Osmanlı Yenileşme Hareketleri (1703-1876) Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1831 yılında yeni ordu için bando takımı oluşturulması ve bu birime eleman yetiştirkmek üzere açılması kararlaştırılan okuldur?
Mekteb-i Harbiye |
Mekteb-i Mülkiye |
Mekteb-i Tıbbiye |
Ziraat Mektebi |
Musika-ı Hümayun |
1831 yılında yeni ordu için bando takımı oluşturulması ve bu birime eleman yetiştirkmek üzere açılması kararlaştırılan okul Musika-ı Hümayun'dur.
2.Soru
Mukataat Nezareti II. Mahmud tarafından kurulan hangi nezaretin altında görev yapmıştır?
Dahiliye
|
Hariciye
|
Maliye
|
Ticaret
|
Evkaf-ı Hümayu |
1826’da Yeniçeriliğin kaldırılarak yerine Asâkir-i Mansure-i Muhammediyye ordusunun kurulması üzerine, bazı mukataa gelirleri yeni orduya tahsis edildi. Hazine-i Âmire’nin bir şubesi olarak oluşturulan ve yeni gelir kaynaklarının aktarılmasıyla önem kazanan Mukataat Hazinesi, 6 Şubat 1827’de Mukataat Nezareti’ne dönüştürüldü.
3.Soru
I. Selimiye Camii Vakası
II. I. Edirne Vakası
III. II. Edirne Vakası
IV. 1807 Kabakçı isyanı
Nizam-ı Cedid hareketi ve III. Selim’in saltanatının sona ermesinde yukarıda verilenler olaylardan hangileri rol oynamıştır?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
Nizam- ı Cedid hareketi ve III. Selim’in saltanatı, 1805 Selimiye Camii Vakası, 1806 II. Edirne Olayı ve 1807 Kabakçı isyanı diye meşhur olan Vaka-yı Selimiyye gibi birbirini takip eden üç büyük hadisenin ortaya çıkardığı karmaşık bir muhalefet süreci neticesinde sona ermiştir. Doğru cevap D'dir.
4.Soru
İstanbul’un üçte ikisini harap eden Eylül 1755 tarihli Hocapaşa ve Temmuz 1756 tarihli Cibali yangınları hangi padişah zamanında meydana gelmiştir?
III. Ahmed |
I. Mahmud |
III. Osman |
III. Selim |
IV. Mahmud |
Üç yıla yakın padişahlık yapan Sultan III. Osman devrinden hatırda kalan, İstanbul’un üçte ikisini harap eden Eylül 1755 tarihli Hocapaşa ve Temmuz 1756 tarihli Cibali yangınlarıdır.
5.Soru
Osmanlı Devletin de ilk kağıt fabrikası nerede açılmıştır?
Yalova, |
İznik, |
Edirne, |
Tekirdağ, |
Kocaeli, |
Literatürde Yalova’da bir kâğıt imalathanesinin açılması, III. Ahmed devrine ait bir gelişme olarak sunulursa da, bu doğru değildir; imalathane, I. Mahmud döneminde Lehistan’dan ustalar getirtilerek İbrahim Müteferrika’nın idaresinde Yalova da hayata geçirilir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi II. Mahmut döneminde kurulan Mahkeme-i Ticaret’in doğurduğu olumsuzluklardan birisi değildir?
Tüccar sınıfının mahkemelerde temsiliyet hakkı yoktur.
|
Yabancı Tüccarlar mahkemede temsil hakkına sahip değildir. |
Mahkemenin kararları temyiz edilebilir.
|
Müslüman tüccarlar uygulamalarından zarara uğradılar
|
İlk başlarda taşrada kurulup sonra şehirde yaygınlaşmıştır.
