Çünkü bu yüzyılda krallar kendilerini sınırlayan din, gelenekler ve feodal hukuku aşmaya başlamışlardı.

Ütopyacı Düşünüş: Var olan bozuk siyasal düzenlere karşı, iyi bir siyasal düzenin ya da toplumun mümkün olduğunu, bunun için insan aklının en önemli kılavuz ve insan iradesiyle eyleminin en başta gelen araç olduğunu savunan düşünceler grubu. Ütopyacı düşünce edebi anlatılar biçiminde karşımıza çıktığı gibi, siyasal düşünce tarihi içinde, teoriler biçiminde de karşımıza çıkabilir.

Klasik Ütopyacılar: Adları, yaygınlıkla Thomas More ile birlikte anılan Tommaso Campanella (1568-1639) ve Francis Bacon (15611626) klasik ütopyacıların diğer büyük isimleridir. Campanella’nın ütopyası Güneş Ülkesi (Civitas Solis) Latince olarak 1623’te Frankfurt’ta basılmıştır. Hayatı, More ile benzerlikler taşıyan Bacon’ın ütopik metni Yeni Atlantis (Nova Atlantis) ise ancak ölümünden sonra, tam metin olarak 1627’de yayımlanmıştır.

Utopia’nın yazarı İngiliz hukuk ve siyaset adamı Thomas More (1478­1535)’dur. More, burjuva kökenli bir aileden geliyordu. Hu kuk eğitimi almış ve 21 yaşın da avukat olarak çalışmaya başlamış tı. 1504’te Avam Kamarası üyeliği ne seçilerek siyasal yaşa ma katılmıştır. Avam Kamarası’nda kralın sınırsız iktidarına karşı çıkan More, kısa zaman da Kral VI I. Henry’nin öf­kesini üstüne çeker. Kralın öf­kesinden kurtulmak için Londra’yı terk eder ve kralın ölümü, VIII. Henry’nin tahta geçmesiy le yeniden ülkesine döner.

1452-­1485 yılları arasında süren İki Gül Savaşı’nın ardından krallıkda gücünü iyice artırmıştır.

İki Gül Savaşı’yla tahta çıkan VII. Henry, 24 yıl süren krallığı süresince tam bir mutlak monark hâline gelir.

Yeoman adı verilen, çeşitli siyasal hakları elde edebilecek kadar gelire sahip çiftçiler gelmektedir.

Gentry denilen ve kırsal bölgeler de, soy üzerine değilde zenginlik üzerine inşa edilmiş bir tür küçük aristokrasi de anılmalıdır.

More’un siyasal yaşamda parlamasıyla VIII. Henry, More’u, 1518’de kendisinin özel danışmanı yapar. 1525’te More parlamento başkanı (spea ker) olur. 1529’da ise More artık Lord High Chancellor yani başbakan olmuştur.

VIII. Henry’nin başı Papalık’ın boşanmaya direnmesi nedeniyle derttedir. Ama kral bu krizi yetkilerini genişletmek için fırsata çevirmeyi bilir. Artık krallığın kendi dışında ki bir otorite ola ak Papalık’tan kurtulma zamanı gelmiştir. Papalık’a karşı çıkarılan 1532 tarihli Act of Supremacy yasasıyla kral kendisini aynı zamanda İngiliz Kilisesi’nin başı olarak ilan ettirir. 

Thomas More, 6 Temmuz 1535’te başı kesilerek idam edilir.

Mutlak monarşi: Bir kral ya da monarkın, kendi hakimiyet alanı içinde yer alan topraklar üzerinde, hiçbir güç tarafından sınırlandırılamayan, kendinden sonra kimin kral olacağının belirlenmesi dahil, bu topraklar üzerindeki her şeyi kapsayan sınırsız ya da koşulsuz hakimiyet biçimi. En tipik ifadesi Fransa Kralı XIV.Louis’nün ünlü sözü olan “L’État c’est moi!” (Devlet benim) sözüdür.

