Temel Ceza Muhakemesi Hukuku Bilgisi Ara 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki şıklardan hangisi adil yargılanma hakkı, kararların gerekçeli olması, hakimlerin bağımsızlığı gibi birçok temel ilkeye yer vermiş olan ceza muhakemesi kaynaklarından biridir?
Anayasa |
Kanunlar |
Mahkeme içtihatları |
Doktrin |
Gelenek ve ahlak kuralları |
Doğrudan kaynaklar, anayasa, kanunlar ve özellikle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Uluslararası sözleşmelerden ibarettir. Dolaylı kaynaklar ise, gelenek ve ahlak kuralları, mahkeme içtihatları ve doktrin şeklinde sıralanabilir. Doğru cevap A şıkkıdır
2.Soru
Şikayet süresi, zamanaşımı süresi içinde olmak kaydıyla, fiilin ve failin öğrenilmesinden itibaren kaç aydır?
3 |
6 |
9 |
12 |
15 |
Şikayet süresi, zamanaşımı süresi içinde olmak kaydıyla, fiilin ve failin öğrenilmesinden itibaren altı aydır. Şikayet hakkı olan birkaç kişiden birinin altı aylık süreyi geçirmesi, diğerlerinin haklarını etkilemez (TCK m.73). Şikayetin konusu, fiildir. Şikayetçi, kendisine zarar veren fiili şikayet etmekte ve bu fiilin failinin cezalandırılmasını istemektedir. Şikayet edilen fiil olduğundan, şikayetin yapılmış olması olayın tüm faillerini kapsar. Şikayet dilekçesinde tek bir kişi gösterilmiş olsa bile, bu şikayet suça katılan tüm failleri kapsar. Buna şikayetin bölünmezliği veya şikayetin sirayeti denir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hakimin reddi ile ilgili değildir?
Hakimin yasaklı olduğu sebeplere bağlı olarak yargılama boyunca her zaman red talebinde bulunulması mümkündür |
Hakimin reddi istemi, mensup olduğu mahkemeye verilecek dilekçeyle veya bu hususta zabıt kâtibine bir tutanak düzenlenmesi için başvurulması suretiyle yapılır. |
Hakim, yasaklılığını gerektiren sebeplere dayanarak çekindiğinde; merci, bir başka hakimi veya mahkemeyi davaya bakmakla görevlendirir. |
Reddi istenen hakim ağır ceza mahkemesine mensup ise o yerde ağır ceza mahkemesinin birden fazla dairesinin bulunması halinde, numara olarak kendisini izleyen daireye, son numaralı daire için (1) numaralı daireye; o yerde ağır ceza mahkemesinin tek dairesi bulunması halinde ise, en yakın ağır ceza mahkemesine aittir. Ret istemi sulh ceza hakimine karşı ise, yargı çevresi içinde bulunduğu asliye ceza mahkemesi karar verir (m.27). |
Hakimin reddi istemine mensup olduğu mahkemece karar verilir. |
Hakimin Reddi
Gerek görevden yasaklı olduğu hallere bağlı olarak gerekse tarafsızlığından şüpheye düşüren sebeplere bağlı olarak hakimin reddi istenebilir. Nitekim yukarıda da belirttiğimiz
üzere CMK’nın 24. maddesinde bu husus açıkça ifade edilmiştir. Buna göre; hakimin
davaya bakamayacağı hallerde reddi istenebileceği gibi, tarafsızlığını şüpheye düşürecek diğer sebeplerden dolayı da reddi istenebilir. Cumhuriyet savcısı; şüpheli, sanık veya
bunların müdafii; katılan veya vekili, hakimin reddi isteminde bulunabilirler. Bunlardan
herhangi biri istediği takdirde, karar veya hükme katılacak hâkimlerin isimleri kendisine
bildirilir (m.24).
Hakimin yasaklı olduğu sebeplere bağlı olarak yargılama boyunca her zaman red talebinde bulunulması mümkündür. Buna karşın kanunkoyucu tarafsızlığından şüpheye
düşüren sebeplere bağlı olarak hakimin reddi talebinde bulunabilmek için belirli süreler öngörmüştür. Bu bağlamda, tarafsızlığını şüpheye düşürecek sebeplerden dolayı bir
hakimin reddi, ilk derece mahkemelerinde sanığın sorgusu başlayıncaya; duruşmalı işlerde bölge adliye mahkemelerinde inceleme raporu ve Yargıtayda görevlendirilen üye
veya tetkik hakimi tarafından yazılmış olan rapor üyelere açıklanıncaya kadar istenebilir.
