Osmanlı Türkçesi Metinleri 1 Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Osmanlıcada yıkık, yıkılmış, kederli, üzüntülü anlamında olan ‘’vîrân’’ kelimesinin Osmanlıca yazımı aşağıdakilerden hangisidir?
|
|
|
|
|
Seçeneklerde verilen sözcükler sırasıyla; virân, vaz’, vârid, vükelâ, vâris biçimindedir. Osmanlıca yazım yanlıştır. Yeniden yazma imkanım olmadığı için soruyu düzeltemiyorum.
2.Soru
"Sultan Murad bir gün adaya seyre çıktı, seyirden döndü." cümlesinin eski harflerle karşılığı aşağıdaki şıklardan hangisinde eksiksiz olarak verilmiştir?
|
|
|
|
|
"Sultan Murad bir gün adaya seyre çıktı, seyirden döndü." cümlesinin eski harflerle karşılığı :
3.Soru
Osmanlı devri Türkçesi ile kaleme alınan aşağıdaki ifadelerin günümüz Türkçesine çevirisi aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru olarak verilmiştir. "Fursat gazîlerün olup ol vilâyeti zabt itdiler. Gazîler adl ü insâf itdiler.
Ol vilâyeti ma‘mûr itdiler."
Gaza hadisesi fırsat verince o vilayeti ele geçirdiler. Gaziler adalet gösterdi, merhamet ettiler. O memleketi imar ettiler. |
Fırsat gazilerin olup o vilayeti ele geçirdiler. Gaziler adalet gösterdi, merhamet ettiler. O memleketi imar ettiler. |
Fırsatı kollayan gaziler o vilayetten uzaklaştılar. Adalet gösterip, merhamet ederek o memleketi imar ettiler. |
Fırsat gazilerin olunca başka vilayetleri de ele geçirdiler. Gaziler adalet gösterdi, merhamet ettiler. O memleketi imar ettiler. |
Gaziler adalet göstererek merhamet edince o memleketi imar edenler Fırsat kollayıp gazilere katıldılar. |
"Fursat gazîlerün olup ol vilâyeti zabt itdiler. Gazîler adl ü insâf itdiler.
Ol vilâyeti ma‘mûr itdiler." cümlelerinin günümüz Türkçesi ile doğru ifadesi: "Fırsat gazilerin olup o vilayeti ele geçirdiler. Gaziler adalet gösterdi, merhamet ettiler. O memleketi imar ettiler." şeklinde olacaktır.
4.Soru
“Duhûl” ne anlama gelmektedir?
Girme |
El uzatma |
Arayıp sorma |
Yalçın tepe |
Dalgalar |
Duhûl: Girme
5.Soru
Verilen metinde altı çizilen kelime Osmanlı Türkçesinde hangi ayı bildirmek için kullanılmıştır?
ikinci |
üçüncü |
dördüncü |
beşinci |
altıncı |
Metinde altı çizilen "Cumâdelulâ" veya "cemâziyelevvel" olarak okunubilen kelime, Arabî beşinci ayın adıdır.
6.Soru
Arap harfleri ile verilen metnin günümüz alfabesi ile doğru çevirisi aşağıdaki şıklardan hangisinde verilmiştir?
Berren köşk ihdâs olunup çatısına kafes vaz' olundu. |
Bir küçük ihdâs olunmuş penceresine kafes vaz' olundu. |
Bir köşk ihdâs olunup penceresine kafes vaz' olundu. |
Beraber köşk ihdâs olunup penceresine kafes vaz' olundu. |
Beriye köşk ihdâs olunup penceresine kafes vaz' olundu. |
Cümlesinin günümüz alfabesi ile yapılan doğru çevirisi, "Bir köşk ihdâs olunup penceresine kafes vaz' olundu." şeklinde olacaktır.
7.Soru
"Gaziler" anlamına gelen Osmanlı Türkçesi kelime hangisidir?
guzât |
gazî |
gazât |
guzzât |
guzâ |
Gaziler sözcüğünün Osmanlı Türkçesi karşılığı gazi kelimesinin çoğulu olan "guzât"tır.
