Toplumsal Tabakalaşma ve Eşitsizlik Final 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Postmarksizmin temel varsayımlarından biri değildir?
Günümüzde kapitalist toplumsal düzenin dayandığı özgül ilişki biçimi, sermaye ve emek arasında var olduğu söylenen çelişkinin ve sömürü ilişkilerinin yerini devlet ve sivil toplum arasındaki tabiiyet ilişkileri ve çelişkiler almıştır. |
Çatışma, devlet ve sivil toplum arasında olduğu için artık günümüzde sınıf kavramı yerini vatandaş, azınlıklar, farklı kimlikler, özne konumları, “ötekiler” ve bireylere bırakmıştır. |
Toplumsal hareketlerdeki aktörlerin temel amacı genellikle bir devrim fikriyle yönetimi ele geçirmek ve daha önce sahip olmadıkları ekonomik ve siyasal haklara sahip olmaktır. |
İdeolojik ve politik çıkarlar ancak söylem yoluyla kurulabilir. Siyaset, hegemonik pratiklere yönelen bir söylem kurma sürecidir ve herhangi bir sınıfın maddi çıkarları üzerinden biçimlendirilemez. |
Yeni toplumsal hareketler, radikal demokratik siyasetin yeni özneleri durumuna gelmiştir ve bu hareketler toplumsal bir devrim hedefine sahip değildir. Bunun için işçi sınıfının devrimci bir rolü olduğu fikri terk edilmelidir. |
Diğer seçenekler Postmarksizmin temel varsayımlarındandır. C seçeneği ise eski toplumsal hareketlerin özelliklerindendir.
2.Soru
Sosyal politikanın evrimi açısından ele alındığında ikinci dönem ile ilgili doğru bilgi hangisidir?
1890-1945 |
1790-1945 |
1890-1946 |
1889-1945 |
1891-1947 |
İkinci dönem 1890-1945 arasıdır.
3.Soru
Özellikle feminist hareketi, ekoloji hareketini, nükleer karşıtı hareketleri, barış hareketlerini ve azınlık hareketlerini ifade etmek amacıyla kullanılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Liberal Hareketler
|
Sosyalist Hareketler
|
Yeni Toplumsal Hareketler
|
Devrimci Hareketler
|
Reformist Hareketler
|
4.Soru
“Eşitlik, Özgürlük, Kardeşlik”sloganı aşağıdaki devrimlerden hangisinin temel sloganı haline gelmiştir?
İngiliz Endüstri Devrimi
|
Fransız Devrimi
|
Bolşevik Devrimi
|
Alman Devrimi
|
Amerikan Özgürlük Devrimi
|
5.Soru
I. Teknolojik gelişmelerII. Üretim yapısında esnek üretime doğru gerçekleşen değişimlerIII. Eğitimli yeni bir orta sınıfın gelişmesiIV. Üretim yapısında esnek üretime doğru gerçekleşen değişimlerYukarıda sıralan bu özellikler hangi kavramın ortaya çıkmasına neden olmuştur?
Orta sınıfın ortaya çıkışı
|
Yeni toplumsal çatışmalar
|
Hizmet sektörü
|
Yeni toplumsal hareketler
|
Toplumsal-kültürel hareketler
|
6.Soru
Aşağıdaki düşünür çiftlerinden hangisi yeni toplumsal hareketleri radikal demokrasi siyasetinin en önemli öğesi olarak düşünmüşlerdir?
Gramsci-Luxemburg |
Lenin-Stalin |
Laclau-Mouffe |
Foucault-Derrida |
Marx-Lenin |
Newman’a (2004) göre, Laclau ve Mouffe Marksizmin başlıca kavramlarını sorgulayarak, radikal siyaseti, özcü ve otoriter olmayan ve demokratik biçimlerde yeniden düşünmeye çalıştılar. Buna göre, Marksizmin bir siyasal proje olarak başarısızlığının nedeni, ekonomiye ağırlık vererek, siyaseti ve kültürü genel olarak ihmal edişi ve siyasal olanın ekonomi karşısında ikincil olduğuna dair ısrarıdır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi radikal demokrasi projesini betimlemek için kullanıldığında geçersiz olur?
Demokratik toplum, yaşam tarzları, kültür ya da cinsel tercihlerin çeşitliliğini onaylamalıdır.
|
Emek-sermaye çelişkisi siyasetin temel mücadele alanı olmalıdır.
|
Marksizm, sınıf dıflında çeşitli ve farklı mücadeleler olduğunu kabul etmelidir.
|
Demokrasinin derinleştirilme mücadelesi de siyasetin ayrılmaz parçasıdır.
|
Demokrasi mücadelesinde tüm farklı kimlikler eşit derecede önemlidir.
|
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Postmarksizme yöneltilen eleştirilerden biri değildir?