Diğer hallerde, inceleme başlayıncaya kadar hakimin reddi istenebilir. Sonradan ortaya
çıkan veya öğrenilen sebeplerle duruşma veya inceleme bitinceye kadar da hâkimin reddi
istenebilir. Ancak bu istemin, ret sebebinin öğrenilmesinden itibaren yedi gün içinde yapılması şarttır (m.25).
Hakimin reddi istemi, mensup olduğu mahkemeye verilecek dilekçeyle veya bu hususta zabıt kâtibine bir tutanak düzenlenmesi için başvurulması suretiyle yapılır. Ret isteminde bulunan, öğrendiği ret sebeplerinin tümünü bir defada açıklamak ve süresi içinde
olguları ile birlikte ortaya koymakla yükümlüdür. Reddi istenen hakim, ret sebepleri hakkındaki görüşlerini yazılı olarak bildirir (m.26).
Hakimin reddi istemine mensup olduğu mahkemece karar verilir. Ancak, reddi istenen hakim müzakereye katılamaz. Bu nedenle mahkeme teşekkül edemezse bu hususta
karar verilmesi; a) Reddi istenen hakim asliye ceza mahkemesine mensup ise bu mahkemenin yargı çevresi içerisinde bulunduğu ağır ceza mahkemesine, Reddi istenen hakim
ağır ceza mahkemesine mensup ise o yerde ağır ceza mahkemesinin birden fazla dairesinin bulunması halinde, numara olarak kendisini izleyen daireye, son numaralı daire için
(1) numaralı daireye; o yerde ağır ceza mahkemesinin tek dairesi bulunması halinde ise,
en yakın ağır ceza mahkemesine aittir. Ret istemi sulh ceza hakimine karşı ise, yargı çevresi içinde bulunduğu asliye ceza mahkemesi karar verir (m.27).
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi suçüstü hali ile gecikmesinde sakınca bulunan hallerde, Cumhuriyet savcısına erişilemiyorsa veya olay genişliği itibarıyla Cumhuriyet savcısının iş gücünü aşıyorsa bütün soruşturma işlemlerini yapabilir?
Ağır Ceza Hakimi |
Bakanlık Müfettişi |
Vali |
Kaymakam |
Sulh Ceza Hakimi |
“suçüstü hali ile gecikmesinde sakınca bulunan hallerde, Cumhuriyet savcısına erişilemiyorsa veya olay genişliği itibarıyla Cumhuriyet savcısının iş gücünü
aşıyorsa, sulh ceza hakimi de bütün soruşturma işlemlerini yapabilir (m.163/1).”
5.Soru
Kamu güvenliği nedeniyle davanın nakline aşağıdakilerden hangisi karar verir?
Ağır Ceza Mahkemesi |
Bölge Adliye Mahkemesi |
Adalet Bakanı |
Yargıtay |
İçişleri Bakanı |
Kamu güvenliği nedeniyle davanın nakline ancak Yargıtay karar verebilir
6.Soru
Cumhuriyet savcısı ve kolluk tarafından soruşturma konusu suçla ilgili olarak şüphelinin bilgisine başvurulması aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ifade edilir?
Sorgu |
Müdafi |
Sanık |
İfade alma |
Kovuşturma |
İfade alma, Cumhuriyet savcısı ve kolluk tarafından soruşturma konusu suçla ilgili olarak şüphelinin bilgisine başvurulmasıdır
7.Soru
Koruma tedbirlerine ilişkin aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
İdarenin düzenleyici işlemleriyle düzenlenebiilrler |
Koruma tedbirleri hak ve özgürlüklere müdahale getirmez |
Kanunda düzenlenmeyen bir koruma tedbiri kıyas yoluyla uygulanabilir |
Koruma tedbirleri süreklidir |
Koruma tedbiri için kanunda aranan şartlar ve sebepler kıyas yoluyla genişletilemez |
Temel hak ve özgürlüklere müdahaleyi gerektirmesi nedeniyle, koruma tebirleri ancak kanunla düzenlenebilir. Kanunda düzenlenmeyen bir koruma tedbiri kıyas yoluyla uygulanamaz. Ayrıca, koruma tedbiri için kanunda aranan şartlar ve sebepler kıyas yoluyla genişletilemez.Koruma tedbirleri sürekli değil, geçicidir.
