Ekonomik Coğrafya Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi ekonomik coğrafyayı belirleyen doğal unsurlardan birisidir?
Nüfus özellikleri |
Yerleşme düzeni |
Ulaşım imkânları |
Yeryüzü şekilleri |
Teknolojik gelişmeler |
Ekonomik faaliyetleri etkileyen faktörleri doğal ve beşerî şartlar olmak üzere iki grupta toplanır. Yeryüzü şekilleri, iklim, bitki örtüsü, su ve toprak gibi doğal ortamı oluşturan unsurlar, ekonomik faaliyetin konumunu, türünü ve özelliklerini belirlerler. Doğru cevap D seçeneğidir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Paul Krugman’ın (1995) 1869 yılını küresel ekonominin başlangıcı olarak kabul etmesinin gerekçesidir?
Süveyş kanalının açılması |
İktisadi liberalizm |
İngiltere ihracatının yarısının pamuklu dokumadan oluşması |
İngiltere’nin gerekli hammaddeyi elde edebilmek için yeni sömürge araması |
Teknolojik yenilikler |
Paul Krugman (1995) 1869 yılını küresel ekonominin başlangıcı olarak ifade etmektedir. En önemli gerekçesi ise Süveyş Kanalı’nın açılması ve Birleşmiş Pasifik (Union Pacific) Demir yolu tamamlanmasının bu yılda gerçekleşmesidir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Avrupalı tacir ve soyluların ticaretten elde etmiş oldukları gelirler azaltan sebeptir?
İpek Yolu'nun ticaret hacminin ve öneminin artması |
İstanbul'un fethi ve Hindistan ticaret yolunun kontrolünün Osmanlı'ya geçmesi |
Baharat Yolu'nun ticaret hacminin ve öneminin artması |
Kral Yolu'nun ticaret hacminin ve öneminin artması |
Ticaret yollarının Atlantikten iç denizlere kayması |
İstanbul'un fethi ve Hindistan ticaret yolunun kontrolünün Osmanlı'ya geçmesi, Avrupalı tacir ve soyluların ticaretten elde etmiş oldukları gelirlerini azaltmıştır.
4.Soru
İstanbul’a Haçlı Seferi hangi tarihte yapılmıştır?
1150 |
1204 |
1260 |
1315 |
1369 |
1204 tarihinde. Haçlı Seferi sırasında İstanbul işgal edilmiştir. İstanbul işgal edildiğinde, kent Asya (özellikle Hindistan) ile yapılan ticaretin merkezi konumundaydı. Buradaki ürünlerin büyük kısmı yukarı İtalya, Kuzey ve Güney Almanya’da üretilen ürünlerden oluşmaktaydı. Avrupalı soylular kontrol ettikleri köy ve kentlerden elde etikleri gelirlerden daha fazlasını kontrol ettikleri ticaret yollarından (İskandinav ülkelerinden Doğu Avrupa ve oradan da Kuzey Almanya’nın ticaret merkezlerine uzanır) elde etmişlerdir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi veya hangileri Radikal (Yıkıcı) İnovasyona örnek olarak gösterilebilir?
I. Penisilin
II. Windows işletim sistemi
III. Para çekme makinesi
IV. Jet motoru
I,II,III |
II,III,IV |
I,III,IV |
I,II,IV |
I,II,III,IV |
Ürün piyasaları kapsamında; penisilin, Windows işletim sistemi, Para çekme makinesi, jet motoru, kablosuz teknolojisi Radikal (Yıkıcı) İnovasyonlara örnekti
6.Soru
Küresel ölçekte düşünüldüğünde, son otuz yılda dinamik bir büyüme bölgesi olarak ortaya çıkan ve dengesiz kalkınma açısından en belirgin örnek aşağıdakilerden hangisi olmuştur?
Güneydoğu Asya |
Güney Amerika |
Doğu Avrupa |
Doğu Asya |
Orta Avrupa |
Küresel ölçekte düşünürsek, dengesiz kalkınma açısından en belirgin örnek son otuz yılda dinamik bir büyüme bölgesi olarak ortaya çıkan Doğu Asya olmustur.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir firma veya endüstrideki iş uygulamalarında, iş yeri veya iş sahası yönetiminde ya da bir yöntemin gerçekleştirilmesi olarak tanımlanabilir?
