İş Etiği Final 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, işletme kurucularının örgüt kültürün şekillenmesinde etkili olduğu etmenlerden değildir?
İnançları
|
Davranış biçimleri
|
Söylevleri
|
Ana dili
|
Değerleri
|
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir işletmedeki etik dışı davranışlara örnek gösterilemez?
İşletmenin fiziksel kaynaklarının kişisel amaçları için kullanılması
|
Bir kimsenin hata yaptığında uyarılması
|
Gizli bilgilerin işletme dışına çıkarılması
|
Tüketici haklarının ihlal edilmesi
|
Yanıltıcı reklam yapılması
|
3.Soru
I. İş etiği sorunlarını çözümlemek için gereken biçimsel etik çerçeveleri ve modelleri ile ilgili çalışanlar duygularına dayanarak etik kararlar alabilmelidirler.
II. Etik kodları, etik konuları gündeme getirecek bir prosedür ve çalışanlara iletilen etik ile ilgili yönetimin önceliklerinin eğitim programı tarafından kapsanması, hat ve destek çalışanlarının eğitim sürecine tam olarak katılımının sağlanması gerekmektedir.
III. Tüm bölüm yöneticileri, etik eğitim programı geliştirmeye katılmalıdır.
IV. Eğitim girişimleri, örgütün büyüklüğü, kültürü, değerleri, yönetim tarzı ve çalışan tabanı gibi kendine özgü özelliklerini yansıtmamalıdır.
V. Etik eğitiminin, kişisel ve örgütsel etiği birbirlerinden farklılaştırması önemlidir.
Yukarıda verilen ifadelerden hangisi ya da hangileri iş eğitiminin etkili olması için gereken koşullar arasında yer alır?
I, II, IV
|
II, V
|
I, III, IV
|
II, III, V
|
I, II, V |
İş eğitiminin etkili olabilmesi için eğitim girişimleri, örgütün büyüklüğü, kültürü, değerleri, yönetim tarzı ve çalışan tabanı gibi kendine özgü özelliklerini yansıtmalıdır. Ayrıca iş etiği sorunlarını çözümlemek için gereken biçimsel etik çerçeveleri ve modelleri ile ilgili olarak çalışanların eğitilmesi gerekmektedir. Böylece çalışanlar, duygularına değil bilgilerine dayanarak etik kararlar alabilirler. Dolayısıyla I ve IV seçenekleri iş eğitiminin etkili olabilmesi için gerekli koşullar arasında yer almaz.
4.Soru
“İşletmelerin ticari faaliyetlerini gerçekleştirirken tüm yasal, ahlaki ve sosyal kurallara uyması ve toplumla arasında oluşan sosyal sözleşmenin gereklerini yerine getirmesi” hangi kavramı ifade etmektedir?
Kuramsal vatandaşlık
|
Sosyal sorumluluk
|
İş ahlakı
|
Ahlaki sorumluluk
|
Gönüllü sorumluluklar |
Kuramsal vatandaşlık işletmelerin toplumdaki artan rolleriyle birlikte artan sorumluluklarının sonucunda ortaya çıkmıştır. Kurumsal vatandaşlık, işletmelerin ticari faaliyetlerini gerçekleştirirken tüm yasal, ahlaki ve sosyal kurallara uyması ve toplumla arasında oluşan sosyal sözleşmenin gereklerini yerine getirmesidir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi etik kodların elde edeceği üstün taraflarından biridir?
Kodlara vurgu, hür iradeyi ortadan kaldıran bir kısıt haline gelebilir |
Bazı kodlar sinisizme yol açabilir |
Etik kodları, standartları kolayca anlaşılabilir bir biçimde tüm çalışanlara yaymak için etkili bir araçtır |
Bazı kodlar, öncelikle çalışanların işletmeye zarar verebilecek etik dışı davranışlarına odaklanır |
Çalışanlar, yasaklanmayanın serbest olduğu sonucuna ulaşırlarsa, tehlikeli bir durum yaratılmış olur |
İyi yazılmış etik kodlarının bile kısıtları vardır ve kötü yazılmış kodlar, arzu edilmeyen kimi sonuçlara yol açabilir. Bunlar: 1. Kodlara vurgu, hür iradeyi ortadan kaldıran bir kısıt haline gelebilir. 2. Çalışanlar, yasaklanmayanın serbest olduğu sonucuna ulaşırlarsa, tehlikeli bir durum yaratılmış olur. 3. Bazı kodlar, öncelikle çalışanların işletmeye zarar verebilecek etik dışı davranışlarına odaklanır ve etiğin amacı ile ilgili olarak sinisizme yol açabilir. Etik kodlara sahip olup pek çok üstünlük elde edebilirler bunlardan biri de; etik kodları, standartları kolayca anlaşılabilir bir biçimde tüm çalışanlara yaymak için etkili bir araçtır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir iş etiği programının temel bileşenlerinden biri değildir?
