İdare Hukukuna Giriş Final 22. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İdarenin özel hukuk sözleşmeleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Kısaca, ida^renin kamu hukuku hükümlerine göre yaptığı sözleşmelere ida^renin özel hukuk sözleşmeleri denmektedir. |
Bu tür sözleşmeler kamu hukuku hükümlerine göre yapıldıklarından dolayı bunlardan kaynaklanan uyuşmazlıklar idari yargı içerisinde yer alan mahkemeler tarafından çözülecektir. |
İktisadi, sınai ve ticari kamu hizmetlerini veren kamu kurumlarıyla bu hizmetlerden yararlanmak için kişilerin yaptığı sözleşmelere kamu ihale sözleşmeleri denmektedir. |
İda^renin özel hukuka göre yaptığı sözleşme türleri beş tanedir. Bunlar Kamu ihale sözleşmeleri, Abonman sözleşmeleri, 1999’dan itibaren yapılan yap-işlet-devret sözleşmeleri, 2006’dan itibaren yapılan yap-işlet sözleşmeleri ve diğer özel hukuk sözleşmeleri olarak sayılabilirler. |
Türkiye’de kamu ihaleleri ve bunlar sonunda imzalanan sözleşmeler iki kanuna göre yapılmaktadır: 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu. |
Kısaca, ida^renin özel hukuk hükümlerine göre yaptığı sözleşmelere ida^renin özel hukuk sözleş- meleri denmektedir.
Bu tür sözleşmeler özel hukuk hü- kümlerine göre yapıldıklarından dolayı bunlardan kaynaklanan uyuşmazlıklar adli^ yargı içerisinde yer alan mahkemeler tarafından çözülecektir.
Türkiye’de kamu ihaleleri ve bunlar sonunda imzalanan sözleşmeler (Odyakmaz, 1998, s.161), üç kanuna göre yapılmaktadır: 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu.
İktisadi, sınai ve ticari kamu hizmetlerini veren kamu kurumlarıyla bu hizmetlerden yararlanmak için kişilerin yaptığı sözleşmelere abonman sözleş- meleri denmektedir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kamu düzeninin öğelerinden değildir?
Genel güvenlik |
Genel sağlık |
Dirlik ve esenlik |
İnsan onuru |
Bireysel estetik |
Kamu düzeninin öğelerini belirlemede klasik ve modern anlayış bulunmaktadır. Klasik anlayışa göre kamu düzeninin öğeleri, kamu güvenliği (genel güvenlik), kamu huzuru (dirlik ve esenlik) ve kamu sağlığıdır (genel sağlıktır). Modern anlayışa göre ise kamu düzeninin öğeleri; genel ahla^k, kamusal estetik, insan onuru ve bireylerin kendilerine karşı korunmasıdır. Günümüzde kamu düzeninin öğeleri belirlenirken, klasik anlayış ve modern anlayış birlikte göz önünde tutulmaktadır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi idarenin kusursuz sorumluluğunda karşımıza çıkan bir ilkedir?
Teknik risk sorumluluğu |
Hizmet kusuru ilkesi |
Görev kusuru ilkesi |
Fait du prince ilkesi |
Öngörülemezlik ilkesi |
Teknik risk sorumluluğu idarenin kusursuz sorumluluğunda karşımıza çıkan bir ilkedir
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi idarenin yapmış olduğu özel hukuk sözleşmelerinden biri değildir?
Bayilik sözleşmesi |
Vedia sözleşmesi |
Müşterek emanet sözleşmesi |
Yüklenme senet sözleşmesi |
Eczane sözleşmesi |
Bayilik sözleşmesi, vedia (saklama) sözleşmeleri, öğrencilerle yapılan burs ve kredi sözleşmeleri, yüklenme senet sözleşmeleri ve eczane sözleşmeleri idarenin yaptığı özel hukuk sözleşmeleri arasındadır. Müşterek emanet sözleşmesi ise bir tür idari sözleşmedir. Doğru cevap C' dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kolluk yetkisinin kullanılışında dört temel ilkesinden birisi değildir?
Yasa İlkesi |
Hukukilik İlkesi |
Müdahalede Haklılık İlkesi |
Ölçülülük İlkesi |
Gecikmede Tehlike Bulunma İlkesi |
Kolluk yetkisinin kullanılışında dört temel ilke vardır. Bu ilkeler, hukukilik ilkesi, ölçülülük ilkesi, gecikmede tehlike bulunması ilkesi ve müdahalede haklılık ilkesidir.
6.Soru
“Kamu hizmetinin idâre tarafından herkese yansız biçimde eşit (nesnel) olarak sunulması gerekmektedir” bize aşağıdaki hangi ilkeyi anlatmaktadır?
