Çalışma Psikolojisi Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İnsan davranışlarında yaşamsal önem taşıyan ihtiyaçların öncelikle etkili olduğunu ve yükselen bir düzen içerisinde diğer üst düzey ihtiyaçların sırayla gündeme geldiği tezini açıklayan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Yaşlılığın bilişsel kuramı |
Yaşlılığın yetkinlik kuramı |
İşsizlik psikolojisi |
Algılanan işsizlik riski |
İhtiyaçlar hiyerarşisi |
Soruda açıklaması verilen kavram, Abraham H. Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisidir.
2.Soru
Birden fazla yöneticinin yönetim problemlerini tartışmak, farklı görüşleri öğrenerek sınamak üzere bir araya geldikleri eğitim yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?
Rol oynama |
Çalıştay |
Yönetim oyunları |
Eylem öğrenme |
Problem çözme vaka çalışması |
Çalıştay tipi eğitimler, birden fazla yöneticinin yönetim problemlerini tartışmak, farklı görüşleri öğrenerek sınamak üzere bir araya geldikleri eğitim yöntemidir. Bu eğitim programları birkaç gün sürebilir; eğitim alanı problem çözme, karar alma, kişilerarası ilişki gibi farklı konularda olabilir. Her katılımcı kendi bakış açısından konuyu ele alır; fikirlerini, çözümlerini ve deneyimlerini paylaşır. Amaç, diğer yöneticilerin deneyimlerinden yararlanmaktır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çalışanların bilgilerinin güncellenmesi amacıyla yapılan eğitimler içerisinde yer alır?
Örgütsel çeşitlilik eğitimi
|
İş yeri etiği eğitimi
|
Tazeleme eğitimleri
|
Oryantasyon programları |
Sürekli eğitim programları |
Çalışma hayatına başladıktan sonra, zaman içinde çalışanların sahip olduğu bilgi ve beceriler kullanılmaz hale gelir ya da modası geçer. Bu durumda çalışanların bilgilerinin güncellenmesi bazı temel tazeleme eğitimleri ile mümkün olur. Diğer yandan iş dünyasındaki hızlı teknolojik gelişim, çalışanlarda da buna bağlı bilgi ve becerilerin geliştirilmesi ihtiyacını ortaya çıkarır. Bu türlü yeni bilgi ve beceri kazandırma eğitimleri sürekli eğitim programları olarak isimlendirilebilir. Örgütsel çeşitlilik programları; başka bir altyapı veya kültürden gelen insanlar hakkında farkındalık yaratarak, onlara karşı olumsuz tutum ve davranışları değiştirmeyi, bu şekilde farklı etnik ya da kültürel gruplar arasındaki ayrımcılık tutumu ile mücadele etmeyi amaçlamaktadır. İş yeri etiği eğitim programı, işyerinde çalışanların işlerini yaparken uyması gereken ahlaki ilkeleri, iş ilişkisi içinde diğer insanlara karşı davranış standartlarını konu eden eğitim programlarıdır.
4.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi işsizlik ile ilgili bedensel sorunlardan değildir?
Yorgunluk hissi |
Beslenme bozuklukları |
Uyku bozuklukları |
Vücut direncinin azalması ve bakımsızlık kaynaklı sorunlar |
Depresyon |
İşsizlik kaynaklı bedensel sorunlar;
• İş görme gücünde azalma, kas yapısının zayıflaması;
• Yorgunluk hissi, güçsüzlük;
• Kronik bronşit, solunum şikâyetleri, sırt ağrıları;
• Mide-bağırsak rahatsızlıkları, kalp ve dolaşım hastalıkları gibi psikosomatik
şikayetler;
• Tansiyon, kolesterol vb. sağlık göstergelerinde olumsuz değişmeler;
• Çarpıntı ve baş dönmesi şikâyetleri;
• Uyku bozuklukları, baş ağrısı;
• Vücut direncinin azalması ve bakımsızlık kaynaklı sorunlar
•Beslenme bozuklukları şeklinde ifade edilebilir. Depresyon işe bir ruhsal sorundur.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bireye etkide bulunan çalışma koşullarından biridir?