Ürün İnovasyonu |
Süreç İnovasyonu |
Pazarlama İnovasyonu |
Organizasyonel İnovasyon |
Radikal (Yıkıcı) İnovasyon |
Organizasyonel inovasyon, bir firma veya endüstrideki iş uygulamalarında, iş yeri veya iş sahası yönetiminde ya da bir yöntemin gerçekleştirilmesi olarak tanımlanabilir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, küreselleşmeyi 3 dalgaya ayırarak inceleyen akademisyendir?
James H. Mittelman |
Alvin Toffler |
Anthony Giddens |
Samuel Huntington |
Francis Fukuyama |
Mittelman küreselleşmeyi 3 dalgaya ayırmış, birinci dalga 16.yüzyıl öncesinde başlar (küreselleşmenin öncesi); ikinci dalga kapitalizmin başlangıcı ile 1970’lere kadar olan dönemi kapsar (küreselleşmenin gelişmesi); üçüncü dalga ise, 1970'li yıllarda başlamaktadır (küreselleşmenin hızlanması).
9.Soru
- Küreselleşmeye kuşku ile yaklaşır
- Küreselleşmenin yeni bir olgu olmadığını vurgular
- Sermayenin ve emeğin toplumsal biçimleri iş bölümü çerçevesinde değerlendirilir
Yukarıda görüşleri verilen düşünür hangi seçenekte yer almaktadır?
Immanuel Wallerstein |
Alfred Weber |
Manuel Castells |
Alfred Marshall |
Karl Marks |
Dünya sistem teorisini geliştiren Wallerstein, Üçüncü Dünya teorilerini reddeder ve ekonomik değişim ilişkilerinin oluşturduğu karmaşık bir ağ ile birbirine bağlı tek bir dünya olduğunu savunur. Dünya sistem teorisi, dünyanın merkez ve çevre olarak bölündüğünü savunur ayrıca bunlar arasında yarı çevre olarak adlandırılan ve tanımını diğerleri ile ilişkisine göre kazanan bölgeler de bulunmaktadır. Bu ayrışmada, merkez ve çevre arasında yapısal ve kurumsallaşmış bir "iş bölümü" bulunmaktadır. Merkez, yüksek düzeyde teknolojik ilerlemeye sahip ve ileri düzeyde ürünler üretirken; çevrenin rolü, merkezin temsilcilerine ham madde, tarımsal ürün ve ucuz iş gücü sağlamaktır. Merkez ve çevre arasındaki değişim eşit olmayan şartlarda gerçekleşir.
10.Soru
Bölgesel inovasyon sistemleriyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
Bölgesel inovasyon sistemlerinin yapısına bağlı olarak inovatif bölgelere ait 5 temel bileşen bulunmaktadır |
Ekonomik, sosyal, politik ve kurumsal faktörlerin ve bunlar arasındaki ilişkilerin oluşturduğu ağlardır. |
İnovatif bölgelerin oluşumunda fiziken coğrafi yakınlığın bir önemi yoktur. |
Bilgi, teknoloji ve uzmanlığın bölge içi ve bölgeler arası hızla yayılımına olanak verir |
Bir ulusa, bir ekonomik birleşme veya bütünleşmeye ait, bölge olarak nitelendirilebilecek coğrafi sınırlar içerisinde ortaya çıkmıştır |
İnovasyon sistemleri içerisinde bir alt sistem olarak
karşımıza çıkan bölgesel inovasyon sistemleri genel
olarak;
• Bir ulusa, bir ekonomik birleşme veya
bütünleşmeye ait, bölge olarak
nitelendirilebilecek coğrafi sınırlar içerisinde
ortaya çıkmış,
• Birbiriyle ilişkili katma değeri yüksek ve yaratıcı
alanlardaki ortak öğrenme süreçlerine katkıda
bulunan,
• Bilgi, teknoloji ve uzmanlığın bölge içi ve
bölgeler arası hızla yayılımına olanak veren,
• Ekonomik, sosyal, politik ve kurumsal faktörlerin
ve bunlar arasındaki ilişkilerin oluşturduğu
ağlardır.
Bölgesel inovasyon sistemleri ve inovatif bölgelerin
bünyelerinde bulundurdukları farklı bileşenler ve
etkileşimler mevcuttur (s:111 Şekil 4.6).
Bölgesel inovasyon sistemlerinin yapısına bağlı olarak
inovatif bölgelere ait 5 temel bileşen bulunmaktadır.