|
3 Temmuz 1839’da nezaret bünyesinde yerli ve yabancı tüccarların birbirleriyle ve devletle olan davalarına bakmak üzere Mahkeme-i Ticaret oluşturuldu. Bu tür davalar daha önce İstanbul Gümrük Emanet’inde görülürdü. Mahkemede tüccarlar da temsil edilirdi. 1847’den itibaren yabancı tüccar temsilcilerinin de üyeliğe kabul edilmesiyle karma ticaret mahkemesine dönüşen mahkeme, çalışmalarını uzun yıllar bu şekilde yürüttü ve 1860’ta ikiye ayrıldı. Mahkeme kararlarının temyiz hakkının olmaması, Müslüman tüccarları mağdur etti; çünkü, davalar, genellikle yeni ticari kuralları iyi bilen avukatlarca savunulan yabancı tüccarlar lehinde sonuçlandı. Ticaret mahkemeleri daha sonra taşrada da kurulup yaygınlaştırıldı.
7.Soru
II. Mahmud, yapmayı düşündüğü ve Tanzimat-ı Hayriyye olarak adlandırdığı reformları görüşmek ve gerekli kanun ve tüzükleri hazırlamak amacıyla kurduğu meclislerden biri aşağıdakilerden hangisidir?
Meclis-i Vala-yı Ahkâm-ı Adliye |
Saltanat Şurası |
Vilayet Şuraları |
Meclis-i Ayan |
Muhakemat Meclisi |
II. Mahmud, yapmayı düşündüğü ve Tanzimat-ı Hayriyye olarak adlandırdığı reformları görüşmek ve gerekli kanun ve tüzükleri hazırlamak amacıyla 24 Mart 1838'de Meclis-i Vala-yı Ahkâm-ı Adliye'yi kurdu.
8.Soru
- Yy İstanbul’unun imarı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
18. Yy Osmanlı padişahları İstanbul’un imarını ihmal etmişlerdir. |
I. Mahmud, İstanbul’un imarı ile ilgili çalışmalarından dolayı “muammir- i bilâd” unvanını almıştır. |
İstanbul’da meydana gelen büyük yangınlar yetilileri İstanbul’un imarına zorlamıştır. |
III. Ahmet İstanbul’un imarsız durumunu görerek Edirne’de ikamete başlamıştır. |
1719 büyük İstanbul depremi İstanbul’un imarı ile ilgili çalışmalara engel oluşturmuştur. |
İbrahim Paşa’nın sadareti, literatürde, İstanbul’un imar edildiği bir dönem olarak yansıtılır. Oysa, 18. yüzyıl Osmanlı padişahları arasında İstanbul’un imarı için çalışmayan yok gibidir. Nitekim, I. Mahmud, bu yöndeki çabaları dolayısıyla “muammir-i bilâd” unvanını almıştı. İstanbul sıklıkla depremler ve yangınlarla sarsıldığı için padişahların imar için çabalamaktan başka çareleri de yoktu. Yukarıda belirtildiği üzere, III. Ahmed, uzunca bir süredir Edirne’de oturan Osmanlı padişahlarının aksine, İstanbul’da ikamete başlamıştı. Uzun süredir terk edilmiş olduğu için bakımsız kalan İstanbul’un ciddi bir imar ve inşaya ihtiyacı vardı. İbrahim Paşa’nın sadarete gelişinden sonra 1719’da meydana gelen büyük İstanbul depremi ve arkası gelmeyen yangınlar, bu ihtiyacı daha da derinleştirdi.
9.Soru
Aşağıdaki olaylardan hangisi yeniçeri ocaklarının kaldırılmasından hemen önce gerçekleşmiştir?
Nizam-ı Cedid projesinin sona ermesi
|
Osmanlının birçok karizmatik valisinin vefat etmesi
|
III. Selim'in tahttan indirilmesi
|
Yunan isyanının bastırılması
|
III. Selim'in katledilmesi |
Vur-kaç taktiğiyle gayrinizami bir harp yürüten Yunanlı çetelere karşı 23 Nisan 1826’da Missolonghi’de nihai bir galibiyet elde eden Osmanlı kuvvetlerinin başarısındaki asıl unsur yeniçeriler değil, II. Mahmud’un siyasi merkeziyetçilik politikasına karşı gücünü korumayı sürdüren Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa’nın ordusuydu.