Postmarksizm, kitlelerin yönetime katılımı anlamında bir şey söylemeyerek daha çok liberal demokrasisinin ötesine geçememiş bir proje olarak değerlendirilmektedir. |
Postmarksizm, yeni çatışma biçimlerinin emek sermaye arasında değil devlet ve sivil toplum arasında şekillendiğini iddia etmesine rağmen, devlete ilişkin herhangi bir mücadele anlayışı ya da biçiminden söz etmemektedirler. |
Postmarksizm toplumdaki mülkiyet ilişkilerine bağlı ekonomik ve toplumsal sömürü biçimlerine odaklanarak farklı kimlik mücadelelerini görmezden gelmektedir. |
Siyasetin merkezine yerleştirdikleri yeni toplumsal hareketlerin değişken ve kimi zaman birbirinin karşıtı özneleri aynı politik proje içinde nasıl bir araya getirebilecekleri konusunda bir şey söylememektedir. |
Postmarksizmin parçalı, tikel ve çoğulcu kimliklere odaklanan anlayışı tüm toplumsal ilişkileri biçimlendiren toplumsal bir sistem olarak kapitalizmin kapsayıcı bütünlüğünü görememektedir. |
Postmarksistlerin savunduğu yeni hareketler, talep ve içerik bakımından eski hareketlerden çok farklı olmadığı yönünde eleştirilmektedir. Postmarksizmin radikal demokrasi projesi, kitlelerin yönetime katılımı anlamında yeterli şeyler söylemeyerek daha çok liberal demokrasisinin ötesine geçememiş bir proje olarak değerlendirilmektedir. Postmodern siyasetle özdeşleşen radikal demokrasi, kapitalizm şartlarında atomize edilmiş, parçalanmış olan toplumun parçalanmışlığını daha da pekiştirmekten daha öteye gidememiştir. Postmarksizm, yeni çatışma biçimlerinin emek-sermaye arasında değil devlet ve sivil toplum arasında şekillendiğini iddia etmesine rağmen, devlete ilişkin herhangi bir mücadele anlayışı ya da biçiminden söz etmemektedirler. Bu siyaset anlayışının ufku sivil toplumla sınırlı olduğundan devlet hiçbir şekilde siyasal mücadele alanlarından biri olarak telaffuz edilmemektedir. Bu anlamda, radikal demokrasi, toplumdaki mülkiyet ilişkilerine bağlı ekonomik ve toplumsal sömürü biçimlerini, devletin bu eşitsizliklerin kurulması ve sürdürülmesindeki rolü ve işlevini görmezden gelerek siyasetin amacını bir kimlik kurma ve söylemler mücadelesine indirgemektedir. Ayrıca, Laclau ve Mouffe, yeni toplumsal hareketlerin değişken ve kimi zaman birbirinin karşıtı özneleri aynı politik proje içinde nasıl bir araya getirebilecekleri konusunda bir şey söylememektedir. Postmarksizmin parçalı, tikel ve çoğulcu kimliklere odaklanan anlayışı tüm toplumsal ilişkilerimizi biçimlendiren toplumsal bir sistem olarak kapitalizmin kapsayıcı bütünlüğünü görememektedir. Toplumdaki mülkiyet ilişkilerine bağlı ekonomik ve toplumsal sömürü biçimlerine odaklanarak farklı kimlik mücadelelerini görmezden gelen radikal demokrasidir.
9.Soru
I. Sermayenin büyüklüğü
II. Sektörel farklılık
III. Sermaye kullanımı
Yukarıdakilerden hangileri Türkiye’deki sermaye sahibi ve bileşenlerini ayırmak için kullanılan kriterlerdendir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Sermayenin büyüklüğüne göre bir ayrım yapmak mümkündür. Sektörel farklılık da bu ayrımı yapmak için kullanılabilir. Fakat sermaye kullanımı böyle bir amaç için kullanılamaz.
10.Soru
Türkiye’de 2004 yılı verilerine göre %20‘lik dilimlerin en üstünde yer alan nüfus grubu milli gelirin yüzde kaçını almaktadır?
46 |
46.2 |
46.4 |
46.6 |
50 |
Türkiye’de 2004 yılı verilerine göre %20‘lik dilimlerin en üstte yer alan nüfus grubu milli gelirin yüzde 46.2’sini almaktadır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, yeni toplumsal hareket kuramcılarının Marksizm’in yeni toplumsal hareketleri anlamada ve tanımlamada yetersiz kaldığını öne sürmelerindeki nedenlerden biridir?
