Modern Felsefe 2 Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Schopenhauer'in söz ettiği yeterli neden ilkesinin formları aşağıdakilerden hangisinde bir arada verilmiştir?
Uzay, zaman ve kategoriler |
Birincil töz, ikincil töz, nitelik ve ilinek |
Sentetik yargı, analitik yargı, a priori bilgi ve a posteriori bilgi |
Numenler ve fenomenler |
Fiziksel nesneler, matematiksel objeler, soyut kavramlar, ben bilgisi |
Schopenhauer'e göre yeterli neden ilkesinin dört formu fiziksel nesneler, matematiksel objeler, soyut kavramlar ve ben bilgisidir. Doğru yanıt E seçeneğidir.
2.Soru
Marx'a göre ilk tarihsel olgu aşağıdakilerden hangisidir?
Doğa ve insanın etkileşimi |
Doğadaki varlıkların keşfedilemesi |
İnsanların diğer insanlarla iletişim kurabilmesi |
İnsanların gereksinimlerini farketmesi |
İnsanın gereksinimlerinin giderilebilmesi için gereçli araçların üretilmesi |
Marx'a göre ilk tarihsel olsu insanın gereksinimlerinin giderilebilmesi için gereçli araçların üretilmesidir. Doğru cevap E'dir.
3.Soru
Schopenhauer’e göre doğadaki birincil itki aşağıdakilerden hangisidir?
Yaşamın sorgulanması |
Yaşamın devamı |
Yaşamın üretilmesi |
Yeniden doğuş |
Yaşamın formülize edilmesi |
Schopenhauer’e göre doğadaki birincil itki yaşamın üretilmesidir. Doğa dünyası
yaşama istencinin sürekli çatışmalar doğurduğu acımasız bir savaşımı alanıdır. Doğru cevap C'dir.
4.Soru
Schopenhauer, idelerin (kavramların) daha ileri bir sınıfını ayrımlaştırdığı şekli nasıl ifade etmiştir?
Görüngüsel ideler |
İdelerin ideleri |
Basit ideler |
Doğuştan ideler |
Karmaşık ideler |
Schopenhauer, ayrıca idelerin (kavramların) daha ileri bir sınıfını ayrımlaştırdı; bunlar yansıma ideleri ya da bazen ifade ettiği gibi idelerin ideleridir. Doğru cevap B'dir.
5.Soru
Hangisi Hegel'in devlet çözümlemesine dair doğru bir bilgi içermez?
İnsanın en yüksek toplumsal başarısı devlettir. |
Savaş devletlerin doğal bir koşulu olmasa da, barış durumunun bir kesintiye uğraması olarak savaşı, devletler sisteminin bir olgusu şeklinde görmekten başka bir yol yoktur. |
Devlet ayrımlaşmamış birlik anlamında tümelliği temsil eder. |
Devlet, özbilinçli etik tözdür, etik tindir. |
Devlet, nesnel tin olarak bir anlamda zorunlulukla tanrısaldır. |
Hegel Aristoteles gibi, insanın en yüksek toplumsal başarısının devlet olduğunu belirtir. Aile ayrımlaşmamış birlik anlamında tümellik, sivil toplum ise tikellik momentini temsil ederken devlet ayrımlaşmamış birlik yerine, tümelin ve tikelin ayrımlaşmış birliğini temsil eder. Burada yalın tikellik yerine tikel istencin tümel istenç ile öz deşliği bulunur. Başka bir anlatımla, devlette bireysel özbilinç tümel özbilinç düzeyine yükselmiştir. Devlet aynı zamanda özbilinçli etik tözdür, etik tindir. Hegel’e göre devlet, nesnel tin olduğu için bir anlamda zorunlulukla tanrısaldır ama o da Aristoteles gibi devlette aşırılıkları ve despotizmi önleyecek güvenlik mekanizmalarının bulunması gerektiğini kabul eder. Yine Hegel'e göre savaş devletlerin doğal bir koşulu olmasa da, barış durumunun bir kesintiye uğraması olarak onu, devletler sistemi nin bir olgusu şeklinde görmekten başka bir yol yoktur. Savaş, bireysel insanlar arasında değil, devletler arasında bir ilişki olduğuna göre, savaşçı olmayanların hakları ve çıkarları en üst düzeyden korunmalıdır ve yine savaş profesyonel or duların da varlık nedeni olarak görünmektedir.
