Endüstri İlişkileri Final 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Fordist üretimin işgücü açısından tipik özelliklerinden biri değildir?
Sürekli ve tam süreli çalışma |
En deneyimli kişinin işe alınması |
Olumsuz iş koşulları ve iş güçlüğüne bağlanmış prim ve tazminatlar |
Çalışma saatlerinin toplu iş sözleşmesi ile ayarlanması |
İşçilerin sendikalarda kolektif temsiliyeti |
Fordist üretimin işgücü açısından tipik özellikleri; sürekli ve tam süreli çalışma, deneyim ve bilgiye dayalı ücret artışı, olumsuz iş koşulları ve iş güçlüğüne bağlanmış prim ve tazminatlar, düzenli çalışma saatleri, çalışma saatlerinin toplu iş sözleşmesi ile ayarlanması, hafta sonu tatilleri için ücretli izin ve işçilerin sendikalarda kolektif temsiliyetidir. En deneyimli kişinin işe alınması ise bu grupta yer almaz. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.
2.Soru
Devletin endüstri ilişkilerindeki _________ rolü, iki alanda önem kazanmaktadır. Birincisi istihdam politikaları, ikincisi kamu sektöründeki sendikalarla imzaladığı toplu sözleşmelerin özel sektördeki ücretlere olan etkisidir.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri doğru olarak tamamlar?
İşveren |
Kanun koyucu |
Arabulucu |
Düzenleyici |
Hakemlik |
Endüstri ilişkilerinde devletin işveren olarak oynadığı rol iki alanda önem kazanmaktadır. Birincisi istihdam politikaları, ikincisi kamu sektöründeki sendikalarla imzaladığı toplu sözleşmelerin özel sektördeki ücretlere olan etkisidir.
Doğru cevap A seçeneğidir.
3.Soru
I. Zorunlu tahkimin verdiği kararlar tarafları bağlayıcı iken, gönüllü tahkimin verdiği kararlar bağlayıcı değil öneri niteliğindedir.
II. Zorunlu tahkimin, gönüllü tahkimden ayrılan noktası, toplu iş uyuşmazlıklarının çözümü için başvurulmasının yasal olarak zorunlu olmasıdır
III. Gönüllü hakemi, taraflar kendileri seçebilecekleri gibi, uyuşmazlıkları çözmekle görevli resmi organlardan da yardım talep edebilmektedir.
Gönüllü tahkim ve zorunlu tahkime ilişkin yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Yalnızca I |
Zorunlu tahkim, tarafların toplu iş mücadelelerine gitmelerinin yasaklandığı ülkelerde veya grev hakkının tanındığı ancak bazı işkollarında, bazı işyerlerinde veya belirli koşulların varlığı hâlinde greve gidilmesinin yasaklandığı ülkelerde toplu iş uyuşmazlıklarının üçüncü bir kişi veya kurul tarafından çözümlenmesidir. Zorunlu tahkimin, gönüllü tahkimden ayrılan noktası, toplu iş uyuşmazlıklarının çözümü için başvurulmasının yasal olarak zorunlu olmasıdır. Bir başka ifadeyle zorunlu tahkim, toplu iş uyuşmazlıklarının çözümünde tarafların kendi istekleriyle değil; yasal nedenlerle gittikleri bir yoldur. Bu nedenle zorunlu tahkime yasal veya kanuni tahkim de denilmektedir. Zorunlu tahkimin verdiği kararlar, gönüllü tahkimin verdiği kararlarda olduğu gibi, tarafları bağlayıcıdır. Toplu iş mücadelelerine gitmenin yasak olduğu ülkelerde ve durumlarda, toplu iş uyuşmazlığının hakeme veya hakem kurullarına götürülmesi ve hakemin veya hakem kurullarının vereceği kararlara uyulması zorunludur.
Gönüllü tahkim, tarafların toplu iş sözleşmesine koydukları hüküm uyarınca veya uyuşmazlığın herhangi bir aşamasında aralarında anlaşmaları üzerine uyuşmazlığın üçüncü bir kişi veya kurul tarafından çözümlenmesidir. Gönüllü hakemi, taraflar kendileri seçebilecekleri gibi, uyuşmazlıkları çözmekle görevli resmi organlardan da yardım talep edebilmektedir.