Emperyalist küreselleşmenin işçi sınıfını önemsizleştirmesi |
İşçi sınıfının siyasal bir yenilgi almış olması |
Üretim yapısında esnek üretime doğru değişimlerin gerçekleşmesi |
Teknolojik gelişmelerin ve endüstriyel büyümenin yeni sorunlar yaratması |
Toplumda yeni bir orta sınıfın çıktığının saptanması |
Yeni toplumsal hareket kuramcılarına göre, söz konusu olan işçi sınıfının siyasal bir yenilgi almış olması değildir. Aksine, emperyalist küreselleşme veya emperyalist küreselleşmenin üzerinde yükseldiği koşullar; maddi olmayan emeğin yaygınlaşıp merkezî bir önem kazanması işçi sınıfını önemsizleştirmiştir. Sorun, siyasal değil yapısaldır. Farklı tipte ücretli çalışanlar ortaya çıkmıştır. Sömürü artık salt artı değer üretimi ile sınırlandırılamaz. Hizmet sektörü sanayi üretiminin önüne geçmiştir. Ortaya bir yeni orta sınıf çıkmıştır. Marx, yalnızca, eski sistemlerden devralınan (köylülük ) ara sınıfları tanımlamış, bu “yeni orta sınıfı” öngörememiştir. Dolayısıyla Marksist teorinin yeni toplumsal hareketler ya da yeni dönemin ihtiyaçları karşısında yetersiz kaldığı varsayılmaktadır.
12.Soru
Aşağıdaki maddeler hangi tür devlet anlayışına ait eğilim ve temel özelliklerdendir?
-Refah desteğinin miktarında ve uygunluk ölçütleri alanında kesintiler,
-Eğitime ve öğretime, el işlerine veya düşük ücretli istihdama katılımda farklı biçimlerinin uygulanması,
-Sosyal yardım politikalarına hak kazanmanın zorlaştırılması ve yardımlardan yararlananların daha fazla denetlenmesi,
-Giderek artan işyeri gereksinimleri doğrultusunda istihdam tercihinin kısıtlanması,
Mesleki eğitimin özelleştirilmesi ve deregülasyonu.
Radikal Devlet |
Müdahaleci Devlet |
Baskıcı Devlet |
Liberal Devlet |
Asgari Geçim Devleti |
Yukarıdaki verilen özellikler Asgari Geçim Devletinin temel özellikleridir.
13.Soru
Ulusal düzeyde zorunlu eğitim, sağlık ve sosyal hizmetlerin herkese eşit olarak ulaştırılması yanında, toplumda geçerli olan standartlara uygun medeni ve kaliteli bir yaşam hakkının sosyal bir miras olarak gelecek kuşaklara aktarılmasını içeren hakları ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyal haklar |
Sivil haklar |
Siyasi haklar |
Yurttaşlık hakları |
İnsan hakları |
Sosyal haklar, ulusal düzeyde zorunlu eğitim, sağlık ve sosyal hizmetlerin herkese eşit olarak ulaştırılması yanında, toplumda geçerli olan standartlara uygun medeni ve kaliteli bir yaşam hakkının sosyal bir miras olarak gelecek kuşaklara aktarılmasını içermektedir.
14.Soru
Postmarksizm hangi düşünürlerin öncülüğünde kurulmuştur?
Deleuze ve Lacan |
Foucault ve Derrida |
Laclau ve Mouffe |
Touraine ve Melucci |
Habermas ve Inglehart |
Postmarksizm Laclau ve Mouffe’un öncülüğünde, Post-modernizm ve Postyapısalcılık gibi çağdaş kuramlardan etkilenerek, Marksizm’in sınıf ve ekonomiyi temel alan indirgemeci ve özcü yanlarını reddeden, Marksizm’i liberal demokrasi ile uzlaştırmaya çalışan kuramsal bir yaklaşımdır.
15.Soru
Siyasal iktidarı hedefleyen, ekonomik çıkar yörüngeli sınıfsal yapısı olan hareketler (işçi hareketleri gibi) ne olarak adlandırılmıştır?
Eski toplumsal hareketler |
Yeni toplumsal hareketler |
İşçi hareketi |
Yeni orta sınıf |
Demokratik devrim |
Toplumsal hareketler 19. yüzyıl sonlarındaki işçi hareketi ile başlar. 1960’lı yıllarda bireysel ve toplumsal olarak eşit haklara ulaşmak için yapılan çatışmalar görülmektedir. 1960’lardaki toplumsal hareketler, siyasal iktidarı hedefleyen, ekonomik çıkar yörüngeli sınıfsal yapısı olan hareketlerdir (işçi hareketi gibi). Bu hareketler eski toplumsal hareketler olarak adlandırılmışlardır.