6.Soru
Bentham’ın genel yarar ilkesini kısaca nasıl tanımlayabiliriz?
Etik yükümlülük ve psikolojik zorunluluk bu şekilde eşitlenince buradan haz, mutluluk ve iyinin eş anlamlı olduğu ve yine acı, mutsuzluk ve kötünün de eş anlamlı oldukları ortaya çıkmaktadır. |
Seçtiğimiz eylem ve davranışlarımızın sonuçları en büyük sayıda insanın en büyük mutluluğunu ortaya koyabilmelidir. |
Bentham için her alandaki başarının birincil koşulu bilimsel olmaktan geçiyordu. |
Tüm yaptıklarımızda, tüm söyledikleri mizde, tüm düşündüklerimizde bizi hazlarımız yönetirler. |
Doğa insanlığı iki üstün efendinin de netimi altına yerleştirdi. |
Bentham, genel yarar ilkesini türetme yoluna gitti: “Bir topluluğun ortak ilgileri ya da yararları bakımından onların mutluluğunu artıran eylemleri ahlaksal olarak değerlendirmek, buna karşılık mutluluğu azaltan, bir başka deyişle acıyı ya da mutsuzluğu çoğaltan eylemleri ise ahlaki bulmamak,” evrensel yarar ilkesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Böylece birincileri doğru ya da iyi eylemler, ikincileri yanlış ya da kötü eylemler olarak ifade etmek çok doğal bir sonuç olmaktadır. Şu hâlde genel yarar ilkesi seçtiğimiz eylem ve davranışlarımızın sonuçları en büyük sayıda insanın en büyük mutluluğunu ortaya koyabilmelidir.
7.Soru
Nietzsche aşağıdaki eserlerinden hangisinde "sonsuz yineleniş kuramı"na yer vermiştir?
Ecce Homo |
Putların Alacakaranlığı |
Antichrist (Deccal) |
Zerdüşt Böyle Buyurdu |
Ahlakın Soy Kütüğü |
Zerdüşt Böyle Buyurdu’da ve S¸en Bilim’de Nietzsche, sonsuz yineleniş (döngü) düşüncesine yer verir. O¨zellikle Zerdüşt’te bu düşünce, üst-insan düşüncesiyle birlikte kitabın ana eksenidir. Bu düşüncenin ontolojik bağlamda özeti şudur: Dünyamız gezegen olarak sona erdikten sonra, parçacıkların gücü tarafından tıpkı daha önce olduğu gibi yeniden yapılaşacak, bir başka deyişle yeniden varlığa gelecektir ve bu dünyada olup-biten her şey yeni baştan ve aynen yinelenecektir. Sözgelimi Nietzsche, tekrar 1844’te doğacaktır. U¨stelik bu olgu sayısız aralarla sayısız kez yinelenecektir.
8.Soru
Arthur Schopenhauer'un yeterli neden ilkesinin dört temel formu hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
Fiziksel nesneler, matematiksel objeler, soyut kavramlar, ben bilgisi |
Fiziksel nesneler, matematiksel objeler, estetik, ahlak |
Fiziksel nesneler, matematiksel objeler, soyut kavramlar, ahlak |
Matematiksel objeler, soyut kavramlar, estetik, ahlak |
Fiziksel nesneler, soyut kavramlar, ben bilgisi, ahlak |
Schopenhauer yeterli neden ilkesinin dört temel formu olduğunu ve bunlara karşılık olarak zihnimizde dört farklı kavram ya da tasarım türü bulunduğunu öne sürmüştür. Bunlar; fiziksel nesneler, matematiksel objeler, soyut kavramlar, ben bilgisi'dir.
