İş Etiği Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İşletmelerde iş ahlakıyla ilgili konuları genel olarak işletme dışı faktörlerle ilgili konular ve işletme içi faktörlerle ilgili konular şeklinde sınıflandırabiliriz. Buna göre aşağıdakilerden hangisi işletme dışı faktörlerdendir?
Pazarlama
|
İnsan kaynakları
|
Finansman
|
Pazar ve rekabet
|
Üretim |
İşletme dışı faktörlerle ilgili konulara baktığımızda pazar ve rekabetle ilgili konular, çevre faktörleriyle ilgili konular, yasal faktörlerle ilgili konular olmak üzere dört başlık altında toplanabilmektedir. İşletme içi faktörlerle ilgili iş ahlakı konularını işletme fonksiyonları olarak da ifade edilen, pazarlama, üretim, satınalma, finansman, muhasebe, araştırma-geliştirme, insan kaynakları ve halkla ilişkiler olmak üzere sekiz başlık altında toplanabilmektedir.
2.Soru
"İş ahlakı" kavramı ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır ?
Günümüz işletme yönetiminde küreselleşmenin etkisiyle iş ahlakı uygulamalarının önemi artmıştır.
|
İşletmenin sahip, yönetici ve çalışanlarının iş ahlakına yönelik algılamalarının ve tutumlarının, işletmeyle farklı düzeylerde ilişki içerisinde bulunan unsurlar tarafından takip edilmesi mümkün değildir.
|
İşletmelerin ve işletme dışındaki çıkar gruplarının ilgili olduğu farklı konular iş ahlakına konu olabilmekte ve tartışılabilmektedir.
|
İş ahlakı, bireylerin örgütlenme ve ekonomik faaliyette bulunmalarıyla eş zamanlı bir kavram olarak değerlendirilebilir.
|
İş ahlakını, modern toplumlarda mal ve hizmetleri üretip dağıtan örgütlerde bireylerin tutum ve davranışlarına ahlak standartlarının uygulanmasıyla ilgili bir kavram olarak değerlendirmek mümkündür.
|
3.Soru
Kohlberg’e göre bir başkasının yerini alabilme yeteneği hangi yaştan itibaren gelişmeye başlamaktadır?
4
|
5
|
6
|
7
|
8 |
Kohlberg bir başkasının yerini alabilme yeteneğinin sosyal bir beceri olduğunu ve bu yeteneğin altı yaştan itibaren gelişmeye başladığını belirtmektedir. Kohlberg'e göre bu yeteneğin gelişimi ahlaki yargının gelişiminde dönüm noktası niteliğindedir; çünkü ahlaki yargı, başkalarının haklarını bireyin kendi haklarına karşın tartmasıdır, bu da rol alma yeteneğini gerekli kılar.
4.Soru
İnsan doğasına ya da insan motivasyonuna ilişkin teori aşağıdakilerden hangisidir?
Ahlaksal egoizm
|
Psikolojik egoizm
|
Eylem faydacılığı
|
Kural faydacılığı
|
Negatif faydacılık |
Psikolojik egoizm insan doğasına ya da insan motivasyonuna ilişkin bir teoridir. Bu anlayışa göre her insan, farkında olsun veya olmasın, doğası gereği kendi çıkarını korumak veya artırmak ister ve bu yönde eylemde bulunur.
5.Soru
I. Etik davranışı içselleştirmiş bireyler özde olgun insanlardır. II. Olgun insanlar gerçekleri net bir biçimde algılayabilen kişilerdir. III. Olgun insanlar, diğer kişilerle karşılıklı güven ve içtenliğe dayanan ilişkiler kurmaya çalışır. IV. Olgun insanlar, üretken olmaktan hoşlanırV. Olgun insanın çalıştığı iş, yeteneklerine uygundur ve çalışmalarını, kendine ve içinde yaşadığı topluma katkıda bulunacak biçimde sürdürür. Yukarıdaki koşullar dikkate alındığında aşağıdaki çıkarımlardan hangisine varılabilir?