Thomas More’un eğlenmek için yazdığını söylediği Utopia’sı 1516’da Latince olarak Louvain’de yayımlanmıştır. Kendi dilinde ve ül kesin de yayımlanabilmesi içinse 1551’i beklemek gerekir.

Ütopyanın temelde gözettiği şey, insanların mutluluğudur. İnsanlar mutluluğa layıktır ama mutluluk asla bireysel, tekil bir şey değildir. İnsanların mutluluğu ancak toplumun mutluluğuyla mümkün olabilir.

Bugün ütopya sözcüğü, daha çok gerçekleşmesi olanaksız, hayalî ama yine de istenir, ülküsel olan şeyleri nitelemek için kullanı lan bir addır. Oysa siyasal düşünce için de bu terim, hayalî oluşu ya da gerçekleşip gerçekleşemeyeceği bir yana, üreticisi tarafın dan ortaya konulan ideal bir siyasal toplumu nitelemektedir.

Fantezi: Yazarı ya da üreticisinin iradesi ve arzusunun hiçbir sınır tanımaksızın kendini ortaya koyduğu metinler fantezi türünün içinde yer alır. Bir fantezi ürününde, örneğin yazar dilerse köpek balıklarını karada, yüzgeçleri üzerinde yürüyerek yaşayan hayvanlar olarak sunabilir.

Düşsel geziler: Bu tür, seyahatname, robinsonade gibi adlar da taşır. En ünlü örneği Daniel Defoe (1659-1731)’nun Robinson Crusoe adlı yapıtı ve Jonathan Swift (1667-1745)’in Gulliver’in Seyahatleri’dir. Düşsel geziler insanlar tarafından bilinmeyen, hayalî yerlere yapılan gezileri anlatır.

Bilim-Kurgu: Bilim ve teknolojinin mevcut gelişme ve ilerleme seviyesini gözeterek, bu gelişimin sürmesi hâlinde dünyanın nasıl dönüşeceğini ve neye benzeyeceğini ya da ne gibi yeni sorunlar ortaya çıkacağını içeren anlatı türü. En ünlü isimlerinden biri Isaac Asimov’dur.

More’dan çok önce, ütopyanın öncüsü olarak Platon ve Devlet adlı yapıtı sayılabilir.

Ütopyanın Öncüsü Platon: Platon, Devlet adlı yapıtında ideal bir siyasal toplumun nasıl olması gerektiğini ayrıntılarıyla anlatır. Ancak yine de bu yapıtı özel olarak ütopya saymak ve bununla sınırlamak yanlıştır. Çünkü Devlet, Platon’un bilgi kuramını yani epistemolojisini açıklayıp temellendirdiği temel yapıttır da.

Kendi yaşadığı dönemin İngiltere’sini ağır bir biçimde eleştiren More, iki ana bölümden oluşan kitabının ilk bölümün de diyalog yöntemini kullanarak hakim siyasal düzeni şiddetle eleştirir. İkinci bölümde ise More’un kendi kurduğu dünya anlatılır. Bir yan dan bir Rönesans aydını olarak More, Batı Avrupa’yı Batı Avrupa yapan temel değerlere sıkı sıkıya bağlı dır. Öyleki ütopyası nın bütün malzemelerini bu kültürden devşirir; düş ülkesinin halkının eski Yunan kökleri nin işaret edil mesi gibi. Ama aynı anda Mo re, kendisine kadar bağımlı olursa olsun, mevcut hâliyle Avrupa’dan kopmak zorundadır. Çünkü bu Avrupa, kesinlikle adaletsizli ğin, yoksulluğun, pisliğin, eşitsizliğin dünyasıdır. Bu bakımdan sahip olduğu Rönesans kültürün de olumladığı ne varsa, More hep sini alır ve bunlarla Utopia adasını kurar.

Kitapta Utopia adasını kuran Kral Utopos, Abraxa yarımadasını ele geçirerek yarımadayı bir adaya dönüştürür. Kral Uto pos’un bu yeni ülkesin de bu vahşi, kaba Abraxalılar uygar, kibar, uslu Utopialılar’a dönüşürler.