Hiyerarşi
|
Bilgi
|
Beceri
|
Deneyim |
Tutum |
Çalışma koşulları bireye etkide bulunan ve performans bileşenleri olarak ikiye ayrılır. Bireye etkide bulunan koşullar üçe ayrılmakta ve bunlardan biri de pozisyon koşullarıdır. Hiyerarşi pozisyon koşulları içerisinde yer alırken diğer seçenekler performans bileşenleri arasındadır.
6.Soru
Esnek çalışma ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Trafik yoğunluğunun azalmasını sağlar. |
Çalışanların iş tatminini arttırır. |
Çalışanların iş alışkanlıklarında ve aile hayatlarına ayırdıkları zamanda seçenek sahibi olmalarını sağlar. |
Montaj hattı işçiliği ve vardiyalı çalışma sistemleri için de uygun bir yöntemdir. |
Çalışanların işteki verimliliğini artırır. |
Esnek çalışma ile ilgili yukarıda verilen 'Trafik yoğunluğunun azalmasını sağlar.', 'Çalışanların iş tatminini arttırır.', 'Çalışanların iş alışkanlıklarında ve aile hayatlarına ayırdıkları zamanda seçenek sahibi olmalarını sağlar.' ve 'Çalışanların işteki verimliliğini artırır.' seçenekleri doğrudur. Ancak, esnek çalışma montaj hattı işçiliği ve vardiyalı çalışma sistemleri için uygun değildir çünkü montaj hattı işçiliği çalışanların birbirine bağlı ve bir arada çalışmasını gerektiren işlerden oluşurken vardiya sistemi üretimin kesintisiz bir şekilde yürümesini amaçlar.
7.Soru
Verilen ifadelerden hangisi çalışma hayatında dışlanma anlamına gelmektedir?
İş kazası sonucu geçiçi olarak iş görememe |
Yaş haddinden dolayı emekliye ayrılma |
İstifa ederek işten ayrılma |
Kendi isteğiyle erken emeklilik |
İşten çıkarılma |
İrade dışında işten çıkarılma, kişide toplumsal açıdan dışlanma hissi ve düşüncesi uyandırabilir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi görüşme tekniklerinden biri değildir?
Tek kişi görüşmesi
|
Grup (takım) görüşmesi
|
Panel görüşmesi
|
Yapılandırılmış görüşme |
Baskılı (stres) görüşme |
Tek kişi görüşmesi, grup (takım) görüşmesi, panel görüşmesi ve baskılı (stres) görüşme, görüşme tekniklerindendir. Ancak yapılandırılmış görüşme bir görüşme yöntemidir.
9.Soru
Farklı anlamlarda kullanılabilen emeklilik kavramının “içsel emeklilik” manası taşıyan tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
Çalışma yaşamından emeklilik sonrası yaşam için bazı haklar elde ederek kendi isteğiyle, yaş haddinden ya da malûlen ayrılma |
Psikolojik açıdan özellikle yaşamın önemli bir kesitinden bir diğerine geçme |
Çalışan bireyin iş ilişkisi sürerken işiyle olan ruhsal bağının sona ermesi |
Bireyin emeklilik sonrası toplumsal statüsünü simgeleme |
Çalışma yaşamından ayrılma sonrasındaki yaşam kesitini ifade etme |
Emeklilik kavramı farklı anlamlarda kullanılabilmektedir. Bunlar şöyle sıralanabilir:
- Emeklilik en çok kullanılan şekliyle çalışma yaşamından emeklilik sonrası yaşam için bazı haklar elde ederek kendi isteğiyle yaş haddinden ya da malûlen ayrılma olgusudur. Normal emeklilik süresinden önce gerçekleşen ayrılmalara “erken emeklilik” de denmektedir.
- Psikolojik açıdan özellikle yaşamın önemli bir kesitinden bir diğerine geçişi vurgulaması açısından incelenen, bu amaçla kullanılan bir ifadedir.