• Kamu Kurumları
• Yenilikçi Firmalar
• Ar-Ge Kuruluşları
• Üniversiteler
• Tedarikçiler
İnovatif bölgelerin oluşumunda önemli bir başka etken de
coğrafi yakınlıktır. Mekânsal uzaklıklar çoğu zaman
bireyler ve firmalar arasındaki etkileşimin derecesini
azaltabilmektedir. Bölgesel çevredeki yakınlıklar ortaklaşa
öğrenme süreçlerinin etkinliğini artırmakta ve belirli bir
endüstriye özgü kümelenme faaliyetlerinde üretime
yönelik bazı avantajlar ve pozitif dışsallıklar
yaratmaktadır
Doğru cevap C seçeneğidir.
11.Soru
Birim üretim veya teslimat maliyetlerini azaltmak, kaliteyi artırmak, yeni ya da önemli derecede iyileştirilmiş ürünler üretmek teknikler, teçhizatlar veya yazılımları içeren inovasyon aşağıdakilerden hangisidir?
Ürün İnovasyonu |
Süreç İnovasyonu |
Radikal (Yıkıcı) İnovasyon |
Organizasyonel İnovasyon |
Pazarlama İnovasyonu |
Yeni veya önemli derecede iyileştirilmiş bir üretim veya teslimat yönteminin
gerçekleştirilmesidir. Süreç inovasyonları, birim üretim veya teslimat maliyetlerini azaltmak, kaliteyi artırmak, yeni ya da önemli derecede iyileştirilmiş ürünler üretmek
veya teslim etmek üzere geliştirilen teknikler, teçhizatlar veya yazılımları içermektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Sanayi Devrimi'nin birinci aşaması olarak sayılır?
Atlantik-ötesi telgraf'ın kullanılmaya başlanması |
İçten patlamalı motorlar'ın üretimi |
Tekstilde yoğunlukla pamuklu dokuma kullanılması |
Bilgisayarın keşfi |
Demir yolları inşasının gelişmesi |
Birinci aşama 1780-1870 arası dönemi kapsar. Bu aşamada teknolojik yenilikler, yoğunlukla pamuklu dokumada (tekstilde) kullanılmıştır.
13.Soru
Adam Smith (1723-1790) “Milletlerin Zenginliği” adlı eserinde ulusal zenginlik ve gücün temelinde neyin olduğunu vurgulamıştır?
Sosyal destek |
İşbirliği |
Rekabet ortamı |
Dalgalı kur |
Ekonomik büyüme |
Adam Smith (1723-1790) “Milletlerin Zenginliği” adlı eserinde ulusal zenginlik ve gücün temelinde ekonomik büyüme olduğunu belirtmektedir. Doğru cevap E'dir.
14.Soru
Ekonomik coğrafyacılar tarafından sıkça kullanılan kaç mekânsal ölçek vardır?
7 |
6 |
5 |
4 |
3 |
Ölçek; yerel, bölgesel, ulusal ve küresel boyutta ortaya çıkan faaliyetlerin değişik coğrafi seviyelerini belirler. Ekonomik coğrafyacılar tarafından sıkça kullanılan altı mekânsal ölçek vardır. Bunlar;
- Küresel ölçek,
- Makro bölgesel ölçek (Örneğin Güneydoğu Asya, Orta Avrupa, Kuzey Amerika),
- Ulusal ölçek (Örneğin Türkiye, Almanya, İtalya, Fransa, Japonya),
- Bölgesel ölçek (Örneğin Doğu Anadolu, Kaliforniya),
- Yerel ölçek (Örneğin Çukurova, Ihlara Vadisi, Silikon Vadisi),
- Yaşam yerleri (Örneğin iş yerleri ve yaşam alanları).
15.Soru
I. Ticari
II. Mali
III. Tüketim
IV. Üretim
V. Pazarlama
Yukarıdakilerden hangileri ekonomik küreselleşmenin boyutlarındandır?
I,II,IV |
II,III,IV |
II,IV,V |
III,IV,V |
I,II,V |
Ekonomik küreselleşmeyi kendi içinde ticari küreselleşme, mali küreselleşme ve üretimin küreselleşmesi olarak üçe ayırabiliriz. Ticari küreselleşme 1947’de imzalanan ve 1948’de yürürlüğe giren Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) ile başlar. GATT, dış ticaretin önündeki başta tarifeler olmak üzere diğer engelleri kaldırmayı hedeflemektedir. Mali küreselleşme, sermaye hareketlerinin önündeki engellerin azalması (hatta ortadan kalkması) ile gerçekleşmiş, bu noktada Uluslararası Para Fonu (IMF), Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD), GATT, Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) ve diğer uluslararası kuruluşların faaliyetleri ile bilgi ve iletişim teknolojisindeki yenilikler sayesinde ulusal para ve sermaye piyasalarının dünya piyasalarına tam entegrasyonunu ifade eder. Üretimin küreselleşmesinde doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının önündeki engeller azalması, çok uluslu şirketlerin (ÇUŞ) faaliyetlerinin yaygınlaşması ve ticaretin serbestleşmesi önemli role sahiptir. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi küreselleşme sürecinde II.DS sonrası dönemde gerçekleşenlerdendir?