8.Soru
Yukarıdaki Osmanlı Türkçesi ile yazılmış metnin günümüz Türkçesine aktarılmış hali aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
1134 senesinde müneccim başı olan İstanbullu Mustafa Zeki Efendi’nin, garîb olduğu kadar şâyân-ı dikkat bir mecmû‘ası vardır. Evzâ‘-ı kevâkibin hâdisât-ı kevniyye ile münâsebâtını isbât ve îzâh itmek gibi garîb bir maksadla vücûda getirilen bu seksen sahîfelik risâlede, mü'ellifin bi’z-zât gördüğü yâhûd pek yakından bildiği bir takım mühim târihî hâdiseler hakkında işitilmemiş tafsîlâta tesâdüf olunuyor. |
1134 senesinde müneccim başı olan İstanbullu Mustafa Zeki Efendi’nin, karîb olduğu kadar şâyân-ı dikkat bir mecmû‘ası vardır. Enzâ‘-ı kevâkibin hâdisât-ı levniyye ile münâsebâtını isbât ve îzâh itmek gibi garîb bir maksadla vücûda getirilen bu seksen sahîfelik risâlede, mü'ellifin bi’z-zât gördüğü yâhûd pek yakından bildiği bir takım mühim târihî hâdiseler hakkında işitilmemiş tafsîlâta tesâdüf olunuyor. |
1134 senesinde müneccim başı olan İstanbullu Mustafa Zeki Efendi’nin, karîb olduğu kadar şâyân-ı dikkat bir mecmû‘ası vardır. Evzâ‘-ı kevâkibin hâdisât-ı kevniyye ile münâsebâtını isbât ve îzâh itmek gibi garîb bir maksadla vücûda getirilen bu seksen sahîfelik risâlede, mü'ellifeyn bi’z-zât gördüğü yâhûd pek yakından bildiği bir takım mühim târihî hâdiseler hakkında işitilmemiş tafsîlâta tesâdüf olunuyor. |
1134 senesinde müneccim başı olan İstanbullu Mustafa Zeki Efendi’nin, garîb olduğu kadar şâyân-ı dikkat bir mecmû‘ası vardır. Evzâ‘-ı kevâkibin hâdisât-ı kevniyye ile münâsebetini isbât ve îzâh itmek gibi garîb bir maksadla vücûda getirilen bu seksen sahîfelik risâlede, mü'ellifin bi’z-zât gördüğü veyâhûd pek yakından bildiği bir takım mühim târihî hâdiseler hakkında işitilmemiş tafsîlâta tesâdüf olunuyor. |
1134 senesinde müncim başı olan İstanbullu Mustafa Zeki Efendi’nin, garîb olduğu kadar şâyân-ı dikkat bir mecmû‘ası vardır. Evzâ‘-ı kevâkibin tâhsisât-ı kevniyye ile münâsebâtını isbât ve îzâh itmek gibi garîb bir maksadla vücûda getirilen bu seksen sahîfelik risâlede, mü'ellifin bi’z-zât gördüğü yâhûd pek yakından bildiği bir takım mühim târihî hâdiseler hakkında işitilmemiş tafsîlâta tesâdüf olunuyor. |
1134 senesinde müneccim başı olan İstanbullu Mustafa Zeki Efendi’nin, garîb olduğu kadar şâyân-ı dikkat bir mecmû‘ası vardır. Evzâ‘-ı kevâkibin hâdisât-ı kevniyye ile münâsebâtını isbât ve îzâh itmek gibi garîb bir maksadla vücûda getirilen bu seksen sahîfelik risâlede, mü'ellifin bi’z-zât gördüğü yâhûd pek yakından bildiği bir takım mühim târihî hâdiseler hakkında işitilmemiş tafsîlâta tesâdüf olunuyor.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Boyun eğme" anlamına gelir?
İnkıyâd |
İnkılâb |
İntihâb |
İttibâ‛ |
İttisâf |
İnkıyâd: Boyun eğme, kendini teslim etme
10.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi “cem‘-i mükesser” örneğidir?
âlî |
ekber |
akribâ |
kemâl |
leşker |
Seçeneklerdeki kelimelerin anlamları şöyledir:
âlî: Üstün.
ekber: Daha büyük, en büyük.
kemâl: Kâmillik, olgunluk, olgunlaşma.
leşker: Asker.
