Çalışma İlişkileri Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Sendika ve üst kuruluşlara siyaset yasağı getiren hüküm hangi yasayla kararlaştırılmıştır?
1924 Anayasası |
1961 Anayasası |
1982 Anayasası |
1945 Anayasası |
1971-1973 Anayasa Değişiklikleri |
1961 Anayasası’nda sendikalara ve üst kuruluşlara siyaset yasağı getirilmemiş olmak ile birlikte, bu yasak 1982 Anayasası ile hayata geçirilmiştir. Günümüzde de bu yasak, “kuruluşlar siyasi partilerin ad, amblem,rumuz veya işaretlerini kullanamaz” biçiminde kanunda yansımasını bulmuştur (md.26/7). Bunun dışında işçi ve işveren
kuruluşlarının, siyasi partilerden bağış ve yardım almaları da mümkün değildir.
2.Soru
I. 20 ve üzeri işçi çalıştıran işyerlerinde
II. En az 6 aylık kıdemi olan
III. Belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan
Yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileri işçinin iş güvencesi kapsamında olabilmesi için aranan koşullar arasında yer alır?
Yalnızca II |
I ve II |
II ve III |
I ve III |
Yalnızca III |
İş Kanunu’na göre, otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, kanunda sayılan geçerli sebeplerden birine dayanmak zorundadır.
3.Soru
11.11.2015 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi kararıyla, grev ve lokavt yasağı iptal edilen hizmetler aşağıdakilerden hangisidir?
Bankacılık hizmetleri |
Hastaneler |
Cenaze işleri |
Mezarlıklar |
Kamu kuruluşlarınca yürütülen itfaiye hizmetleri |
2015 yılına kadar yukarıdaki grev ve lokavt yasağı kapsamında bankacılık hizmetleri ve şehir içi toplu taşıma hizmetleri de yer almaktaydı. Bu hizmetlerde grev ve lokavt yasağı bulunmaktaydı. Ancak, Anayasa Mahkemesi, bu hizmetlerin yaşamsal nitelik gösteren temel kamu hizmetleri olmadığı ve bu hizmetlere getirilen yasağın grev ve lokavt hakkına müdahale niteliği taşıdığı sonucuna varmıştır. Dolayısıyla 11.11.2015 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi kararıyla, bu hizmetlerdeki grev ve lokavt yasağı iptal edilmiştir.
4.Soru
Yazılı ya da sözlü akdedilmiş bir iş sözleşmesinin devamı esnasında, iş sözleşmesinden doğan borçların zamanında yerine getirilmemesi ya da eksik yerine getirilmesi, iş sözleşmesinin sona erdirilmesinde tarafların karşılıklı olarak uyması gereken sorumluluklara uymaması, fesihle ilgili şartların yerine getirilmemesi, akdin feshinde ödenmesi gereken tazminatların ödenmemesi gibi haller _______________________ halleri olarak kabul edilir.
Yukarıda tanımlanan uyuşmazlık türü aşağıdakilerden hangisidir?
Bireysel iş uyuşmazlığı |
Hak uyuşmazlığı |
Fikir uyuşmazlığı |
Toplu iş uyuşmazlığı |
Menfaat uyuşmazlığı |
Yazılı ya da sözlü akdedilmiş bir iş sözleşmesinin devamı esnasında, iş sözleşmesinden doğan borçların zamanında yerine getirilmemesi ya da eksik yerine getirilmesi, iş sözleşmesinin sona erdirilmesinde tarafların karşılıklı olarak uyması gereken sorumluluklara uymaması, fesihle ilgili şartların yerine getirilmemesi, akdin feshinde ödenmesi gereken tazminatların ödenmemesi gibi haller bireysel iş uyuşmazlığı halleri olarak kabul edilir.
Doğru cevap A seçeneğidir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İş Hukukunun sınırları içerisine girmez?
İş Sözleşmesinin Şekli |
İş Sözleşmesi Yapma Özgürlüğünün Sınırları |
Ücretin Ne Şekilde, Nerede Ve Ne Zaman Ödeneceği |
Günlük Ve Haftalık Çalışma Süreleri |
Ticari İlişkiler |
Hukuk çalışma ilişkileri ile kuvvetli bir şekilde bağlantısı olan bir bilim dalıdır. İşçiler ile işverenler arasında bireysel çalışma ilişkilerinin nasıl kurulduğu, iş sözleşmesinin şekli, iş sözleşmesi yapma özgürlüğünün sınırları, ücretin ne şekilde, nerede ve ne zaman ödeneceği, günlük ve haftalık çalışma süreleri gibi konular bireysel iş hukukunun sınırlarına girmektedir.
6.Soru
Toplu iş uyuşmazlıklarında mücadeleci çözüm yollarına gidilmeden önce dışarıdan bir kişi veya kurulun taraflar arasında uzlaşma sağlayıcı çaba göstermesini öngören bir yol aşağıdakilerden hangisidir?