Utopia adası en geniş yeri iki yüz mil olan bir adadır. Utopia’nın 54 büyük ve güzel şehri vardır.

Her on yıl da bir, evler değişir, herkesin evi kura ile seçilir.

Syphogrant otuz ailelik bir birliğin başıdır ve aileler tarafından seçilir. Syphogrant’ın oturduğu halk evinin çevresin de on beş bir yanda, on beş diğer yanda otuz ailenin evi bulunur.

Haklı Savaş Düşüncesi Her siyasal sistem ve bu sistemin bileşenleri, kendi koydukları ölçüler üzerinden bazı savaşların haklı ve meşru, başkalarının ise haksız ve gayrimeşru olduğu düşüncesine sahiptir. Örneğin anti-emperyalist bir bakış açısıyla emperyalizme savaş haklı ve meşrudur. Oysa Machiavelli’den hatırlanacağı gibi, savaş iktidar mücadelesine içkindir ve bu bakımdan haklı-haksız diye ayrıştırılamaz. Çünkü haklılık ve haksızlık değer ifade ederken önemli olan savaşın üstlendiği işlevi anlamaktı.

Utopia’da gün ve gecenin, yirmi dört saatin eşit parçalara bölünmüş olması gösterilebilir. Bu bölünmüşlük için de Utopia’da yalnız ca altı saat çalışılır.

Tüm Utopialılar aslında doğaya tapınırlar.

Utopia’da kadınlar on sekiz, erkekler yirmi iki yaşından önce evlenemez ve bir kez evlilik gerçekleşti mi ya ölümle biter ya da yö neticiler kurulunun izniyle.

Utopia' da gelecek diye bir şey yoktur. Çünkü değişime yol açabilecek tüm etkenler kontrol altına alınmıştır.

XVI. yüzyılda iktidarlar mutlak biçimler almaya başladıkça ortaya çıkan tepkilerin ikincisini Étienne de La Boétie ve yapıtı Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev temsil etmektedir. İlk tepkiyi temsil eden ütopyacı düşünüşten farklı olarak, La Boétie siyaset sorununu siyasetin ta kendisini eleştirerek tartışır.  Siyaseti devlet merkezli kavrayan La Boétie, devleti reddetmek için en başta siyaseti reddeder ve siyasal düşüncenin en temel savlarından birine, insanın “zoon politikon” olduğu savına karşı çıkar. La Boéti e’ye göre, insan doğuş tan ya da doğal olarak siyasal bir hayvan değildir; insan sonradan siyasal bir hayvan hâline g lir. La Boétie siyasal iktidarın ya da devletin özünün tiranlıktan, bu özü arzulamanın ise gönüllü kulluktan başka bir şey olmadığını savunduğu için, bu vasfıyla sıklıkla anarşist yaklaşımın erken bir öncüsü sayılmıştır ama bu, çok da yerin de bir saptama değildir.

Anarşizm: Yunanca an arkhos sözcüğünden türetilen ve yönetimsiz anlamına gelen terime bağlanan düşünceler grubu. Genel olarak devletin kötülüğünden hareketle, insanların devlet olmadan daha eşitlikçi, adil ve mutlu bir düzen içinde yaşayacağını kabul eden, bu nedenle devleti ele geçirmek gibi hedefleri önemsemeyen yaklaşımların tümü. Tarih içinde, yaygınlıkla olumsuz anlamda kullanılmıştır. Bu terimi olumlu anlamda ilk kez kullanan ve siyasal bir yaklaşımın adı hâline getiren Fransız düşünür Pierre J. Proudhon (1809-1865)’dur.

La Boétie’nin yaşadığı dönem de Fransız monarşisinin temel sorunu ülkedeki din çatışmalarıydı. Bu çatışmalar için de ise üç ana eğilim kendini gösteriyordu. Birinci eğilim “Katolik Parti”, ikinci eğilim ise tam karşı kutupta yer alan ve Fransız Protestanları olan Hugue not’ların başını çektiği “Protestan Parti” idi. Bu iki karşıt kutup arasında ise dinsel hoşgörü yanlısı olan “Politikler Partisi” yer alıyordu.