Ahlaki gelişim süreci iyi bir şekilde tamamlanmamıştır
|
Olgunlaşmış kişler, çevrelerindeki olaylara ilgi duymazlar
|
Olgunluğu hazırlayıcı tek etmen okul ortamıdır
|
Birey açısından gelişim dönemlerinin sağlıklı geçişi hem ahlaki gelişime hem de iş yaşamına olumlu katkıda bulunmaktadır
|
Bireyin gelişim özelliklerinin üzerinde en çok zekanın önemi bulunmaktadır
|
6.Soru
Aşağıda etik karar almanın bazı unsurları ve bu unsurların ön koşulları açıklanmıştır. Hangisi bu ön koşullardan biri olamaz?
Sadece bireyin yararını gözetmek işletmeleri etik davranmaya iter.
|
Etik karar alma sürecine etki eden etik kod/ilke ve değerler ‘insancıl etik’ temelinde savunulan özelliklerdir.
|
Açık ve sağlıklı iletişim kanallarının kullanılması, geribildirime önem veren bir yapının, kurum içinde ‘etik’ kültürünün/dokunun oluşturulmasında ‘etik karar alma’ sürecinde önemli bir yeri vardır.
|
Kuruluş, etik standartları oluşturup, yayılımını sağlarken, bireysel faktörleri göz önünde bulundurması yerinde olur. Bu nedenle bireylerin etik yönelimli olması için kişisel gelişim sürecinin üzerinde durmak, eğitim programlarıyla desteklemek gerekir
|
Etik karar alma sürecinde, çalışan bireylerin yaşam içinde etik davranma becerileri ile işyerinin/kuruluşun kültüründe benimsediği etik davranış modelinin uyum içinde olması gerekir.
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi eylem faydacılığına yönelik eleştirilerden biri değildir?
Mutluluk gerçekten bu dünyada istenecek tek şey değildir.
|
Sonuçların tümü öngörülemez, dolayısıyla eylemin sonuçları hesaplanamaz.
|
Kuralın sonuçlarını hesaplamak hemen hemen imkânsızdır.
|
Amaçlar her zaman araçları haklı çıkarmaz.
|
Faydacılık sosyal adalete yer vermez. |
Kuralın sonuçlarını hesaplamak hemen hemen imkânsızdır yargısı kural faydacılığına yönelik eleştirilerden biridir.
8.Soru
I. Zeka
II. Yaş
III. Çevre
IV. Ana baba tutumları
V. Kültürel farkındalık
Yukardaki maddelerin hangileri ahlaki açıdan bireyin gelişiminde etkilidir?
I-II-III
|
I-II_IV-V
|
II-III-V
|
I-II-III-IV-V
|
III-V |
Ahlak gelişimi üzerinde zekânın, toplumsal sınıfın, yaşın, ana baba tutumlarının, aile çevresinin ve kültürel farkındalığın önemli etkisi vardır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sosyal refah alanında hizmet veren mesleklerden birisi olan sosyal hizmette etik ilke ve değerlerden değildir?
İnsan değeri ve insana saygı,
|
Kültürel gelişimi destekleme
|
Sosyal çalışmacıların nesnelliği, bilgi, beceri geliştirmeleri ve uygulama alanında yetkin olma sorumluluğu
|
Etik ilke ve sorumlulukları kabul etme ve karar verme olarak sıralanabilir
|
Herkese en iyi hizmeti sunma
|
10.Soru
Etik karar almada grup normları ve rollerine ilişkin aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
Normlar grup içinde üyelerin davranışlarını etki ve baskı altına alarak düzenleyen kollektif değer yargılarıdır.
|
Normlar grubun büyük bir kısmı tarafından grup üyelerinin birçoğu veya tamamı için önemli olduğu kabul edilen davranışlar için geliştirilirler.
|
Normlar bireyin kişisel düşünce ve duygularını tamamen ortadan kaldırmaz, sosyal baskı altına alırlar.
|
Normların oluşması belli bir süreyi gerektirir.
|
Bütün normlar tüm üyeler tarafından kabul görür. |
Etik karar almada grup normları ve rolleri düşünüldüğünde bazı normlar tüm üyeler tarafından kabul görmez. Bunlara kısmi normlar ve ilk ya da alt grup normları adı da verilebilir.