- “Emeklilik yaşamı” kavramında olduğu gibi, emeklilik çalışma yaşamından ayrılma sonrasındaki yaşam kesitini ifade etmek için de kullanılmaktadır.
- Kavram, “emekli” kavramının ifade ettiği şekilde, bireyin emeklilik sonrası toplumsal statüsünü de simgelemektedir. Bu statü, çoğu defa “yaşlılık” ile paralel bir gelişim göstermektedir.
- Emeklilik kavramı bazen çalışan bireyin iş ilişkisi devam ederken işiyle olan ruhsal bağının sona ermesi anlamındaki “içsel işten ayrılma” ile eş anlamlı olarak da “içsel emeklilik” şeklinde kullanılabilmektedir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangi nitelik, toplu pazarlığın işverenin çalışma koşullarını belirlemedeki tek taraflı yönetim yetkisini sınırlamak ve bu sayede söz konusu yetkinin paylaşımını sağlar?
İkna etme
|
Kural koyma
|
Yönetime katılma
|
Baskı |
Psikolojik |
Toplu pazarlık kendine özgü niteliklere sahiptir. Öncelikle bir kural koyma faaliyetidir. Bu niteliğiyle toplu pazarlık, çalışanların başta ücret olmak üzere çalışma koşullarını belirlemede bireysel pazarlıkların yerini almakta ve kimi zaman sözleşmenin tarafı olmayanlar açısından da geçerli olacak çalışma koşullarını uygulamaya koymaktadır. Bunun yanı sıra, toplu pazarlık işverenin çalışma koşullarını belirlemedeki tek taraflı yönetim yetkisini sınırlamak ve bu sayede söz konusu yetkinin paylaşımını sağlamakla adeta bir "yönetime katılma" yolu (Tuna ve Yalçıntaş, 1991: 106-107) özelliği kazanmaktadır. Toplu pazarlık, belirli kurallara göre ikna etme eylemi niteliğine de sahiptir (Gennard ve Judge, 2005: 28). Ayrıca, toplu pazarlık bir güç ilişkisi olarak değerlendirilebilir ve çatışmacı bir ilişki biçiminde de nitelendirilebilir (Dubin, 1958: 143). Gerçekten, toplu pazarlık her zaman samimi yapıdaki bir görüşme ortamında ortak sorunların dostça incelenip çözümlenmesi anlamına gelmemektedir. Kimi zaman baskı, ekonomik çatışma tehditleri ya da grev-lokavt uygulamaları nedeniyle ortaya çıkan düşmanca ilişkileri, güvensizliği ve zorluğu da ifade edebilmektendir. Bununla birlikte, toplu pazarlık işçi ve işveren tarafları arasında ortaya çıkan menfaat çatışmasını çözmeye yönelik bir sorun çözme aracı niteliğindedir (Mills, 1989: 215, 218). Bu anlamda, toplu pazarlık çerçevesi genellikle yasa ile düzenlenen ve tarafların "iyi niyetle" pazarlık etmeleri ilkesine dayalı bir süreçtir (Dereli, Erişim: 11). Söz konusu süreçte toplu pazarlık taraflarının birbirlerine ve pazarlık konularına ait algıları, duyguları, güdüleri, tutum ve beklentileri değişebilir (Bilgin, 2007: 81). Bu noktada, toplu pazarlık sürecinin psikolojik boyutu önem kazanır.
11.Soru
1. Pazarlık bir iletişim sürecidir. 2. Taraflar birbirine karşılıklı bağımlıdır. 3. Pazarlıkta sadece ekonomik amaçların kazanılması için mücadele edilir. 4. Tarafların kişilik özellikleri süreci ve sonucu etkiler. 5. Pazarlık iki tarafın sosyal etkileşimini gerektirir. Pazarlığa iişkin yukarıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
1.
|
2.
|
3.
|
4.
|
5.
|
12.Soru
Personel seçim uygulamalarında geçerli yöntemlerden biri olmakla birlikte kullanımı sınırlı olan, halen çalışmakta olan ve yüksek performans gösteren çalışanların özellikleri referans alınarak hazırlanan sorularının yer aldığı ve adayın gelecekteki iş performansın tahmin edilmesinin amaçlandığı personel seçim yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?