Olağanüstü arabuluculuk |
Tahkim |
Zorunlu hakem |
Uzlaştırma |
Arabuluculuk |
Uzlaştırma, toplu iş uyuşmazlıklarında mücadeleci çözüm yollarına gidilmeden önce dışarıdan bir kişi veya kurulun taraflar arasında uzlaşma sağlayıcı çaba göstermesini öngören bir yoldur.
7.Soru
Toplu iş uyuşmazlıklarında işverenlerin işçi tarafına isteklerini kabul ettirebilmek için işçileri topluca işten uzaklaştırmalarına ne ad verilmektedir?
Lokavt |
Uyarı |
İş akdinin feshi |
Uzaklaştırma |
Grev |
Genel anlamda lokavt, toplu iş uyuşmazlıklarında işverenlerin işçi tarafına isteklerini kabul
ettirebilmek için işçileri topluca işten uzaklaştırmalarıdır.Doğru cevap A'dır.
8.Soru
I. Kamu kuruluşlarınca yürütülen itfaiye ve şehir içi toplu taşıma hizmetlerinde,
II. Hastanelerde,
III. Can ve mal kurtarma işlerinde,
IV. Otellerde
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri sürekli grev yasağının bulunduğu işler ve yerler arasında yer alır?
I, II ve III |
I, II ve IV |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
III ve IV |
6356 Sayılı Kanunun 62. maddesinde aşağıda belirtilen işler ve yerlerde grev yapılamayacağı öngörülmüştür: 1. Can ve mal kurtarma işlerinde, 2. Cenaze işlerinde ve mezarlıklarda, 3. Şehir şebeke suyu, elektrik, doğal gaz, petrol üretimi, tasfiyesi ve dağıtımı ile nafta veya doğal gazdan başlayan petrokimya işlerinde, 4. Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca
doğrudan işletilen işyerlerinde, 5. Kamu kuruluşlarınca yürütülen itfaiye ve şehir içi toplu taşıma hizmetlerinde, 6. Hastanelerde.
9.Soru
________________________, bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolundaki birden çok işyerini kapsayan sözleşmedir.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki cümlede verilen boşluğu doğru şekilde tamamlar?
Grup toplu iş sözleşmesi |
İşletme toplu iş sözleşmesi |
İşyeri toplu iş sözleşmesi |
Çerçeve Toplu İş Sözleşmesi |
Ücret Toplu İş Sözleşmesi |
İşletme toplu iş sözleşmesi, bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolundaki birden çok işyerini kapsayan sözleşmedir.
Doğru cevap B seçeneğidir.
10.Soru
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu (STİSK) hangi yılda kabul edilmiştir?
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
2012 yılında 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu (STİSK) hükümleri kabul edilmiştir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş uyuşmazlığı türlerinden birisi değildir?
Bireysel iş uyuşmazlığı |
Toplu iş uyuşmazlığı |
Hak uyuşmazlığı |
Menfaat uyuşmazlığı |
Kar uyuşmazlığı |
İş uyuşmazlıkları çeşitli şekillerde ortaya çıkmaktadır. Türk İş Hukuku sistemi, niteliğine ve taraflarına göre iş uyuşmazlıklarını hak ve menfaat ile bireysel ve toplu iş uyuşmazlığı ayrımlarını esas alarak düzenlemiştir. Taraflarına göre Bireysel İş Uyuşmazlığı ve Toplu iş uyuşmazlığı; Niteliğine göre ise Hak uyuşmazlığı ve Menfaat uyuşmazlığı olarak kendi içerisinde de ikiye ayrılmaktadır.
12.Soru
- İşçi niteliğine sahip olmak,
- Medeni hakları kullanma ehliyet sahibi olmak,
- Belli bir eğitim kademesini bitirmiş olmak,
- Belirli suçlardan hüküm giymemiş olmak,
- Sendikanın kurulacağı işkolunda filen çalışıyor olmak.
İşçi sendikası kurucusu olabilmek için yukarıda verilenlerden hangi özelliklere sahip olmak gereklidir?
I, III, IV, V |
I, II, IV, V |
III, IV, V |
II, III, V |
I, III, IV |
I, II, IV, V numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
I. İşveren ancak ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri işletme, işyeri ve işin gerekleri nedeni ile toplu işçi çıkarma yoluna gidebilmektedir.
II. İşveren toplu işçi çıkarma yoluna gitmek istediğinde, durumu en az 6 işgünü önceden bir yazı ile Türkiye İş Kurumu’na bildirmek durumundadır.
III. Fesih bildirimleri, işverenin toplu işçi çıkarma isteğini bölge müdürlüğüne bildirmesinden 30 gün sonra hüküm doğurmaktadır.
