Karar Modelleri Final 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Bir çizgenin tanımlanmasında (N,S) gösterimi kullanılmaktadır. |
Bir çizge problemi, düğüm ve bu düğümleri birbirine bağlayan bağıntılar ile ifade edilir. |
Çizge modellerinin üç temel uygulaması vardır. |
Çizge modelinin bir uygulama alanı çizgedeki tüm düğümlerin belirli bir yaklaşım ile birleştirilmesine yöneliktir. |
Büğümleri birbiri ile birleştiren bağıntılar yönlü ve yönsüz olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. |
Çizge modellerinin iki temel uygulaması vardır.
2.Soru
EVSI nedir?
Tam bilginin beklenen değeri |
Tam bilgi |
Örneklem bilgisi |
Ek bilginin beklenen değeri |
Örneklem bilgisinin beklenen değeri |
EVSI (Expected Value of Sample Information) örneklem bilgisinin beklenen değerini ifade eder.
3.Soru
Tam bilginin beklenen değeri hesaplanırken aşağıdaki matematiksel işlemlerden hangisi gerçekleştirilir?
İkinci aşamada belirlenen değer birinci aşamada belirlenen değere bölünür. |
İkinci aşamada belirlenen değerden birinci aşamada belirlenen değer çıkartılır. |
Birinci aşamada belirlenen değer ile ikinci aşamada belirlenen değer toplanır. |
Birinci aşamada belirlenen en iyi değer ile ilgili doğal durumun olasılıklarının çarpımları toplanır. |
Birinci aşamada belirlenen değer ile ikinci aşamada belirlenen değer çarpılır. |
İkinci aşamada belirlenen değer ile birinci aşamada belirlenen değer arasındaki fark tam bilginin beklenen değerini verir.
4.Soru
“Bir çizgeyi oluşturan tüm düğümler birbirine bağlı olduğunda bu çizgeler …… olarak adlandırılır.” Noktalı yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Bağlı çizgeler |
Yönlü çizgeler |
Yönsüz çizgeler |
Döngü |
Yol |
Bir çizgeyi oluşturan tüm düğümler birbirine bağlı olduğunda bu çizgeler bağlı çizgeler olarak adlandırılır.
5.Soru
Başlangıç ve bitiş noktalarının aynı düğüm olduğu, başladığı noktaya geri dönen bağlantıların oluşturduğu yola ne ad verilir?
Tur |
Kapasite |
Yol |
Döngü |
Kapsayan Ağaç |
Başlangıç ve bitiş noktalarının aynı düğüm olduğu, başladığı noktaya geri dönen bağlantıların oluşturduğu yola döngü adı verilir.
Doğru cevap D'dir.
6.Soru
Karar vericinin örneklem bilgisi olmadan elde edebileceği en yüksek kâr 0,50 birim, örneklem bilgisinden elde edilen kâr 0,84 birim ise örneklem bilgisinin beklenen değeri kaç birimdir?
0,50 |
0,84 |
1,34 |
0,34 |
0,68 |
EVSI= Örneklem bilgisinden elde edilen kâr – Örneklem bilgisi olmadan elde edilen kâr
EVSI =0,94-0,60
EVSI =0,34 birimdir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi modellerin fonksiyonlarından biri değildir?
Düşünceye yardım etme |
Haberleşmeye yardımcı olma |
Eğitime hizmet etme |
Tahmin etme |
Kesin ifadeye ulaşma |
Modellerin, bir düşünceye yardım etme, haberleşmeye yardımcı olma, eğitime hizmet etme, tahmin etme, denemelere yardımcı olma gibi fonksiyonları bulunmaktadır. Kesin ifadeye ulaşma modellerin fonksiyonlarından biri değildir.
8.Soru
Bir önceki strateji tablosuna göre tam bilginin beklenen değeri nedir?
1 |
24 |
8 |
24.5 |
8.5 |
Tam bilginin beklenen değerinin hesaplanması iki aşamadan oluşur. İlk aşamada ek bilgi öncesindeki olasılıklara göre hesaplanan, en iyi seçeneğin beklenen kâr değeri belirlenir. Bu değer risk ortamında beklenen kâr olarak ifade edilir. İkinci aşamada ise belirsizliğin azaltılması için elde edilen ek bilgi değerleri ve var olan bilgilere göre karar verme problemindeki seçeneklerin beklenen kâr değerleri hesaplanır. Hesaplanan değer tam bilgi olduğunda beklenen kâr olarak ifade edilir. Bu hesaplama her bir doğal durumda ortaya çıkacak en iyi değerler ile ilgili doğal durumun olasılıklarının çarpımlarının toplamı biçiminde hesaplanır. İkinci aşamada belirlenen değer ile birinci aşamada belirlenen değer arasındaki fark tam bilginin beklenen değerini verir. Tam bilgi durumunda beklenen kar=50x0.5+4x0.5=27. Risk ortamında beklenen kar Alternatif 1 için 40x0.5-2x0.5= 19 birim olarak hesaplanır. Benzer biçimde diğer alternatifler için sırasıyla 26, 2.5, 3 ve 19.5 olarak bulunur. Değerlerden görüldüğü üzere risk ortamında en iyi yatırım alternatifi Alternatif ALternatif 2’dir. Tam bilgini beklenen değeri=27-26=1 birim’dir.