Genellik ve Tarafsızlık İlkesi |
Değişkenlik-Uyarlama İlkesi |
Süreklilik İlkesi |
Kamu Hizmetlerinin Bedelsizliği İlkesi |
Düzenlilik İlkesi |
Genellik ve Tarafsızlık İlkesi (Eşitlik-Nesnellik) Kamu hizmetinin idâre tarafından tarafsız olarak herkese yansız biçimde eşit (nesnel) olarak sunulması gerekmektedir. Bu durum, hukuk devleti ilkesinin doğal bir sonucudur. Eşitlik ve genellik, bütün kamu hizmetlerinden tüm kişilerin yararlanması anlamına gelmemektedir. Bunun anlamı, kamu hizmetinden önceden belirlenen kurallarına uygun olan herkesin yararlanabileceğidir. Eşitlik ilkesinin bir uzantısı olarak da görülen kamu hizmetinin tarafsızlığı, ayrımcılık yapmama ve çoğulculuğa saygı gösterme anlamına gelmektedir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangileri kamu hizmetinin önemli öğelerindendir? I-Kamu hizmetini sunan II-Kamu hizmetinin sunulduğu kişiler III-Kamu yararı IV-Kamu hizmetine yönelik faaliyet V-Kamu hizmeti değişkenliği
I-II-III-IV |
I-III-IV-V |
II-III-IV-V |
I-II-III-V |
I-III-IV-V |
Kamu hizmetinin dört önemli öğesi bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, kamu hizmetini sunan, ikincisi kamu hizmetinin sunulduğu kişiler, üçüncüsü kamu yararı, dördüncüsü de kamu hizmetine yönelik faaliyetlerdir.
8.Soru
I. Trafik kolluğu, idâreye gelir elde etmek için araçlara para cezası verirse, bu ceza işlemi amaç açısından hukuka aykırı olur.
II. Kolluk görevlisinin meyhaneye giren 18 yaşından küçük bir kişiyi sözlü uyarı ile men etmesi yeterli iken o kişiye kelepçe takıp evine bırakması konu sınırı bakımından hukuka aykırıdır.
III. Bir yer açısından tanınan bir kolluk yetkisi başka bir yerde kullanılamaz.
Yukarıda kolluk yetkisinin sınırları ile ilgili verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
Eğer idâre, kolluk yetkilerini, genel güvenlik, genel sağlık, esenlik veya genel ahlâk amaçları, kamusal estetik, insan onuru ve bireylerin kendilerine karşı korunması dışında örneğin, idâreye gelir elde etmek amacıyla kullanırsa, yaptığı kolluk işlemi hukuka aykırı olur. Örneğin, trafik kolluğu, park yasağı olan yere park eden araç kullanıcılarına trafik güvenliğini bozduğu için para cezası verebilir. Fakat trafik kolluğu, idâreye gelir elde etmek için para cezası verirse, bu ceza işlemi amaç açısından hukuka aykırı olur.
Kolluk faaliyetleri çerçevesinde yapılacak işlemlerin konu öğesi, ölçülülük ilkesiyle yakından ilgilidir. Bu ilkeye göre kamu düzenini sağlamak ve korumak için alınan önlemler hafiften ağıra doğru ilerlemelidir. Örneğin meyhaneye giren 18 yaşından küçük bir kişiyi sözlü uyarı ile men etmesi yeterli iken o kişiye kelepçe takıp evine bırakması hukuka aykırıdır.
Yer açısından kolluk yetkileri genişleyebilir veya daralabilir. Ancak bir yer açısından tanınan bir kolluk yetkisi başka bir yerde kullanılamaz.
Görüldüğü üzere, I, II ve III numaralı maddelerde verilen bilgilerin hepsi doğrudur. Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sözleşmelerde idareye tanınan hak ve yetkilerden biri değildir?
Denetim ve yönlendirme yetkisi |
Yaptırım uygulama yetkisi |
Tek taraflı değişiklik yapma yetkisi |
Derhal ifaya zorlama yetkisi |
Fesih yetkisi |
İdâreye tanınan hak ve yetkiler, idârî sözleşmelerde artarken, idârenin özel hukuk sözleşmelerinde azalmaktadır. Bu hak ve yetkiler, şöyle sıralanabilir: Denetim ve yönlendirme yetkisi, yaptırım uygulama yetkisi, tek taraflı değişiklik yapma yetkisi, fesih yetkisi.
10.Soru
Aşağıdaki örneklerden hangisi yararlandırıcı idari işlemlerdendir?