1562 tarihli Ocak Fermanı’yla bütün Protestanlara ibadet özgürlüğünü tanıyacaktır.

Saint-Barthélemy Kıyımı: Fransa’da 1572 yılında Fransız Protestanları olan Huguenot’lara karşı, aşırı Katoliklerin devlet desteğinde giriştiği büyük katliam. 24 Ağustos 1572’de Saint-Barthélemy Yortusu günü, bizzat Kral IX. Charles ve annesi Catherine de Médicis’nin onayıyla Katolikler, Paris’te, Protestanları kılıçtan geçirmeye başladılar. Paris’ten çevreye de yayılan bu kıyımda çeşitli tahminlere göre 30 ile 70 bin arası Huguenot öldürüldü.

La Boétie’nin sözcüğün düz anlamıyla tiranı ve tiranlığı, yani bir kişiyi ve o kişinin hükümdarlığını kastettiği değildir. Söylev’in tiranı egemenden, tiranlık da kurumsallaşmış merkezî siyasal iktidar dan başka bir şey değildir.

La Boétie devlete karşı açık ve etkin bir itaatsizliği ya da direnişi öngörmemekte, tersine devletten kurtulmak için sivil itaatsizli ğin yeterli olacağını savunmaktadır.

Sivil İtaatsizlik: Pasif direniş olarak da adlandırılır. Pasif direniş ya da sivil itaatsizlik siyasal iktidara karşı aktif bir karşı çıkışı içermekten çok, siyasal iktidarın “yap” ya da “yapma” biçimindeki buyruklarını boşa çıkartan, kimileyin kendiliğinden örgütlenen, şiddet içermeyen, yasaların düzenlemediği boşluklara yerleşen ya da yasayı lafzıyla alıp uygulayan, bu nedenle biçimsel olarak yasa dışı olmasa da. esasta yasanın dışında konumlanan eylemlerle ifade edilir.

La Boétie’nin “gönüllü kulluk” dediği boyun eğme ve kölelik ilişkisi bu sayede ortaya çıkacaktır. 

La Boétie’nin temel sorusu şudur: Hükmedilen halk niçin ve nasıl boyun eğerek onaylayana, yani gönüllü kullar toplamına dönü şür? Gelen yanıt çok manidardır: Halk özgürlüğünü ve daha da önemlisi özgürlük istencini yitirdiği için alçaklaşır.

Gönüllü kulluğun birinci nedeni başta görenekler olmak üzere eğitimdir.

Hegemonya: Bir siyasal sistemin, rejimin ya da ideolojinin, genel olarak toplum içinde ve toplum tarafından, çeşitli araçlar, yöntemler ve kurumlar eliyle onaylanmasını, yeniden üretilmesini özetle, toplumsal sistem tarafından kabul edilmesini ifade eder. XX. yüzyılda Antonio Gramsci (1891-1937) bu konu üzerinde durmuş en önemli düşünürlerin başında gelir.

Bunlar da halkın gönüllü kulluğunun sürmesi ne hizmet ederler. Bu yöntemlerin başın da, ilk olarak halkın güçsüzleştirilmesi gelmektedir. Bu durum halkın zevke, eğlenceye, sefahate yönlendirilmesiyle ya da halkın ağzına çalınan bir parmak bala bağımlı hâle getirilmesiyle sağlanır. Yani aslında eğlenceler de siyasal bir işlev üstlenmiş olur. ikinci yöntem, halkı çok düşünürmüş gibi, ona arada sırada maddi çıkarlar da sağlamasıdır. Üçüncüsü, halkın kölece alışkanlıklarını tehdit edebileceği düşünülen bilginin ve kültürel üretimin iktidar tarafından bir bütün olarak denetlenmesidir. Elbet te en önemlisi, tiranın yani devletin, halkın itaatini ve onayını üretebilmek için dine başvurmasıdır; tiran cehaletin ve hurafelerin yayılması için elinden geleni yapar. 

