Medya Ekonomisi ve İşletmeciliği Ara 7. Deneme Sınavı

Bütünleşik pazarlama iletişimi; pazardaki güç dengelerinin değişimi, gerek ulusal gerekse uluslararası birçok markanın pazara girmesiyle yoğunlaşan rekabet olgusu, teknolojinin gelişimi, tüketici eğilimlerinde değişimler ve geleneksel reklamın etkisinin sanıldığı kadar yoğun ve tek başına anlamlı olmadığının anlaşılması olmak üzere 5 aşamadan oluşmaktadır. Doğru cevap C'dir. 

a

Gazete, dergi, radyo, televizyon, sinema ve benzerleri “geleneksel medya” olarak anılır.

“Yoğunlaşma” kavramı ise, tekelleşme anlamına gelmektedir.

Devletin büyük ölçüde kaynakların sahibi olduğu, kolektif mülkiyetin olduğu, hemen hemen tüm ekonomik kararların devlet tarafından alındığı, özel bir medya faaliyetinin olmadığı ekonomik sistem kumanda ekonomisidir. Bu sisteme örnek olarak Kuzey Kore ve Küba gösterilebilir. Sorunun cevabı D seçeneğidir.

Tekelleşmeye yol açan gelişmeler, farklı biçimlerde ortaya çıkmaktadır. Medya kurumlarının tek bir kontrol altında toplanması, çok farklı şekillerde gerçekleşebilmektedir. Bu farklılıklar, yeni gelişen toplumsal yapı içinde, kitle iletişim araçlarının durumlarını da farklılaştırmaktadır.

Bu yüzden, tekelleşme eğilimlerinin hangi biçimlerde ortaya çıkıp geliştiğini sınıflandırmak yararlı olacaktır. Bunlar şöyle sınıflandırılabilir:

1. Satın almalar,
2. Denetim altına almalar,
3. Anlaşmalar,
4. Birleşmeler,
5. Mali ilişkiler (Topuz vd., 1989)

Medya dünyasındaki tekelleşmeler, özelleştirmelerle beraber geliştiği için, "kamulaştırmalar" bir tekelleşme eğilimi biçimi olamaz.

b

“Tekelleşme” olgusu, medya içeriklerinde “tektipleşme”nin yaşanmasının temel nedenlerinden biri olarak kabul edilmiştir

Doğru cevap "bütünleşik pazarlama iletişimi"dir. 

“Bütünleşik pazarlama iletişimi” kavramını ortaya çıkaran sürecin bileşenleri ise şöyle tanımlanabilir:

1. Pazardaki güç dengelerinin değişimi,
2. Gerek ulusal gerekse uluslararası birçok markanın pazara girmesiyle yoğunlaşan rekabet olgusu,
3. Teknolojinin gelişimi,
4. Tüketici eğilimlerinde değişimler,
5. Geleneksel reklamın etkisinin sanıldığı kadar yoğun ve tek başına anlamlı olmadığının anlaşılması.

Radyonun en çok dinlendiği saatler işe, okula gidiş ve işten, okuldan dönüş saatleri olarak değerlendirilmekte ve radyonun ağırlıklı olarak sürüşe eşlik ettiği fikrinden hareketle bu zaman dilimi “sürüş zamanı” (drive time) olarak nitelendirilmektedir. Daha az dinlendiği saatler ise, “off drive time” (sürüş dışı zaman) olarak belirtilmektedir.

1970’li yılların ilk yarısında medya sektöründeki gelişmelerle ilgili olarak Peter Golding ve Graham Murdock şu temel eğilimlere dikkat çekmiştir.

1. Konsolidasyon,
2. Yoğunlaşma,
3. Çeşitlendirme,
4. Uluslararasılaşma.

Doğru cevap E'dir.

Sony “Japon”, Vivendi “Fransız”, Bertelsmann “Alman” ve News Corporation ise, “Avustralya” kökenlidir.

Kamular, medya çıktılarının ürünleridir; mesajlar yoluyla yaratılır ve yetiştirilir. Kamuoyu, çok az ortak noktaları olan insan birliktelikleridir. Ancak, paylaştıkları semboller, diğer farklılıklarına karşın, bir yönelim ve anlam topluluğu yetiştirir. Bir gazetenin okurları ve onların oluşturdukları gruplar da, Gerbner'in "Kültürel Göstergeler" projesine göre "kamular"dır.

b

Ticari bölüm ise, ilan ve reklam, tiraj bölümü, pazarlama bölümü ve matbaa bölümlerinden oluşmaktadır. Ticari bölüm, işletmenin gelir üretmekle görevli tüm bölümlerini kapsamaktadır. Finans müdürü ve genel yayın müdürü tarafından yönetilir. Yönetici, tüm satışlar, stok, bütçe ve harcamalardan sorumludur. Harcamalar ve çalışma sermayesinin yönetimi; reklamlar, tiraj, matbaa giderleri de dahil olmak üzere basın işletmesinin tüm mali ilişkileriyle ilgili işleri denetlemektedir. Doğru cevap C'dir.

Medya ekonomisinde, piyasa faaliyetleri işletmeler ile işletmeler arasında olduğu gibi, işletmeler ile tüketiciler ve tüketicilerin kendi aralarında da olmaktadır. Piyasa işlemleri, herhangi bir fiziki yerde gerçekleşeceği gibi, e-ticarette olduğu üzere internet yoluyla sanal alemde de gerçekleşebilir. Doğru cevap A'dır.

Özelleştirme hareketi, genel olarak ABD’den başlayıp, 1980’li yıllarda tüm dünyaya yayılmıştır.

“Özelleştirme” en genel anlamıyla, pazarın genişletilmesine ve girişimcilerin pazarda artan bir serbestlikle hareket edebilmelerine yönelik devlet müdahalelerini kapsamaktadır.

Bu anlamda, Murdock (1990), “özelleştirme hareketi”nin farklılaşan boyutlarını şöyle sınıflandırmıştır:

1. Devlete ait kuruluşların özel girişimcilere satılması,
2. Rekabete açılan pazarların serbestleştirilmesi,
3. Kamu sektöründeki kuruluşların içeriden ticarileştirilmeleri,
4. Kuralların kaldırılması olarak tanımlanan “deregülasyon” süreci. Eşdeyişle, “reregülasyon”olarak bilinen ticari çıkarları öne çıkaracak biçimde yeni kuralların getirilmesi.