Borçlar Hukuku kapsamında, hem çalışan hem de işverene borç yükleyen sözleşmeler kategorisinde yer alan iş sözleşmesi ile çalışan, iş sözleşmesine konu işi yapma ‘aslî edim’ini (Aralarındaki borç ilişkisi dolayısıyla alacaklının isteyebileceği, borçlunun da yerine getirmekle yükümlü bulunduğu bir davranış biçimi) yüklenirken, işverenin ‘aslî edim’i de iş sözleşmesinde belirlenen ücretin ödenmesidir.

Bireysel iş ilişkileri hukukumuzda esas itibariyle, İş Kanunu, Deniz İş Kanunu, Basın İş Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu tarafından düzenlenmiştir

İş sözleşmesini diğer sözleşmelerden ayırt eden yönü işçinin bağımlılığıdır. İş hukuku, işçinin bağımlılığından kaynaklanan sakıncaları ortadan kaldırmak amacıyla kanunun emredici hükümleriyle sözleşme serbestisinin sınırlanması esası çerçevesinde şekillenmiştir

İş Kanunu’nun 2. maddesi uyarınca işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren denir. Şirket, dernek, vakıf gibi özel hukuk tüzel kişileri işveren olabileceği gibi üniversite, belediye, devlet gibi kamu tüzel kişileri de işveren olabilir. İşveren olmanın iki önemli niteliği vardır;  • İş sözleşmesinin tarafı olma, • Sözleşmeden kaynaklanan yönetim hakkını en üst düzeyde kullanma.  Gerçek kişi işverenlerde bu iki nitelik aynı kişide toplanır. Gerçek kişi işveren, hem iş sözleşmesinin tarafı olarak bu sözleşmeden doğan hakların ve borçların sahibi hem de bu sözleşmeden doğan yönetim hakkını en üst düzeyde kullanan kişidir. Tüzel kişi işverenlerde ise tüzel kişi sözleşmenin tarafı olup sözleşmeden doğan emir ve talimat verme yetkisini tüzel kişinin en üst düzeyde organını oluşturan kişiler kullanır. Örneğin bir anonim şirket işyerinde işe giren bir işçinin sözleşmesinin tarafı anonim şirket iken, bu sözleşmeden doğan yönetim hakkını en üst düzeyde anonim şirketi oluşturan yönetim kurulu üyeleri kullanır.  İşveren yalnızca yönetim hakkının sahibi değil aynı zamanda sözleşmeden kaynaklanan hukuki sorumluluğu taşır. Yine idari ve cezai sorumlulukların da muhatabıdır. İş sözleşmesinin tarafı olarak işveren, hukuki sorumluluğu taşır. Sözleşmeden doğan hakların ve borçların sahibidir. İş mevzuatında öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde idari yaptırımlara muhatap olabilir. Yine işyerinde Ceza Kanunu anlamında suç niteliği taşıyan bir eylemin gerçekleşmesi hâlinde, örneğin iş kazası neticesinde bir işçinin ölümü veya yaralanması hâlinde, kasten veya taksirli olarak bu kazaya yol açan gerçek kişi işveren ceza sorumluluğunu taşır.

İş hukuku, bir iş sözleşmesine dayanarak belirli bir ücret karşılığı, bir işverene bağlı olarak işci ile işveren arasındaki iş ilişkisini düzenleyen hukuk dalıdır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin şekil ve esas bakımından Anayasaya aykırılığı iddiasıyla, Anayasa Mahkemesine dava açılamaz. Ayrıca usulüne göre yürürlüğe konulmuş uluslararası antlaşmalar hakkında da Anayasa Mahkemesine başvurulamaz.

Belirli-belirsiz süreli iş sözleşmesi ayrımının önemi, sözleşmenin sona ermesi ve sona ermeye bağlanan hukuki sonuçlar bakımındandır. Belirli süreli iş sözleşmesi, sürenin bitiminde kendiliğinden sona erer, işçi sözleşmenin bu şekilde sona ermesiyle kıdem tazminatına hak kazanmaz, yine işçi iş güvencesi hükümlerinden yararlanamaz. Bu bağlamda, belirsiz süreli iş sözleşmeleri, kural olarak işçinin lehinedir. Bu özellikler çalışma yaşamında belirsiz süreli iş sözleşmesinin asıl, belirli süreli sözleşmenin ise istisna olarak kabulünü getirmiştir. Doğru cevap B‘dir.

