Temel Gerontoloji Final 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Altmış beş yaş üzerinde kalp yetmezliği nedenleri arasında birinci sırayı hangi hastalık almaktadır?
Hipertansiyon |
Kapak hastalıkları |
Alkol |
Şeker hastalığı |
İskemik kalp hastalıkları |
Kalp yetmezliği, kalp kasının yapısı veya işleyişinde Kalp yetmezliği, kalp kasının yapısı veya işleyişinde bozulma olması nedeniyle kalbin odacıklarının kanla dolma veya kanı pompalayabilme yeteneğinin bozulmasıdır. Kalp yetmezliğinin nedenleri arasında; iskemik kalp hastalıkları, hipertansiyon,kapak hastalıkları, alkol, şeker hastalığı ve sistemik hastalıklar sayılabilir. Altmış beş yaş üzerinde kalp yetmezliği nedenleri arasında birinci sırayı hipertansiyon alır. En sık görülen belirtiler:
• Dispne (Nefes darlığı), ilk zamanlar hareket esnasında, daha sonra istirahat esnasında.
• Çabuk yorulma, halsizlik
• Gece artan nefes darlığı veya öksürük (paroksismal noktürnal dispne)
• Ortopne (yüksek yastıkla yatma veya dik pozisyonda oturma)
• Karında dolgunluk
• Bacak ve bileklerde şişme
• Çarpıntı (taşikardi)
• Bulantı, iştahsızlık.
Bu beklenen yakınmalar yaşlılarda görülebileceği gibi, beklenmeyen bazı yakınmalar yaşlı kalp yetmezliğinin bulguları olabilir. Beklenmeyen yakınmalar:
• Bilinç değişikliği (kendinde olmama, uykuya eğilim)
• Baş dönmesi
• Bayılma (senkop)
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi aktif yaşlanmayı belirleyen faktörlerden değildir?
Sosyal |
Jenerik |
Psikolojik |
Çevresel |
Ekonomik |
Yaşlılarla yaşam kalitesi genellikle aktif yaşlanma kavramı ile birlikte ele alınır. Aktif yaşlanmayı, hastalıklardan korunma ve tedavi gibi sağlık hizmetleri yanında, davranışsal, sosyal ve psikolojik, çevresel ve ekonomik faktörler belirlemektedir.
3.Soru
Yaşlılarda uyku bozukluklarının tedavisinde, öncelikli olarak hangi yöntem denenmelidir?
Uyku bozukluklarında öncelikli olarak ilaç dışı yöntemler denenmelidir. |
Gerekirse doktor gözetiminde bazı uyku ilaçları verilmeli. |
Yaşlılarda tedaviye düşük dozla başlanmalı. |
Tedavi mümkün olduğunca basitleştirilmeli, yaşlı hastanın tedaviye uyumu sağlanmalı. |
Oda ısısı sıcaklığı arttırılmalıdır. |
Yaşlılarda uyku bozukluklarının tedavisinde, uyku bozukluğu şikayeti ayrıntılı olarak değerlendirilmelidir. Tedavide altta yatan neden anlaşılmaya çalışılmalıdır. Öncelikli olarak ilaç dışı yöntemler denenmelidir.
4.Soru
I. Politikaların oluşturulması II. Yaşlılar ve kalkınma III. Düzenlemelerin yürütülmesine rehberlik etmek IV. Yaşlılıkta sağlık ve iyi olma durumunun artırılması V. Güvenli, kolaylaştırıcı ve destekleyici çevrelerin sağlanması Dünya Sağlık Örgütü Uzmanlarının 12 Nisan 2002’de yaptıkları toplantı sonucunda hazırlamış oldukları eylem planında öncelik verilen üç konu hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
II-III-V |
I-II-III |
I-III-IV |
III-IV-V |
II-IV-V |
Eylem önerileri, öncelikli üç konuya göre düzenlenmiştir; Yaşlılar ve kalkınma, yaşlılıkta sağlık ve iyi olma durumunun artırılması ve güvenli, kolaylaştırıcı ve destekleyici çevrelerin sağlanmasıdır. Doğru cevap E'dir.
5.Soru
Kadınlarda boy kaç yaşında maksimum değere ulaşır?
20 |
25 |
30 |
35 |
40 |
Kadınlarda boy 20 yaşında maksimum değere ulaşırken, erkelerde 25 yaşında en üst düzeyine ulaşır.
6.Soru
İleri yaşlardaki bireylere yönelik ön yargıyı, tutum ve davranışlar aracılığıyla ifade eden terim hangisidir?
