eğitsel Faaliyetler |
Ekonomik Faaliyetleri |
Yasaklanan Faaliyetler |
Çalışma Faaliyetleri |
Sosyal, Kültürel ve Eğitsel Faaliyetler alanında yapılan faaliyetlerdir. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
I. Sosyal politika çevre sorunlarıyla ilgili politikaları içererek toplumun yararına politika seçenekleri sunar.
II. Genel olarak sağlık, eğitim, konut, sosyal güvenlik, istihdam ve
sosyal hizmetler alanlarındaki kamu hizmetlerini kapsamına alır.
III. Bireysel ve örgütlü anlamda işçiler, işverenler ve devlet arasındaki karşılıklı ilişkileri yansıtan çalışma ilişkileri sisteminin
dokusu ve işleyişini inceler.
Yukarıda verilen maddelerden hangisi/leri sosyal politika hakkında doğrudur?
Yalnızca I |
Yalnızca II |
I-II |
II-III |
I-II-III |
Sosyal politika, genel olarak sağlık, eğitim, konut, sosyal güvenlik, istihdam ve sosyal hizmetler alanlarındaki kamu hizmetlerini kapsamına alır. Sosyal politika ayrıca çevre sorunları ile ilgili politikaları da içermesi açısından sadece çalışanların değil, genel olarak toplumun yararına yönelik politika seçeneklerini de sunar. Sosyal politika daha çok çalışma ilişkileri sisteminde yaşanılan güç mücadelesini çalışanların ve toplumun yararları yönünde ele alarak inceler fakat bireysel ve örgütlü anlamda işçiler, işverenler ve devlet arasındaki karşılıklı ilişkileri yansıtan çalışma ilişkileri sisteminin dokusu ve işleyişini çalışma ilişkileri inceler. Bu nedenle doğru cevap C'dir.
3.Soru
- Sendikalar siyasi partilerin ad, amblem,rumuz veya işaretlerini kullanamazlar.
- İşçi ve işveren kuruluşlarının, siyasi partilerden bağış ve yardım almaları yasaktır.
- Sendika üyelerinin kooperatif kurmaları yasaktır.
- Sendikalar hiç bir koşulda sanayi ve ticaret kuruluşlarına yatırımda bulunamazlar.
- İşçiler işveren sendikalarına, işverenler de işçi sendikalarına üye olamazlar.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri sendikalara yasaklanan faaliyetlerdendir?
I, II ve V |
I ve II |
III ve IV |
II ve V |
III ve V |
Sendikalar herhangi bir bağışta bulunmamak kaydıyla üyelerinin kooperatifler
kurmasına yardım edebilir ve nakit mevcutlarının %10’ununu aşmamak kaydıyla
bu kooperatiflere kredi verebilirler. İşçi ve işveren sendikaları ve üst kuruluşlarının ticaretle uğraşmaları yasaklanmıştır (md 26/8). Buna karşın genel kurul kararıyla, nakit mevcudunun yüzde kırkından fazla olmamak kaydıyla sanayi ve ticaret kuruluşlarına yatırımda bulunabilirler. Doğru yanıt A'dır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hak uyuşmazlıklarına örnek gösterilemez?
İşçiye toplu iş sözleşmesinde kararlaştırılandan az ücret ödenmesi |
Daha az yıllık ücretli izin kullandırılması |
Fazla çalışma ücretinin kararlaştırılandan düşük ödenmesi |
Çalışma saatlerinin iş sözleşmesi ya da toplu iş sözleşmesine göre uzun |
Ücretlerden kanuna aykırı kesintiler yapılması |
Geçerli bir sebep yokken, işverenin iş sözleşmesini feshetmesi, kıdem tazminatını eksik ödemesi ya da hiç ödememesi, ücretlerden kanuna aykırı kesintiler yapılması bireysel iş uyuşmazlıklarına örnektir.
5.Soru
I. Uzlaştırmanın en temel özelliği uzlaştırma görevini yürüten kişi veya kurulun
verdiği kararın, taraflar açısından bağlayıcı olmasıdır.
II. Kararın taraflarca kabul edilmesi durumunda anlaşmazlık son bulmakta ve toplu iş sözleşmesi imzalanmaktadır.
III. Kararın taraflarca kabul edilmemesi durumunda ise uyuşmazlığın çözümü için taraflar çatışmacı çözüm yollarına başvurabilmektedirler.