10.Soru
1703’te meydana gelen isyan ile tahta geçen Padişah aşağıdakilerden hangisidir?
III. Ahmed |
I. Mahmud |
II. Osman
|
III. Mustafa |
I. Abdülhamid
|
1703’te meydana gelen isyan ile tahta geçen III. Ahmed, 1730’da yine bir isyan sonucunda tahttan çekildi; uzunca bir süreden beri Edirne’de yaşamakta olan Osmanlı padişahlarının aksine, İstanbul’da ikameti tercih etti. 1703’ten 1718’e, yani Nevşehirli Damad İbrahim Paşa’nın sadarete getirilmesine kadar geçen süre içerisinde 13 kez sadaret değişikliği yaptı.
11.Soru
1820’lerde Osmanlı topraklarında patlak veren Yunan isyanı kaç yıl sürmüştür?
1 yıl
|
3 yıl
|
5 yıl
|
7 yıl
|
9 yıl |
Bugünkü Romanya topraklarına karşılık gelen Eflak ve Boğdan ile bugün Yunanistan toprakları içinde kalan Mora yarımadasında bir Yunan isyanı patlak verdi. Büyük Avrupa devletleriyle Rusya’dan destek alan bu ayaklanma beş yıl sürdü.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi savaş halinde düşman ordusuna akınlar düzenlemek yahut kuşatma altına alınan kalelere girmekle görevli fedailer için kullanılan kelimedir?
Dalkılıç |
Esame |
Ayan |
Beylerbeyi |
Esham |
Dalkılıç: Savaş halinde düşman ordusuna akınlar düzenlemek yahut kuşatma altına alınan kalelere girmekle görevli fedailer için kullanılırdı.
13.Soru
18. yüzyılın başında tarihe “Birinci Edirne Vakası” olarak geçen isyanda linç edilen dönemin muktedir şeyhülislamı aşağıdakilerden hangisidir?
Feyzullah Efendi |
Hayrullah Efendi |
Kabakçı Mustafa |
Nevşehirli Damat İbrahim |
Mustafa Efendi |
Osmanlı İmparatorluğu 18. yüzyılın başında tarihe “Birinci Edirne Vakası” diye geçen 1703 isyanı ile sarsıldı. Dönemin padişahı II. Mustafa bu isyan neticesinde tahtını kardeşi III. Ahmed’e bıraktığı gibi, dönemin muktedir şeyhülislamı Feyzullah Efendi de linç edildi.
14.Soru
Maarif-i Umumiyye Nezareti hangi reformlar için önemlidir?
Eğitim
|
Ulaşım
|
Askeriye
|
Ticaret
|
Maliye |
Maarif-i Umumiyye Nezareti; Eğitim, reformların başarısı için önemliydi; çünkü uygulayacak olan insanların yetiştirilmesi, başarıya ulaşmada yenilikler kadar mühimdi.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 19.yüzyılın ikinci yarısında ilmiye teşkilatında oluşturulan yeni birim ve meclislerden biridir?
Şeyhülislamlık |
Anadolu Kadıaskerliği |
Emval-ı Eytam Nezareti |
Rumeli Kadıaskerliği |
Yeniçeri Ocağı |
Emval-i Eytam Nezareti 19.yüzyılın ikinci yarısında ilmiye teşkilatında oluşturulan yeni birim ve meclislerden biridir
16.Soru
I. Mahmud’un Maliye Nezareti’ni kurmasının en önemli sebebi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak ifade edilmiştir?