Yaşlı ayrımcılığı |
Mental kayıp |
Irk ayrımcılığı |
Köken ayrımcılığı |
Cinsiyet ayrımcılığı |
Yaşlı ayrımcılığı terimi ilk defa 1969 yılında, Amerika Ulusal Yaşlılık Enstitüsü başkanı Gerontolog Robert Butler tarafından kullanılmıştır. Butler, yaşlı ayrımcılığını yaşlı insanlara yönelik, ırk ayrımcılığı ve cinsiyet ayrımcılığı gibi eyleme dönüşebilen bir terim olarak tanımlamıştır. Palmore'a göre ise yaşlı ayrımcılığı; "ileri yaşlardaki bireylere yönelik ön yargıyı, tutum ve davranışlar aracılığıyla ifade eden bir terim" dir.
7.Soru
Aşağıdaki ülkelerden hangisinde ortanca yaş 18 Yaşın altındadır?
Afganistan |
Irak |
Uruguay |
Fas |
Türkiye |
Az gelişmiş toplumlardan Uganda Afganistan, Çad ve Mozambik’ te ortanca yaş 18 Yaşın altındadır.
8.Soru
Amerika’da evde bakım hizmeti sunan ilk kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?
Danimarka Yaşlı Bakım Merkezi |
Boston Dispanseri |
Slovenia Huzur Evi |
Canada Huzur Evi |
Fransa Bakım Evi |
Yaşlı ve hasta hizmetlerinin tarihçesi 1700’lü
yıllara kadar uzanır. Önceleri kiliselerin desteği ile
bir araya gelen gönüllüler evlere, özellikle yoksul
hastalara yemek ve yardım götürmek amacıyla ev
ziyaretleri yaptılar. 1796’da kurulan Boston Dispanseri, Amerika’da evde bakım hizmeti sunan ilk
kuruluştur.
9.Soru
“Mahşerin Dört Atlısı” adı da verilen, yaşlılar için yol açtıkları yeti kayıplarının yaşam kalitesini önemli ölçüde etkilediği sorunlardan biri hangi şıkta verilmiştir?
KOAH |
Kanser |
Diyabet |
İnme |
Demans |
Yaşlılarda sık görülen ve yaşam kalitesini etkileyen sağlık sorunları şöyle sıralanabilir: Kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon, inme, diyabet, kanser, KOAH, kas-iskelet hastalıkları, mental hastalıklar (demans, depresyon), görme-işitme bozuklukları ve semptomlar: Ağrı, yorgunluk, idrar ve dışkı kaçırma vb. Yaşlıların yaşadığı sağlık sorunlarının, onların yaşam kalitesine etkisi açısından bakıldığında, yaşlılarda görülen dört temel (zaman zaman yaşlılar için mahşerin dört atlısı olarak ifade edilen) sorunun yol açtığı yeti kayıplarının yaşam kalitesini önemli ölçüde tehdit ettiği bildirilmektedir. Bunlar: 1. Düşmeler 2. Demans (bunama) 3. Depresyon ve 4. İdarar ve gaita (dışkı) kaçırmadır (tıpta inkontinans olarak bilinen). Doğru cevap E'dir.
10.Soru
Yaşlılıkta birçok sağlık sorunu görülür. İnsomia hangi sağlık sorununda karşımıza çıkmaktadır?
Ağrı |
Uyku sorunları |
Ağız diş sağlığı |
Görme kaybı |
İşitme kaybı |
İnsomnia
Uykuya dalmakda ve sürdürmede güçlük, sabah erken kalkma ve kalktığında dinlenilememiş olmadır. Yaşlılıkta en sık karşılaşılan uyku yakınmasıdır. Doğru cevap B' dir.
11.Soru
I. 2015-2020’de yaşam boyu sağlığın geliştirilmesi ve sağlıklı yaşlanma için hedef belirlenmiştir.
II. Yaşlılara yönelik güvenli ve sağlıklı çevrenin oluşturulması için gerekli düzenlemelerin yapılmasını hedeflemektedir.
III. Strateji olarak yaşlı için ev içi ve dışında güvenli ve sağlıklı çevre koşullarının sağlanması hedeflerindendir.
Yukarıda verilen bilgiler aşağıdakilerden hangisini açıklamaktadır?