Mezun olmuş bir öğrenci için diploma düzenlenmesi |
Öğrencinin kaydının yenilenmesi |
Bütün derslerini geçen öğrencinin mezun edilmesi |
Trafik polisinin trafiği düzenlemesi |
Belediyenin bina yapım ruhsatı vermesi |
Bir hak tanıyarak, ilgilisinin bir hakkını güçlendirerek veya yükümlüğünü kaldırarak onun hareket alanını genişleten idârî işlemlere yararlandırıcı idârî işlemler denir. Örneğin bütün derslerini başarıyla geçen öğrencinin mezun edilmesi, bireylerin sahip olduğu haklara etkisi açısından yararlandırıcı idârî işlemlerdendir. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
Kamu hizmetleriyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Kamu hizmetlerinin herkese, her zaman ve aynı yoğunlukta verilmesi düzenlilik özelliğinin bir sonucudur. |
Kamu hizmetinin süreklilik ve kesintisizlik özelliğinin anlamı, kamu hizmetinin türüne göre değişmektedir. |
Eşitlik ve genellik, bütün kamu hizmetlerinden tüm kişilerin yararlanması anlamına gelmemektedir. |
Kamu hizmetlerinin özelliklerinden biri olan değişkenlik ve uyarlama ilkesinin uygulanma hız ve sınırı, devletin içinde bulunduğu ekonomik, sosyal ve bilimsel düzeye göre farklılık göstermektedir. |
Kamu hizmetlerinin bedelsizliği ilkesi nedeniyle, sunulan kamu hizmeti karşılığında katılım payı alınmasının öngörülmesi yasaktır. |
Kamu hizmetlerinin sınırlı olduğu zamanlarda, gerçek anlamıyla parasız, bedavadır. Bugün özellikle devletin sunduğu geleneksel kamu hizmetleri bu durumdadır. Fakat zamanla kamu hizmetlerinden yararlananlar da hizmet türleriyle birlikte çoğalmış, parasız hizmetlerin yükünü aslında o hizmetten yararlanamayanlara yüklendiği görülmüş ve halkın ödeme gücü dikkate alınmakla birlikte hizmetten yararlananlardan belli bir para alınması kabul edilmiştir. Alınan bu para gerçekte “fiyat” ya da “bedel” değildir. Çünkü özel kişilerin faaliyetlerindeki gibi fiyat ya da ücret hesaplama değil, ilgili kişilerin veya kitlelerin ödeme gücünü de göz önüne alan bir katılma payı amacını gütmektedir. Bu alınan para bir çeşit dolaylı vergidir.
12.Soru
Kural olarak bir ida^ri^ işlemi yapmaya yetkili makamın o işlemi kaldırmaya veya değiştirmeye de yetkili olmasına ne ad verilir?
Kural olarak bir ida^ri^ işlemi yapmaya yetkili makamın o işlemi kaldırmaya veya değiştirmeye de yetkili olmasına ne ad verilir?
Yetkide paralellik |
Usulde paralellik |
Geriye yürümezlik |
Haklı beklenti |
Orantılılık |
Yetkide Paralellik İlkesi: Kural olarak bir ida^ri^ işlemi yapmaya yetkili makamın o işlemi kaldırmaya veya değiştirmeye de yetkili olmasıdır. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Gürültü, duman, koku, toz gibi toplumu ve bireyleri etkileyen etkenlerin olağan sınırlar içinde kalması ve tutulmasını ifade eden kamu düzeni öğesi aşağıdakilerden hangisidir?
Genel ahlak |
Kamusal estetik |
İnsan onuru |
Genel sağlık |
Dirlik ve esenlik |
Gürültü, duman, koku, toz gibi toplumu ve bireyleri etkileyen etkenlerin olağan sınırlar içinde kalması ve tutulmasını ifade eden kamu düzeni öğesi dirlik ve esenliktir. Doğru cevap E seçeneğidir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi idare sözleşmelerinde idarenin sözleşme hükümlerini yerine getirmemesi durumunda sözleşmecinin elde ettiği haktır?
Fesih hakkı |
Ücret hakkı |
Tazminat hakkı |
İşletme hakkı |
Devretme hakkı |
İdarenin imzaladığı sözleşmelerin karşı tarafının ikinci hakkı, tazminat isteme hakkıdır. Çünkü sözleşmecinin “sözleşmenin malî dengesinin gözetilmesini” istemeye, idarenin yükümlülüklerini zamanında yerine getirmemesinden kaynaklanan zararlarının karşılanmasına ve haksız yere sözleşmenin feshedilmesinden kaynaklanan zararlarının giderilmesini istemeye hakkı vardır. Bunlar da ancak tazminat hakkının kullanılmasıyla elde edilebilir. Borçlar Hukukunda yer alan adem-i ifa def’i (karşı tarafın yükümlülüğünü yerine getirmediği def’i) idârî sözleşmelerde asla uygulanamaz. Çünkü sözleşmenin konusu, bir kamu hizmetinin yürütülmesidir. Bu durumda, idare kendi yükümlülüğünü yerine getirmese bile sözleşmeci kendine düşen yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadır. Bunun nedeni, kamu hizmetlerinin kesintiye uğratılmaması düşüncesidir. Doğru cevap C şıkkıdır
15.Soru
Bireylerin can ve mallarından endişe duymamalarını, saldırıya uğramalarının önlenmesini ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Hukuk |
Esenlik |
Güvenlik |
Barış |
Huzur |
Güvenlik kavramı, bireylerin can ve mallarından endişe duymamalarını, saldırıya uğramalarının önlenmesini ifade eder
16.Soru
İdârenin, imzaladığı idârî sözleşmeleri, sözleşmecinin kusuru olmasa bile kamu yararının gerektirdiği durumlarda, tek yanlı olarak her zaman feshedebilme yetkisi ne olarak ifade edilmektedir?