8.Soru
Görev konusunda mahkemeler arasında bir uyuşmazlık çıktığında, görevli mahkemeyi tüm durumlarda kim belirler?
Görev konusunda mahkemeler arasında bir uyuşmazlık çıktığında, görevli mahkemeyi tüm durumlarda kim belirler?
Ortak yüksek görevli mahkeme |
Yargıtay ilgili ceza dairesi |
Bölge adliye mahkemesi |
Ağır ceza mahkemesi |
Sulh ceza mahkemesi |
Görev konusunda mahkemeler arasında bu tür bir uyuşmazlık çıktığında, görevli mahkemeyi ortak yüksek görevli mahkeme belirler.
9.Soru
Yabancı ülkelerde bulunup da diplomatik bağışıklıktan yararlanan Türk kamu görevlilerinin işledikleri suçlardan dolayı yetkili mahkeme hangisidir?
Yabancı ülkelerde bulunup da diplomatik bağışıklıktan yararlanan Türk kamu görevlilerinin işledikleri suçlardan dolayı yetkili mahkeme hangisidir?
Ankara mahkemesi |
İstanbul mahkemesi |
Yargıtay tarafından belirlenen herhangi bir mahkeme |
Türkiye'de son adresinin bulunduğu mahkeme |
Suçun işlendiği yere en yakın mahkeme |
Yabancı ülkelerde bulunup da diplomatik bağışıklıktan yararlanan Türk kamu görevlilerinin işledikleri suçlardan dolayı yetkili mahkeme Ankara mahkemesidir (m.14).
10.Soru
Ceza muhakemesi sürecinin işleyişi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Ceza muhakemesi, bir suç işlendiği iddiasıyla başlar. Bu aşamada henüz, suçun işlenip işlenmediği hususunda şüphe giderilmiştir. |
Suç şüphesi olmadan dahi ceza muhakemesi başlayabilir. |
Suç şüphesi ciddi olmasa dahi soruşturma yapılır. |
Soruşturma evresinde deliller, kolluğun emir ve talimatları doğrultusunda Cumhuriyet savcısı tarafından hukuka uygun yöntemlerle toplanır. |
Soruşturma evresinde hakim tarafından yapıl- ması gereken bir işlem söz konusu olduğunda, yetkili makam sulh ceza hakimliğidir. |
Ceza muhakemesi, bir suç işlendiği iddiasıyla başlar. Bu aşamada henüz, suçun iş- lenip işlenmediği hususunda şüphe vardır.
Suç şüphesi olmadan ceza muhakemesi başlamaz. Suç şüphesi ise ihbar, şikayet, ceza muhakemesi makamlarının kendiliğinden bir olaydan haberdar olması gibi çeşitli yollarla ortaya çıkabilir.
Suç şüphesinin, bazı delillere dayanması, ciddi bulunması halinde soruşturma yapılır.
Soruşturma evresinde deliller, Cumhuriyet savcısının emir ve talimatları doğrultusunda kolluk tarafından hukuka uygun yöntemlerle toplanır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hakimin tarafsızlığını sağlamaya yönelik olarak öngörülen davaya bakmasının yasaklı olduğu hallerden biri değildir?