11.Soru
Örgüt kültürü etik kapsamında sınıflandırıldığında aşağıdakilerden hangisi çalışanlara yani bireylere çok az önem göstermekte buna karşın şirket performansını öncelik olarak ele almaktadır?
İnsancıl kültür
|
Çalışkan kültür
|
Kayıtsız kültür
|
Bütünleyici kültür
|
Talepkar kültür |
İnsancıl kültürün tam tersi olan talepkar kültür tipolojisine sahip işletmelerde ise çalışanlara yani bireylere çok az önem gösterilmekte buna karşın şirket performansı önceliklendirilmektedir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi etik kodların elde edeceği üstün taraflarından biridir?
Kodlara vurgu, hür iradeyi ortadan kaldıran bir kısıt haline gelebilir
|
Bazı kodlar sinisizme yol açabilir
|
Etik kodları, standartları kolayca anlaşılabilir bir biçimde tüm çalışanlara yaymak için etkili bir araçtır
|
Bazı kodlar, öncelikle çalışanların işletmeye zarar verebilecek etik dışı davranışlarına odaklanır
|
Çalışanlar, yasaklanmayanın serbest olduğu sonucuna ulaşırlarsa, tehlikeli bir durum yaratılmış olur |
İyi yazılmış etik kodlarının bile kısıtları vardır ve kötü yazılmış kodlar, arzu edilmeyen kimi sonuçlara yol açabilir. Bunlar: 1. Kodlara vurgu, hür iradeyi ortadan kaldıran bir kısıt haline gelebilir. 2. Çalışanlar, yasaklanmayanın serbest olduğu sonucuna ulaşırlarsa, tehlikeli bir durum yaratılmış olur. 3. Bazı kodlar, öncelikle çalışanların işletmeye zarar verebilecek etik dışı davranışlarına odaklanır ve etiğin amacı ile ilgili olarak sinisizme yol açabilir. Etik kodlara sahip olup pek çok üstünlük elde edebilirler bunlardan biri de; etik kodları, standartları kolayca anlaşılabilir bir biçimde tüm çalışanlara yaymak için etkili bir araçtır.
13.Soru
I. Sorun çözme ile ilgili seçenekleri belirlemek
II. Belirlenen seçenekleri gözden geçirip uygun olanı seçmek
III. Sorunun varlığını kabul etmek
IV. İstekleri belirlemek
V. Sorunu çok yönlü analiz etmek
Yukarıda verilen karar vermeyi sorun çözme süreci içinde tanımlayan modele göre aşamaların doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?
I- II- IV-V-III
|
IV-III-I-II-V
|
III-IV-V-II-I
|
IV-V-III-I-II
|
III-V-IV-I-II |
Karar vermeyi sorun çözme süreci içinde tanımlayan modele göre, • Sorunun varlığını kabul etmek, • Sorunu çok yönlü analiz etmek, • İstekleri belirlemek, • Sorun çözme ile ilgili seçenekleri belirlemek, • Belirlenen seçenekleri gözden geçirip uygun olanı seçmek, karar verme sürecinin adımlarını oluşturur.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş ahlakı anlayışının gerilemesine neden olan işletme dışı faktörlerden biridir?
Genel olarak toplum ahlakının zedelenmesi
|
Çalışanların kişisel ahlakî değer yargıları
|
İşletme sahipleri, ortakları ve yöneticilerinin kişisel ahlakî algılamaları, hırsları ve tutkuları
|
İşletme içi denetim ve yaptırım mekanizmalarının zayıflığı
|
İşletme içi çıkar çatışmaları |
Genel olarak toplum ahlakının zedelenmesi, iş ahlakının gerilemesine dolayısıyla iş ahlakına duyulan ihtiyacın artmasına neden olan işletme dışı faktörlerdendir. Diğer seçenekler işletme içi faktörlerdir.
