İnsan toplumsal bir varlık olarak, yaşamının ilk yıllarından itibaren başladığı öğrenme sürecini yaşamı sona erdiğinde tamamlar. Yaşam sürecinde kimi zaman rastlantılarla kimi zaman da bilinçli öğrenme ortamları aracığıyla bilgiler kazanır. Bu açıdan Kendini Gerçekleştirme, Kişinin sahip olduğu ancak farkında olmadığı potansiyellerini keşfetmesi ve etkili bir biçimde kullanmasıdır.

Bu gelişim alanının kapsamı şunları içerir;

• Cinsiyet farklılıkları, kız erkek ilişkileri, aşk ve evlenmeyle ilgili konular
• Özbakım becerileri
• Olumlu bir benlik algısı geliştirme
• Arkadaş edinme ve sürdürme
• Sosyal beceriler kazanma
• Duyguları tanıma ve ifade edebilme
• Öfkeyle başa çıkma vb.

Çağdaş eğitim sistemlerinde öğrenci kişilik hizmetlerini zorunlu kılan bazı durumlardan söz edilebilir. Bunlardan bazısı “giriş” ve “eğitimin amaçları ve işlevleri” kısımlarında belirtilmiştir. Burada tekrar belirtilecek olursak, eğitim sistemlerinde ÖKH’ni zorunlu kılan durumlar şöyle özetlenebilir: 1. Hızlı değişme ve gelişmelere koşut olarak dünya küreselleşmiş ve karmaşık bir hal almıştır. Bu değişmeler insanlara sunduğu nimeti gölgeleyecek kadar çok ve karmaşık sorunları da beraberinde getirmiştir. 2. Bu değişme ve gelişmeler her toplumun kurum ve kuruluşlarında köklü anlayış değişikliklerine neden olmuş; kişisel ve sosyal düzeyde değerlerde ciddi ve hızlı değişmeler yaşanmıştır. 3. Bireyin iyilik halini (ruhsal, bedensel ve sosyal sağlık) koruyabilmesi, gelir dağılımındaki adaletsizlik, eğitim, sağlık, beslenme konularının toplumsal boyutta sorun olmaya devam etmesi, toplumlarda şiddetin yaygınlaşması, barışın tehdit altına girmesi gibi konular geleneksel eğitim sistemlerinin sorgulanmasına neden olmuştur. 4. Eğitim, tüm toplum katmanları için temel bir hak olarak kabul edilmiş, eğitimde fırsat eşitliği benimsenmiş, bireysel farkların ve bireyin bütün yönleriyle gelişmesinin önemi anlaşılmış, toplum yaşamında ve özellikle eğitimde bireyi merkeze koyan anlayışlar gelişmeye başlamıştır. Bununla birlikte okul güvenliği, kötü madde kullanımı, uyum ve davranış problemleri, okula uyum ve devam, başarısızlık, özellikle kız çocukların okullaşması ve eğitim sistemi içinde tutulması konularında ciddi sorunlar ortaya çıkmıştır. Değiş- me ve gelişmelerle birlikte ortaya çıkan bu sorunlar eğitim sistemlerinde okul ve öğretmenin rol ve işlevlerinde değişmeleri beraberinde getirmiştir. 5. Değişen ve karmaşıklaşan süreçte nitelikli insan gücüne olan gereksinim artmış, eğitimde bireyin sahip olduğu niteliklerin bilinmesi ve bireyin niteliklerine uygun bir alan ve meslek seçmesinin önemi anlaşılmış; yeni meslekler ve buna bağlı olarak yeni yüksek öğretim programları, yeni okul türleri ortaya çıkmış, alternatif seçenekler arasından bireyin kendine en uygun kararı vermesi zorlaşmıştır. 6. Aile yapısında ve işlevlerinde değişmeler olmuş, kentleşmeye koşut olarak geleneksel aile yapısının yerini çekirdek aile almış, iş yaşamına giren kadın oranı daha da artmış, anne babaların ortalama eğitim düzeyi yükselmiş, aileler çocuklarını daha iyi yetiştirme arayışı içine girmiş; buna karşın, aile içi şiddet artmış, özellikle, bilişim teknolojilerindeki hızlı gelişmeler nedeniyle çocuğu etkileyen çok sayıda etmen ortaya çıkmış, anne babalar çocuklarının yetiştirilmesi ve eğitiminde öğretmenlerin yanı sıra başka uzmanlara da ihtiyaç duymaya başlamışlardır.