Suçtan kendisi zarar görmüşse |
Sonradan kalksa bile şüpheli, sanık veya mağdur ile aralarında evlilik, vesayet veya |
Evlilik sona ermiş olsa bile, şüpheli, sanık veya mağdur ile aralarında ikinci derece |
Şüpheli, sanık veya mağdur ile aralarında üçüncü derece dahil kan hısımlığı varsa |
Şüpheli, sanık veya mağdur ile aralarında ikamet ettikleri yerden dolayı komşuluk ilişkileri varsa |
CMK’nın “hakimin davaya bakamayacağı haller” başlıklı 22. maddesine göre;
Hakim;
a. Suçtan kendisi zarar görmüşse,
b. Sonradan kalksa bile şüpheli, sanık veya mağdur ile aralarında evlilik, vesayet veya
kayyımlık ilişkisi bulunmuşsa,
c. Şüpheli, sanık veya mağdurun kan veya kayın hısımlığından üstsoy veya altsoyundan biri ise,
d. Şüpheli, sanık veya mağdur ile aralarında evlat edinme bağlantısı varsa,
e. Şüpheli, sanık veya mağdur ile aralarında üçüncü derece dahil kan hısımlığı varsa,
f. Evlilik sona ermiş olsa bile, şüpheli, sanık veya mağdur ile aralarında ikinci derece
dahil kayın hısımlığı varsa,
g. Aynı davada Cumhuriyet savcılığı, adli kolluk görevi, şüpheli veya sanık müdafiliği
veya mağdur vekilliği yapmışsa,
h. Aynı davada tanık veya bilirkişi sıfatıyla dinlenmişse, hakimlik görevini yapamaz.
CMK’nın “yargılamaya katılamayacak hakim” başlıklı 23. maddesine göre ise;
a. Bir karar veya hükme katılan hakim, yüksek görevli mahkemece bu hükme ilişkin
olarak verilecek karar veya hükme katılamaz.
b. Aynı işte soruşturma evresinde görev yapmış bulunan hakim, kovuşturma evresinde görev yapamaz.
c. Yargılamanın yenilenmesi halinde, önceki yargılamada görev yapan hakim, aynı
işte görev alamaz.
12.Soru
Kanunkoyucunun değerlendirmesine göre, kural olarak hafif nitelikteki suçları hangi mahkeme yargılar?
Ağır ceza mahkemesi |
Asliye ceza mahkemesi |
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu |
Anayasa mahkemesi |
İdari mahkeme |
Kanunkoyucunun değerlendirmesine göre, kural olarak ağır nitelikteki suçları ağır ceza mahkemesi, daha hafif nitelikteki suçları ise asliye ceza mahkemesi yargılar. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Bir ceza mahkemesinin ve sulh ceza hakimliğinin kaldırılmasına veya yargı çevresinin değiştirilmesine, özel kanunlarında yargı çevresi belirtilmemiş olan diğer ceza mahkemelerinin yargı çevresinin belirlenmesine kim karar verir?
Bir ceza mahkemesinin ve sulh ceza hakimliğinin kaldırılmasına veya yargı çevresinin değiştirilmesine, özel kanunlarında yargı çevresi belirtilmemiş olan diğer ceza mahkemelerinin yargı çevresinin belirlenmesine kim karar verir?
Hakimler ve savcılar kurulu |
Adalet bakanlığı |
Ceza mahkemesi |
Sulh ceza hakimi |
Asliye ceza mahkemesi |
Coğrafi durum ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak bir ceza mahkemesinin ve sulh ceza hakimliğinin kaldırılmasına veya yargı çevresinin değiştirilmesine, özel kanunlarında yargı çevresi belirtilmemiş olan diğer ceza mahkemelerinin yargı çevresinin belirlenmesine, Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Hakimler ve Savcılar Kurulunca karar verilir (Teşkilat Kanunu m.10, 15).
14.Soru
Ceza muhakemesi hukukunun ortak terimlerinden Soruşturma ve kovuşturma hakkında aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Suç şüphesinin yetkili makamlarca öğrenilmesi ile başlayan ve iddianamenin kabulü ile son bulan evreye “kovuşturma” adı verilir. |
Soruşturma evresi, suç şüphesinin yetkili makamlarca öğrenilmesi ile başlar ve yalnızca iddianamenin reddi kararının verilmesi ile sona erer. |
CMK, “yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden” itibaren soruşturmanın başladığını kabul etmektedir. Yetkili merciler ise, CMK’ya göre yalnızca Cumhuriyet savcılığıdır. |
Valilik, kaymakamlık, mahkeme gibi başka mercilere de suç bildiriminde bulunulabilir. Fakat bu makamlara yapılan bildirimle soruşturma evresi henüz başlamaz. Bu makamların, durumu derhal Cumhuriyet savcılığına bildirmeleri gerekmektedir. |
Kovuşturma evresini yöneten, cumhuriyet savcısıdır. |
Suç şüphesinin yetkili makamlarca öğrenilmesi ile başlayan ve iddianamenin kabulü ile son bulan evreye “soruşturma” adı verilir.