Toplu işçi çıkarmaya ilişkin yukarıda verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Yalnızca II |
I ve II |
II ve III |
I ve III |
I, II ve III |
İşveren ancak ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri işletme, işyeri ve işin gerekleri nedeni ile toplu işçi çıkarma yoluna gidebilmektedir. İşveren toplu işçi çıkarma yoluna gitmek istediğinde, durumu en az 30 gün önceden bir yazı ile işyeri sendika temsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumu’na bildirmek durumundadır. Fesih bildirimleri, işverenin toplu işçi çıkarma isteğini bölge müdürlüğüne bildirmesinden 30 gün sonra hüküm doğurmaktadır.
14.Soru
Bir sendikanın kuruluşu için yapılması gereken ilk işlem aşağıdakilerden hangisidir?
Sendika tüzüğünün hazırlanması |
Sendikanın kurucularının, sendikanın merkezinin bulunacağı ilin valiliğine dilekçe vermeleri |
Kurucuların kurucu olabilme şartlarını taşıdıklarına dair yazılı beyanda bulunmaları |
Sendikanın kurucularının, sendikanın merkezinin bulunacağı ilin valiliğine sendika tüzüğünü vermeleri |
Tüzük ve kurucuların listesinin Bakanlığa gönderilmesi |
Bir sendikanın kuruluşu için yapılması gereken ilk işlem, sendikanın iç örgütünü ve çalışmasını düzenleyen sendika tüzüğünün hazırlanmasıdır.
Doğru cevap A seçeneğidir.
15.Soru
Sendikalar düzenledikleri seminerler ve konferanslar aracılığıyla işçileri çalışma hayatında sahip oldukları haklar ve iş sağlığı ve güvenliği konularında bilgilendirmekte, vasıf düzeylerini korumakta ve geliştirmektedir. Söz konusu faaliyetler aşağıdakilerden hangisinin kapsamındadır?
Çalışma yaşamına ilişkin faaliyetleri |
Temsil faaliyetleri |
Sosyal, kültürel ve eğitsel faaliyetleri |
Ekonomik faaliyetler |
Yasaklanan faaliyetler |
Sendikalar, salt toplu pazarlık aşamasında ve temsil yoluyla değil, onun ötesinde de üyelerinin hak ve çıkarlarını korumak için faaliyet göstermektedirler. Sendikaların düzenledikleri eğitim programları kapsamındaki seminerler ve konferanslar aracılığıyla işçiler çalışma hayatında sahip oldukları haklar ve iş sağlığı ve güvenliği konularında bilgilendirilmekte, vasıf düzeyleri korunmakta ve geliştirilmektedir. Bunun yanı sıra sendikalar üyelerinin kendi aralarında sosyalleşmesi ve kaynaşmasını da sağlamak amaçlı geziler ve sosyal etkinlikler düzenlemekte ve mali imkânları ölçüsünde otel ve kamp gibi sosyal tesisler kurmaktadırlar.
Sendikalar düzenledikleri eğitim programları kapsamındaki seminerler ve konferanslar aracılığıyla işçileri çalışma hayatında sahip oldukları haklar ve iş sağlığı ve güvenliği konularında bilgilendirmekte, vasıf düzeylerini korumakta ve geliştirmektedir.
Doğru cevap C'dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ekonomi aktörleriyle ilgili yanlıştır?
Sendikalar hem işverenleri hem de devleti etkileyerek çalışma hayatını olumlu şekillendirmeye çalışır. |
İşverenlere ait hükümeti etkileyebilen dernekler ve piyasadaki iş sayısının iş arayanlardan fazla olması sendikal örgütlenmelerini geciktirmiştir. |
Devletin işverenlik fonksiyonunun büyüklüğü ülkelerin izledikleri ekonomik ve siyasi politikalara bağlı olarak değişebilmektedir. |
Devlet işveren olmanın yanısıra çalışma hayatının işleyişini ve sınırlarını da yasalarla düzenler. |
İşçi sendikaları ile işverenler veya işveren sendikaları arasındaki ilişkilerin |
Sendikalar hem işverenleri hem de devleti etkileyerek çalışma hayatını olumlu şekillendirmeye çalışır çünkü işçiler pazarlık güçlerini arttırmak, hak ve menfaatlerini savunmak amacıyla işçi sendikalarını meydana getirirler. İşçilerin sendikalar aracılığı ile toplu ses oluşturmaları haklarını daha iyi korumalarını sağlar. Lobi faaliyetleri, sendika üyelerinin veya yöneticilerinin milletvekili seçilmeleri gibi durumlarla da çalışma hayatının yasal düzenlemeleri işçiler lehine çevrilmeye çalışılır. İşverenlerde çeşitli sendikalar kurmuşlardır fakat işverenlere ait olan ve de hükümeti etkileyebilen dernekler ve piyasadaki iş sayısının iş arayanlardan fazla olması sendikal örgütlenmelerini geciktirmiştir. Devlet ise hem çalışma ilişkilerinin her alanında var olan ve onu doğrudan ve dolaylı olarak etkileyen unsurdur. Liberal ekonomilerde devletin istihdamdaki payı genelde memurlarla sınırlıdır. Sosyalist ekonomilerde devlet mal ve hizmetlerin üretimine de bizzat fabrikalar ve tesisler kurarak katılır. Bu tür ekonomilerde devlet önemli sayıda insan çalıştıran büyük bir işverendir. Bu nedenle devletin işveren fonksiyonu ülkenin ekonomik ve siyasi politikasına bağlıdır. İşçiler ile işverenlerin bireysel olarak ilişkilerinin incelendiği alana “bireysel çalışma ilişkileri”, işçi sendikaları ile işverenler veya işveren sendikaları arasındaki ilişkilerin incelendiği alana ise “toplu çalışma ilişkileri” denilmektedir. Bu nedenle doğru cevap E'dir.