Bireylerin kendileri için sağlıklı ve işlevsel olan hedefleri belirlemelerine, bu hedeflere ulaşma olanaklarını ve kaynaklarını bulmalarına yardım etme işlevi, rehberlik hizmetleri kapsamında yer almaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Kişilerin kendilerini tehdit altında hissetmeden, içtenlikle ifade edebildikleri, destekleyici, rahatlatıcı ve geliştirici atmosfere terapötik ortam adı verilmektedir. Ayşe Hanım'ın arkadaşı ile paylaştığı ortam buna örnektir. Doğru yanıt A'dır.

Bireyi tanıma sürecinde etkili hizmetlerin sunulmasında göz önüne alınması gereken bazı temel ilkeler ifade edilmektedir. Bu ilkeler şu şekilde özetlenebilir:

• Bireyi tanımanın temel amacı, bireylerin çeşitli yönleriyle kendilerini tanımalarına yardımcı olmaktır.
• Bireyi tanıma hizmetlerinde, bireylerin bütün yönleriyle tanınması amaçlanmalıdır.
• Bireyi tanıma hizmetleri tüm bireylere yönelik olmalıdır.
• Bireyi tanıma hizmetleri, bireyle ilişkili çevredeki tüm ilgililerin işbirliğiyle gerçekleştirilmeye çalışılmalıdır.
• Bireyi tanıma hizmetleri süreklidir.
• Bireyi tanıma hizmetlerinde bireylere ilişkin geçerli ve güvenilir bilgiler toplanmalıdır.
• Bireyi tanıma hizmetlerinde, bireylere ilişkin bilgiler, birden çok ölçümle toplanarak, ölçüm sonuçlarının bileşiminden yararlanılmalıdır.
• Bireyi tanıma hizmetlerinde bireye ilişkin toplanan bilgiler paylaşılmalıdır.
• Bireyi tanıma hizmetlerinde etik davranışlar sergilenmelidir.

Psikoloji, insan ve hayvan davranışlarını inceleyen bir bilim dalıdır. Bugün dünyada psikolojinin klinik psikoloji, sosyal psikoloji, endüstri psikolojisi, ekolojik psikoloji, gelişim psikolojisi, psikometri gibi çok sayıda uygulamalı alt dalları bulunmaktadır. Psikolojik danışma ve rehberlik alanı da psikolojinin uygulamalı bir dalı olarak rehberliğin merkezinde psikolojik danışma bulunmaktadır.

Eğitim sistemlerinde öğrenci kişilik hizmetlerini zorunlu kılan durumlar arasında; okul güvenliği, kötü madde kullanımı, uyum ve davranış problemleri, okula uyum ve devam, başarısızlık, özellikle kız çocukların okullaşması ve eğitim sistemi içinde tutulması konularında yaşanan ciddi sorunlar bulunmaktadır.

Öğrenciyi merkeze alan çağdaş eğitim sistemlerinde eğitimin “öğretim” ve “yönetim” gibi boyutlarına üçüncü bir boyut olarak “öğrenci kişilik hizmetleri (ÖKH)” adı altında yeni bir boyutun eklenmesi gereğini ortaya koymuş; ÖKH’ne duyulan gereksinimi artırmıştır.

Psikolojik danışma uygulamalarını zorlaştıran etmenler; meslekle ilgili etmenler, yardım alacaklarla ilgili etmenler, örgütle ilgili etmenler gibi alt başlıklarda irdelenebilir.Psikolojik danışma ve rehberlikle ilgili programlardan mezun olanlar, gerek kuramsal bilgi, gerekse alanda uygulama becerisi açısından önemli nitelik farklılıkları taşımaktadırlar. Bu nitelik farkı da alanda yürütülen çalışmalara yansımaktadır.Ülke çapında üniversitelerde, lisans ve lisansüstü düzeyde verilen eğitimin niteliğinin yükseltilmesi, ortak ölçütler kullanılarak paralel ders programlarının geliştirilmesiyle bu sorun çözümlenebilecektir.