9.Soru
Mill, ahlaksal bilimler olarak adlandırdığı psikoloji ve sosyoloji için hangi bilimlerin deneysel yöntemini bu bilim dallarına uygulama girişiminde bulunur?
Etik |
Mantık |
Felsefe |
Matematik |
Fizik |
Mill Bir Mantık Sistemi adlı yapıtında tümeverım mantığını oldukça ayrıntılı bir biçimde incelemenin yanı sıra tümdengelimsel tasım mantığına da bir yer vermektedir. Ayrıca ahlaksal bilimler olarak adlandırdığı psikoloji ve sosyolojiyi de içeren bilimler için de bir mantık geliştirmekle ilgilenir. Bunu yaparken fizik bilimlerinin deneysel yöntemini bu bilim dallarına uygulama girişiminde bulunur. Bu şekilde David Hume’un tasarladığı ama her nedense uygulayamadığı bir insan doğası bilimini geliştirmede deneysel yöntemi kullanma programını Mill uygulamış olur.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Schopenhauer’in ortaya koyduğu yeterli neden ilkesinin dört temel formundan biri değildir?
Sonsuz yineleme |
Fiziksel nesneler |
Matematiksel objeler |
Soyut kavramlar |
Ben bilgisi |
Yeterli Neden İlkesinin dört formu şunlardır: Fiziksel nesneler, matematiksel objeler, soyut kavramlar, ben bilgisi.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Marx’a göre insanlığın tarihsel süreçte geçirmiş olduğu aşamalardan biri değildir?
Liberal toplum |
İlkel komünal toplum |
Köleci toplum |
Feodal toplum |
Kapitalist toplum |
İnsanlık tarihsel süreçte şu aşamalardan geçmiştir: ilkel komünal toplum, köleci toplum, feodal ve kapitalist toplum.
12.Soru
I. Öznellik
II. Nesnellik
III. Tin
IV. Kavram
Yukarıdakilerden hangisi Hegel'in kavram mantığını dayandırdığı diyalektik unsurlar arasındadır?
Yalnız I |
I ve II |
III ve IV |
I, II ve IV |
Yalnız IV |
Hegel varlık mantığı ile öz mantığının sentezi olarak gördüğü kavram mantığının şu ana diyalektik üçlüye dayandığını söyler: öznellik, nesnellik ve kavram (idea ya da düşünce). Doğru cevap D'dir.
13.Soru
Friedrich Engels askerde kimden etkilenerek idealizmden maddeciliğe geçmiştir?
Zeitung |
Bauer |
Marx |
Feuerbach |
Hegel |
Friedrich Engels askerde Feuerbach'dan etkilenerek idealizmden maddeciliğe geçmiştir.
14.Soru
I. İdeal bir biçim ve güzellik dünyası yaratmak Apolloncu bir yoldur.
II. Epik ve plastik sanatlar Dionysosçu sanatlardır.
III. Varoluşu tüm karanlığı ve ürkütücülüğü içinde onaylamak ve kucaklamak Dionysosçu tutumdur.
IV. Yunan kültüründe gerçekleştirilen üstün başarılar Dionysioscu yolu benimseyip Apolloncu yolu yadsımaktan kaynaklanmaktadır.
Nietzsche'nin Trajedinin Doğuşu eserinde ortaya koyduğu düşünceye göre yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
I ve II |
I ve III |
II ve III |
II ve IV |
I, II, III ve IV |
Nietzsche, sözü geçen eserde ideal bir biçim ve güzellik dünyası yaratmanın Apolloncu bir yol olduğunu ve epik ve plastik sanatların Apolloncu sanatlar olduğunu savlar. Bunun yanı sıra, aynı eserde, varoluşu tüm karanlığı ve ürkütücülüğü içinde onaylamanın ve kucaklamanın Dionysosçu tutum olduğunu ve Yunan kültüründe Sokratik ussalcılık tarafından bozulmadan önce gerçekleştirilen üstün başarıların Dionysioscu ve Apolloncu öğelerin bir kaynaşmasından oluştuğunu iddia eder. Bu nedenle Doğru yanıt B seçeneğidir.