Uluslararası taşımacılığın gelişmesi |
Haberleşme alanındaki yeniliklerin gerçekleşmesi |
İktisadi liberalizmin desteklenmesi |
Ekonomik iş birliklerinin yaygınlaşması |
Altın standardının uygulanması |
Küreselleşme sürecinde en önemli dalgalardan biri de II. Dünya Savaşı sonrası dönemdir. Bu dönemde ticaretin önündeki özellikle tarife engellerinin kaldırılması ve bölgesel düzeyde ekonomik iş birliği ve/veya bütünleşme hareketlerinin yaygınlaşması, uluslararası ticaretin önündeki engellerin azalmasına ve gümrük duvarlarının yavaş yavaş ortadan kalkmasına neden olmuştur.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ekonomik coğrafyanın ilgi alanı içinde yer almaz?
Belirli sosyal ilişkiler ile kalkınmanın koşulları |
Toplumsal yapının değişimi |
Üretim ve tüketim süreçlerine kamu müdahalesi |
Değerin hesaplanması ve ölçülmesi |
Bireysel ve toplumsal refahın maksimizasyonu |
Bireysel veya toplumsal refahın maksimizasyonu daha çok refah ekonomisinin konusudur. Diğer şıklardaki konular ise ekonomik coğrafyanın inceleme alanına girmektedir. Doğru cevap E'dir.
18.Soru
Sanayi devrimi ile birlikte ifade edilmeye başlanan iktisadi liberalizm ticaret alanında her türlü kısıtlama ve düzenlenmenin ortadan kaldırılması gerektiği ileri sürer. Bu doğrultuda dönemin şartları göz önünde tutulduğunda aşağıda yer alan ülkelerden hangisinin iktisadi liberalizmden diğer ülkelere göre daha çok fayda sağlaması beklenir?
Almanya |
İngiltere |
Hollanda |
Hindistan |
Fransa |
Sanayi devrimi ile birlikte ortaya çıkan yenilikler, üretim süreçlerinde kas gücünün yerini alarak ciddi bir üretim artışına neden olmuştur. Talebi aşan üretim artışı beraberinde yeni pazar arayışlarını getirmiştir. Bu durumda iktisadi liberalizm sanayileşmesini en erken başlattığı için İngiltere’nin en çok faydalanacağı bir durum oluşturur. Doğru cevap B seçeneğidir.
19.Soru
Bretton Woods anlaşması ile kurulan, ülkelerin ödemeler dengesi düzelterek dünya ticaretinin azalmamasını sağlamayı amaçlayan kuruluş hangi seçenekte yer almaktadır?
GATT |
IMF |
IBRD |
BIS |
ICSID |
Bretton Woods Anlaşması ile ülkelerin ödemeler dengesinde sorunlarla karşılaşan ülkelere yardım etmek için Uluslararası Para Fonu (IMF) kurulmuştur. Böylece ödemeler dengesinde sorunlarla karşılaşan ülkelerin gümrük vergilerini yükseltmelerinin önüne geçilerek uluslararası ticaretin gelişmesi sağlanmıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ekonomik coğrafyacılar tarafından sıkça kullanılan mekânsal ölçeklerden biri değildir?
Bölgesel ölçek |
Küresel ölçek |
Yerel ölçek |
Yaşam yerleri |
Çizgi ölçek |
Ekonomik cografyacılar tarafından sıkça kullanılan mekânsal ölçekler sunlardır:
• Küresel ölçek,
• Makro bölgesel ölçek (örneğin Güneydoğu Asya, Orta Avrupa, Kuzey Amerika),
• Ulusal ölçek (örneğin Türkiye, Almanya, İtalya, Fransa, Japonya),
• Bölgesel ölçek (örneğin Doğu Anadolu, Kaliforniya),
• Yerel ölçek (Çukurova, Ihlara Vadisi, Silikon Vadisi),
• Yaşam yerleri (işyerleri ve yaşam alanları)
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