İşbirlikçi çalışma modelinde; sorunun çözümünü sağlayacak çözümün geliştirilmesi ve etkili grup etkileşiminin üzerinde durulur. Bu nedenle, danışman ve danışanın sorunun çözülebilmesi için kendi bilgi ve deneyimlerini ortaya koyarak karşılıklı işbirliği içinde olması işbirlikçi danışma modeline uygun bir çalışma şeklidir.

İlk özel eğitimcinin Itard olduğu söylenebilir.

Ailelerin tepkilerini açıklayan çeşitli model ve yaklaşımlar bulunmaktadır. Ailelerin çocuklarının yetersizliği olduğunu öğrendiklerinde gösterdikleri ilk tepkiler genellikle şok, inkâr ve konan tanıya inanmama aşamalarından oluşmaktadır. Bu ilk tepkileri öfke, suçluluk, depresyon, utanç, düşük benlik, çocuğu reddetme ve hüzün izlemektedir.

Özel gereksinimi olan bireylerin bağımsız yaşama olasılığını en üst düzeye çıkarmayı hedefleyen, bireysel olarak planlanan, sistematik olarak uygulanan ve dikkatli bir biçimde değerlendirilen öğretim hizmetlerinin bütününe özel eğitim adı verilir.

Öğrencinin davranışlarının yeterliliği hakkında karar verebilmek için kullanılan standartta davranış için ölçüt belirleme adı verilir.

Uzun dönemli amaç, öğrenciden uzun bir zaman içinde kazanmasını beklediğimiz davranışlardır.

Gezici öğretmenler özel gereksinimi olan çocukla ilgilenen okulöncesi öğretmeni, okul personeli, kaynaştırma öğrencisinin sınıfında bulunan özel gereksinimi olmayan akranlar, ekipte yer alan diğer çalışanlar ve okul yöneticilerine karşı sorumludurlar.

Yazılı mesajlar ev içinde, yani çocuğun doğal ortamında pekiştireçlerin belirlenmesi ve uygulanması için de kullanılabilir.

Ailelerin yetersizliğe uyum sürecinde aşama modeline göre geçirdiği 3. evrede yer alan son aşama kabul ve uyum aşamasıdır. Bu aşamaya erişebilen anne babalar; çocuklarını olduğu gibi kabul etmeye, çocuğu ailenin bir üyesi olarak benimsemeye hazırdırlar. Bu aşamada aile, yetersizliği olan çocukla ilişki içerisine girer, onun gereksinimlerini karşılamaya çalışır.

İş-Uğraşı Terapisti: Öğrencilerin evde, okulda ve akademik olmayan diğer ortamlarda bağımsız işlevde bulunmalarını sağlayan küçük ve büyük kas becerilerine ilişkin çalışmalar yapan kişidir. Ülkemizde iş-uğraşı terapistleri çeşitli üniversitelerde lisansüstü eğitim programlarında yetiştirilmektedir.

Yetersizliğinden, bir başka deyişle özel gereksinimi olduğundan, ciddi bir biçimde kuşku duyduğunuz öğrencinizin durumunu okulunuzdaki rehberlik ve psikolojik danışma servisine iletmeniz gerekir. Öğrencinin durumu, gerektiğinde okulunuzdaki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonunda ele alınabilir.

Kaynaştırma, özel gereksinimi olan öğrencinin destek hizmetler sağlanarak en az kısıtlayıcı eğitim ortamlarında eğitim görmesidir. 

Öğretmenlerin anne-babalarla etkili işbirliği kurmasını engelleyen tutum ve davranışlar şöyle sıralanabilir:
-Anne-babaları çaresiz kişiler olarak görme,
-Uzak ve mesafeli davranma,
-Anne-babaları psikolojik sorunları olan kişiler olarak görme,
-Anne-babaları yetersiz görme,
-Anne-babalara ilişkin olumsuz beklentiler içinde olma,
-Anne-babaları çeşitli terimlerle etiketleme eğiliminde olma.
-Anne ve babalara olumlu beklenti içinde olma, öğretmen ve ailenin işbirliğinin yararlarıdır.

Öğrencinin gereksiniminin bir yetersizlik durumu ile ilişkili olabileceğine karar verme sürecinde öğretmenler karşılanmayan gereksinimlerin analizini yaparak belirli davranış örneklerini ortaya koymak, öğrenciyi olumsuz etkileyen sürekli bir örüntü ya da durum var mı belirlemek, aile ile iletişim kurmak, gözlemlerini diğer deneyimli öğretmenler ile veya okulun psikolojik danışma ve rehberlik servisiyle paylaşmak ve kendi basit müdahalelerini uygulayarak karşılanmayan gereksinimleri kalıcı hale getirmek ve başkalarıyla paylaşmayı kolaylaştırmak amacıyla kaydetmek öğretmenin yapabilecekleri arasındadır. Ancak gözlemlerini aile ile paylaşmadan doktora yönlendirmek bu uygulamalar arasında yer almaz.

Araştırmalar, erken çocukluk eğitimi programlarının, iyi bir biçimde hazırlanmış amaçlarla dikkatli bir biçimde planlandığında ve yine iyi bir biçimde planlanmış değerlendirmeleri içerdiğinde yaşamları sosyo-ekonomik dezavantajlar, aile sorunları ve tanılanmış yetersizlikler tarafından tehdit altında olan çocukların gelişimsel yörüngelerini olumlu yönlerde etkilediğini göstermektedir. Bu yönüyle aile-çocuk etkileşim örüntüleri ve ilişkilerini dikkate alan çocuk temelli eğitimsel etkinlikleri içeren programlar daha etkili olmaktadır.

Anne babalar etkili öğretmen-anne baba iş birliğinin kurulmasını engelleyici bir durum sergileyebilirler. Bunlar; anne babaların ekonomik yetersizlikleri, öğretmenle iş birliği yapmadaki isteksizliği, evdeki diğer aile bireylerin sorumluğunun fazla olması, evdekilerin gerektiği kadar sorumlu davranmamaları olarak sıralanabilir.

İletişimin etkili bir şekilde sürdürülebilmesi için sözel dönütler yanında gülümseme ve baş sallama gibi sözel olmayan ifadeler ile de karşıdaki kişiye etkileşime odaklı olunduğuna ilişkin dönütler verme sözel olmayan iletişim becerilerinden dönüt vermeyi açıklamaktadır.

Aile sistemi, dört aile özelliğiyle açıklanmaktadır. Bunlar (a) ailenin kaynakları, (b) ailenin etkileşimleri, (c) ailenin işlevleri ve (d) ailenin yaşam döngüsüdür. Alenin gereksinimleri bu özelliklerden biri değildir.

Öğrencinizin karşılanamayan gereksinimlerine ilişkin yaptığınız analiz, daha sonra yapacaklarınız için temel oluşturacaktır. Öğrencilerinizden biri için eninde sonunda okulunuzun rehberlik ve psikolojik danışma servisinden ya da psikologtan ya da özel eğitimcilerden yardım almaya karar verebilirsiniz; ancak bundan önce öğrencinize ilişkin çeşitli kaynaklardan bilgi toplamayı sürdürmeniz ve problemi çözmenin yollarını aramanız gerekir. D şıkkı bu seçeneklerden biri olamaz.

İletişimde sabırlı olma, konuşanın sözü bitmeden sözünü kesmeme, acele konuşulması gereken bir bağlam yaratmama, yanıt verme ya da açıklama yapma için yeterli zaman tanıma; etkili iletişimde “Dur ve bekle” yaklaşımını ifade eder.