Testler |
Anketler |
Biyoveriler |
Gözlem listeleri |
Görüşme formları |
Personel seçim yöntemleri arasında görüşme, testler, biyoveriler, grup tartışmaları ve değerlendirme merkezleri gibi yöntemler yer almaktadır. Biyoveriler (biodata), bir adayın geçmişi hakkında toplanmış ayrıntılı bilgilerin, adayın gelecekteki iş performansını tahmin etmek için kullanıldığı bir yöntemdir. Biyoveriler, örgütler tarafından çok fazla kullanılmamakla birlikte, personel seçim uygulamalarında geçerli yöntemlerden biri olduğu, genellenebilme özelliğinin oldukça yüksek olduğu ve iş performansının belirleyicisi olduğu ifade edilmektedir. Bu yöntemde, istatistiksel olarak ilişki olduğu belirlenen soruların yer almasına dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu amaçla halen çalışmakta olan ve yüksek performans gösteren çalışanların özellikleri araştırılmaktadır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işçi sendikası temsilcisi sevmediği durumla ilgisi olmayan işveren temsilcisine -kendisi ile aynı görüşte olduğundan- olumlu yaklaşmasını açıklayan teoridir?
Edimsel koşullanma
|
Denge
|
Öğrenme
|
Bilişsel |
Ekonomik |
Tutum biçimlendirme alt sürecine sosyal psikoloji alanına ait "Denge Teorisi" ile "Edimsel Koşullanma Teorisi" açıklık getirmektedir. Denge Teorisine göre, insan kendisiyle aynı nesneyi seven ya da o nesneyle ilişkisi olduğunu öğrendiği kişiyi eskiden sevmese bile sevmeye başlar. Örneğin, işçi sendikası temsilcisi sevmediği durumla ilgisi olmayan işveren temsilcisine -kendisi ile aynı görüşte olduğundan- olumlu yaklaşmaya başlayabilir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Özerklik Teorisinde ileri sürülen ihtiyaçlardır?
Otonomi, Yetkinlik, İlişki |
Otonomi, Başarı, Aidiyet |
Yetkinlik, Aidiyet, Güç elde etme |
İlişki, Yetkinlik, Güç elde etme |
Yetkinlik, Otonomi, Aidiyet |
Özerklik teorisi, davranışların üç temel ihtiyaç tarafından idare edildiğini ileri sürer: Birincisi, bireyin kendini ilgilendiren konular üzerinde seçimlerini yapması anlamına gelen “otonomi (özerklik)” ihtiyacı; ikincisi, yeteneklerini kullanma ve onları geliştirme anlamına gelen “yeterlilik” ihtiyacı, üçüncüsü ise; diğer insanlarla birlikte olma ve sosyal yönden değerli hissetmeyi sağlayan “ilişki” ihtiyacıdır.
15.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi emekliliğe hazırlık dönemi içinde değerlendirilir ?
İstikrar |
Uyum |
Emekliliğin gündeme gelmesi |
Balayı dönemi |
Hayal kırıklığı |
Normal koşullarda, emeklilik sürecinin başlıca dönüm noktaları psikolojik açıdan incelenebilecek yedi bölüme ayrılabilir.
• Emekliliğin algılanıp gündeme gelmesi
• Emekliliğe hazırlık
• Emekliliğe ilk adım
• “Balayı” dönemi
• Hayal kırıklığı
• Yeni yaşama uyum
• İstikrar
Bu 7 aşamanın ilk üçünü “Emekliliğe Hazırlık ve İlk Adım”, geri kalan dördünü
de “Emeklilik Yaşamı Dönemi” başlıkları altında toplayıp inceleyebiliriz.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplu pazarlık sürecinin hazırlık aşamasında yer alan durumlardan biri değildir?