Soruşturma evresi, suç şüphesinin yetkili ma- kamlarca öğrenilmesi ile başlar ve iddianamenin kabulü kararının verilmesi ile sona erer.
CMK, “yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden” itibaren soruşturmanın başladığını kabul etmektedir. Yetkili merciler ise, CMK’nın 158. maddesinin 1. fıkrasındaCumhuriyet savcılığı ve kolluk olarak gösterilmiştir.
SORUS¸TURMA EVRESİNİ YO¨NETEN, CUMHURİYET SAVCISIDIR
15.Soru
'Temel hak ve özgürlüklere müdehale edilmesi gerektiği için,ancak zorunluluk bulunduğunda koruma tedbirlerine baş vurulabilir' cümlesi koruma tedbirlerinin hangi özelliğine işaret eder?
Gecikmede tehlike. |
Yasallık. |
Geçicilik. |
Araç oluş. |
Görünüşte haklılık. |
Gecikmede tehlike. Cevap C'dir.
16.Soru
Görev ve yargı çevresi bakımından değerlendirilen en az iki mahkemenin üstünde yer alan mahkeme hangisidir?
Yüksek görevli mahkemeler |
Orta yüksek görevli mahkemeler |
Aşağı görevli mahkemeler |
Asliye ceza mahkemesi |
Ağır ceza mahkemesi |
Ortak yüksek görevli mahkeme, görev ve yargı çevresi bakımından değerlendirilen en az iki mahkemenin üstünde yer alan mahkemeyi ifade etmektedir. Doğru cevap B'dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alır?
Kasten öldürme |
Cinsel saldırı |
Çocukların cinsel istismarı |
Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti |
Hepsi |
a. 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan;
1. Kasten öldürme (madde 81, 82, 83),
2. Cinsel saldırı (birinci fıkra hariç, madde 102),
3. Çocukların cinsel istismarı (madde 103),
4. Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti (madde 188),
5. Suç işlemek amacıyla örgüt kurma (madde 220),
6. Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar (madde 302, 303, 304, 307, 308),
7. Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar (madde 309, 310, 311,
312, 313, 314, 315, 316),
8. Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk (madde 326, 327, 328, 329, 330, 331,
333, 334, 335, 336, 337).
18.Soru
Suçtan zarar gören kimsenin failin cezalandırılmasına ilişkin isteğini yetkili mercilere bildirmesine ne denir?
Şikayet |
Feragat |
Talep |
İzin |
Vazgeçme |
Takibi şikayete bağlı suçlarda suçtan zarar gören kimsenin failin cezalandırılmasına ilişkin isteğini yetkili mercilere bildirmesine şikayet denir. Doğru cevap A'dır.
19.Soru
Takibi şikayete bağlı suçlarda suçtan zarar gören kimsenin failin cezalandırılmasına ilişkin isteğini yetkili mercilere bildirmesine ne ad verilir?
İzin |
Talep |
Şikayet |
Yabancı devlet şikayeti |
Dokunulmazlığın bulunmaması |
Takibi şikayete bağlı suçlarda suçtan zarar gören kimsenin failin cezalandırılmasına ilişkin isteğini yetkili mercilere bildirmesine şikayet denir.
20.Soru
Sulh ceza hakiminin kanunda belirtilen koşulların gerçekleşmesine bağlı olarak Cumhuriyet savcısı gibi hareket etmesi ve soruşturma işlemlerini gerçekleştirmesi, doktrinde ne şekilde ifade edilmektedir?
Görev değişikliği |
Görevlendirme |
Gönüllü Savcılık |
Zorunlu Savcılık |
Kurum içi görev değişikliği |
Sulh ceza hakiminin kanunda belirtilen koşulların gerçekleşmesine bağlı olarak Cumhuriyet savcısı gibi hareket etmesi ve soruşturma işlemlerini gerçekleştirmesi, doktrinde “zorunlu savcılık” olarak ifade edilmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