4.Soru
"Kadınların çalışma yaşamına katılımını ve çalışma yaşamında konumunu sorgularken cinsiyet ile toplumsal cinsiyet arasındaki
ayrıma dikkat çekmektedir."
Yukarıdaki açıklama aşağıdakilerden hangisine aittir?
Marksizm |
Feminizm |
Korporatizm |
Neokorporatizm |
Klasik teori |
Feminist Teori kadınların
çalışma yaşamına katılımını ve
çalışma yaşamında konumunu
sorgularken cinsiyet ile
toplumsal cinsiyet arasındaki
ayrıma dikkat çekmektedir
5.Soru
Türkiye’de devletin kanun koyucu olma özelliği sonucu ortaya çıkarılan kanunlardan biridir?
4857 Sayılı İş Kanunu |
1924 Anayasası |
3780 Sayılı Milli Korunma Kanunu |
4792 Sayılı İşçi Sigortaları Kurumu Kanunu |
4837 Sayılı İş ve İşçi Bulma Kurumu Kanunu |
Türkiye’de endüstri ilişkilerini düzenleyen başlıca kanunların tarihsel gelişimi aşağıdaki gibidir:
Kanun Adı | Kabul Tarihi |
3008 Sayılı İş Kanunu | 08.06.1936 |
5018 Sayılı İşçi ve İşveren Sendika ve Sendika Birlikleri Hakkındaki Kanun | 20.02.1947 |
1961 Anayasası | 27.05.1961 |
274 Sayılı Sendikalar Kanunu | 24.07.1963 |
275 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu | 24.07.1963 |
624 Sayılı Devlet Personeli Sendikaları Kanunu | 08.06.1965 |
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu | 14.07.1965 |
854 Sayılı Deniz İş Kanunu | 20.4.1967 |
1475 Sayılı İş Kanunu | 25.08.1971 |
1982 Anayasası | 18.10.1982 |
2821 Sayılı Sendikalar Kanunu | 05.05.1983 |
2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu | 05.05.1983 |
4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu* | 25.06.2001 |
4857 Sayılı İş Kanunu | 22.05.2003 |
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu | 31.05.2006 |
6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu | 18.10.2012 |
*Bu Kanunun adı ”Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu” iken 04.04.2012 tarihli ve 6289 sayılı Kanunun 1. maddesiyle “Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu” şeklinde değiştirilmiştir.
6.Soru
- Toplu pazarlık her zaman uyuşmazlık ile sonuçlanır
- Toplu pazarlık bir süreci ifade eder
- Devlet arabulucu olarak rol oynar
- İşçi ve işveren tarafının gücünü dengelemeyi amaçlar
- İşçi sendikaları üyelerinin koşullarını iyileştirmeyi amaçlar
Toplu pazarlıkla ilgili olarak yukarıda verilen bilgilerden kaç tanesi doğrudur?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Uzun, karmaşık, tarafların hem duygusal hem de rasyonel davrandığı bir süreç olan ve sonuçları işçi sendikaları ile işverenin gücüne ve pazarlık stratejilerine bağlı olarak değişen toplu pazarlığın birçok özelliği vardır ve bu özelliklerin tümünü bir tanımda toplamak mümkün değildir. Bu özellikleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Toplu pazarlık bir süreci ifade eder.
- İşçi sendikalarının üyelerinin çalışma koşullarını iyileştirmek için kullandıkları bir araçtır.
- İşçi ve işveren arasında eşit olmayan pazarlık koşullarını dengelemeyi amaçlar.
- Bir anlaşma ile sonuçlandığı zaman bireysel sözleşmelerin yerine geçmez, ancak sözleşmelerde esaslı değişikliklere neden olur.
- Süreç iki taraflıdır ancak bazı gelişmekte olan ülkelerde taraflar anlaşamadığı ya da toplu pazarlık kamusal çıkarlarla çatıştığı zaman devlet arabulucu olarak rol oynar.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işbirlikçi bir toplu pazarlık stratejisini başarılı bir şekilde uygulayabilmek için toplu pazarlık sürecinde yer alması gereken temel niteliklerden değildir?
