Osmanlı Türkçesi Metinleri 1 Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki tamlamalardan hangisi Farsça kesik izâfet grubuna girer?
|
kuvve-i askeriye
|
|
ülke-yi mezkûr
|
|
hâne-i haşmet
|
|
sevk-i asker
|
|
ser-rişte
|
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sülâsî mücerred mastarlardan değildir?
|
nedâmet |
|
muttali’ |
|
hikâyet |
|
karâr |
|
vücûd |
Bütün harfleri fiilin orijinal kök harfi olan, yani ilave harf almamış fiillere yalın fiil anlamında mücerred fiil denir. Bir mücerred fiil üç ya da dört harften oluşur. Üç harften oluşan mücerred fiil için sülasi, dört harften oluşanlarına ise rübai adı verilir. Mezidünfih mastarlar ise belli bir kalıp içinde anlam üretirler. Muttali’, öğrenmiş, bilgi edinmiş anlamında bir kavramdır.
3.Soru
Tanıdık, bildik kelimesinin Osmanlı dönemi Türkçesindeki karşılığı aşağıdaki kelimelerden hangisidir?
|
Etvâr |
|
Âşinâ |
|
Azîm |
|
Ahsen |
|
Akd |
Tanıdık, bildik kelimesinin Osmanlı dönemi Türkçesindeki karşılığı "Âşinâ" dır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ‘’Keyfiyet-i Rûsiyye’’ metninde geçen terimlerden biri değildir?
|
Sadreyn |
|
Enderûn |
|
Hatt-ı hümayûn |
|
Kethuda |
|
Tuğ-ı hümayûn |
Sadreyn, Rumeli ve Anadolu kazaskerlerine verilen ad demektir. Hatt-ı hümayun padişahın kendi el yazısıyla kaleme aldığı yazılara denir. Kethüda Osmanlıda bir subay türüdür. Tuğ-ı hümayun ise padişahın simgesi olan bir nişandır. Enderûn da Osmanlılarda idari ve askeri personelin yetiştirildiği saray eğitim kurumu anlamına gelen bir terimdir. Ancak parçada adı geçmemektedir.
5.Soru
Osmanlılarda mali kayıtların tutulduğu yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
|
Dîvânî |
|
Nesih |
|
Ta‘lîk |
|
Rik‘a |
|
Siyâkat |
Siyâkat; İlhanlılar zamanında mâlî kayıtların tutulduğu yazı türü olup Osmanlılar da da aynı şekilde mâlî kayıtlar bu yazı türüyle kaleme alınırdı. Doğru cevap E’dir.
6.Soru
Aşağıda Arap harfleri ile verilen metnin günümüz harflerine çevirisi hangi şıkta doğru yapılmıştır?
|
Pençe-i istiklâline teslîm itdikten sonra a'dâ-yı dînle akd-i musâlahaya niyyet olundukta... |
|
Nemçe-i-i istiklâline teslîm itdikte a'dâ-yı dînle akd-i musâlahaya niyyet olunmuşken... |
|
Hane-i istikbâline teslîm itdikten sonra a'dâ-yı dînle akd-i musâlahaya niyyet olundukta... |
|
Pençe-i istiklâline tevdi' itdikten sonra a'dâ-yı dînle akd-i musâlahaya niyyet olunup... |
|
Çare-i-i istiklâline teslîm idüp sonra a'dâ-yı dînle akd-i musâlahaya niyyet olunarak... |
Pençe-i istiklâline teslîm itdikten sonra a'dâ-yı dînle akd-i musâlahaya niyyet olundukta... şeklinde verilen çeviri doğrudur.