Eğlence ve siyaset: Eğlencelerin siyasal olarak kullanımı modern dünyada da yaygınca karşılaşılan bir uygulamadır. Örneğin 19321968 yılları arasında Portekiz’i yöneten faşist diktatör Salazar, ülkeyi yıllarca “Üç F” (Fado, fiesta ve futbol) ile yönettiğini söylemiştir. (Fado, hüzünlü Portekiz halk müziği, fiesta ise şenlik türlerinden biridir.)

İki şeyi anlamak gerekir. İlki, kaideyi oluşturan bütün halkın tavandan tabana doğru, tiranik ilişkiler için de örgütlenmesi yani siyasal iktidarın kendisini, kendi biçimiyle halk için de ürete bilecek ölçü de toplum al plan da yaygınlaştırması ve bu yaygınlığın kaidenin üstün de ki heykelle taçlanması; ikincisi ise tiranlığın merkez noktasının tiranlığın kendisinden başka bir şey olmaması; yani Tanrı’nın ya da başka meşruluk kaynaklarının kovulması, Machiavelli’de olduğu gibi prensin ortaya çıktığı anda meşru olması, kendisin den başka meşruluk kaynağının olmaması, yani auctoritas ile potestas’ın, iktidarın ilkesi ile kullanımının aynı elde birleşmesi.

Monarkomaklar, mutlak monarşiye karşı üçüncü tepkiyi oluşturmaktadırlar. Ancak bu tepkiyi anlamak için öncelikle hatırda tutul ması gereken şey, Reform ve Rönesans’ın bazı sonuçlarıdır. Reform’un dinsel çoğulculuğu artırmakla birlikte, aynı zaman da dinsel bağlılığı canlandırdığı açıktır. Dinsel bağlılık çeşitlilik içinde yoğunlaşırken aynı zamanda bu çeşitlilik yeni bir dinsel birlik ya da homojenlik arayışını da kışkırtıyordu. Aynı şekilde Rönesansın edebiyat eliyle ulusal dilleri geliştirmesi ve dildeki bu homojenleşmenin ulusal homojenlik arayışlarını da artırması yeni çatışmaları körüklüyordu. Kralların kendi güçlerini merkezî leştirmek ve artırmak için bu homojenlik arayışının peşine düşmeleri çatışmayı kaçınılmaz kılar. Özellikle Fransa, İngiltere, İskoç ya, Hollan da gibi ülkeler de nüfusun kendi içindeki dinsel çeşitlilikler ya da dinsel çoğunluk ile krallıkların dinsel aidiyetleri ara sındaki gerilimler, gerek aynı ülkenin sınırları içinde gerekse krallıklar arasında din savaşlarına giden yolu açar.

Monarkomak olarak adlandırılmıştır.

Elbette “doğru din” olarak kabul ettikleri Protestanlık ve biricik dayanaklarını ise feodal hiyerarşinin en tepesindeki soylular oluşturuyordu.

Monarkomak yazarlardan ilki François Hotman (1524­1590)’dır. Saint­Barthélemy Kıyımı’n dan kaçarak Cenevre’ye sığınmış ve hukuk profesörlüğü yapmıştır. Hotman’ın başlıca yapıtı Franco­-Gallia tarihsel kanıtlardan hareketle Fransa’da hiçbir zaman mo narşinin mutlak bir nitelik almadığını göstermeyi amaçla yan bir yapıttır.

Hotman’a göre, kralı başa geçirenin onu tahtan indirmeye de hakkı vardır. Yani halk, temsilcilerinin yer aldığı États Généraux aracılığıyla kralı tahttan indirebilir.

De Bèze, De Jure magistratum in subditos (Yöneticilerin Uyrukları Üzerinde ki Hakları) adlı yapıtında Katoliklerin çoğunluk olduğu yerlerde Protestanları direnmeye çağırır.

Buchanan teolojik eğilimler sergilemekten çok hümanist bir yaklaşıma sahiptir. De Jure regni aput Scotus’ta (İskoçya’da ki Kral lık Yönetimi Üstüne) önce krallığı ele alır, sonra tiranı tanımlayarak ne yapılması gerektiğini saptar.

