İktisadi Düşünceler Tarihi Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Nobelli iktisatçı Edmund S. Phelps’ın incelediği yedi okul içinde yer almamaktadır?
Keynes makroiktisadı |
Yeni monetarist okul |
Yeni Klasik okul |
Yeni Keynesgil okul |
Arz-Yönlü makroiktisat |
Phelps’in incelediği bu yedi okul:
• Keynes makroiktisadı
• Monetarist/Paracı Gelenek
• Yeni Klasik okul
• Yeni Keynesgil okul
• Arz-Yönlü makroiktisat
• Neoklasik ve Neo-Neoklasik Reel Konjonktür/İş çevrimi Teorisi
• Parasal Olmayan İşsizlik Dalgalanmaları: Yapısal okul olmaktadır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Veblen'e göre insan toplumlarının ilerlemeci ve evrimsel gelişimine katkıda bulunan içgüdülerden biridir?
Ebeveynlik |
Güven |
Haz |
Açlık |
Korku |
Veblen’e göre üç içgüdüsel eğilim insan toplumlarının ilerlemeci evrimsel gelişimine katkıda bulunur. Bunlar ustalık, ebeveynlik ve aylak merak içgüdüleridir.
3.Soru
Helenistik felsefi gelenekten yararlanarak Ahlak-ı Nasiri kitabını yazan İslam düşünürü aşağıdakilerden hangisidir?
Nasreddin Tusi |
İbn-i Haldun |
Gazali |
Oresme |
İbn Teymiye |
On üçüncü yüzyılın en önemli siyaset bilimcilerinden Nasreddin Tusi Ahlak-ı Nasıri adlı kitabını, Yunanca bir kaynağı esas alarak, İslam ve Fars düşüncesinden de yararlanarak yazmıştır. Tusi bu kitabında Helenistik felsefi gelenekten yararlanarak bir ahlak sistemi oluşturmaya çalışmıştır.
4.Soru
Bir mal veya hizmetin üretim maliyet kalemleri içinde yer almayan ve bu yüzden piyasa fiyatına yansımayan ancak malın mülkiyetinin edinimi veya değişimi sürecinde ortaya çıkan maliyete ne ad verilir?
Değişken maliyet |
İşlem maliyeti |
Marjinal maliyet |
Sabit maliyet |
Toplam maliyet |
İşlem maliyeti; bir mal veya hizmetin üretim maliyet kalemleri içinde yer almayan ve bu yüzden piyasa fiyatına yansımayan ancak malın mülkiyetinin edinimi veya değişimi sürecinde ortaya çıkan maliyettir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi formel kuruma bir örnektir?
Din |
Ahlak |
Meslek ahlakı |
Görgü kuralları |
Hukuk |
Formel kurumlar, devletin yaptırım gücü ile desteklenen, enformel kurumlar ise devletin yaptırım gücüne ihtiyaç duymadan varlığını sürdüren kurumlardır. Mahkeme ve polis gücü ile hayata geçirilen hukuk sistemi formel kurumlara örnektir. Doğru cevap E'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Stagflasyon" tanımıdır?
Geleneksel temelleri itibariyle Keynes sonrası üç ana makroiktisadi düşünce okuludur. |
1929 Bunalımı sonucu eksik istihdama yönelik açıklamalar ile ün kazanmış olan görüşlerdir. |
Teorinin parayı ve fiyatlar genel seviyesindeki değişiklikleri ihmal eden analizlerine yönelik doğan tepkisel bir akımdır. |
Ekonominin eksik istihdam ve potansiyel üretim seviyesinin altında olmasına karşılık, genel fiyat seviyesinin yükseldiği durumdur. |
1920’lerde bilinen ve sonra unutulan para prensiplerini, başka bir deyişle klasiklerin miktar teorisini yeniden hatırlatan yaklaşımdır. |
Stagflasyon ekonominin eksik istihdam ve potansiyel üretim seviyesinin altında olmasına karşılık, genel fiyat seviyesinin yükseldiği durumdur. Başka bir deyişle, ekonominin, aynı anda hem işsizlik hem de enflasyon içinde bulunması durumunu ifade eder. Moneteristlere göre, ekonomi politikası otoritelerinin işsizliği, doğal işsizlik oranın altına çekmek için toplam talebi uyarmaları yönündeki politikalar stagflasyona neden olmaktadır.