7.Soru
Aşağıda eski harflerle verilen cümlenin yeni harflere çevirisi hangi şıkta doğru ve eksiksiz verilmiştir?
|
İngiltere ve Felemenk elçileri Belgrad'da kalmışlar idi. |
|
Anglikan ve Felemenk elçileri Belgrad'da kalmışlar idi. |
|
İngiliz ve Habsburg elçileri Belgrad'da kalmışlar idi. |
|
İngiltere ve Felemenk elçileri Belgrad'a gelmişler idi. |
|
İngiliz ve Fransız elçileri Belgrad'da kalmışlar idi. |
Eski harflerle verilen metnin doğru ve eksiksiz çevirisi, "İngiltere ve Felemenk elçileri Belgrad'da kalmışlar idi." şeklinde olmalıdır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mimli masdarlardan değildir?
|
Mahmidet |
|
Masraf |
|
Mağfiret |
|
Mesrûr |
|
Maslahat |
Mesrûr, sülâsi mücerred masdarlardan ism-i mef’ûldür.
9.Soru
“Pek güzel, daha güzel, en güzel” anlamına gelen kelime aşağıdakilerden hangisidir?
|
âlî
|
|
ahsen
|
|
hasenât
|
|
latîf
|
|
nâdir
|
10.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi ‘’yanına katılmak, arkadaşlık etmek’’ anlamındadır?
|
Hicâb |
|
Esbâb |
|
İstihdâm |
|
Mütemâdî |
|
Refâkat |
Refâkat
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı yazı geleneğinde kullanılan yazı türlerinden biri değildir?
|
Sülüs |
|
Nesih |
|
Gravür |
|
Dîvânî |
|
Ta’lîk |
Arap harfleri ile yazılan yazı türleri, tarih içinde paleografik olarak pek çok değişiklik göstermiş ve bol çeşitliliğe sahip olmuştur. Bunlardan bir kısmı diğerinden türemiş, bazı küçük farklar kazanmış ve yeni bir yazı türü olarak adlandırılmıştır. Osmanlı yazı geleneğinde de bu yazı türlerinden birçoğu kullanılmıştır. Temel olarak bu yazı türleri şöyledir: Sülüs, nesih, dîvânî, ta’lîk, rik’â, siyâkat. Gravür bir yazı türü değildir, bir kalıplama tekniğidir.
12.Soru
Verilen metnin doğru okunuşu hangisidir?
|
ne yürüyorusunuz ber-âdem kâfir ile arka berâberdür |
|
ne buyurursunuz bir adam kâfir ile arka berâberdür |
|
ne buyurursunuz bir adam kâfir ile arka bir idüp |
|
neyliyor sekiz bir adam kâfir ile adak bir idüp |
|
neyliyorsunuz bir adam kâfir ile adak bırakup |
Metnin doğru okunuşu C seçeneğinde olduğu gibi "ne buyurursunuz bir adam kâfir ile arka bir idüp" şeklindedir.
13.Soru
Verilen metnin doğru okunuşu hangisidir?
|
anlardağı fermân pâdişâhının deyüp |
|
anlar dahi fermân pâdişâhın deyüp |
|
onlar dahı kırmaz pâdişâhın deyüp |
|
onlar dâhî fermân pâdişâhın deyüp |
|
anlar dâhî kurbân pâdişâhın deyüp |
Metnin doğru okunuş B seçeneğinde olduğu gibi "anlar dahi fermân pâdişâhın deyüp" şeklindedir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ''yaratan, yaratıcı'' anlamına gelmektedir?
|
Ba‛d |
|
Ba‛s |
|
Bâlâ |
|
Bârî |
|
Bârû |
Ba‛d: Sonra
Ba‛s: Göndermek
Bâlâ: Yukarı
Bârî: Yaratan, yaratıcı
Bârû: Kale duvarı, hisar burcu
15.Soru
“bî-hadd”in sözlük karşılığı nedir?
|
Tafsilatlı, ayrıntılı. |
|
Sınırsız. Hadsiz. |
|
Düşman, hasım. |
|
Asker. Savaş. |
|
Ayrılık. Ayrılmak. Hicran. |
bî-hadd: Sınırsız. Hadsiz.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde "ibtidâ" kelimesinin anlamı yanlış olarak verilmiştir?