IV. Türkiye’de uzlaştırma toplu iş uyuşmazlıklarının barışçı çözüm yolları süreci içinde önemli bir yere sahiptir.
Toplu uyuşmazlıkların barışçıl çözüm yollarından biri olan uzlaştırmaya ilişkin yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileri doğrudur?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
II ve IV |
I ve IV |
Uzlaştırma, toplu iş uyuşmazlıklarında mücadeleci çözüm yollarına gidilmeden
önce dışarıdan bir kişi veya kurulun taraflar arasında uzlaşma sağlayıcı çaba göstermesini öngören bir yoldur.Uzlaştırmanın en temel özelliği uzlaştırma görevini yürüten kişi veya kurulun verdiği kararın, taraflar açısından bağlayıcı olmamasıdır. Verilen karar, taraflar açısından yol gösterici ve belli bir anlaşmayı telkin edici nitelik
taşır. Kararın taraflarca kabul edilmesi durumunda anlaşmazlık son bulmakta
ve toplu iş sözleşmesi imzalanmaktadır. Kararın taraflarca kabul edilmemesi durumunda ise uyuşmazlığın çözümü için taraflar çatışmacı çözüm yollarına başvurabilmektedirler. Türkiye’de uzlaştırma toplu iş uyuşmazlıklarının barışçı çözüm yolları süreci içinde yer
almamaktadır.
6.Soru
I. İşyerinde otuz veya daha fazla işçi çalıştırılıyor olması
II. İşçinin en az altı aylık kıdeme sahip olması
III. Belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışma
Yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileri iş güvencesi kapsamı koşulları arasında yer alır?
Yalnızca III |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
İş Kanunu’na göre, otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, kanunda sayılan geçerli sebeplerden birine dayanmak zorundadır.
7.Soru
Ülkemizde ilk............ ise, sendikal bir nitelik taşımayan ve 1866 yılında sosyal yardım amacıyla kurulmuş olan Ameleperver Cemiyeti
olduğu düşünülmektedir. Cümlesindeki boşluğu Tamamlayınız
işçi örgütlenmesinin |
Zengin örgütlenmesinin |
Öğretmen örgütlenmesinin |
Düzen örgütlenmesinin |
Kömür örgütlenmesinin |
Ülkemizde ilk işçi örgütlenmesinin ise, sendikal bir nitelik taşımayan ve 1866 yılında sosyal yardım amacıyla kurulmuş olan Ameleperver Cemiyeti
olduğu düşünülmektedir.
8.Soru
Çalışma İlişkilerinde Feodal düzene geçildiğinde tarımsal faliyetlerde kölelerin yerini ailece çalışan kimler almıştır?
Serfler |
Aileler |
Öğrenciler |
Feodal düzen |
Halk |
10. ve 15. yüzyıllar arasında Feodal Düzen geçerlidir. Bu dönemde kölelerin yerini senyör, bey, derebeyi gibi adlarla ifade edilen kişilerin mutlak
otoritesi altında, tarımsal faaliyetlerde ailece çalışan serfler almıştır.
9.Soru
Yevmiyeli çalışanların ücretleri hangi ücret üzerinden ödenmektedir?
Günlük |
Haftalık |
Aylık |
6 Aylık |
Yıllık |
Yevmiyeli çalışanlar bir başkasının işinde ayni (mal) ya da nakdi (para) bir gelir elde etmek amacıyla günlük ücret üzerinden çalışanlardır. Yevmiyeli istihdamda çalışan düzenli ve sürekli olarak bir işverene bağlı değildir ve işine göre mevsimlik ya da geçici olarak ya da iş buldukça çalışır. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
İş güvencesinin dışında kalan ve bu nedenle işverenin herhangi bir geçerli sebep göstermeden sözleşmelerini bildirimli fesih yoluyla sona erdirebildiği işçiler aşağıdakilerden hangisini talep edemezler?
Kıdem tazminatı |
İhbar tazminatı |
Kötü niyet tazminatı |
Sendikal tazminat |
İşe iade |
İş güvencesinin dışında kalan ve bu nedenle işverenin herhangi bir geçerli sebep göstermeden sözleşmelerini bildirimli fesih yoluyla sona erdirebildiği işçilerin, bu feshe itiraz edebilmeleri; işe iade talebinde bulunabilmeleri, iş güvencesi tazminatından ve boşta geçen süreye ilişkin ücretten yararlanabilmeleri mümkün değildir. Bu işçiler koşulları oluştuğu takdirde ancak kıdem, ihbar, kötüniyet (veya sendikal) tazminatı talep edebilirler. Doğru yanıt E'dir.