Bu örnekte işçinin en lehine olan düzenleme iş sözleşmesi olduğu için, fazla çalışma ücreti yüzde yüz zamlı olarak ödenecektir.

Seçeneklerin tamamı Tanzimat ile birlikte yapılan çalışma ilişkilerine yönelik yasal düzenlemelerdir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Hukukta sorumluluk; siyasi sorumluluk, cezai sorumluluk, mali sorumluluk ve medeni sorumluluk olarak dörde ayrılmıştır

İK m.31, sonuncu fıkraya göre Askerî veya kanuni ödevi sona eren eski işçileri ile sözleşme yapma yükümlülüğünü yerine getirmeyen işverenler hakkında yaptırım olarak işverenin tazminat ödemesi öngörülmüştür. Aranan şartlar bulunmasına rağmen, işveren sözleşme yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işe alınma talebinde bulunan eski işçiye üç aylık ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Aynı aile üyeleri tarafından yürütülen işler ekonomik anlamda küçük hacimli işler olup bu işlerde çalışanlar Türk Borçlar Kanunu’nun  uygulanma alanına bırakılmıştır. Bu işlerde çalışanların İş Kanunu’nun kapsamı dışında kalması için evlerde el sanatlarının yürütüldüğü işlerin yapılması gerekip bu işlerin aynı ailenin üyeleri veya üçüncü derece dâhil hısımları tarafından yürütülmesi gerekir.

İş Kanunu’nun 10. maddesinde işin niteliği dikkate alınarak iş sözleşmeleri sürekli ve süreksiz iş sözleşmeleri olarak ikiye ayrılmıştır. Madde uyarınca, “Nitelikleri bakımından en çok otuz işgünü süren işlere süreksiz iş, bundan fazla devam edenlere sürekli iş denir”. Doğru cevap A’dır.

Seçeneklerin tamamı iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine yönelik Anayasa'da yer almaktadır.Doğru yanıt E seçeneğidir.

Kısmi süreli iş sözleşmeleri ile ilgili verilen ifadelerin tümü doğrudur. Doğru cevap E’dir.

İş Kanunu’nun 10. maddesinde işin niteliği dikkate alınarak iş sözleşmeleri sürekli ve süreksiz iş sözleşmeleri olarak ikiye ayrılmıştır. Madde uyarınca, “Nitelikleri bakımından en çok otuz işgünü süren işlere süreksiz iş, bundan fazla devam edenlere sürekli iş denir”.

Bireysel iş hukukunda kişiler; işçi, işveren, işveren vekili ve alt işverendir.

I. seçenekte verilen bilgi çeldirici olarak kullanılmıştır. İş sözleşmesinin temel unsuru bir işin görülmesidir. İşin bedenen veya fikren yapılması önem taşımaz. Ekonomik yönden iş olarak değerlendirilebilen her türlü çalışma, iş sözleşmesinin konusunu oluşturabilir. Bu çalışmanın mutlaka işverene ekonomik bir yarar sağlaması gerekmez. İşin türü, niteliği ve hatta bu iş için herhangi bir araç kullanılması da fark yaratmaz. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Gerçek kişi işveren, hem iş sözleşmesinin tarafı olarak bu sözleşmeden doğan hakların ve borçların sahibi hem de bu sözleşmeden doğan yönetim hakkını en üst düzeyde kullanan kişidir. İşveren yalnızca yönetim hakkının sahibi değil aynı
zamanda hukuki, idari ve cezai sorumlulukların da muhatabıdır. Fabrika gerçek bir kişinin olduğu için fabrikada yangın sırasında şahsın çocuklarının olması kanunlar nezdinde kişiyi cezai sorumluluktan kurtaramaz. Kusuruyla kazanın oluşumuna katkısı olan işveren vekili de sorumlu olacaktır fakat İşveren vekilinin görevini yerine getirebilmesi için yönetim yetkisi bulunmayan bir alanda ortaya çıkan bir olaydan herhangi bir cezai veya idari sorumluluğu söz konusu olmaz. Bu nedenle bu tür bir olayda ilk cezai sorumluluk fabrika sahibine aittir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

İş Hukukunun Kaynakları; Ulusal Kaynaklar, Uluslararası Kaynaklar (Çok Taraflı Sözleşmeler, İki Taraflı Sözleşmeler), Resmi Kaynaklar (Yasama, Yürütme, Yargı), Özel Kaynaklar (Toplu İş Sözleşmesi, İş  Sözleşmesi, İç Yönetmelikler, İşyeri Uygulaması, Yönetim Hakkı) dır.