Geniş destek |
Hakimiyet kurma |
Pazarlık ekibinin oluşturulması |
Başarıları abartmama |
Problem çözme sürecinin devam etmesi |
İşbirlikçi bir toplu pazarlık stratejisini başarılı bir şekilde uygulayabilmek için toplu pazarlık sürecinde yer alması gereken bazı temel nitelikler vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
- Liderler
- Geniş destek
- Pazarlık ekibinin oluşturulması
- Eğitim
- Başarıları abartmama
- Problem çözme sürecinin devam etmesi
Hakimiyet kurma işbirlikçi toplu pazarlık stratejisini başarılı bir şekilde uygulayabilmek için toplu pazarlık sürecinde yer alması gereken temel nitelikler arasında değildir. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi devletin düzenleyici rolünün endüstri ilişkilerinin aktörlerine, amaç ve konularına bağlı olarak görevlerinden biridir?
İzin verme |
Sosyal yardımlar |
Arabulucuk |
Toplu pazarlık |
Grev ve lokavt |
Devletin düzenleyici rolünün endüstri ilişkilerinin aktörlerine, amaç ve konularına bağlı olarak dört farklı görev ya da etkinlik biçimini aldığı ya da böyle yorumlanabileceği savunulabilir. Bunlar, izin verme ya da destekleme, dışlama ve düzeltme, ayarlama ya da tanımlama görevleridir. İzin verme (ya da destekleme) görevi, devlet belirli sanayi ya da sektörlerdeki sendikalaşma ya da toplu sözleşmenin önündeki engelleri azalttığı ya da ortadan kaldırdığı ve sendikaların gücünü ve gelişmesini desteklediği zamanlarda yerine getirilmiş olur.
9.Soru
Aşağıdaki isimlerden hangisi yeni liberal görüşle ilgilidir?
Vickery |
Dicken |
Ohmae |
Hirst |
Thompson |
Kavramsal olarak küreselleşmeyi tanımlayan çabalar genellikle üç ana yaklaşım ekseninde değerlendirilmektedir. Bunlar kuvvetli küreselleşmeciler olarak
anılan yeni-liberal görüş (Ohmae, 1990), süreçsel ve eğilimsel olarak ele alan
görüş (Petrella, 1996; Vickery, 1996; Dicken, 1999) ve şüpheci görüş (Hirst ve
Thompson, 1998) olarak adlandırılabilir.
10.Soru
Devleti, işverenler ve sendikalar dahil olmak üzere birbiriyle çelişen grupların çıkarları arasında denge kurmaya çalışan ‘tarafsız bir hakem’ olarak gören görüş aşağıdakilerden hangisidir?
Radikaller |
Fonksiyonalistler |
Çoğulcular |
Çatışmacılar |
Marksistler |
Çoğulcu yazarlar genellikle devleti, işverenler ve sendikalar dahil olmak üzere birbiriyle çelişen grupların çıkarları arasında denge kurmaya çalışan ‘tarafsız bir hakem’ olarak görürler.
Doğru cevap C seçeneğidir.
11.Soru
Endüstri ilişkilerinin bir sistem olduğu görüşü ilk kez kim tarafından ortaya atılmıştır?
Endüstri ilişkilerinin bir sistem olduğu görüşü ilk kez kim tarafından ortaya atılmıştır?
Marks |
Sidney Web |
John Dunlop |
Beatrice Web |
Flanders |
Endüstri ilişkilerinin bir sistem olduğu görüşü ilk kez John Dunlop tarafından ortaya atılmıştır.
12.Soru
Ekonomik faaliyet alanlarını bütünüyle değişime uğratma ve hatta daha önce var olmayan yeni ekonomik faaliyet alanları/sektörleri yaratma yeteneğini içeren teknolojilere ne ad verilmektedir?
Jenerik teknoloji |
Enformasyon teknolojisi |
İleri malzeme teknolojileri |
Yayılımcı teknoloji |
Nanoteknoloji |
Jenerik teknolojiler, ekonomik faaliyet alanlarını bütünüyle değişime uğratma ve hatta daha önce var olmayan yeni ekonomik faaliyet alanları/sektörleri yaratma yeteneğini içeren teknolojilerdir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1980’lerde ve 1990’larda sendika üyeliğinde düşüşlerin görülmediği ülkelerden biridir?