Yaptırım Niteliğinde Fesih |
Hizmet Yararına Fesih |
Mahkeme Kararıyla Fesih |
Mücbir sebep (zorlayıcı neden) |
Denetleme yetkisi |
Hizmet yararına fesih yetkisi, ancak idârî sözleşmelerde kullanılabilir. İdâre bu yetkiye, kamu hizmetlerinin gerekleri nedeniyle sahiptir. Bu yetki mutlaka kamu yararına kullanılmalıdır. Sözleşmenin uygulanmasında karşı tarafın ağır kusurunun söz konusu olduğu durumlarda idâre bir yaptırım olarak sözleşmeyi tek yanlı sona erdirebilir. Buna
“yaptırım niteliğinde fesih” denmektedir
17.Soru
- süreklilik ve kesintisizlik,
- genellik ve tarafsızlık,
- ayrımcılık,
- değişkenlik ve uyarlanabilirlik,
- eşitlik ve bedelsizlik
Yukarıda verilen maddelerden hangileri kamu hizmetinin özellikleri arasında yer almaktadır.
- süreklilik ve kesintisizlik,
- genellik ve tarafsızlık,
- ayrımcılık,
- değişkenlik ve uyarlanabilirlik,
- eşitlik ve bedelsizlik
Yukarıda verilen maddelerden hangileri kamu hizmetinin özellikleri arasında yer almaktadır.
I, II, III ve V |
II, III, IV ve V |
I, III, IV ve V |
I, II, IV ve V |
I, II, III ve IV |
- süreklilik ve kesintisizlik,
- genellik ve tarafsızlık,
- düzenlilik,
- değişkenlik ve uyarlanabilirlik,
- eşitlik ve bedelsizlik sıralandığı şekilde kamu hizmetlerinin en genel özellikleri arasında yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kamu hizmetinin ögelerinden biri değildir?
Kamu hizmetini sunan |
Kamu hizmetinin sunulduğu kişi |
Kamu yararı |
Kamuoyu aydınlatma |
Kamu hizmetine yönelik faaliyet |
Kamu hizmetinin dört önemli ögesi bulunur. Bunlar kamu hizmetini sunan, kamu hizmetinin sunulduğu kişi, kamu yararı ve kamu hizmetine yönelik faaliyetlerdir. Doğru cevap D' dir.
19.Soru
I- Bodrum ilçesinde, binasının dış cephesini pembeye boyayan kişiye belediye tarafından beyaza boyaması için bildirimde bulunulması
II- Eğlence yerlerinde müzik sesine belli bir seviyeye kadar izin verilmesi
III- Stada giren taraftarların üzerlerinin aranması
IV- Bebek koltuğu olmayan araçlara cezai işlem uygulanması
V- Belediye tarafından çöplerin belirli saatler dışında çıkarılmasının yasaklanması
Yukarıdaki olayların hangisi insanın kendisine karşı korunmasını amaç edinen bir kamu düzeni faaliyetidir?
I |
II |
III |
IV |
V |
Modern anlayışa göre, bazı istisnai durumlarda bireylerin kendilerine karşı korunması amacı da bir kamu düzeni öğesi olarak kabul edilmektedir. Örneğin, kolluk makamları kendi güvenliklerini sağlamak amacıyla otomobil sürücülerine emniyet kemeri takma zorunluluğu getirebilirler. Doğru cevap D'dir.
20.Soru
I. Suç ve cezanın kanunla konulması gerektiğini ifade eder
II. Kanunun açıkça suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilemez ve güvenlik
tedbiri uygulanamaz.
III. İdârenin düzenleyici işlemleriyle suç ve ceza konulabilir.
Suç ve cezaların kanuniliği ilkesi gereği yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri yanlıştır?
Yalnız I |
I ve II |
Yalnız III |
II ve III |
I ve III |
Suç ve Cezalarda Kanunilik ilkesi gereği;
• Suç ve cezanın kanunla konulması gerektiğini ifade eder.
• Kanunun açıkça suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilemez ve güvenlik
tedbiri uygulanamaz.
• İdârenin düzenleyici işlemleriyle suç ve ceza konulamaz. Doğru cevap C seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