Memurların maaşları arasındaki büyük fark yüzünden yaygınlaşan rüşveti önlemek |
Taşradan mümkün olduğunca daha fazla vergi toplamak |
Tarım ve ticareti yaygınlaştırmak |
İthalat, ihracat ve bayındırlık konularıyla daha etkin ilgilenmek |
Birbirinden bağımsız hazineler tarafından yönetilen maliyenin tek elden idaresini sağlamak |
II. Mahmud, savaşların ve iç sorunların hazineye yüklediği büyük maliyetle toprak kayıplarının hazinenin dengesini bozduğunu gördü ve paradaki değerli maden miktarını azaltarak hazineye gelir sağlamaya çalıştı. Giderlerin çoğalıp gelirlerin azaldığı böyle bir ortamda devletin maliyesi birbirinden bağımsız hazineler tarafından yönetiliyordu. Padişah, malin imkânların iyice daraldığı bu dönemde Maliye Nezareti’ni kurarak çoklu hazine sistemine son vermiş; gelir ve giderlerin tek elden idaresini sağlamıştır. Doğru cevap E'dir.
17.Soru
İstanbul’un imarı için yaptığı çalışmalar sebebi ile “muammir-i bilâd” unvanını almış Osmanlı padişahı aşağıdakilerden hangisidir?
I. Mahmud |
III. Ahmed |
III. Selim |
II. Osman |
III. Mustafa |
İbrahim Paşa’nın sadareti, literatürde, İstanbul’un imar edildiği bir dönem olarak yansıtılır. Oysa, 18. yüzyıl Osmanlı padişahları arasında İstanbul’un imarı için çalışmayan yok gibidir. Nitekim, I. Mahmud, bu yöndeki çabaları dolayısıyla “muammir- i bilâd” unvanını almıştır.
18.Soru
Osmanlı ordu ve donanmasının doğrudan dış alımlarla donatılmasının en ileri noktasını teşkil eden dönem aşağıdakilerden hangisidir?"
Abdülmecid Dönemi |
III. Selim Dönemi |
II. Mahmut Dönemi |
Abdülaziz dönemi |
IV. Mustafa Dönemi |
Sultan Abdülaziz dönemi, Osmanlı ordu ve donanmasının doğrudan dış alımlarla donatılmasının en ileri noktasını teşkil eder.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı devletinde bürokrasinin bir parçası değildir?
Mabeyn
|
Seyfiye
|
İlmiye
|
Kalemiye
|
Enderun
|
Bürokrasi, idarenin örgütlenmesi, teşkilatlanma içerisindeki muamele kalıplarıyla bunların bağlı olduğu kuralları, yönetim kademelerinde görev yapan insanları ve en geniş anlamıyla idari hizmetleri tanımlar. Osmanlı Devleti açısından değerlendirildiğinde ise, padişah ve saray görevlilerinden (mabeyn), askeri (seyfiye), dini (ilmiye) ve sivil bürokrasiye (kalemiye) kadar geniş bir yelpazeyi kucaklar. III. Selim döneminden itibaren yükselmeye başlayan sivil bürokrasi, II. Mahmud ve Tanzimat dönemlerinde iyice ön plana çıkar. Bu ünitede, saray sekretaryası ile sivil bürokrasinin merkez ve taşra birimlerinde yapılan değişiklikler ve düzenlemeler ele alınacaktır.
20.Soru
1836'da ordunun silah, techizat ve kıyafet ihtiyaçlarını belirlemek, askeri kanun, kararname ve teşkilat tasarıları gibi konuları görüşmek amacıyla kurulan kurum aşağıdakilerden hangisidir?
Milli Müdafaa Nezareti |
Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Dairesi |
Dar-ı Şûra-yı Askeri |
Meclis-i Vala-yı Ahkâm-ı Adliye |
Harbiye Nezareti |
1836 yılında askerî işleri görüşüp karara bağlayacak olan Dâr-ı Şûra-yı Askeri (Askeri Şûra) adlı yüksek danışma kurulu oluşturuldu. Görevi, ordunun silâh, techizat ve kıyafet ihtiyaçlarını belirlemek, alım satımlarda ihaleler düzenlemek ve ürünlerin kalite kontrolünü yaparak ödemelere onay vermek, asker dilekçelerini değerlendirmek, askeri kanun, kararname ve teşkilat tasarılarını
görüşmek, maaşları belirlemek ve yüksek subayların terfi listesini hazırlayıp seraskerliğe sunmaktı.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