“cem‘-i mükesser” tekil halin şekli bozularak yapılan çoğullardır. Bu kelimelerden cem‘-i mükesser olanı akribâ (yakınlar) kelimesidir. Doğru cevap C’dir.
11.Soru
Hangisi “Yalnızlık. Tek başına kalmak. Tenhaya çekilme. Gizlilik.” anlamında kullanılan bir kelimedir?
halvet |
hurûc |
kemâl |
ganî |
dilâver |
Seçeneklerdeki kelimelerin anlamları şöyledir:
hurûc: Çıkma. Dışarı çıkma, çıkış. Ayaklanma, isyan etmek.
kemâl: Kâmillik, olgunluk, olgunlaşma.
ganî: Zengin. Kimseye muhtaç olmayan.
dilâver: Gönül alıcı.
"Yalnızlık. Tek başına kalmak. Tenhaya çekilme. Gizlilik." anlamında kullanılan kelime “halvet”tir. Doğru cevap A’dır.
12.Soru
Osmanlı tarihî metinlerinin birçoğunun girişi ile padişahı anlatan kısımları hangi dilleri içermektedir?
İngilizce-Almanca |
Rusça-Azerice |
Arapça-Farsça |
Yunanca-Bulgarca |
Danca-Norveçce |
XVIII-XIX. yüzyıl Osmanlı tarihî metinlerinin birçoğu, kullanılan dil bakımından gündelik olayları anlatırken genelde sade ve anlaşılabilir bir Türkçe ile kaleme alınmışlardır. Ancak resmi konu ve önemli şahıslar devreye girdiğinde hem edebi kaygı ile zaman zaman ağdalı ve tumturaklı hem de ima ve işaretlerle yoğrulmuş cümleler kullanılmıştır. Özellikle giriş bölümleri ve dönemin padişahını anlatan kısımları Arapça-Farsça ibarelerle süslü ve ciddi bir edebî kaygı ile yazılmış, dönemin kültür ve sanat zevkini, ayrıntılara kadar satırlara aktarmışlardır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Farsça yapılara örnek gösterilemez?
Ahd ü mîsâk |
Niyâz ü recâ |
Hamd ü senâ |
Sâlifü’l-beyân |
Berf ü bârân |
Sâlifü’l-beyân bir Arapça yapıdır.
14.Soru
Yukarıda eski harfler ile verilen cümlenin yeni harflere çevirisi hangi şıkta doğru ve eksiksiz olarak yapılmıştır?
İngiltere kralının zikr ettiği dokuz aded herseklerin biri olmakla. |
İngiltere kralı dahi zikr olunan dokuz aded herseklerin biri olmağın. |
İngiltere kralı tarafından zikr olunan dokuz aded herseklerin biri olmakla. |
İngiltere kralları dahi zikr olunan dokuz aded herseklerin biri olmuştur. |
İngiltere'nin kralı dahi zikr ettiği dokuz aded herseklerin biri olmağın. |
Cümlesinin yeni harflere çevirisi, ''İngiltere kralı dahi zikr olunan dokuz aded herseklerin biri olmağın.'' şeklindedir.
15.Soru
Hangi seçenekteki kelime cem‘ değildir?
ızhâr |
cibâl |
emvâc |
cevânib |
rüfekâ |
A seçeneğindeki ızhâr (ortaya çıkma) kelimesi cem‘ değildir. Diğer seçeneklerdeki cibâl (dağlar), emvâc (dalgalar) cevânib (taraflar, yönler) ve rüfekâ (arkadaşlar) kelimeleri hep cem‘dir.
16.Soru
"Zâhiren Kostantini mâl ve etbâ‘ıyla firâr itsün deyu ruhsat virdin ben seni âdem sanurdum meğer sen muhannes imişsin." cümlesinin en yakın Türkçe karşılığı hangisidir?