Gerçek kimliği bilinemeyen Stephanus Junius Brutus’tur; bu bir takma addır ve İsviçre’de 1579’da yayımlanan Vindiciae contra tyrannos (Tiranlara Karşı Direnme ya da Öç Alma Hakkı) adlı kitabın yazarıdır.

Jean Bodin’in siyasal düşünce tarihindeki önemi egemenlik kavramını armağan etmesinden kaynaklanır. Bodin, monarşiyi felsefi­hukuksal temeller üzeri ne oturtmuş ve ona din dışı bir anlam kazandırmıştır.

Bodin, egemenlik kavramıyla pekiştirdiği baş yapıtı Les six livres de la République’i (Devletin Altı Kitabı) 1576’da yayımladı.

Bodin, yapıtının ilk tümcesini devletin tanımına ayırır: “Devlet, bir çok ailenin ve bu ailelere ortak olan şeylerin egemen erk tarafından doğrulukla yönetilmesidir.” Devlete özgü temel nitelik ya da devletin özü, egemen erk (ya da ege men lik) ile donanmış olmasıdır. Görüldüğü gibi bu tanım da üç unsur dikkat çekmektedir: Doğruluk, aileler ve ortak şeyler.

Çünkü ona göre, devletin temeli güç ve şiddettir.

Devletin tanımında karşımıza çıkan ikinci unsur ailelerin yönetimidir. Bodin’e göre aile, özel mülkiyet hakkı bulunan ve babanın otoritesi altında örgütlenen doğal bir birimdir; bu birimler devleti oluşturan ilk hücrelerdir.

Bodin, ilk olarak, devleti aile ye benzetmekle babanın aile içindeki yerini ve rolünü devlet için de krala vermiş olur. Devlette ki iktidar ilişkileri, bir bakıma ailedeki iktidar ilişkilerinden türemektedir. İkinci olarak, devletin ailelerin yönetimi olması, kralın uyruk larının aile babaları, yani özgür yurttaşlar olduğu anlamına gelir. Bu, devleti tiranlıktan, zorbalıktan ayıran önemli bir kıstastır.

Devletin tanımında karşılaştığımız üçüncü unsura, ortak şeylerin yönetimi ne gelince, bu unsur, devletin kamusallık vasfına ilişkin dir. Zaten Bodin’in devleti ifade etmek için Fransızca État (yada eski yazılışıyla estat) sözcüğü yerine, Latincedeki “kamusal şey” ya da “kamusal olan” anlamına gelen res publica’dan türetilmiş république sözcüğünü kullanmasının bir nedeni de budur. 

Bodin, özel ile kamusala farklı alanlar tanıyıp bunların arasında uyumlu bir ilişki olduğunu ileri sürerek, burjuvazinin devlet kuramının temel taşı olan devlet-­toplum (ya da sivil toplum) ayrımının ilk tohumlarını ortaya atmış olur.

Bodin, egemenliği “yurttaşlar üzerindeki en yüksek, en mutlak ve en sürekli güç” olarak nitelendirir.

Egemenliğin mutlak oluşu, en açık biçimde egemenin yasalarla olan ilişkisi içinde görülür: “Egemenliğin ve mutlak erkin temel noktası, genel olarak bütün uyruklara onaylarını almaksızın yasa vermekte yatar.” Dolayısıyla egemen, ne kendi yaptığı yasalarla ne de kendinden öncekilerin yaptıklarıyla bağlıdır. Bunun anlamı, egemenin yeni yasalar yaparken gereksiz gördüğü yasaları bozma ya da ortadan kaldırma gücüne sahip olmasıdır. Bu bakımdan yasa, hukuktan önce gelir.

Bodin’e göre süreyle kısıtlı olan ya da istendiği zaman geri alınabilen bir iktidar, egemenlik değil, olsa olsa bir yetkidir. Bu yetkiyi kullanan kişi de egemen değil, yalnızca bir yöneticidir.