15.Soru
Hangisi Hegel'in nesnel idealizmi açısından doğru bir bilgiyi ifade etmez?
Hegel geniş kapsamlı ve karmaşık yapılı sistemi boyunca diyalektik yöntemi adım adım uygulamıştır. |
Tekil olgular Hegel için ussal değildir; bunlar ancak bütünün görünümleri olarak algılanabildikleri zaman ussallaşırlar. |
Kavram mantığının diyalektik üçlüsünün tez olarak düşüneceğimiz ilk adımı nesnelliktir. |
Hegel’in mantığının tüm eğilimi, başlangıçtaki varlık kavramından devinime geçerek, sonunda idea (kavram düşünce) fikrine ulaşmaktır. |
Hegel varlık mantığı ile öz mantığının sentezi olarak gördüğü kavram mantığının öznellik, nesnellik ve kavram üçlüsüne dayandığını söyler. |
Kavram mantığının diyalektik üçlüsünün tez olarak düşüneceğimiz ilk adımı öznelliktir. Burada özne açısından tümel kavramın birliği önce "yargı"da bölünür; birtakım yargılar olarak karşımıza çıkar ve daha yüksek bir düzeyde "tasım (kıyas)"da yeniden kurulur. O¨znelliğin antitezi olan nesnelliğe geçildiğinde ise bu bölümün üçlüleri olarak karşımıza mekanizm, kimyasallık ve ereksellik çıkar. Bu kate goriler doğa dünyası ile ilişkilidirler. Kavram mantığının üçüncü aşamasında ise öznellik ve nesnelliğin sentezi olarak karşımızda artık kavram yani idea (düşünce) vardır. İdea’da artık biçimsel ve maddesel, öznel ve nesnel gibi tek yanlı etmenler bir araya getirilir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi nesnel tinin açınım evrelerinden biri değildir?
Yasa |
Din |
Devlet |
Aile |
Sivil toplum |
Nesnel tini oluşturan diyalektik üçlü, hak ya da yasa, öznel ahlak ve toplumsal ahlaklılığı kapsar. Birinci bölüm mülkiyet, sözleşme ve ceza ile örneklenebilen yasal hakları ve ödevleri içerir. İkinci kısım
büyük ölçüde niyet ve vicdan ahlaklılığı ile ilgilidir. Üçüncü kısım kendi içinde yine bir üçlü adım içerir: Toplumsal ahlak ise aile, sivil toplum ve devlet diyalektik üçlüsüne dayanır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hegel'in ölümünden sonra yayınlanan bir eseri değildir?
Tarih Felsefesi |
Din Felsefesi |
Sanat Felsefesi |
Felsefe Tarihi |
Mantık Bilimi |
Mantık Bilimi haricindeki eserler Verdiği derslerin metinleri, belli ölçüde öğrencilerinin karşılaştırmalı notlarına dayalı olarak ölümünden sonra yayımlanmıştır. Doğru yanıt E seçeneğidir.
18.Soru
Hegel hangisinde, zihin toplumsal ve politik kurumlardaki dışsal cisimleşmelerine göndermede bulunur ve hak-yasa, öznel ahlak ve toplumsal ahlaklılıktan bahseder?
Nesnel tin |
Öznel tin |
Öznel bilinç |
Mutlak tin |
Mulak varlık |
Hegel'in Felsefe Ansiklopedisi’nin üçüncü büyük kitabı, Tin Felsefesi adını taşımaktadır. Bu yapıttaki büyük üçlü O¨znel Tin, Nesnel Tin ve Mutlak Tin'dir. Öznel tinin antitezi nesnel tindir ve mutlak tin de ikisinin sentezi durumundadır. Burada mutlakın tinselliğe geçmesinin öyküsü verilmektedir. Mutlak, tinselliği öncelikle bireysel insanların zihinselliklerinde yakalamakta, ardından aile, sivil topluluklar ve devlet gibi toplumsal kurum ve kuruluşlarda bu tinselliğini biraz daha geliştirmekte ve böylece nesnel tine dönüşmekte, sonul olarak da din, sanat ve felsefe etkinliklerinde en yüksek düzeye ulaşarak mutlak tin ha^line gelmektedir. O¨znel tin insan zihninin içsel çalışmalarına işaret ederken nesnel tin, zihnin toplumsal ve politik kurumlardaki dışsal cisimleşmelerine göndermede bulunur. Bilginin doruğunda mutlak tinin başarısı olan din, sanat ve felsefe yer alır. Nesnel tini oluşturan diyalektik üçlü ise hak ya da yasa, öznel ahlak ve toplumsal ahlaklılığı kapsar.