7.Soru
İki uç olan tam rekabet piyasası ile tekel piyasası arasında tanımlanabilecek tekelci rekabet adıyla yeni bir piyasa türünden bahseden iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Knut Wicksell |
Eugen Von Böhm-Bawerk |
Alfred Marshall |
Ragnar Frisch |
Edward Hastings Chamberlin |
Chamberlin literatürde iki uç olan tam rekabet piyasası ile tekel piyasası arasında tanımlanabilecek tekelci rekabet adıyla yeni bir piyasa türünden bahseder.
8.Soru
Aşağıdakilerin hangileri Neoklasik iktisat modelinin temel ögeleri arasında yer alır? I- Tüketici II- ÜreticiI II- Pazar IV- Devlet V- Maliyet
I-II-III-IV-V |
I-II-III-IV |
I-II-III-V |
I-II-III |
I-II-IV-V |
Neoklasik iktisat modelinin (NİM’nin) üç temel öğesi vardır: Tüketici, üretici, pazar ya da piyasa.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ekollerinden hangisi refah iktisadını geliştirmiştir?
Birinci kuşak marjinalistler |
İkinci kuşak marjinalistler |
Klasik itisatçılar |
Keynesyen iktisatçılar |
Kurumcu iktisatçılar |
Refah iktisadı alanını geliştirenler ikinci kuşak marjinalistlerdir. Bu konuda özellikle Edgeworth ve Pareto'nun isimleri öne çıkmaktadır. Doğru cevap B'dir.
10.Soru
Ekonominin, aynı anda hem işsizlik hem de enflasyon içinde bulunması durumunu ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Enflasyon |
Deflasyon |
Devalüasyon |
Revalüasyon |
Stagflasyon |
Stagflasyon ekonominin eksik istihdam ve potansiyel üretim seviyesinin altında olmasına karşılık, genel fiyat seviyesinin yükseldiği durumdur. Başka bir deyişle, ekonominin, aynı anda hem işsizlik hem de enflasyon içinde bulunması durumunu ifade eder.
11.Soru
Neoklasik iktisadın iki temel aksiyomu hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
Azalan Marjinal Fayda ve Maksimizasyon İlkeleri |
Paranın Yansızlığı ve Azalan Marjinal Fayda İlkeleri |
Maksimizasyon ve Rasyonellik İlkeleri |
Paranın Yansızlığı ve Rasyonellik İlkeleri |
Paranın Yansızlığı ve Maksimizasyon İlkesi |
Neoklasik iktisat iki temel aksiyom üzerine kurulmuştur. Bunlardan birisi maksimizasyon diğeri
de rasyonellik ilkesidir. Cevap C şıkkıdır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kurumcu iktisadın iki öncüsünden birisidir?
Stanley Jevos |
Thorstein Veblen |
Alfred Marshall |
Vilfredo Poareto |
Robert Owene |
Kurumcu iktisadın aynı dönemde yazmaya başlayan iki Amerikalı düşünüründen biri Thorstein Veblen'dir.
13.Soru
Edward Hastings Chamberlin'in Tekelci Rekabet Teorisi ile oldukça benzer olan Eksik Rekabet Teorisi'nin yzarı olan Alfred Marshall'ın öğrencisi iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Joan Robinson |
Eugen Von Böhm-Bawerk |
Leon WalrasCarl Menger |
Carl Menger |
F. Herman Gossen |
1933 yılında yayımladığı Eksik Rekabet Ekonomisi adlı eseri, aynı yıl yayımlanan Chamberlin’nın Tekelci Rekabet Teorisi isimli eseri ile çok benzer konuları ele almaktaydı. Joan Robinson, Sraffa’nın yaklaşımından yola çıkarak, tam rekabet piyasasının gerçek hayatta yaygın olarak var olan bir piyasa türü olmadığını, gerçek hayattaki piyasaların tam rekabet piyasa modelinin öngördüğü özelliklerden bir kısmını taşımayan, bu yönüyle de eksik rekabet şartlarının bulunduğu piyasalar olduğunu dile getirmiş, bu piyasa türünde firma davranışlarını ele almıştır. O da Chamberlin gibi yakın ikâme malların üretildiği bir sektörde piyasaya girişin serbest olmasının aşırı kârları ortadan kaldıracağını öngörmekteydi. Denge üretim düzeyi, marjinal maliyet ile marjinal hasılatın eşitlendiği ve ortalama maliyetin ortalama hasılata eşit olduğu noktada oluşuncaya kadar piyasaya girişlerin devam edeceğini ileri sürmüştür.