İspanya |
Almanya |
Fransa |
Belçika |
Finlandiya |
Kamu sektörünün yeniden yapılandırılması endüstri ilişkileri üzerinde önemli etkilere sahip olmuş, genellikle de sendikal örgütlenmelerin önemli ölçüde zayıflamasına ve toplu pazarlığın kapsamının daralmasına ve böylece çalışanların kolektif temsilinin gerilemesine neden olmuştur. 1980’lerde ve özellikle 1990’larda Avrupa’da ve diğer sanayileşmiş ülkelerde sendika üyeliğinde düşüşler görülmüştür. Bu eğilimlere tek istisna sendikalaşma oranında artış yaşanan İskandinav ülkeleridir.
14.Soru
Üretimin yığın ölçeği temelinde örgütlenmesinin maliyetleri azaltacağını keşfeden ve aynı zamanda Toyota’nın başmühendisi olan isim kimdir?
Hirst |
Ohno |
Sabel |
Piore |
Kondratiev |
Toyota’nın başmühendisi Ohno, üretimin yığın ölçeği temelinde örgütlenmesinin maliyetleri azaltacağını keşfetti.
15.Soru
Sarı sendikacılığı önleyen en önemli ilke hangisidir?
Sendika saflığı |
Demokratik temsil |
Sosyal politika |
Sendika ağalığı |
Mavi sendika |
İşçi sendikalarına sadece işçiler, işveren sendikalarına sadece işverenler üye olabilmektedir. Bu ilke sendika saflığı ilkesidir ve sendikaları sarı sendikacılıktan korumaktadır.
16.Soru
Aşağıdakilerin hangisi çalışma biçimlerindeki farklılaşmaların sebeplerinden biri değildir?
Hizmet sektörünün artan önemi |
İstihdam yapısının değişimi |
Katı Çalışma biçimleri |
Kayıt dışı istihdamın artması enformel sektörün yaygınlaşması |
İstihdamın hizmet sektöründe yoğunlaşması |
Çalışma biçimleri katı değil esnektir. Farklı esnek çalışma biçimleri bulunmaktadır.
17.Soru
İş gücü esnekliği nedir?
Ücret, adet, beceri gibi konularda işgücünün işin durumuna göre farklılaşabilmesi |
İşgücünün standart bir eşiğe bağlı kalması |
İşin katı kurallarda bağımsız yürütülmesi |
Ücret, adet, beceri gibi konularda problem yaşandığında işin değiştirilebilmesi |
Ücret, adet, beceri gibi konularda işin korunması için işgücünün değişmesi |
İşgücü Esnekliği; beceri, sayı ve ücret gibi konularda işgücünün işin durumuna göre farklılaştırılabilmesidir.
18.Soru
Yasal düzenlemelerin denetleyici ve düzenleyici kurallarının girmediği, çalışanların ise sosyal güvenceden yoksun olduğu ekonomik etkinlik alanı aşağıdaki kavramlardan hangisidir?
Kayıt dışı ekonomi |
Büyüyen ekonomi |
Daralan ekonomi |
Gizil ekonomi |
Güçlü ekonomi |
Kayıt Dışı Ekonomi; Yasal düzenlemelerin denetleyici ve düzenleyici kurallarının girmediği, kayıt dışı çalışanların ise sosyal güvenceden yoksun olduğu bir ekonomik etkinlik alanıdır.
19.Soru
Aşağıdaki örgütlerden hangisi Türkiye’deki işveren sendikalarının tek üst örgütü olarak faaliyet göstermektedir?
TZOB |
TESK |
TİSK |
TÜSİAD |
TOBB |
Türkiye’de endüstri ilişkilerinde işveren tarafını temsil eden örgütler işveren sendikaları ile onların üst örgütü olan TİSK’tir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde toplu pazarlığın işveren tarafını bireysel olarak işverenlerin oluşturduğu ülkeler doğru olarak verilmiştir?
İngiltere-Almanya-Fransa |
Japonya-İngiltere-ABD |
Almanya-Kanada-İngiltere |
Japonya-Kanada-ABD |
Fransa-ABD-İngiltere |
İşveren tarafının etkili bir şekilde örgütlenmesine ve toplu pazarlığın düzeyine bağlı olarak Avrupa ülkelerinde toplu pazarlıkta işveren tarafı sendikalardır. Buna karşılık Japonya, Kanada ve ABD’de işveren tarafını bireysel olarak işverenler oluşturmaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