OMURİLİK (SPİNAL KORD) YARALANMALARI Omurilik yaralanmaları, tedavi ve rehabilitasyonu uzun süren yaralanma tiplerindendir. Omurilik, beyinden çıkar ve bele kadar uzanır ve omur denilen kemik çıkıntıları tarafından korunur. Doğru cevap E'dir.

İnmeli hastalarda erken dönemde gelişebilecek sorunlar; bası yaraları, üriner sistem enfeksiyonları, denge kayıpları, düşme ve kırıklar, akciğer enfeksiyonları, derin ven trombozu, pulmoner komlikasyonlar ve havaledir.

Ağrı, son dönem (terminal dönem) rehabilitasyonunda hastanın yaşam kalitesini ve huzurunu önemli derecede etkilendiğinden dikkatle ele alınması gereken parametrelerden birisidir.

Engelli bireylere sahip ailelerinin psikososyal gereksinimlerinin olduğu, bu gereksinimlerinin belirlenmesi ve giderilmesi gerektiği çok açık olarak görülmektedir. Özellikle bireyin bakımı ile yakından ilgilenen bakım vericilere / annelere yönelik olarak bilgi ve eğitim verilmelidir. Engelli bireye sahip olan ailelerin toplumsal servislerden daha fazla yararlanmaları sağlanabilir. Ailelerin gereksinimlerine göre, uzman psikologlar, eğitimciler, doktorlar, hemşireler, çocuk gelişimciler bu ailelerin bakımında yer alabilir.

Lazer
Lazer, radyasyonun uyarılması ile kuvvetlendirilmiş ışınlardır. Elektromanyetik spektrumda 600-1000 nm dalga boyuna sahip radyant enerjidir (Şekil 4.20). Fizik tedavide kullanılan lazer uygulamaları düşük yoğunluklu ve yüksek yoğunluklu lazer olmak üzere ikiye ayrılır.

Düşük Yoğunluklu Lazer Tedavisi
Düşük yoğunluklu lazer tedavisinin gücü 500 mW’tan azdır ve 35 mJ/cm2’den daha düşük dozajlarda kullanılır. Termal etkisi olmadığı için soğuk yumuşak lazer olarak da adlandırılır. Klinikte yara iyileşmesi, kemik iyileşmesi ve yumuşak doku iyileşmesini arttırmak ve ağrıyı azaltmak için kullanılır. Fizyoterapide en sık helyum neon, galyum arsenid veya galyum alüminyum arsenid lazer ışınları kullanılmaktadır. Lazer tedavisi akut durumlarda 0.05-1 J/cm2; kronik durumlarda 30-40 J/cm2 dozajında verilebilir. Akut ağrıda düşük frekans değerlerinde lazer uygulaması daha etkilidir. Kronik ağrıda ise yüksek frekans değerleri kullanılmalıdır.
Yüksek Yoğunluklu Lazer Tedavisi
Yüksek yoğunluklu lazerler yüksek güçte (1-3 kW), yüksek şiddette (15000 W/cm2 ve üzeri), düşük frekanslı ve geçiş süresi kısa olan lazerlerdir. Diğer lazerlere göre en önemli özelliği derin dokulara (3-4 cm) etki edebilmesidir. Derin dokularda fotomekanik etkiler meydana getirerek ağrıyı ve ödemi azaltır, mikro dolaşımı ve doku iyileşmesini artırır. Biyolojik yanıtları, enflamasyonu ve ağrıyı azaltıcı özellikleri sayesinde pek çok ağrılı kemikkas-eklem patolojilerinde kısa sürede etkili iyileşme sağlamaktadır. Yüksek yoğunluklu lazerler 10-15 dakika, probleme bağlı olarak 8-10 seans uygulanabilir. Uygulama ağrısızdır, ısı birikimine yol açmadan güvenli tedavi sağlar.

Yatalak hastalarda, hastanın sağlık durumu uygun olduğunda (tıbbi durumu stabil ve yaşamsal fonksiyonları uygunsa) bile hasta baş aşağı yatırılmamalıdır. Baş uygun yastıklarla desteklenmeli, bir tarafa kayması önlenmelidir.

Bası yarasını önlemek için her 30 dk veya 45 dk'da bir bir pozisyon değişimi yapılarak ağırlık aktarılan bölgenin değiştirilmesi gereklidir.Şiddetli kasılmaları olan hastalarda osteoporoz riski diğer gruplara göre oldukça düşük değil yüksektir. Şiddetli engeli olan hastalarda artmış değil azalmış akciğer fonksiyonları görülür.Şiddetli fiziksel engeli olan bir hasta mümkün olduğu kadar yatar pozisyonda değil oturur pozisyonda beslenmesi gerekmektedir.Baş kontrolü olmayan veya sürekli başını geriye doğru atan bir hastada yutma sorunları görüldüğü için aspirasyon riski yüksektir.