14.Soru
I. Neoklasik iktisadın temel aksiyomları insanların kıt olan kaynakların insan iradesinin devreye sokulması durumunda ortaya çıkacak seçimin mantığını açıklamaya çalışmaktadır.
II. Maksimizasyon İlkesi; insanların tercihlerinde, kendilerine en az maliyet yükleyecek ve en fazla fayda veya kazanç sağlayacak seçenekleri tercih etmeleri anlamına gelir.
III. Rasyonellik İlkesi; üreticilerin amacının kârı, tüketicilerin ise faydayı maksimuma çıkarma
olduğu varsayımı olduğunu söyler.
Neoklasik iktisadın temel aksiyomları ile ilgili verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I. Neoklasik iktisadın temel aksiyomları insanların kıt olan kaynakların insan iradesinin devreye sokulması durumunda ortaya çıkacak seçimin mantığını açıklamaya çalışmaktadır. (Doğru)
II. Maksimizasyon İlkesi; insanların tercihlerinde, kendilerine en az maliyet yükleyecek ve en fazla fayda veya kazanç sağlayacak seçenekleri tercih etmeleri anlamına gelir. (Yanlış, rasyonellik ilkesinin tanımıdır.)
III. Rasyonellik İlkesi; üreticilerin amacının kârı, tüketicilerin ise faydayı maksimuma çıkarma
olduğu varsayımı olduğunu söyler. (Yanlış, maksimizasyon ilkesinin tanımıdır.)
Cevap A şıkkıdır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ikinci kuşak marjinalistler arasında yer alır?
Francis Ysidro Edgeworth |
Léon Walras |
Karl (Carl) Menger |
Stanley Jevons |
Augustin Cournot |
İkinci dönem marjinalistler arasında Vilfredo Poareto ve Francis Ysidro Edgeworth bulunur. Doğru cevap "A" dır.
16.Soru
Avrupa'da 1870'lerden sonra ortaya çıkan ve iktisadi davranışları marjinal fayda karvramıyla açıklayan iktisadi görüşe ne ad verilir?
Merkantilizm |
Klasizm |
Marjinalizm |
Marksizm |
Sosyalizm |
Marjinalist devrim, Avrupa'da 1870'lerden sonra ortaya çıkan ve iktisadi davranışları marjinal fayda kavramıyla açıklayan yeni iktisada ilişkin bir nitelemedir.
17.Soru
Monetaristler Yeni klasik iktisat yaklaşımını, Transmisyon süreci analizini, Nispi fiyat teorisini, Karl Bruner-Allan Meltzer yaklaşımını ve Rasyonel bekleyişler hipotezini geliştirmişlerdir birbirinden farklı konuları ele alan bu görüşler özünde temel prensiplerde birleşmişlerdir, aşağıdakilerden hangisi bu temel prensiplerden birisi değildir?
Piyasa mekanizması ekonomiyi dengeye getirici güçtür. |
Parasal kurallar isteğe bağlı politikalara göre daha üstündür. |
Para ve maliye politikaları son derece etkili birer güçtür. |
Devletin ekonomiye müdahaleleri kaynak ve gelir dağılımını bozar. |
Konjonktür dalgalarını yaratan en önemli etken beklenmeyen parasal değişmelerdir. |
Yukarıda sözü edilen yaklaşımlar, özellikle son yaklaşımın analitik araçlarda ve metodolojik çerçevede Friedman yaklaşımından oldukça farklı olmasına ve başlı başına bir ekol oluşturmasına karşın, hemen hepsi özünde temel prensiplerde birleşmektedirler. Bunlar: Ekonominin, piyasa mekanizmasının ekonomileri dengeye getirici etkin güç olduğu; devletin ekonomiye müdahalelerinin, kaynak ve
gelir dağılımını bozduğu ve konjonktür dalgalarını yaratan en önemli etkenin beklenmeyen parasal değişmeler olduğudur. Bu ortak düşünceler aynı ya da benzer politika önerilerinin savunulmasına zemin hazırlamıştır: Parasal kuralların, isteğe bağlı (discretionary) politikalara göre daha üstün olduğu; para ve maliye politikalarının etkinsiz olduğu, politika yapımcıların, güvenilir ve itibarlı olmasının başlı başına bir politika aracı olduğu önerileridir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Portföy analizi” açısından yanlıştır?
