Boş zaman aktivitelerinin dini eylemler ve çalışma yaşamıyla ilgili değilse, israf edilen zaman olduğu ve bunları yapan kişilerin günahkâr olarak nitelendirildiği dönem Karanlık Çağ olarak da nitelendirilen Orta Çağdır.

Özerklik Teorisi’ne göre bireyler içsel ve dışsal motivasyon aracılığıyla davranışta bulunmaktadırlar. İçsel motivasyonda bireyin isteyerek ve haz duyarak boş zamana katılımıyla davranış gerçekleşmektedir. Dışsal motivasyonda ise ödül ya da problemleri uzaklaştırma gibi bazı dışsal nedenlerden dolayı boş zaman davranışı ortaya çıkmaktadır.

M.S. 400 ile M.S. 1000 yılları arası Katolik Kilisesi’nin boş zamanı, “çalışma ve dini inanç karşıtı olan, israf edilen zaman” olarak tanımlamasından dolayı “Karanlık Çağ” olarak anılmaktadır.

Açık alan etkinlikleri; suda (deniz, akarsu, göl), karada, havada yapılan etkinlikler toplamıdır. Piknik, dağcılık, doğa yürüyüşleri, kuş gözlemi, botanik gözlem, yayla şenlikleri, doğada yapılan eğitim faaliyetleri, su üstü ve altı etkinlikleri, yamaç dalışı ve yamaç paraşütü, uçurtma şenlikleri gibi etkinlikler bu kapsamda değerlendirilecek örneklerdendir.

Parker (1997) gönüllülüğün 4 türünden bahsetmiştir. Bunlardan her biri, diğerleriyle
belirli unsurlar paylaşmaktadır;
• Fedakâr gönüllülük olarak başkalarına yardım için zamanını harcamak ve bencil
olmadan çaba harcamak
• Pazar (fırsat) gönüllülüğü olarak bir şeyleri ücretsiz olarak yapmak, ancak (sonrasında)
karşılığında bir şeyler beklemek
• Yardım amaçlı gönüllülük olarak birinin inandığı amaca destek vermek
• Boş zaman gönüllülüğü olarak ‘öncelikle’ boş zaman deneyimi arayışı içerisinde
olmaktır.

Kontrol; sadece planlama, örgütleme, yöneltme ve koordinasyon fonksiyonlarının yerine getirilmesinin ardından isleyen bir süreç değildir; tekrar tekrar ve aşama aşama yerine getirilmesi gereken bir süreç olmalıdır. Görev kişiliği gelişmemiş kişilerin örgütten uzaklaştırılması yöneltme fonksiyonunun yürütüldüğü süreç için geçerlidir.

İnsan, kamu ve özel sektör, çevre, tesisler ve süreçler rekreasyon ve turizm hizmetlerinin yönetiminde beş temel unsur olarak ele alınır.

Sosyolojik teoriler kapsamına aylak sınıf teorisi ile ciddi ve kayıtsız boş zaman girmektedir.

Neulinger (1981) algılanan dışsal baskılardan daha çok bireyin kendi isteğiyle boş zamana katılım göstermesi, ve boş zaman aktivitesini sağladığı faydalardan dolayı içsel bir motivasyonla tercih etmesini “pür boş zaman” olarak tanımlamıştır. Örneğin, bireyin kendi özgür iradesiyle ve içsel bir motivasyonla, kar örtülü dağ eteklerinde kayak yapması ya da bir müzik aleti çalması pür boş zaman olarak ifade edilebilir.

Boş zaman ihtiyacının ortaya çıkışı ile ilgili şemada bu sıra şöyledir: Biyolojik yatkınlık ve önceki sosyal deneyimler (kişilik), optimal uyarılma ve çeşitlilik ihtiyacı, algılanan özgürlük ve yeterlilik hissi, boş zaman ihtiyacı.

sanayi sonrası toplumda boş zaman aktivitelerinde organize olmuş rekreasyonel uzmanlara bağımlılık söz konusudur. 