|
Baş taraf |
|
Evvel |
|
Başlangıç |
|
Ezel |
|
En önce, başta |
Ezel
17.Soru
Rûhî el-Edirnevî'nin Tevârîh-i Âl-i Osmân'ında yer alan aşağıdaki cümlenin latin harflerine çevirisi hangisinde dorğu verilmiştir?
|
Yıldırım Hudâvendigâr-ı dâr-ı fenâ dâr-ı bekaya rıhlet itdi. |
|
Yıldırım-ı Hudâvendigâr dâr-ı fenâ dâr-ı bekaya rıhlet itdi. |
|
Yıldırım Hudâvendigâr dârı fenâdan dârı bekaya rıhlet ider. |
|
Yıldırım Hudâvendigâr dâr-ı fenâdan dâr-ı bekaya rıhlet itdi. |
|
Yıldırım Hudâvendigâr fenâdan dâr-ı bekaya rıhlet itdi. |
cümlesinin latinizesi: "Yıldırım Hudâvendigâr dâr-ı fenâdan dâr-ı bekaya rıhlet itdi."dir.
18.Soru
"Ancak, mükâleme temâm olunca tarafeynden terk-i cidâl olunmak üzere söyleşilmişdi." cümlesinin günümüz Türkçesi ile ifadesi hangi şıkta yer almıştır?
|
Ancak, barış görüşmeleri başlamadan önce iki tarafın savaşmayı bırakacaklarına dair anlaşılmıştı. |
|
Ancak, yazışmalar tamamlanıncaya kadar iki tarafın savaşmayı bırakacaklarına dair anlaşılmıştı. |
|
Ancak, görüşmeler tamamlanıncaya kadar iki tarafın savaşmayı bırakacaklarına dair anlaşılmıştı. |
|
Ancak, yazışma süreci biter bitmez iki tarafın savaşmayı bırakacaklarına dair anlaşılmıştı. |
|
Ancak, uzayıp giden kavgalara rağmen iki tarafın savaşmayı bırakacaklarına dair anlaşılmıştı. |
"Ancak, mükâleme temâm olunca tarafeynden terk-i cidâl olunmak üzere söyleşilmişdi." cümlesinin günümüz Türkçesi ile ifadesi: "Ancak, görüşmeler tamamlanıncaya kadar iki tarafın savaşmayı bırakacaklarına dair anlaşılmıştı." şeklindedir.
19.Soru
“ İşbu sene-i mezbûrede onyedinci bâzâr güni küffâr Budun’a müstevlî oldığı gün kurşun ile urılup şehîd oldı..” Cümlesinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
|
Bahsedilen senenin onyedinci Pazar günü düşman Budin’e saldırdığı gün kurşun ile vurulup şehid |
|
Bahsedilen senenin onyedinci Pazar günü Budin’i düşmandandan kurtardığı gün kurşun ile vurulup şehid |
|
Bahsedilen senenin onyedinci Pazar günü Budin’de konakladığı gün kurşun ile vurulup şehid |
|
Bahsedilen senenin onyedinci Pazar günü Budin’de kaldığı gün kurşun ile vurulup şehid |
|
Bahsedilen senenin onyedinci Pazar günü Budin’e doğru yola çıktığı gün kurşun ile vurulup şehid |
Soruda verilen “ İşbu sene-i mezbûrede onyedinci bâzâr güni küffâr Budun’a müstevlî oldığı gün kurşun ile urılup şehîd oldı.” cümlesinin anlamı “Bahsedilen senenin onyedinci Pazar günü düşman Budin’e saldırdığı gün kurşun ile vurulup şehid oldu.” dur. Doğru cevap A’dır.
20.Soru
Aşağıdaki kelime ve anlam eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
|
Avn: Göz
|
|
Ahz: Almak
|
|
Dest: El
|
|
Izhâr: Ortaya çıkarma
|
|
Kırâ’et: Okumak
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