Portföy teorisine göre finansal varlıklarla reel varlıklar arasında sınırlı ikame ilişkisi vardır. |
Portföy teorisi servet sınırına önem verir ve buna göre bireyler ve girişimciler önce servet sahibi olmalıdırlar. |
Portföy teorisi bir yatırımcının varlıklarını getirisi farklı alternatif yatırım şekilleri arasında nasıl dağıttığını inceler. |
Keynesyen teoride para ve tahvil birbirini tam olarak ikame eder ve tahvilin getirisi para tutmanın tek alternatifidir. |
Portföy teorisine göre hem bireyler hem de girişimciler bir bütçe sınırı altında kendilerine en uygun portföy bileşenini oluştururlar. |
İnsanların taşımak istediği aktif türlerinin ve bilançolarının yapısının analizi olan “Portföy Analizi” yaklaşımıyla miktar teorisine bakan bu yeni yaklaşım ilk (özellikle Fisher tipi) yaklaşımlardan oldukça farklı ve detaylıdır. Bilindiği gibi, Keynesyen Teori’de, para ve tahvil birbirini tam ikame etmekte, tahvilin getirisi para tutmanın tek alternatifini oluşturmaktadır. Buna karşın Portföy Teorisi, bir yatırımcının varlıklarını getirisi farklı alternatif yatırım şekilleri arasında nasıl dağıttığını incelemektedir. Teoride, finansal varlıklarla reel varlıklar arasında sınırlı ikame ilişkisi olduğu varsayılmaktadır. Cambridge ve Keynesyen yaklaşımın geliştirilmiş hali olan bu yeni mikro bazlı Para Talebi Teorisi yaklaşımında hem bireyler (nihai servet sahipleri) hem girişimciler, bir bütçe sınırı (servet sınırı) altında kendileri için en uygun portföy bileşimini oluşturma çabasındadırlar. Teoride, önemli değişiklik, para talebi güdülerinin (ihtiyat, işlem ve spekülasyon güdüleri) dikkate alınmamasıdır.
19.Soru
Keynesyen analizle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Ekonomiyi arz yönünden değil talep yönünden ele alır |
İyi planlanmış bir ekonomide iktisadi dalgalanmaların yaşanmayacağını savunur |
Temel varsayımlarının çoğu Klasik ve Neoklasik iktisadın varsayımlarıyla aynıdır |
Ekonomideki toplam tüketim, tasarruf, gelir ve istihdamla ilgilenir |
Piyasaların sürtünmesiz olduğunu savunur |
Keynes’e göre, ekonomi her zaman büyüme ve daralmalara gebedir; çünkü planlanan yatırım harcamaları sürekli değişir. Planlanan yatırımlarda meydana gelen değişim, ulusal gelir ve çıktı düzeyinde daha büyük miktarda bir değişime yol açar. Yatırım harcamaları; faiz oranı ve sermayenin marjinal verimliliği tarafından birlikte belirlenir. Sermayenin marjinal verimliliği; yeni yatırımdan beklenen yatırımın maliyetinin üzerindeki bir getiri oranıdır. Faiz oranı; kişilerin likidite tercihlerine ve para miktarına bağlıdır. Sermayenin marjinal verimliliği yatırımın gelecekte beklenen karlılığı ve sermayenin tedarik fiyatı tarafından belirlenir. Yatırımların gelecekte beklenen karlılığı oldukça değişkendir, bu planlanan yatırımların sürekli değişmesine neden olur. Dolayısıyla planlanan yatırımlardaki sürekli değişme de iktisadi dalgalanmalara neden olur. Doğru cevap B'dir.
20.Soru
I. Wicksell'e paranın dolanım hızı sabit kabul edildiğinde fiyatlar genel düzeyindeki artışlar para arzı tarafından belirlenir.
II. Paranın miktar kuramı olarak da bilinen Fisher denklemi MV=PQ’dur.
III. Böhm-Bawerk'e göre üretimi artırmak için faiz yolluyla bugünkü tüketimi sınırlamak mümkündür.
Neoklasik faiz ve değer teorisi ile ilgili verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I. Wicksell'e paranın dolanım hızı sabit kabul edildiğinde fiyatlar genel düzeyindeki artışlar
para arzı tarafından belirlenir. (Yanlış, bu yaklaşıma karşı çıkmıştır.)
II. Paranın miktar kuramı olarak da bilinen Fisher denklemi MV=PQ’dur. (Doğru)
III. Böhm-Bawerk'e göre üretimi artırmak için faiz yolluyla bugünkü tüketimi sınırlamak
mümkündür. (Doğru)
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