19.Soru
Aşağıdaki eserlerinden hangisi Kant’ın eleştirel dönemine aittir?
Canlı Güçlerin Doğru Değerlendirilişi Üzerine Düşünceler |
Genel Doğa Tarihi ve Gök Teorisi |
Dünya Yurttaşlığı Bakımından Bir Genel Tarih Tasarımı |
Duyu Dünyası ve Düşünce Dünyasının Form ve İlkeleri |
Yer Ekseni Etrafında Dönerken Birtakım Değişikliklere Uğradı mı? |
1755’te doktora düzeyinde bir derece alarak üniversitede eğitmen olarak göreve başlayan Kant bu görevi yaklaşık 15 yıl sürdürmüş ve 1770’de mantık ve metafizik profesörü olarak atanmıştır. Kant bu dönemde sadece mantık, metafizik ve ahlak alanında değil, matematik, fizik, coğrafya, antropoloji, pedagoji ve mineroloji gibi alanlar üzerine de dersler vermiştir. Felsefesinin gelişimi bakımından bu dönem eleştiri öncesi olarak nitelendirilmektedir. Bu döneme ait başlıca yapıtları: Canlı Güçlerin Doğru Değerlendirilişi Üzerine Düşünceler adlı fizik tezi, 1755’de yayımladığı Genel Doğa Tarihi ve Gök Teorisi adlı çalışması, yine aynı yıl yayımladığı Ateş Üzerine başlıklı çalışması, Genel Doğa Tarihi ve Gök Teorisi başlıklı çalışması, ve bunların yanı sıra Yer Ekseni Etrafında Dönerken Birtakım Değişikliklere Uğradı mı?, Yer İhtiyarlıyor mu?, Deprem Üzerine gibi çoğu fiziki coğrafya alanına ait yazılardır. 1770’de Duyu Dünyası ve Düşünce Dünyasının Form ve İlkeleri başlıklı tezi ile profesör olarak atanmıştır. Bu tarih onun eleştirel döneme geçişinin de başlangıcı olmuştur. Kant’ın asıl eleştirel dönemi 1781’de yayımladığı Salt Aklın Eleştirisi (Kritik der reinen Vernunft) adlı yapıtıyla başlamıştır. Bu yapıtın ardından 1788’de Pratik Aklın Eleştirisi (Kritik der Praktischen Vernunft), 1790’da Yargı Gücünün Eleştirisi (Kritik der Urteildkraft) yayımlanmıştır. Bunların dışında Her Bir Metafiziğe Önsöylem (Prolegomena zu einer jeden künftigen Metaphysik), Ahlak Metafiziğinin Temelleri, Ahlak Metafiziği, Dünya Yurttaşlığı Bakımından Bir Genel Tarih Tasarımı, Sonsuz Barış Üstüne, Aklın Sınırları İçindeki Din, Pragmatik Bakımdan Antropoloji gibi yapıtları da yayımlanmış ve her biri kendi alanında ses getirmiştir.
20.Soru
I. Hazza ulaşma isteği
II. Acı çekme korkusu
III. Başarılı olmak
IV. Mutlu olma arzusu
Bentham’a göre tüm eylemlerimiz yukarıdakilerden hangisi aracılığıyla güdülenir?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
I, II ve IV |
Yalnız IV |
Bentham’a göre tüm eylemlerimiz hazza ulaşma isteği ve acı çekme korkusunca
güdülenir. Doğru cevap B'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