Görünüşte Kostantin’in serveti ve adamlarıyla kaçmasını önermişsin. Ben seni adam zannederdim oysa sen korkak tabiatlıymışsın. |
Görünüşe göre Kostantin’e serveti ve beraberindekilerle beraber kaçması için izin vermiş oldun. Ben seni adam zannederdim oysa sen korkak tabiatlıymışsın. |
Görünüşe göre Kostantin’e serveti ve beraberindekilerle beraber kaçması için izin vermiş oldun. Ben seni cesur zannederdim oysa korkakmışsın. |
Görünüşe göre Kostantin’e beraberindekilerle beraber kaçması için imkan sağlamışsın. Ben seni adam zannederdim oysa sen korkak tabiatlıymışsın. |
Görünüşe göre Kostantin’e serveti ve askerleriyle beraber kaçması için müsade vermişsin. Ben seni adam zannederdim oysa sen korkakmışsın. |
"Zâhiren Kostantini mâl ve etbâ‘ıyla firâr itsün deyu ruhsat virdin ben seni âdem sanurdum meğer sen muhannes imişsin." cümlesinin Türkçe karşılığı: "Görünüşe göre Kostantin’e serveti ve beraberindekilerle beraber kaçması için izin vermiş oldun. Ben seni adam zannederdim oysa sen korkak tabiatlıymışsın." cümlesidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde "Küsûf" kelimesinin anlamı doğru olarak verilmiştir?
Ay tutulması |
Güneş tutulması |
Gel-git olayı |
Su baskını |
Fırtına-baran |
Güneş tutulması
18.Soru
Verilen metnin doğru okunuşu hangisidir?
Zemherî içinde donanma gemileri Girid’e zahire götürüp Hanya’dan zehâyir ihrâc iderken |
Zi-mihri içinde dü-nemâ gemileri geride zahire getürüp Hanya’dan zehâyir ihrâc iderken |
Zemihri içinde dü-nemâ gemileri geride zahire götürüp Hanya’dan zehâyir ihrâc iderken |
Zemher-i Çin'de donanma gemileri geride zahire götürüp Hanya’dan zehâyir ihrâc iderken |
Zemher-i Çin'de donanma gemileri Girid’e zahire getürüp Hanya’dan zehâyir ihrâc iderken |
Metnin doğru okunuşu A seçeneğinde verildiği gibi “Zemherî içinde donanma gemileri Girid’e zahire götürüp Hanya’dan zehâyir ihrâc iderken” şeklindedir.
19.Soru
Bu esnâda Anadolu askerinin zahîre gemileri Sakız kurbünde yatarken küffâr ale’l-gafle üzerlerine gelüp cümlesin ahz ve ihrâk eyledi." Cümlesinin günümüz Türkçesi ile ifadesi aşağıdaki şıklardan hangisinde eksiksiz yapılmıştır?
Bu sırada Anadolu sakinlerinin zahire gemileri Sakız yakınlarında beklemedeyken düşman habersizce üzerilerine gelip hepsini geri püskürttü. |
Bu sırada Anadolu eyalet askerinin zahireci bölükleri Sakız yakınlarında beklemedeyken düşman habersizce üzerilerine gelip hepsini yaktı. |
Bu sırada Anadolu eyalet askerinin zahire gemileri Sakız yakınlarında beklemedeyken düşman habersizce üzerilerine gelip hepsini ele geçirip yaktı. |
Bu sırada Anadolu halkının zahire gemileri Sakız istikametinde beklemedeyken düşman ansızın üzerilerine gelip hepsini ele geçirdi. |
Bu sırada Anadolu kadılığına bağlı askerlerin gemileri Sakız yakınlarında demirlemişken düşman habersizce üzerilerine gelip hepsini ele geçirip yaktı. |
Bu esnâda Anadolu askerinin zahîre gemileri Sakız kurbünde yatarken küffâr ale’l-gafle üzerlerine gelüp cümlesin ahz ve ihrâk eyledi." Cümlesinin günümüz Türkçesi ile ifadesi: Bu sırada Anadolu eyalet askerinin zahire gemileri Sakız yakınlarında beklemedeyken düşman habersizce üzerilerine gelip hepsini ele geçirip yaktı.
20.Soru
Günümüz Türkçesinde "hükümdar, melik, padişah" anlamına gelen kelimeni Osmanlıca karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Serhad |
Kalil |
Şehriyar |
Ilgar |
Eşedd |
A seçeneğindeki kelime sınır anlamındaki serhad, B seçeneğindeki kelime az anlamında Kalil, , D seçeneğindeki kelime hucüm akın anlamında Ilgar, E seçeneğinde yer alan kelime ise şiddetli anlamındaki Eşedd kelimesidir. C seçeneğindeki Şehriyar kelimesi hükümdar, padişah anlamındadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