Türkiye Sağlıklı Yaşlanma Eylem Planı ve Uygulama Programı |
Viyana Uluslararası Yaşlanma Eylem Planı |
Madrid Uluslararası Yaşlanma Eylem Planı |
Yaşlanma-2002 Uluslararası Eylem Planı
|
Yaşlı Dostu Çevre Programı |
Türkiye Sağlıklı Yaşlanma Eylem Planı ve Uygulama Programı 2015-2020’de yaşam boyu sağlığın geliştirilmesi ve sağlıklı yaşlanma için belirlenen hedef 4, yaşlılara yönelik güvenli ve sağlıklı çevrenin oluşturulması için gerekli düzenlemelerin yapılması ve strateji olarak yaşlı için ev içi ve dışında güvenli ve sağlıklı çevre koşullarının sağlanması şeklinde belirtilmiştir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Obstrüktif uyku apne sendromu durumda uygulanan önlemlerden biridir?
Kilo almak |
Sık aralıklı sedatif ilaç kullanmak |
Sırtüstü uyumaya zorlamak |
Yatmadan önce karnı doyurmak |
Sebep olan hastalık varsa bunu bulmak |
OSAS’ın tedavisinde genel önlemler şunlardır
• Kilo verme: Obezite OSAS için önemli bir risk faktörüdür. Obez olan kişilere kilo verdirmek önemlidir.
• Alkol ve sigara ve sedatiflerden sakınma: Obstriktif uyku apnelerini arttıran, sigara ve sedatif ilaçlardan sakınılması gerekir.
• Yatış pozisyonu: Bu hastalığın ağırlığı sırt üstü yatmayla artar. Bunun için sırtüstü yatmaları engellenebilir.
• Eşlik eden hastalıkların tedavisi: OSAS’ın bazı hastalıklarla ilişkisi vardır. Özellikle hipotiroidi ve akromegali varsa tedavi edilmelidir. Doğru cevap E' dir.
13.Soru
Birleşmiş Milletler tarafından Madrid Uluslararası Yaşlan-ma Eylem Planı hangi yılda kabul edilmiştir?
2012 |
2013 |
1992 |
1945 |
2002 |
Yaşlılığa vurgu yapmak üzere Birleşmiş Milletler tarafından 1983 yılında "Viyana Uluslararası Yaşlanma Eylem Planı" hazırlanmıştır. Eylem planında yer alan başlıklardan biri de "Barınma ve Çevre" başlığıdır. Planda, insanların yeterli barınma ve iyi çevre koşullarına sahip olmasının tüm ülkelerde ve tüm yaş grupları için yaşam kalitesini etkileyen önemli bir durum olarak kabul gördüğü ifade edilmiştir. Ayrıca; barınmanın sürekliliğinin yaşlılar için daha da önemli olduğu, mekânların yaşlı aktivitelerinin merkezini oluşturduğu; eve uyum, günlük yaşam için ev içi uygulamalar, evde kullanılan araçların kolay kullanımını sağlayacak biçimde düzenlenmesinin hastalığı azaltacağı gibi, yaşlıların kısıtlılıklarıyla yaşamalarını kolaylaştıracağı vurgulanmıştır. İkinci olarak, yine Birleşmiş Milletler tarafından 2002 yılında "Madrid Uluslararası Yaşlanma Eylem Planı" kabul edilmiştir.
14.Soru
Gelişmiş ülkelerde insan hayatına verilen önem sonucu kişilik hak ve hukukunda gelişmeler olmuş ve hastanın bilgilendirilmesi ve tıbbi uygulamaları serbestçe kabul etmesi beklenmiştir. Tıpta bu ilkenin hayata geçmesi hangi yol ile olmaktadır?
Aydınlatılmış onam |
Hasta özerkliğine saygı |
Etik |
Zarar vermeme |
Yararlılık |
Gelişmiş ülkelerde insan hayatına verilen önem sonucu kişilik hak ve hukukunda gelişmeler olmuş ve hastanın bilgilendirilmesi ve tıbbi uygulamaları serbestçe kabul etmesi beklenmiştir. Tıpta bu ilkenin hayata geçmesi “aydınlatılmış onam” (informed consent) yoluyla olmaktadır.
15.Soru
Hangi anlayış herkese, içinde yaşamakta olduğu toplumun olanaklarına uygun bir yaşam düzeyini sağlamakla kendini görevli bilen devlet anlayışını ifade eder.