11.Soru
İşçi ve işveren arasında, çalışma ve ücret şartlarının korunması, değiştirilmesi ve yorumlanması ile ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıklara ne ad verilir?
İş uyuşmazlığı |
Sendikal hak |
İş ilişkisi |
İşçinin korunması |
İş ve işveren hakkı |
Genel olarak iş uyuşmazlığı
iş ilişkisinin emek sahibi işçi ve sermaye sahibi
işveren tarafları arasında, çalışma ve ücret şartlarının
korunması, değiştirilmesi ve yorumlanması
ile ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıklardır.
12.Soru
6356 sayılı Kanuna göre, “Toplu iş sözleşmesinde aksi belirtilmedikçe iş sözleşmeleri toplu iş sözleşmesine aykırı olamaz. İş sözleşmesinin toplu iş sözleşmesine aykırı hükümlerinin yerini toplu iş sözleşmesindeki hükümler alır. Toplu iş sözleşmesinde iş sözleşmesine aykırı hükümler bulunması halinde ise iş sözleşmesinin işçi yararına olan hükümleri geçerlidir.” (md. 36/1).
Bu kanunda söz konusu ilke hangisi ile tanımlanmaktadır?
pragmatiklik |
işçiye yararlılık |
işverene yararlılık |
toplam yararlılık |
işçi lehinecilik |
6356 sayılı Kanuna göre, “Toplu iş sözleşmesinde aksi belirtilmedikçe iş sözleşmeleri toplu iş sözleşmesine aykırı olamaz. İş sözleşmesinin toplu iş sözleşmesine aykırı hükümlerinin yerini toplu iş sözleşmesindeki hükümler alır. Toplu iş sözleşmesinde iş sözleşmesine aykırı hükümler bulunması halinde ise iş sözleşmesinin işçi yararına olan hükümleri geçerlidir.” (md. 36/1). Bu ilke ‘işçiye yararlılık ilkesi’ olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.
13.Soru
İşçi ve işveren arasında halihazırda var olan bir mevzuat hükümlerine uymayan işverene, işçilerin itiraz etmesi hangi tür uyuşmazlığa örnektir?
Menfaat Uyuşmazlığı |
Bireysel iş uyuşmazlığı |
Toplu iş uyuşmazlığı |
Mevzuat uyuşmazlığı |
Hak Uyuşmazlığı |
Hak uyuşmazlığı, işçi ve işveren tarafları arasındaki iş ilişkilerinin dayanağını oluşturan mevzuat, toplu iş sözleşmesi ve hizmet akdi hükümleri ile taraflara sağlanan haklara ilişkin olarak, taraflar arasında çıkan uyuşmazlıktır.
14.Soru
- Kişilerin sendikalara girmeme özgürlüğü
- Kişilerin sendikadan çıkabilme özgürlüğü
- Kişilerin kurulmuş sendikalara üye olma özgürlüğü
- Kişilerin serbestçe sendika kurma özgürlüğü
- Kişilerin dilediği sendikayı seçebilme özgürlüğü
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri negatif sendika özgürlüğü ile ilgili haklarını ifade eder?
Yalnız II |
Yalnız I |
I ve II |
Yalnız III |
III, IV ve V |
Negatif sendika özgürlüğü, kişilerin sendikalara girmeme, sendikasız kalabilme, sendikadan çıkabilme özgürlüğünü ifade etmektedir. Şüphesiz olarak
kişi bir sendikaya üye oldu diye hatta kurucu oldu diye, sürekli olarak o sendikanın üyesi kalmak durumunda değildir. Farklı gerekçelere bağlı olarak,
örneğin sendikanın beklentilerini karşılamaması, kişinin işini değiştirmesi sebebiyle farklı bir sendikanın çıkarlarını daha iyi koruyabilmesi düşüncesi gibi sebeplerle, sendika üyeliğinden çekilme ve başka bir sendikaya üye olması veya üye olmaması hakkı da, sendikal örgütlenme özgürlüğü içerisinde değerlendirilmektedir.
15.Soru
Uyuşmazlığın tarafları bakımından iş uyuşmazlığı nasıl ayrılır?