Boş zaman davranışını açıklayan teorileri işle ilgili teoriler, psikolojik ve sosyo-psikolojik teoriler, sosyolojik teoriler ve felsefik teoriler olarak 4 grup altında incelenebilir. Aylak sınıf teorisi sosyolojik teoriler grubundadır.

Açık alan etkinlikleri; suda (deniz, akarsu, göl), karada, havada yapılan etkinlikler toplamıdır. Piknik, dağcılık, doğa yürüyüşleri, kuş gözlemi, botanik gözlem, yayla şenlikleri, doğada yapılan eğitim faaliyetleri, su üstü ve altı etkinlikleri, yamaç dalışı ve yamaç paraşütü, uçurtma şenlikleri gibi etkinlikler bu kapsamda değerlendirilecek örneklerdendir. Doğada yapılan her türlü spor da doğa sporları olarak tanımlanmaktadır.

Etkin bir yöneltme sürecinden bahsedebilmek için ise aşağıdaki şartların yerine getirilmesi gerekmektedir (Fayol, 2005): Takım ruhunu gerçekleştirmek; Personeli iyi tanımak; Görev kişiliği gelişmemiş kişileri örgütten uzaklaştırmak; Personel ile kurum arasındaki ilişkileri yakından tanımak; Yöneticinin çevresine iyi bir örnek teşkil etmesi; Personeli devamlı teftiş ve denetim altında tutmak; Yönetimde danışma sistemini kurmak; Yöneticinin ayrıntı içinde boğulmamasıdır.

Boş zaman ve rekreasyon endüstrisinde kilit alanları aşağıda olduğu gibi birkaç ana başlık altında toplayabiliriz;

Kamu kurumları
• Kâr amacı gütmeyen kuruluşlar
• Ticari rekreasyon işletmeleri
• Personele yönelik hizmetler ve rekreasyon programları
• Silahlı kuvvetler moral, refah ve rekreasyon üniteleri
• Özel üyelik gerektiren organizasyonlar
• Kampüs rekreasyonu
• Terapatik rekreasyon
• Spor yönetimi organizasyonları
• Turizm rekreasyonu

Boş zaman davranışı yaşamın bazı dönemlerinde belli kalıplarda durağanlık gösterirken geçiş dönemlerinde ise dinamik bir değişime uğramaktadır. Yaşam seyri boyunca istek ve beklentiler değişirken boş zaman tercihleri ve davranışlarda da birtakım değişimler meydana gelmektedir.

Beşeri ve mali kaynaklar rekreasyon yönetiminde sistem yaklaşımının girdilerindendir.

Kleiber ve arkadaşları boş zaman ihtiyacını fizyolojik ve psikolojik ihtiyaçlar olarak iki başlık altında incelemişlerdir. Fizyolojik boş zaman ihtiyacını optimal uyarılma ile açıklanmıştır. Boş zaman aktivitesi ne kadar değişik, yeni, mücadeleci ve farklı ise o kadar çok uyarıcı etkiye sahiptir.

Tema parklar ABD’de 1955 yılında lunapark endüstrisinin dirilmesi olan Disneyland’ın yaratılışından beri popüler olmuştur. Temel felsefesi; mükemmellik, temizlik, nezaket ve güvenliği sağlamaktır.

Boş zaman ve rekreasyon endüstrisinde kilit alanlar şu başlıklarda toplanabilir: • Kamu kurumları • Kâr amacı gütmeyen kuruluşlar • Ticari rekreasyon işletmeleri • Personele yönelik hizmetler ve rekreasyon programları • Silahlı kuvvetler moral, refah ve rekreasyon üniteleri • Özel üyelik gerektiren organizasyonlar • Kampüs rekreasyonu • Terapatik rekreasyon • Spor yönetimi organizasyonları • Turizm rekreasyonu.