İş etiği kodları oluşturma
|
Yönetici tutumlarını analiz etme
|
İş etiği eğitimi düzenleme
|
Denetim sistemi oluşturma
|
Standartları izleme faaliyetlerinde bulunma |
Bir iş etiği programının temel bileşenleri iş etiği kodları oluşturma, çalışanlar için iş etiği eğitimi düzenleme, gündelik işleyişte olası etik ihlalleri belirlemek için standartları izleme faaliyetlerinde bulunma ve bir denetim sistemi oluşturmadır. Bunlara ek olarak, yurtdışındaki işletmeleri örnek alan kimi işletmelerimiz, etik programının bütünün gözetim ve denetimi için etik sorumlusu pozisyonunu örgüt şemalarına yerleştirmiştir.
7.Soru
I. Etik kuralları
II. Davranış kuralları
III. Değer ifadeleri
Yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileri iş etiği kodlarının türleri arasında yer almaktadır?
II ve III
|
Yalnız II
|
Yalnız III
|
I ve II
|
I, II ve III |
İş etiği kodları, bir örgütün çalışanlarından neler beklediğini açıklayan yazılı ifadelerdir ve üç farklı türde olabilir. Etik kuralları, kapsayıcı, genel ve bazen de diğerkâm ve ilham verici ifadelerden oluşmaktadır. Genel olarak etik kuralları, etik ihlallerini bildirme yöntemlerini, ihlaller için gereken disiplin eylemlerini ve ihlalleri yargılama süreçlerini belirtir. Davranış kuralları, bazı ilham verici ifadeleri içerebilir. Ancak genellikle, davranış kurallarında kabul edilebilir ve kabul edilemez davranış türleri belirtilir ve böylece belirli eylemler ile ilgili tartışmaların doğması engellenir. Son olarak değer ifadeleri, örgütün hedeflerini belirlerken kullandığı dürüstlük, hesap verebilirlik ve güvenilirlik gibi ölçütlerden oluşur.
8.Soru
Aşağıdaki iş etiği programlarından hangisi çalışanlara belirli davranışları sergilemeleri zorunlu tutularak düzen sağlama amaçlanmaktadır?
Değer yönlü programlar |
Uyum yönlü programlar |
Rekabet programları |
Standart programlar |
Yeterlilik programları |
Uyum yönlü programlarda, çalışanların belirli davranışları sergilemeleri zorunlu tutularak düzen sağlanır. Çalışanlara kuralları ve olası ihlal durumlarındaki cezaları öğreten yasal terim, yönetmelik ve sözleşmeler kullanılır.
9.Soru
Etik kodlar belirlenirken sürece mutlaka dâhil olması gereken yönetim grubu aşağıdakilerden hangisidir?
Bölüm yöneticileri
|
İnsan Kaynakları Yöneticisi
|
Yönetim kurulu ve tepe yöneticiler
|
Etik danışma kurulu
|
Muhasebe ve Finans yöneticileri
|
10.Soru
I. Örgüt kültürü
II. Çalışanlar arasında başkalarından öğrenme
III. Yönetici davranışları ve tutumları
IV. Örgütsel yapı
V. Örgütsel gruplar
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri iş etiği kapsamında etik karar almada etkili olan örgütsel faktörlerdendir?