Yöneticiden çok farklı olan egemen prens, egemenlik hakkını ömür boyu kullandıktan sonra, tacıyla birlikte kendinden sonraki ne aktarır. Bodin’in egemenliğin özelliği olarak ortaya koyduğu süreklilik ilkesi, onun modern devlet kuramına getirdiği en önemli katkılardan biridir. Devleter ki ya da egemenlik auctoritas (iktidarın ilkesi) ile potestas’ın (iktidarın kullanımı) tek bir yer de birleş mesi şeklinde ele alındığın da, özellikle auctoritas’a özgü olan süreklilik sayesinde devlet iktidarı onu kullanan kişiden (ya da kişi lerden) bağımsızlaşır ve devlet düşünülebilir bir olgu durumuna gelir.

Devlet Biçimleri ve Yönetimler: Bodin’e göre “monarşi, aristokrasi ve demokrasi” olmak üzere üç devlet biçimi vardır. Ama bu sınıflandırma egemenliğe göredir. Örneğin egemenlik tek bir kişide toplanmışsa monarşi söz konusudur. Bunun dışında, egemenliğin bölünmediği unutulmadan, iktidarın kullanım biçimine göre farklı yönetim biçimleri ortaya çıkabilir. Örneğin egemenlik tek bir kişinin elinde toplandığı için monarşi olan bir devlet biçiminde, bütün yönetsel yetkiler yine kralın elindeyse monarşik bir monarşi, bütün yönetsel yetkiler soyluların elindeyse monarşik bir aristokrasi, bu yetkiler halkın elindeyse monarşik bir demokrasiden söz edilebilir. Böylece üç ayrı devlet biçiminin her birinin altında üç ayrı yönetim biçimi, yani toplam dokuz ayrı yönetim biçimi söz konusu olabilir.

Bir, bölünmez ve devredilmez olan egemenlik, her ne kadar devlete içkin ise de ve bu nedenle kişisizleştirilmiş bir iktidar anlamı taşıyorsa da kaçınılmaz olarak potestas düzeyinde bir kişi de (ya da kişilerde) somutlaşmak zorundadır. İşte egemen bu somutlaşma işleminin bir sonucudur ve egemenliğin bir olması gibi egemende birdir; yani bir kraldır ya da bir meclis. Bodin, egemenliğe en uygun düşen devlet biçiminin monarşi olduğunu ileri sürer.

Ölümsüz Siyasal Beden: Biyolojik varlığının dışında egemen varlık olarak kralın bedeni ölümsüzdür. 1557’de İngiltere’de açılmış olan bir davada on yıl önce ölmüş Kral VIII. Henry’nin adı karışmış ve dava yargıcı “kral bir siyasal bedendir” diye karar alınca diğer yargıçlar da şu kararı imzalamışlardır: “Kral yasa tarafından halkın başı ve yöneticisi olarak kabul edildiğinden, sonsuza dek sürecek bir sürekliliğin adıdır. Bu nedenle kral hiçbir zaman ölmez.”

Devlet tanımı yaparken dışarı da bıraktığı Tanrı’yı ve tanrısal yasaları yeniden gündeme getirir ve bunların egemeni sınırladığını belirtir. İkinci bir sınır çizgisini de krallığın temel yasaları olarak çizer.

Bir devletin tam bir devlet olup olmaması, kaçınılmaz olarak egemenin kişiliğiyle bağlantılıdır. Her ne kadar egemenlik ile egemen birbirinden farklı ise de egemenin yozlaşması devleti bozulmaya götürebilir.

Çünkü Bodin, egemenin kişiliğine vurgu yaptığından egemenlik ile egemen arasındaki ayrımı tam anlamıyla keskinleştirememiş, nedenleri ne olursa olsun egemenliği aşkın bir güçten (Tanrı’dan) tümüyle soyutlayamamış ve egemenliği olmasa da egemeni (potestas düzeyinde) sınırlardan kurtaramamış, ayrıca egemenliğin kökeni ne yeterince açıklık kazandıramayıp onu rasyonalite ile donatamamıştır.

Egemenlik kavramının son sınırına kadar tutarlı bir kullanımını Thomas Hobbes gösterecektir.