17.Soru
- Kişinin bir sendikaya üye olması
- Kişinin bir sendikanın kuruluş çalışmalarına katılması
- Kişinin bir sendika üyeliğinden ayrılması
- Kişinin bir sendikaya üye olmak istememesi
- Kişinin sendika içi faaliyetlere katılması
Yukarıdakilerden hangileri pozitif sendika özgürlüğü kapsamındadır?
I, II ve III |
I, II ve V |
II, III ve IV |
II, IV ve V |
III, IV ve V |
Pozitif sendika özgürlüğü, kişilerin serbestçe sendika kurma, kurulmuş sendikalara üye olma, dilediği sendikayı seçebilme, sendika içi faaliyetlere katılabilme özgürlüğünü ifade etmektedir. Negatif sendika özgürlüğü ise kişilerin sendikalara girmeme, sendikasız kalabilme, sendikadan çıkabilme özgürlüğünü ifade etmektedir. Bu bağlamda I, II ve V seçeneklerinde verilen ifadeler pozitif sendika özgürlüğü kapsamındadır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kanun dışı grev ve lokavtın unsurlarındandır?
Bir toplu iş sözleşmesi yapılması sırasında çıkan bireysel menfaat sorunu |
Kanunda öngörülen kamu düzeniyle ilgili emredici usul ve şekil şartlarına uyarak |
Resmi makamlarca verilen erteleme, yasaklama ve durdurma kararlarına uymadan |
Grev ve lokavtın izin verildiği işlerde ve işyerlerinde |
Kanunda öngörülen esaslara uygun çağrı, toplu görüşme ve resmi arabuluculuk aşamalarını geçerek |
Resmi makamlarca verilen erteleme, yasaklama ve durdurma kararlarına uymadan yapılan grev ve lokavtlar kanun dışıdır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi diğer Avrupa ülkeleriyle karşılaştırıldığında,Türkiye’de toplu pazarlık sisteminin çok eski bir geçmişe sahip olmamasının nedenlerinden biri değildir?
Türkiye’de sanayileşme sürecinin geç başlaması |
Türkiye’de işçileşme sürecinin geç başlaması |
Ekonomik kaygılarla toplu sözleşme özgürlüğünün yasaklanması |
Grev hakkının sistemde tanınmaması |
İşçi konfederasyonlarının yükselmesi |
Türkiye’de toplu pazarlık sistemi, diğer Avrupa ülkeleri ile karşılaştırıldığında, çok eski bir geçmişe sahip değildir. Bunun altında birçok faktör yatmakla birlikte, Türkiye’de sanayileşme ve dolayısıyla işçileşme sürecinin geç başlaması ve ekonomik kaygılarla toplu sözleşme özgürlüğünün yasaklanması toplu pazarlık sisteminin diğer Avrupa ülkelerine göre daha geç kurumsallaşmasına neden olmuştur. Nitekim 1961
Anayasası kabul edilene kadar Türkiye’de Batılı anlamda bir toplu sözleşme sisteminin varlığından söz edebilmek mümkün değildir. Çünkü grev hakkının tanınmadığı bir sistem içerisinde, gerçek anlamda bir toplu pazarlık sisteminin varlığından söz edebilmek mümkün değildir. Doğru cevap E'dir.
20.Soru
Anayasanın hangi maddesi ile toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı güvence altına alınmıştır?
43. madde |
48. madde |
51. madde |
53. madde |
54. madde |
1982 Anayasasının 53. maddesinin başlığı “Toplu İş Sözleşmesi ve Toplu Sözleşme Hakkı” dır. Bu maddeye göre “İşçiler ve işverenler karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler” (md. 53/I). “Memurlar ve diğer kamu görevlileri, toplu sözleşme yapma hakkına sahiptirler” (md. 53/III).
Doğru cevap D seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