I ve II
|
II ve III
|
I, II, VI
|
II, III, V
|
I, II, III, IV ve V |
İş etiği kapsamında işletmelerin etik kararlar almaları noktasına gelindiğinde ise etkili olan bir takım örgütsel faktörler söz konusudur. Bu faktörleri, örgüt kültürü, çalışanlar arasında yaygın olan başkalarından öğrenme, yönetici davranışları ve tutumları, örgütsel yapı ile örgütsel gruplar olarak sıralamak mümkündür.
11.Soru
I. İşletme sahipleri, ortakları ve yöneticilerinin kişisel ahlakî algılamaları, hırsları ve tutkuları
II. İşletme içi çıkar çatışmaları
III. Genel olarak toplum ahlakının zedelenmesi
Yukarıdaki bilgilerden hangisi ya da hangileri iş ahlakına duyulan ihtiyacın artmasına neden olan işletme dışı faktörlerdir?
Yalnız I
|
Yalnız II
|
Yalnız III
|
I ve III
|
I, II ve III |
İş ahlakına duyulan ihtiyacın artmasına neden olan işletme dışı faktörler şu şekilde sıralanabilir: hayat tarzlarının değişimi ve buna bağlı olarak tüketimdeki aşırı artış, kitle iletişim araçlarının etkisiyle kültürler arasındaki etkileşim ve kültürlerin hızlı değişimi, adalet mekanizmasının etkin olmayışı ve yavaş işlemesi, haksız kazanç yollarının artışı ve bu durumun insanları kolay yoldan kazanmaya teşvik etmesi, genel olarak toplum ahlakının zedelenmesi, ekonomik yapının bir bütün olarak (teşvik ve kredi suistimalleri, yüksek enflasyon, düşük ücretler, ekonomik sistemin politik sisteme alet edilmesi vb. gibi ahlakî açıdan yanlış uygulamalar nedeniyle) işletmeleri ahlâksızlığa sevketmesidir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi örgütün bir iş etiği programına sahip olmasının sağlayacağı üstünlüklerden biridir?
İş dünyasının yoğun değişimine uyum sağlama
|
Çalışanların niteliklerini geliştirme
|
Çalışanların ücret maliyetlerini düşürme
|
İşverenleri yeni işler kurmaya teşvik etme
|
İşyerinde işgücü sirkülasyonunu düşürme
|
13.Soru
Çalışanlara yönelik olumlu tutumları olan ve örgüt çıktıları ya da performansına bireylere göre daha az veren kültür türü aşağıdakilerden hangisidir?
Kayıtsız kültür
|
İnsancıl kültür
|
Geleneksel kültür
|
Talepkar kültür
|
Bütünleyen kültür |
İnsancıl kültürler, çalışanlara yönelik olumlu tutumları ile dikkat çekerken, örgüt çıktıları ya da performansına bireylere göre daha az önem vermektedirler. Etik açıdan bakıldığında bu tür insancıl kültüre sahip işletmelerin daha olumlu ve etik olduğunu söylemek mümkündür.
14.Soru
İnsan, davranışlarını mekanik bir aygıt gibi düzenleyen güdülerle donanmış değildir. Seçeneklerle yüz yüze gelir, bu da yaşamı için büyük önem taşıyan konularda, doğru olanı seçmemişse, büyük tehlikelerle karşı karşıya kalması demektir. Çoğu kez kısa sürede karar vermesi zorunlu olduğu anda içine düşen kuşku, acı veren bir gerilim yaratır; hatta ivedi karar verme yetisini ciddi olarak tehlikeye sokabilir. Etik karar alma süreciyle ilgili bu bilgiler göz önüne alındığında insanın karar verirken ilk ihtiyacı ne olabilir?
Birilerine danışma
|
Güven duyma
|
Kaygı hissetme
|
Heyecan duyma
|
Doğru ve yanlışı ayırt etme
|
15.Soru
I. Kendisi için iyi olanı gerçekleştirmeyi amaçlamalıdır.
II. Genel olarak bütün için iyiyi gerçekleştirmeyi amaçlamalıdır.
Yukarıda verilen maddelerin doğru tanımları sırası ile aşağıdakilerden hangisidir?