Uyuşmazlığın tarafları bakımından iş uyuşmazlığı sadece bireysel iş uyuşmazlığıdır. |
Uyuşmazlığın tarafları bakımından iş uyuşmazlığı sadece toplu iş uyuşmazlığıdır. |
Uyuşmazlığın tarafları bakımından iş uyuşmazlığı bireysel ve toplu iş uyuşmazlığı olarak ikiye ayrılır. |
Uyuşmazlığın tarafları bakımından iş uyuşmazlığı hak uyuşmazlığıdır. |
Uyuşmazlığın tarafları bakımından iş uyuşmazlığı menfaat uyuşmazlığıdır. |
Uyuşmazlığın tarafları bakımından iş uyuşmazlığı bireysel ve toplu iş uyuşmazlığı olarak ikiye ayrılır.
16.Soru
Bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolundaki birden çok işyerini kapsayan sözleşme türü aşağıdakilerden hangisidir?
Ücret Toplu İş Sözleşmesi |
İşyeri toplu iş sözleşmesi |
İşletme Toplu İş Sözleşmesi |
Ulusal Toplu İş Sözleşmesi |
İşkolu Toplu İş Sözleşmesi |
İşletme toplu iş sözleşmesi, bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolundaki birden çok işyerini kapsayan sözleşmedir.
17.Soru
Sendika kelimesi, Roma ve Yunan Hukuk sistemlerinde yer verilmiş olan, bir birliğin temsilini sağlamakla görevli olan kişiyi tanımlayan hangi kavramdan türetilmiştir?
Syndicat |
Syndic |
Gewerkschaft |
Arbeitgeberverband |
Syndicar |
Tarihsel kaynaklar bize sendika kelimesinin, Roma ve Yunan Hukuk sistemlerinde yer verilmiş olan, bir birliğin temsilini sağlamakla görevli olan kişiyi tanımlayan “syndic” kavramından türetilmiş olduğunu göstermektedir. “Syndicat” kavramı ise syndic’in görevlerini ve bu görevlerini yürüttüğü yer-makam için kullanılmıştır.
18.Soru
İş sözleşmesinin bildirimli fesih yoluyla sona erdirilmesi durumları göz önünde bulundurulduğunda, seçeneklerden hangisi geçerli sebep aranmaksızın sözleşmenin fesih hakkı kapsamında değerlendirilebilir?
İşçinin yetesizliği |
İşçinin aykırı davranışları |
İşçinin işletmeyi karalayıcı söylemleri |
İşçinin işletme ürün ya da hizmet üretimini engellemesi |
İşçinin iş güvencesinin işveren tarafından kontrol edilmesi |
İşçinin iş güvencesinin işveren tarafından kontrol edilmesi durumunda işveren geçerli sebep göstermeksizin iş sözleşmesinin fesih hakkını elinde tutması anlamı taşır. Ancak diğer seçeneklerde iş sözleşmesinin fesih hakkı geçerli sebepler sayılabilmektedir.
19.Soru
Kanunun 62. maddesine göre bazı işler ve yerlerde grev yapılamayacağı öngörülmüştür. Aşağıdakilerden hangisi bu iş ve yerlerden değildir?
Can ve mal kurtarma işlerinde |
Cenaze işlerinde ve mezarlıklarda |
Kamu kuruluşlarınca yürütülen itfaiye ve şehir içi toplu taşıma hizmetlerinde |
Hastanelerde |
Okullarda |
Kanunun 62. maddesinde aşağıda belirtilen işler ve yerlerde grev yapılamayacağı öngörülmüştür:
1. Can ve mal kurtarma işlerinde,
2. Cenaze işlerinde ve mezarlıklarda,
3. Şehir şebeke suyu, elektrik, doğal gaz, petrol üretimi, tasfiyesi ve dağıtımı ile nafta veya doğal gazdan başlayan petrokimya işlerinde,
4. Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca doğrudan işletilen işyerlerinde,
5. Kamu kuruluşlarınca yürütülen itfaiye ve şehir içi toplu taşıma hizmetlerinde,
6. Hastanelerde.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işyerini oluşturan temel unsurlardan biri değildir?
İşyeri piyasası |
Arsa, bina, makine, alet, büro araçları, hammadde gibi maddi olan unsurlar |
Tecrübe, buluş, müşterilerle olan ilişkiler, teknik bilgi (know-how) gibi maddi olmayan unsurlar |
Patent, alacak hakkı gibi maddi olmayan unsurlar |
Beşeri sermaye (emek) |
Arsa, bina, makine, alet, büro araçları, hammadde gibi maddi olan unsurlar; tecrübe, buluş, müşterilerle olan ilişkiler, teknik bilgi (know-how), patent, alacak hakkı gibi maddi olmayan unsurlar ile beşeri sermaye (emek) işyerinin temel unsurlarını oluşturmaktadır. Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