Veri analizi |
Görüşme ekibinin seçimi |
Kriz |
Pazarlık konularının belirlenmesi |
Strateji planlama |
Toplu pazarlık sürecinin hazırlık aşamasında baş görüşmeci ve sendika/işveren görüşme ekibi üyelerinin seçimi, veri analizi, pazarlık konularının belirlenmesi ve strateji yer almaktadır. Kriz durumu çözüm aşamasında yaşanabilecek bir durumdur.
17.Soru
Çalışanın ofisinde sosyal medyayı sıklıkla kullanması ve dinlenme molalarını uzatmasıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hagisi doğrudur?
Çalışanın gerçek çalışma saati uzamaktadır
|
Çalışanın nominal çalışma süresi kısalmaktadır
|
Gerçek çalışma saatleri ile nominal çalışma saatleri çatışmaktadır
|
Esnek çalışma düzeni uygulanmaktadır
|
Çalışanın nominal çalışma süresi gerçek çalışma süresini aşmaktadır
|
18.Soru
Bireyin işyerinde geçirdiği saatlerde çalışmak yerine bilgisayarda oyun oynaması işsizlik türlerinde hangisidir?
İradi
|
Mevsimlik
|
Geçici
|
Gizli
|
Yapısal
|
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yarı zamanlı işlerde çalışmanın avantajlarından biridir?
Yarı zamanlı işlerde çalışanlar işletmenin sağladığı birçok olanaktan faydalanamazlar. |
Yöneticiler kendileriyle yeterince ilgilenemezler. |
Tam zamanlı çalışmaya göre daha az stres yaşanmasına neden olur. |
Yarı zamanlı çalışanlar iş yerindeki her konuda bilgi sahibi olamamaktadırlar. |
Tam zamanlı çalışanlar tarafından saygı görmediklerini düşünmektedirler. |
Yarı zamanlı çalışma ilgili yukarıda verilen şıklardan 'Yarı zamanlı işlerde çalışanlar işletmenin sağladığı birçok olanaktan faydalanamazlar.', 'Yöneticiler kendileriyle yeterince ilgilenemezler.', 'Yarı zamanlı çalışanlar iş yerindeki her konuda bilgi sahibi olamamaktadırlar.' ve 'Tam zamanlı çalışanlar tarafından saygı görmediklerini düşünmektedirler.' yarı zamanlı çalışmanın dezavantajlarındandır. Ancak 'Tam zamanlı çalışmaya göre daha az stres yaşanmasına neden olur.' şıkkı, yarı zamanlı çalışmanın avantajlarından biridir.
20.Soru
Katılımcıların kendilerinden farklı insanlarla ilgili olarak, farkındalıklarının ve onlara gerçekte ne hissettikleri ile ilgili içgörülerinin artmasını hedefleyen eğitim türü aşağıdakilerden hangisidir?
Rol oynama
|
Davranışı model alma
|
Duyarlılık eğitimi
|
Seminer |
Açık alan eğitimleri |
Rol oynama yöntemi, tıpkı çocukların hayata ilişkin farklı rolleri deneyerek oynadıkları oyunlara benzeyen bir eğitim yöntemidir. Davranışı model alma yöntemi ile katılımcılara doğru ve yanlış iş davranışları ve bunların sonuçları rol modeller aracılığıyla gösterilir. Seminer sınıf ya da benzeri ortamda uzman kişinin ya da eğitimcinin katılımcılara bilgi verdiği yöntemdir. Açık alan eğitimleri, sınıf ortamı ya da işyerinde değil, açık alanda yapılan eğitim programlarıdır. Açık alan eğitimlerinde katılımcılar çeşitli fiziksel aktivitelerde bulunarak, farklı insan ilişkileri ve yönetim becerilerini deneyimler. Duyarlılık eğitimleri, işyerinde çalışan farklı etnik, dini, kültürel grupların birbirini anlayarak, birbirine açık ve duyarlı bir şekilde bir arada çalışmasını sağlamaya yönelik bir tür farkındalık yaratma eğitimleridir. Duyarlılık eğitimlerinin temel hedefi, katılımcıların kendilerinden farklı insanlarla ilgili olarak, farkındalıklarının ve onlara gerçekte ne hissettikleri ile ilgili iç görülerinin artmasıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