9.Soru
Döngü içermeyen ve yönlü olmayan bağlantı ile birleştirilmiş düğümlerin oluşturduğu yola ne denir?
Yönlü bağlantı |
Yönlü olmayan bağlantı |
Ağaç |
Çizge |
Akış |
Bir çizgeyi oluşturan tüm düğümler birbirine bağlı olduğunda, bu çizgeler bağlı çizgeler olarak adlandırılır. Örneğin Şekil 7.4 (a)’daki çizge bir bağlı çizge örneğini oluşturur. Döngü içermeyen ve yönlü olmayan bağlantı ile birleştirilmiş düğümlerin oluşturduğu yol ise ağaç olarak adlandırılır. Ağaç, n tane düğümü olan bir çizgenin döngü içermeyen bir alt kümesi olarak ele alınabilir. Doğru yanıt C şıkkıdır.
10.Soru
Tek değişkenli bir fonksiyonda f'(x*) = 0 olan x = x* noktasına ne denir?
Maksimum noktası |
Minimum noktası |
Kritik nokta |
Yerel minimum noktası |
Yerel maksimum noktası |
Tek değişkenli bir fonksiyonda f'(x*) = 0 olan x = x* noktasına kritik nokta denir.
11.Soru
Monte Carlo Tekniği hangi yılların sonuna doğru bulunmuştur?
1930'ların sonu |
1940'ların sonu |
1950'lerin sonu |
1960'ların sonu |
1970'lerin sonu |
Karmaşık sistemlerin incelenmesinde sıklıkla kullanılan benzetimin (simülasyon) kökeni 1940’lı yılların sonlarında Jon Von Neumann ve Stanislaw Ulam’ın geliştirdikleri Monte Carlo Tekniği’ne dayanmaktadır.
12.Soru
Bir benzetim çalışmasında çıktıların elde edilmesinden önceki aşama hangisidir?
Problemin tanımlanması |
Modelin formüle edilmesi |
Uygulama |
Çıktıların elde edilmesi |
Benzetim verilerine dayanan kararların alınması |
Bir benzetin çalışmasında çıktıların elde edilmesinden önceki aşama uygulama aşamasıdır. Uygulama aşamasının başarısı, kendinden önceki aşamaların başarısına bağlıdır. Bu başarı, analistin nihai olarak modeli kullanacak kişiyi benzetim çalışmasının tamamına ne kadar dahil ettiği ile doğru orantılıdır. Eğer modeli kullanacak olan kişi sürecin her aşamasına dahil olur, modelin doğasını ve çıktılarını anlar ise, uygulamanın etkinlik olasılığını arttırmış olur. Aksine, model ve varsayımları kullanıcı tarafından anlaşılmaz ise, benzetim modelinin geçerliliğine rağmen uygulama muhtemelen başarısız olacaktır.
13.Soru
5. ve 6. sorular yukarıdaki şekilde yer alan çizgeden yararlanılarak çözülecektir.
Çizgenin doğru şekilde gösterimi aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir?
N= {1,2,3,4,5} S={(1,2), (1,3), (1,4), (2,5), (4,5)} |
N= {1,2,3,4} S={(1,2), (1,3), (1,4), (2,5), (4,5)} |
N= {1,2,3,4,5} S={(1,1), (2,2), (3,3), (4,4), (5,5)} |
N= {1,2,3,4,5} S={(1,2), (1,3), (1,4)} |
N= {1,2,3} S={(1,2), (1,3)} |
Çizgenin doğru şekilde gösterimi A şıkkında verilmiştir. Doğru cevap A'dır.
14.Soru
"Gerçek bir sürecin ya da sistemin zaman içerisindeki işleyişini çeşitli kısıtlar altında değerlendirmek ve farklı şartlar altında sistemin davranışını anlamak için sistemin modelini oluşturmak ve bu model üzerinde deney yapma süreci" olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Benzetim |
Modelleme |
Arttırılmış gerçeklik |
Sanal uygulamalar |
Simetrik fonksiyon |
Benzetim, gerçek bir sürecin ya da sistemin zaman içerisindeki işleyişini çeşitli kısıtlar
altında değerlendirmek ve farklı şartlar altında sistemin davranışını anlamak için sistemin modelini oluşturmak ve bu model üzerinde deney yapma süreci olarak tanımlanabilir.