15.Soru
Hewitt Associates tarafından yapılan bir araştırmya göre Amerika'daki ulusal firmaların %21'inin çalışanların sosyal haklarını dondurdukları ve %17'sinin yeni işe alınanlara bu sosyal hakları hiç tanımayıp mahrum bıraktıkları bulgusuna ulaşılmıştır. Yukarıdaki bahsi geçen örgütsel tutum aşağıdakilerden hangisine işaret etmektedir?
Gerçek kültür
|
Bütünleyen kültür
|
Talepkar kültür
|
İnsancıl kültür
|
Kayıtsız kültür
|
16.Soru
Grup normlarına dair aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
Normlar, kolektif değer yargılarıdır.
|
Bazı normlar tüm üyeler tarafından kabul görmez.
|
Normlar, bireysel arzu, istek ve inançların da kapsar.
|
Normların oluşması belli bir süreyi gerektirir.
|
Normlar, bireyin kişisel duygularını baskı altına alır.
|
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iş etiği açısından bir kuruluşun en önemli sorunsalıdır?
Saygısızlık
|
Güvensizlik
|
Adaletsizlik
|
Karamsarlık
|
Umutsuzluk |
Bütün bunların yanında iş etiği açısından bir kuruluşun en önemli sorunsalının “güvensizlik” olduğunu belirtebiliriz. Güvensizlik etik bağlamda değerlendirildiğinde ortadan kaldırılması için yerleşmiş bir kalite bilincini, etik karar alma sürecini, sorun çözme becerisine sahip yetkin personelin varlığını, sorunların çözümünde ve gelişme süreçlerinde katılımın gerçekleştirilmesini öngörür.
18.Soru
Aşağıdaki tanımlardan hangisi etik anlamını karşılar?
İnsanın tutum ve davranışlarında normlara uyum göstermesi
|
“Adalet nasıl sağlanır, nasıl adaletli olunur?” gibi soruların cevapları
|
Ahlaklı davranmak, eşitlik, adalet ve ilkeli davranmak
|
Kişilerarası ilişkilerde kişilerin uymaları beklenen davranış
|
İnsan yaşamının amacının ne olması gerektiği |
Birinci anlamda kullanımıyla ahlak bakımından insanın tutum ve davranışlarında normlara uyum göstermesi beklenir. Örneğin ahlaka aykırı yayın ya da meslek ahlakı gibi ifadelerde sözü geçen ahlak kişilerarası ilişkilerde kişilerin uymaları beklenen davranışlardır. Bu bağlamda ahlak, değer yargıları olarak karşımıza çıkar. İkinci anlamıyla ahlak, ahlaklı davranmak, eşitlik, adalet ve ilkeli davranmaktır. Örneğin, ırk ayrımı yapmamak gerekir, işkence yapmamak gerekir ifadeleri bu bağlamda değerlendirilir. Üçüncü anlamıyla ahlakta ise “iyi olan nedir?”, “adalet nasıl sağlanır, nasıl adaletli olunur?” gibi sorulara cevap arama söz konusudur. İlk iki anlam tamamıyla ahlaka karşılık gelirken, üçüncü kullanım ise etik karşılığındadır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi eylem faydacılığına yönelik eleştirilerden değildir?
Mutluluk gerçekten bu dünyada istenecek tek şey değildir
|
Aşırı sorumluluk getirir
|
Amaçlar her zaman araçları haklı çıkarır
|
Ahlaksal sağduyumuz ile çelişen sonuçlar içerir
|
Faydacılık sosyal adalete yer vermez
|
20.Soru
Bugün iş ahlakı ile ilgili problemlerin artmasının nedeni hangisidir?
Serbest piyasa mekanizması
|
İş dünyasında büyüyen ölçekler
|
İş dünyasında profesyonellik
|
Sanayileşme
|
Küresel işletmecilik
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