Egoizm – Faydacılık
|
Faydacılık - Sonuççu
|
Faydacılık - Egoizm
|
Egoizm – İlahi Buyruk
|
Negatif Faydacılık – Psikolojik Egoizm |
Egoistlere göre K, kendisi için iyi olanı gerçekleştirmeyi amaçlamalıdır. Faydacılara göre, genel olarak bütün için iyiyi gerçekleştirmeyi amaçlamalıdır. Yani I Egoizm, II Faydacılık doğru seçenektir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş etiği programı tasarlama ve uygulamada en sık yapılan hatalar arasında yer almaz?
Gerçekçi ve ölçülebilir program amaçlarını (görüşmeler, odak grup çalışmaları ve anketler aracılığı ile saptanabilir) belirlememe.
|
Tepe yönetimin, iş etiği programını sahiplenmemesi (tepe yöneticilerin etik dışı davranış sergilemeleri durumunda, etik bir kültürü yaratma ve teşvik etme çok zordur)
|
Yurtdışındaki bir işletme için geliştirilmiş bir iş etiği programının, üzerinde hiçbir değişiklik yapılmadan ve işletme şartlarına uyarlamadan uygulamaya geçirilmesi (işletmenin daha önce vurgulanan kendine özgü özellikleri dikkate alınmalıdır).
|
Etik sorunları uygun bir şekilde nasıl ele alacakları ile ilgili olarak çalışanlara iletişim aracılığı ile sürekli örnekler sağlama
|
İş etiği programının yalnızca dersler dizisi olarak görülmesi (örnek olay çalışmaları ve küçük grup çalışmalarından mutlaka yararlanılmalıdır).
|
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Merkezcil olmayan örgüt yapısına sahip işletmelerde karar alma otoritesi üst yönetimde toplanmıştır
|
Merkezcil yapıya sahip örgütlerde bazı çalışanlar yönetimin belirlediği kurallara uymakta, yazılı kurallar dışında kalan eylemlerde bağımsız hareket edebilmektedirler
|
Merkezcil olmayan yapıya sahip işletmelerde yazılı formal kurallar, prosedürler, politikalar bulunmakta ve bu süreçlerin takibi katı denetim mekanizmaları ile gerçekleşmektedir.
|
Merkezcil olmayan örgütlerde her türlü eylem bireylerin insiyatifine bırakılır
|
Merkezcil yapılarda yukarıdan aşağıya, aşağıdan yukarıya, çapraz açık iletişim kanalları bulunur |
Merkezcil örgüt yapısına sahip işletmelerde karar alma otoritesi üst yönetimde toplanmıştır. Merkezcil yapıya sahip işletmelerde yazılı formal kurallar, prosedürler, politikalar bulunmakta ve bu süreçlerin takibi katı denetim mekanizmaları ile gerçekleşmektedir. Merkezcil yapıya sahip örgütlerde bazı çalışanlar yönetimin belirlediği kurallara uymakta, yazılı kurallar dışında kalan eylemlerde bağımsız hareket edebilmektedirler. Merkezcil olmayan örgütlerde her türlü eylem bireylerin insiyatifine bırakılmaz. Yukarıdan aşağıya, aşağıdan yukarıya, çapraz açık iletişim kanallarının varlığı ve etkin bir şekilde kullanılması merkezcil olmayan örgüt yapısının en belirgin özelliğidir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş etiği programını oluşturan kural ve politikalar kapsamındadır?
İşe alıştırma
|
Ücretlendirme
|
Yönetim yönergeleri
|
Yükseltme
|
Soruşturma
|
19.Soru
Negatif faydacılık teorisi kimden ilham alınarak geliştirilmiştir?
Jeremy Bentham
|
J.S. Mill
|
Aristoteles
|
Karl Popper
|
Immanuel Kant
|
20.Soru
Yönetimlerin ya da kuruluşların etik ikilemlerini çözümlemeleri ve etik sorunları aşmalarında bağlı olması gereken konulardan hangisi katkıda bulunduğu kuruluş kültürünün, çalışanlar arası ilişkilerde ortaya çıkardığı uyulması gereken standartlar açısından diğerlerinden daha önemlidir?
Yasa dışı emirlere karşı direnme
|
Hukukun üstünlüğü
|
Tutumluluk
|
Adalet ve eşitlik
|
Sevgi
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