15.Soru
Çizge yapısına ilişkin olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
N tane düğümden oluşan çizgede döngü oluşturmayacak biçimde n-2 bağlantı kullanılarak oluşturulan yapıya kapsayan ağaç denilir. |
Bir çizgenin tanımlanmasında düğüm ve bağlantı kümelerinden yararlanılır. |
İki düğümü birbirine bağlayan ve birbirinden ayrı bir dizi bağlantıdan oluşan yapıya ağaç denilir. |
İki bağlı düğümden birinden diğerine tek yönlü akışın olduğunu gösteren bağlantı biçimine aktarma bağlantısı denir. |
Sistem üzerinde gerçekleştirilecek faaliyetlere bağlantı denilir. |
Bir çizgenin tanımlanmasında (N,S) gösterimi kullanılır. Burada N düğümler kümesini, S ise bağlantılar kümesini göstermektedir.
16.Soru
En Kısa Yol problem çözümünde ne amaçlanır?
Problemin optimum çözümüne en yakın ikinci çözümü bulmak. |
Tüm çözümlerin aritmetik ortalamasının alınması. |
En kısa yolu veren rotanın belirlenmesi. |
En kısa yolu veren rotanın düğüm sayısının bulunması. |
En kısa yolu veren rotanın bir döngü yapıp yapmadığının belirlenmesi. |
En kısa yol probleminin çözümünde, başlangıç düğümünden hareketle çizgede yer alan ve başlangıç düğümüne en yakın uzaklıktaki düğümün eklenmesiyle en kısa yolu veren rotanın belirlenmesi amaçlanır.
17.Soru
Aşağıdaki karar türlerinden hangisi günlük konuları içeren kısa süreli, belirlik ortamında verilen, alt düzey yöneticilerin yetki alanında yer alan kararlardır?
Operasyonel kararlar |
Belirlilik ortamında kararlar |
Dinamik kararlar |
Programlanmış kararlar |
Taktik kararlar |
Operasyonel kararlar günlük konuları içeren kısa süreli kararlardır. Bu tür kararlar alt düzey yöneticilerin yetki alanında yer alan kararlardır. Operasyonel kararlar belirlilik ortamında verilen kararlardır. Tedarikçilere verilecek günlük sipariş miktarının belirlenmesi operasyonel karara örnek oluşturur.
18.Soru
I. f(x) konveks iken –f(x) konkav, f(x) konkav iken –f(x) konveks bir fonksiyondur.
II. Konveks fonksiyonların toplamı konveks, konkav fonksiyonların toplamı da yine konkav bir fonksiyondur.
III. Bir fonksiyon tanım kümesinin bir alt kümesinde konveks iken, tanım kümesinin diğer bir alt kümesinde konkav olabilir.
IV. Doğrusal bir fonksiyon hem konveks hem de konkavdır.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
I ve III |
II ve III |
II ve IV |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Konveks ve konkav fonksiyonların sahip olduğu özellikler aşağıdaki gibidir:
• Doğrusal bir fonksiyon hem konveks hem de konkavdır.
• Konveks fonksiyonların toplamı konveks, konkav fonksiyonların toplamı da yine konkav bir fonksiyondur.
• f(x) konveks iken –f(x) konkav, f(x) konkav iken –f(x) konveks bir fonksiyondur.
• Bir fonksiyon tanım kümesinin bir alt kümesinde konveks iken, tanım kümesinin diğer bir alt kümesinde konkav olabilir.
19.Soru
Bir işletme K birim hammadde ve L birim iş gücü kullanarak toplam KL adet ürün üretmektedir. Birim ürün başına hammadde maliyeti 7 TL ve iş gücü maliyeti ise 3 TL’dir. Bu üretim için işletmenin ayırdığı toplam bütçe 20 TL’dir. İşletme üretim miktarını minimum yapan girdi (hammadde ve iş gücü) miktarlarını bulmak istemektedir. Probleme ilişkin karar modeli nedir?
7K + 3L ≤ 20 |
7K + 3L ≤ 20 |
3K + 7L ≤ 20 |
3K + 7L ≤ 20 |
3K - 7L ≤ 20 |
Probleme ilişkin doğrusal olmayan karar modelini oluşturabilmek için doğrusal programlamada yapıldığı gibi öncelikle karar değişkenleri tanımlanır. Örneğimizde işletme, toplam üretimi minimum (en küçük) yapan girdi miktarlarını belirlemek istediğine göre, probleme ilişkin karar değişkenleri;
K: hammadde miktarı,
L: iş gücü miktarı
olarak tanımlanabilir. Bu karar değişkenleriyle probleme ilişkin doğrusal olmayan karar modeli;
7K + 3L ≤ 20
K ≥ 0, L ≥ 0
kısıtları altında
Min Z = KL
biçiminde yazılır.
20.Soru
Bir üretim hattından çıkan defolu ürün oranı nemli havalarda artmaktadır. Bu sistemi incelemek için ne tür bir benzetim modeli kullanılmalıdır?
Statik modelle benzetim |
Monte Carlo benzetimi |
Dinamik modelle benzetim |
Belirli benzetim |
Sürekli benzetim |
Dinamik benzetim modelleri, sistemin belirli bir zaman dilimine ya da tüm çalışma zamanına göre kurulan ve zamanın her anında değişen sistemlerin temsil edildiği modellerdir. Bu bakımdan, bahsedilen olayda kullanımaları uygundur. Doğru cevap C'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