Bu sistemde, üretilen ürünlerin hacimleri (boyutları) çok küçüktür büyük ifadesi yanlıştır.

Geleneksel maliyet dağıtım sisteminin ikinci aşamasıyla, bir başka ifade ile, birinci aşama sonrasında yardımcı maliyet merkezlerinde toplanan genel üretim maliyetlerinin dağıtım anahtarları ile esas üretim maliyet merkezlerine dağıtılmasıyla, ilgilidir. Tekrar dağıtım olarak da tanımlanan bu işlemin faaliyetlere dayalı maliyet sisteminde yapılmasına gerek kalmadan, maliyetler, her faaliyet için ayrı faaliyet maliyeti taşıyıcısı ile mamullere aktarılmaktadır. Böylece, maliyetler önce faaliyetlere aktarılmakta, daha sonra da bu faaliyetleri tüketen mamullere aktarılmış olmaktadır.

MVU202U

Safha maliyeti sisteminde mamul ve yarı mamul maliyetlerinin hesaplanmasında izlenecek basamaklar aşağıdaki gibidir:

1. Fiziki akımların belirlenmesi
2. Eşdeğer birim sayısının belirlenmesi
3. Toplam üretim maliyetinin hesaplanması
4. Birim eşdeğer mamul maliyetlerinin hesaplanması
5. Maliyetlerin dağıtılması

Bir yardımcı maliyet merkezinin kendisinin sunduğu hizmetten kendisinin yararlanması, hizmetlerini başka bir merkeze sunması ve de başka bir merkezle karşılıklı hizmet alışverişinde bulunması mümkündür. B, C, D ve E seçenekleri merkezlerin başka merkezlere sundukları hizmetlere örnektir. A seçeneği ise bir merkezin sunduğu hizmetten kendisinin yararlanmasına örnektir. Buna bir enerji santralinin ürettiği enerjinin bir kısmını kendisinin kullanması da örnek verilebilir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

50.000 /(120+130) =200

200* 120=24.000

Üretilen her bir mamul için “sipariş maliyeti kartı” açmak mümkün değildir. Maliyetler günlük, haftalık ya da aylık olacak şekilde, zaman esasına göre hesaplanır. Üretim raporları üretimden sorumlu bölüm tarafından düzenlenerek belirli zaman aralıklarında ve sürekli olarak muhasebe bölümüne iletilir. Bir safhada meydana gelen normal bozulma ve firelerden kaynaklanan zararlar, o üretim safhasının maliyetine yüklenir. Doğru cevap C'dir.

Bir işletme müşteriye tek bir mamul üretebileceği gibi stok için de üretim yapabilir. İşletme her iki durumda da sipariş maliyet sistemini kullanabilir. Burada işletmenin dikkat etmesi gereken en önemli konu üretilen mamul ya da mamul gruplarının maliyetlerinin ayrı ayrı izlenme zorunluluğudur. Çünkü sipariş maliyeti sistemi; inşaat, gemi, otomobil, makine gibi büyük ve birbirinden farklı niteliklere sahip mamuller üreten işletmelerde kullanılır. Doğru yanıt C’ dir.

Faaliyetlere dayalı maliyet sistemi; bir işletmenin kaynakları, faaliyetleri, maliyet nesneleri, maliyet taşıyıcıları ve faaliyet başarı ölçüleri hakkında finansal ve finansal olmayan verileri elde eden ve bunları işleyerek bilgi haline dönüştüren bir bilgi sistemidir.  Doğru yanıt B seçeneğidir.

Üretilen her bir mamul için “Sipariş Maliyet Kartı” açılması olanaksız ya da açılabilse de bu işlemin işletmeye faydasının olmaması veya maliyetinin yüksek olması durumu söz konusudur.

Safha maliyeti sisteminde, her bir safhada işlem gören mamullere, ilgili safhada gerçekleşen üretim maliyetlerinin doğru bir şekilde dağıtılabilmesi için, eşdeğer birim sayısına gereksinim duyulmaktadır.