Sosyal devlet |
Anti sosyal devlet |
Liberal devlet |
Komünist devlet |
Kapitalist devlet |
Sosyal devlet" ilkesi; herkese, içinde yaşamakta olduğu toplumun olanaklarına uygun bir yaşam düzeyini sağlamakla kendini görevli bilen devlet anlayışını ifade eder. Bu ilkeyi benimseyen devletler, vatandaşların sosyoekonomik durumlarını iyileştirmek, insan onuruna yaraşır bir hayat sürmelerini sağlamak ve sosyal güvenliklerini temin etmek hususlarında kendilerini yükümlü görmüşlerdir. Bu yükümlülükler, anayasal dayanaklarla da "görev" haline gelmiştir.
16.Soru
Yaşlılarda beyne giden kan akımının azalmasına bağlı olarak bilincin ve postural tonusun geçici kaybına ne denir?
Yaşlılarda beyne giden kan akımının azalmasına bağlı olarak bilincin ve postural tonusun geçici kaybına ne denir?
Senkop |
Osteoporoz |
Osteoartrit |
Tremor |
Demans |
Senkop, beyne giden kan akımının azalmasına bağlı olarak bilincin ve postural tonusun geçici kaybına denir.
17.Soru
Türk mevzuat sisteminde kanundan sonra gelen mevzuat aşağıdakilerden hangisidir?
İçtihatlar |
Anayasa |
Kanun hükmünde kararname |
Tüzük |
Yönetmelik ve tebliğ |
Türk mevzuat sisteminde yukarıdan aşağıya doğru anayasa, kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik ve tebliğ ve içtihatlar mevzuat kurallarını oluşturur.
18.Soru
Yaşlılarda sık rastlanan ağrı nedenlerinden biride nörojenik kökenli ağrılardır. Aşağıdakilerden hangisi buna neden olmaktadır?
Postherpetik nevraljiler |
Anjina pektoris |
Temporal arterit |
Senil osteoporoz |
Hemoroid |
Nörojenik kökenli ağrılar: Sinir kökü basıları, periferik nöropatiler, postherpetik nevraljiler (örneğin zona sonrası ağrılar), talamik sendrom. Doğru cevap A' dır.
19.Soru
Türkiye Cumhuriyet’inde 1930 tarihinde yürürlüğü giren hangi sayılı Belediye Kanunu ile ilk
defa Belediyelere bakıma muhtaç kişilerin (yaşlılar
dâhil) korunması, yaşlı evleri yapma ve yönetme
yükümlülüğü getirilmesi üzerine, değişik illerde
aceze evleri, güçsüzler yurdu, düşkünler evi ve huzurevi adı altında yatılı yaşlı kuruluşları açılmıştır?
1540 |
1550 |
1560 |
1570 |
1580 |
Türkiye Cumhuriyet’inde 1930 tarihinde yürürlüğü giren 1580 sayılı Belediye Kanunu ile ilk
defa Belediyelere bakıma muhtaç kişilerin (yaşlılar
dâhil) korunması, yaşlı evleri yapma ve yönetme
yükümlülüğü getirilmesi üzerine, değişik illerde
aceze evleri, güçsüzler yurdu, düşkünler evi ve huzurevi adı altında yatılı yaşlı kuruluşları açılmıştır. Doğru cevap E seçeneğidir.
20.Soru
- Köy muhtarları
- Sağlık kuruluşları
- Mahalle sakinleri
- Genel kolluk kuvvetleri
- Belediye zabıta memurları
Hangisi/hangileri 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun 21. maddesinde belirtilen yükümlüler arasında yer alır?
I, II, III, IV ve V |
II, III, IV ve V |
I, II, IV ve V |
III ve IV |
Yalnız IV |
2828 Sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu (SHÇEK) 24/05/1983 tarih ve 18059 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş bir kanundur. Kanunun birinci maddesinde kanunun amacı belirtilmiş ve amaç olarak “korunmaya, bakıma veya yardıma ihtiyacı olan aile, çocuk, engelli, yaşlı ve diğer kişilere götürülen sosyal hizmetlere ve bu hizmetleri yürütmek üzere kurulan teşkilatın kuruluş, görev, yetki ve sorumluluklar ile faaliyet ve gelirlerine ait esas ve usulleri düzenlenmek” gösterilmiştir.
Kanunun 21. maddesinde “kurum, korunmaya, bakıma, yardıma muhtaç aile, çocuk, özürlü ve yaşlılar ile sosyal hizmetlere muhtaç diğer kişileri tespit ve incelemekle görevlidir. Bu kişilerin kuruma duyurulmasında ve kurum ile işbirliği yapılmasında; mahalli mülki amirler, sağlık kuruluşları, köy muhtarları, genel kolluk kuvvetleri ve belediye zabıta memurlarının yükümlü olduğu yasada vurgulanmaktadır. Doğru yanıt C’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