16.Soru
"Yeni toplumsal hareketler, eşitlik idealinden ziyade farklılık anlayışına dayanır" açıklaması kime aittir?
N. Geras
|
C. Taylor
|
T. Eagleton
|
C. Offe
|
A. Melucci
|
17.Soru
Yeni toplumsal hareketler ile ilgili olarak, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Küreselleşme ve onun yarattığı siyasal-toplumsal alanlardaki değişmeler sonucunda ortaya çıkmıştır. |
Post-endüstriyel toplumlarda ortaya çıkan bir olgudur. |
Eşitlik anlayışına dayanır. |
20. yüzyılın son çeyreğinde çoğulculuk, demokrasi ve güçlü bir sivil toplum ile nitelenen toplumlarda ortaya çıkmış; |
Mücadelelerini ekonomik olmaktan çok, kimliği rahatça ifade edebilme, katılım ve sivil haklar benzeri kavramlar temelinde, kültürel alanda gerçekleştirmektedirler. |
Eski toplumsal hareketler temelde eşitlik idealine odaklanmış hareketlerdi.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi resmi ve gerçek vatandaşlık arasındaki çelişkiyi açıklamaktadır?
Kendisini daha sonra vatandaş ve yabancı kavramlarında yansıtması |
sadece bir burjuva olgusu değil aynı zamanda ezilenlerin de kullandığı ve ihtiyacı olan bir siyasal haklar ve özgürlükler. |
Hakların resmî olarak verilmesi, zorunlu olarak pratikte uygulamadaki eksiklikleri gidermemektedir ve bu anlamda, ulus devletler-demokratik olsun veya olmasın çoğu zaman azınlık ve kültürel grupların zorunlu bir asimilasyonu anlayışı üzerine kurulmuşlardır. |
Eşitlik ancak vatandaşlık gibi ulus içindeki tüm bireyleri kapsayıcı bir toplumsal olguyla aşılabilir. |
Devlet bireyi farklı kimlikleriyle değil ulusun üyesi olmasıyla muhatap alır. |
Çünkü hakların resmî olarak verilmesi, zorunlu olarak pratikte uygulamadaki eksiklikleri gidermemektedir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Wood’un yeni toplumsal hareketler ile yeni toplumsal hareketleri siyasetin merkezine yerleştiren Postmarksizme yönelik yaptığı eleştirilerden biridir?
Bir mağara adamının sosyalist olma ihtimali, bir proleterinkiyle aynıdır - bunun için, o mağara adamının, uygun söylemi işitebileceği uzaklıkta olması yeterlidir. |
Kapitalist bir toplumda, sınıfa “ayrıcalık” tanımaksızın çeşitli eşitsizliklerle mücadele etmenin bir yolu olarak “karmaşık” ya da “çoğulcu” bir siyaset anlayışına ihtiyaç vardır. |
Günümüzde, Batı’da, Güney’de ve Doğu’da “yeni” olarak etiketlenen pek çok toplumsal hareket, bazı istisnalar dışında çağlar boyunca varolan toplumsal hareketlerin yeni biçimleridir. |
Bu kuram, esasen Marksizm-sonrası (postmarksizm) olarak değil de, Marksizm-dışı (ex-Marxism) olarak adlandırılması gerekir. |
Çıkarların nereden geldiği Postmarksizm için, küçük bir çocuk için, bebeklerin nereden geldiği meselesi kadar karanlık bir meseledir. |
Liberal-demokratik formel eşitlik anlayışını tatmin edici bulmayan radikal demokrasi projesi savunucuları Laclau ve Mouffe’nin düşüncelerine B seçeneğinde; Fuentes ve Frank’ın düşüncelerine C seçeneğinde; Norman Geras’ın düşüncelerine D seçeneğinde; Terry Eagleton’un düşüncelerine ise, E seçeneğinde yer verilmiştir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Karl Marx’ın toplumsal sınıf çalışmalarına dair düşüncelerinden biri değildir?
Üretim fazlasını üretenler-sömürücüler |
Toplumsal tabaklaşmanın odağında sömürü ilişkisi yer alır. |
Sömürülen |
Sömürücü |
Ara sınıflar |
Marx için sınıf temelli toplumsal tabakalaşmanın odağında sömürü ilişkisi yer alır. Bu ilişkinin bir yanında üretim fazlasını üretenler ki sömürülen sınıfı teşkil ederler, diğer yanda da üretilen artığa el koyanlar yer alır ki bunlar da sömürücü sınıfı teşkil ederler. Ara sınıflar ise bu iki temel sınıfın alt katmanları şeklinde tanımlanır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