Genel üretim maliyetleri ile mamuller arasında doğrudan bir ilişki yoktur. Başka bir ifade ile, dolaylı bir ilişki söz konusudur. Bu maliyetlerin ortaya çıkmasına sadece belirli bir mamul ya da bir mamul grubunun neden olduğunu söylemek mümkün değildir. Bu nedenle, genel üretim maliyetleri ile mamuller veya mamul grupları arasında dolaylı (endirekt) bir ilişkiden söz edilir. Genel üretim maliyetleri nitelik ve kapasiteyle ilişkisi bakımından da birbirine benzemeyen alt maliyet unsurlarından oluşur. Genel üretim maliyetlerinin bazıları mevsimsel olarak değişir. Bu özellik dönem içerisinde üretilen mamullere aynı oranda maliyet yüklemede önemli bir engeldir. Örneğin; ısıtma maliyetlerinin kışın artması ya da yaz aylarında azalması, yıllık izin ve tatil ücretlerinin yaz aylarında artması, kış aylarında azalması ve benzeri değişiklikler, genel üretim maliyetlerinde düzensizliklere neden olur.  Doğru yanıt A seçeneğidir.

Genel anlamda, eşdeğer birim; safha maliyeti sisteminde her bir safhanın tüm çıktılarının nihai (bitmiş, tamamlanmış) mamuller cinsinden ifade edilmesi şeklinde tanımlanabilir. Doğru cevap E'dir.

Safha maliyeti sisteminde, üretim maliyeti raporunun düzenlenmesi, tartılı ortalama maliyet yöntemi ile hesaplanması, ilk giren ilk çıkar (FIFO) yöntemi ile hesaplanması, yolları ile maliyetler belirlenmektedir. Doğru cevap D'dir. 

Yüzdelik oranları dikkate alınarak paylaştırma yapılır

Genel üretim maliyeti tahmini yükleme oranını bulmak için  tahmini genel üretim maliyetlerinin toplam tutarı, yükleme anahtarına bölünür. Yani;
Genel üretim maliyeti tahmini yükleme oranı=60.000TL/3.000Mk.S.
                                                                =20TL/Mk.S.
olarak bulunur. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Bir işletmede üretim sürecinde birçok aşamada fiili üretim maliyeti olmaktadır. Bütün bunların takibi 730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ HESABI’ nın kullanımı ile şu şekilde sağlanmaktadır. Üretimde kullanılan endirekt ilk madde malzeme, belirli dönemler itibariyle (bir hafta, on gün, bir ay gibi) hazırlanan ilk madde malzeme ve istek fişi özetleriyle toplam tutar üzerinden yevmiye defterine maliyet yerleri de dikkate alınarak kayıtlanacaktır. Böylece üretim boyunca fiili üretim maliyeti izlenebilecektir. Doğru yanıt C’ dir.

Birinci maliyet dağıtımı sırasında olduğu gibi ikinci maliyet dağıtımı sırasında da dağıtım anahtarları (ölçüleri) kullanılır. Dağıtım anahtarları ölçülebilir, mantıklı ve uygulanabilir özellikte olmalıdır. Dağıtım anahtarları ölçülebilir, mantıklı ve uygulanabilir olduğunda hizmet ilişkileri doğru belirlenir. Böylece ikinci maliyet dağıtımının doğruluk derecesi artar. Doğru yanıt B’ dir.

İşçi çalışma özeti bir işçinin işletmede bulunduğu süre içinde hangi maliyet yerlerinde, hangi işler üzerinde, ne kadar süre çalıştığını, boşa geçirdiği zamanı ve varsa fazla çalışma süresini göstermektedir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

• Faaliyetlere e dayalı sistemde yardımcı maliyet merkezleri, esas üretim maliyet merkezleri yerine faaliyetlerin kullanılır.
• Kullanılan maliyet taşıyıcısı/dağıtım anahtarının türü ve sayısı faaliyetlere dayalı sistemde çok daha fazla çeşitte ve sayıdadır.
• Tekrar dağıtım işlemi faaliyetlere dayalı sistemlerde gerçekleşmez.
• Bu maddelerin üçünde de farklılık gösterirler.